Ένα από τα ζητήματα που προβάλλει η νέα καραντίνα που μας επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας, είναι η προμήθεια αγαθών πρώτης ανάγκης αλλά και πολυτελείας για κάποιους, από την αγορά η οποία υποφέρει από τους περιορισμούς που επιβάλλονται ειδικά στην κυκλοφορία και την ασφάλεια. Κι αυτό γιατί, ο πολύς κόσμος δεν συνηθίζει πλέον να κάνει προμήθειες για μεγάλα διαστήματα ενώ και να θέλει, τα περισσότερα αγαθά απαιτούν πλέον ειδική συντήρηση και πολυδάπανες σε ενέργεια συσκευές.
Από την περίπτωση ξεχωρίζουν λίγοι άνθρωποι, οι οποίοι ζουν κυρίως στην ύπαιθρο και είναι οι τελευταίοι της γενιάς που αγωνίζονταν να είναι αυτάρκεις στα περισσότερα αγαθά και να καλύπτουν τις ανάγκες της ζωής με τα δικά τους μέσα και κυρίως με τον προσωπικό κόπο τους στο χωράφι, στο κοπάδι, στο δάσος. Ηλικιωμένοι συνήθως, έχουν περάσει όλη τους τη ζωή στον τόπο τους και αρνούνται πεισματικά να τον εγκαταλείψουν το χειμώνα που όπως και να’ χει οι συνθήκες δεν είναι οι καλύτερες για την παραμονή τους εκεί.
Θα μπορούσαμε να τους χαρακτηρίσουμε αυτούς ως ανθρώπους από άλλη εποχή, και είναι και οι οποίοι δεν χάνουν ευκαιρία να το αποδείξουν καθώς, ακόμη και τα αγαθά της καταναλωτικής κοινωνίας τα χειρίζονται με ένα εντελώς δικό τους τρόπο. Στην ουσία, με τις εμπειρίες και γνώσεις που έχουν από την προηγούμενη εποχή καταφέρνουν και ακυρώνουν την πρόταση που έχει κάθε εκσυγχρονισμός στη ζωή τους και κυρίως στο σπίτι όπου παρά την πλήρη εγκατάσταση του ηλεκτρισμού, της τηλεφωνίας, της σωστής υγιεινής ακόμη, βρίσκουν μια χαραμάδα και τον αμφισβητούν προτάσσοντας τον δικό τους τρόπο χρήσης.
Η βασική δικαιολογία σε όλες τις περιπτώσεις που ο εκσυγχρονισμός και η πρακτική παράδοση ισορροπούν είναι η οικονομία και καθώς αυτοί εκπροσωπούν την γενιά που στη νιότη της ανέστησε την Ελλάδα από τις στάχτες της τραγικής δεκαετίας 1940 – 1950 και με αυτό το μέγιστο δικαίωμα, εκφράζονται όπως μπορούν χωρίς να αμφισβητούνται. Φυσικά, ούτε τους νοιάζει αν αυτό που κάνουν δεν ακολουθούνται από πολλούς και ενοχλούνται κάπως όταν ορισμένοι τους βλέπουν σαν γραφικούς που συμπληρώνουν το φαντασιακό που έχει καλλιεργηθεί τις τελευταίες δεκαετίες για την ύπαιθρο χώρα και τον κόσμο της.
Έτσι, μπορεί να βλέπουμε την κυρά Τασιά Μονάντερου (Καστρίτση στο πατρικό της) γεννημένη το 1933 στη Νεράιδα (Σπινάσα) Καρδίτσας να βγαίνει στο μικρό υπόστεγο έξω από το μαγαζί που διατηρούσε μέχρι πριν από λίγα χρόνια με τον άντρα της Μήτσο στο χωριό και να μαγειρεύει εκεί με ξύλα αντί να χρησιμοποιεί την ηλεκτρική κουζίνα ή τον φούρνο. Ασφαλώς και γνωρίζει πως το μαγείρεμα και το ψήσιμο με αυτές τις συσκευές είναι πιο άνετο, το έχει δοκιμάσει και το εγκρίνει μόνο όταν πέφτει πολύ κρύο στο χωριό.
Η κυρά Τασιά από κοριτσάκι έμαθε να μαγειρεύει με ξύλα που μάζευαν από τον λόγγο κοντά στο χωριό της και τα μετέφεραν με τα χέρια ή στην πλάτη και γι’ αυτό πρόσεχαν πολύ πόσα θα κάψουν για τη μια δουλειά ή την άλλη. Μετρημένα, ίσια – ίσια να βράσει το φαγητό ή να ζεσταθεί το νερό για την λάτρα του σπιτιού. Μόλις έβραζε, τα παραμέριζαν για να μην καούν εντελώς και να μείνουν κάτω από σιδερωστιά για να είναι έτοιμα να ανάψουν στην επόμενη ανάγκη. Εκείνα τα ξύλα δεν κόστιζαν τίποτα, ήταν το αντίδωρο του δάσους στους ανθρώπους που ζούσαν κοντά του και το γνώριζαν αυτό όλοι και το φύλαγαν από ιδιότροπους που πάντα και σε κάθε κοινωνία υπάρχουν και κάνουν το κακό.
Η κυρά Τασιά και πολλές άλλες γυναίκες της γενιάς της, κράτησαν το νήμα της παράδοσης στην οικιακή οικονομία και σαφώς την μετέφεραν στις νεότερες που αντιμετώπισαν όλες τις προκλήσεις της νέας εποχής και σε συντριπτική πλειοψηφία της υιοθέτησαν. Κάποιες κράτησαν μια στάλα εμπειρίες αλλά οι περισσότερες την απαξίωσαν, άκριτα μάλιστα. Οι πρώτες μπορούν ακόμη να επαναλάβουν αν χρειαστεί αυτό που κάνει τη Τασιά, να κρατάει δηλαδή και μια απόσταση από την κατανάλωση ενέργειας αλλά οι δεύτερες ούτε μπορούν να το καταλάβουν και το κυριότερο, με τον τρόπο τους μεταφέρουν και στις νεότερες το μοντέλο ζωής που ευθύνεται για πολλά ανάποδα και στραβά που ζούμε στις ημέρες μας.
ΥΓ. Η φωτογραφία της κυρά Τασιάς να μαγειρεύει στο παραγκάκι δίπλα από το μαγαζί που είχαν στο χωριό Νεράιδα (Σπινάσα) Καρδίτσας είναι από το 2012 και παρά την ηλικία της συνεχίζει να κάνει ακόμη το ίδιο...
Ο Ηλίας Γ. Προβόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεγάλη Κάψη της Δυτικής Φθιώτιδας. Έγινε δημοσιογράφος και εργάστηκε επί πολλά χρόνια και αποκλειστικά στις εφημερίδες, κυρίως στην «Ελευθεροτυπία» από τις στήλες της οποίας οργάνωσε και προέβαλλε μια ειδική αρθρογραφία με τον τίτλο «Μικρές Πατρίδες» για την ελληνική περιφέρεια και τους ανθρώπους της καθώς και για την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια. Συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει φωτογραφίες με την ίδια θεματογραφία στο actimon.blogspot.com ενώ εκδίδει και βιβλία που έχουν σχέση με την τοπική ιστορία.
