Χρηματικά πρόστιμα συνολικού ποσού 163.400 ευρώ για συνολικά 14 παραβάσεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας που διαπιστώθηκαν κατά το 2024, οι οποίες τελέστηκαν από 4 φυσικά πρόσωπα, 3 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ένα πιστωτικό ίδρυμα και ένα νομικό πρόσωπο που παραβίασε τις διατάξεις περί διανομής ασφαλιστικών προϊόντων, επιβλήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος.  

Μάλιστα για 4 εκ των παραπάνω παραβάσεων τα υπόχρεα πρόσωπα διατάχθηκαν επιπλέον να αποφύγουν τις παραβάσεις στο μέλλον.

Πιο συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στην Ετήσια Έκθεση Δραστηριοτήτων Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης 2024:

«Σύμφωνα με το άρθρο 55Α του Καταστατικού της, η Τράπεζα της Ελλάδος, κατά την άσκηση της εποπτικής της αρμοδιότητας, επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις κατά πάντων των υποκείμενων σε εποπτεία προσώπων, των νόμιμων εκπροσώπων τους και όσων ασκούν διοίκηση για παραβάσεις των σχετικών με τις αρμοδιότητές της διατάξεων. Κατά το 2024, με αποφάσεις της αρμόδιας Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος, διαπιστώθηκαν 34 παραβάσεις του πλαισίου της εποπτικής αρμοδιότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, που τελέσθηκαν από πιστωτικά ιδρύματα, χρηματοδοτικά ιδρύματα, ασφαλιστικές επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα και λοιπά νομικά πρόσωπα. Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις αποφασίστηκε η επιβολή χρηματικών προστίμων, τα οποία ανήλθαν συνολικά σε ποσό 660.900 ευρώ. Σε κάποιες περιπτώσεις παράβασης του πλαισίου της ασφαλιστικής νομοθεσίας, δόθηκε επιπλέον εντολή στα υπεύθυνα πρόσωπα να αποφύγουν τις παραβάσεις στο μέλλον. Στις περιπτώσεις παραβάσεων του πλαισίου για την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (ΞΧ) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΧΤ), οι σχετικές αποφάσεις απαιτούσαν επιπλέον τη λήψη διορθωτικών μέτρων εκ μέρους των ιδρυμάτων. Παραβάσεις του πλαισίου ΞΧ/ΧΤ

 Κατά το 2024, διαπιστώθηκαν συνολικά 8 παραβάσεις των διατάξεων του πλαισίου ΞΧ/ΧΤ, οι οποίες τελέστηκαν από μία ασφαλιστική επιχείρηση και ένα ίδρυμα πληρωμών. Στις περιπτώσεις αυτές αποφασίστηκε η επιβολή χρηματικών προστίμων συνολικού ποσού 210.000 ευρώ στα εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα και απαιτήθηκε από αυτά να λάβουν διορθωτικά μέτρα.

 Παραβάσεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας

 Κατά το 2024, διαπιστώθηκαν συνολικά 14 παραβάσεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας, οι οποίες τελέστηκαν από 4 φυσικά πρόσωπα, 3 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ένα πιστωτικό ίδρυμα και ένα νομικό πρόσωπο που παραβίασε τις διατάξεις περί διανομής ασφαλιστικών προϊόντων. Για τις εν λόγω παραβάσεις επιβλήθηκαν χρηματικά πρόστιμα συνολικού ποσού 163.400 ευρώ, ενώ για 4 εκ των παραπάνω παραβάσεων τα υπόχρεα πρόσωπα διατάχθηκαν επιπλέον να αποφύγουν τις παραβάσεις στο μέλλον». 

Διατήρηση κεφαλαιακής επάρκειας

Πάντως σύμφωνα με την έκθεση, το 2024 η ελληνική ασφαλιστική αγορά διατήρησε την κεφαλαιακή της επάρκεια και τα ίδια κεφάλαια παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος, παρά τις προκλήσεις του γεωπολιτικού περιβάλλοντος και τις αρνητικές επιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων. 

Επιπλέον, καταγράφηκε αύξηση στην παραγωγή ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων ζωής των εποπτευόμενων από την Τράπεζα της Ελλάδος, ασφαλιστικών επιχειρήσεων, κυρίως λόγω της ενίσχυσης των συμβολαίων που συνδέονται με επενδύσεις. Αντίστοιχη αύξηση παρατηρήθηκε και στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, κυρίως λόγω αύξησης των ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις πυρός και στις νοσοκομειακές καλύψεις. Το σύνολο του ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων αυξήθηκε σε σχέση με πέρυσι, με σημαντικό μέρος των επενδύσεων να παραμένει τοποθετημένο σε κρατικά και εταιρικά ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης.

Εποπτεία των ΤΕΑ από την 1η Ιανουαρίου 2025

Σύμφωνα με την έκθεση η Τράπεζα της Ελλάδος ασκεί την εποπτεία της αγοράς της ιδιωτικής ασφάλισης από την 1η Ιανουαρίου 2010 και την εποπτεία των Ταμείων (προαιρετικής) Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) από την 1η Ιανουαρίου 2025.

Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία του τομέα της ιδιωτικής ασφάλισης, βάσει του οποίου ασκούνται οι εποπτικές αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος, περιλαμβάνει ένα πλέγμα ενωσιακών και εθνικών διατάξεων, με κυριότερες τις ακόλουθες:

• την Οδηγία 2009/138/ΕΚ (Φερεγγυότητα ΙΙ), η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με τον ν. 4364/2016, και τον Κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2015/35, που ρυθμίζουν τη λειτουργία των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ,

• την Οδηγία (ΕΕ) 2016/97, η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με τον ν. 4583/2018 που αφορά τη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων στην ΕΕ, και

• την Οδηγία (ΕΕ) 2016/2341 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (IORP II), η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία με τον ν. 5078/2023 και αφορά τα ΤΕΑ.

Προσέγγιση και μέθοδος εποπτείας

Η Τράπεζα της Ελλάδος ασκεί την εποπτεία με δράσεις που πραγματοποιούνται τόσο εξ αποστάσεως (off-site supervision) όσο και με επιτόπιους ελέγχους (on-site inspections) στις έδρες των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, των επαγγελματικών ταμείων και των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών.

Η Τράπεζα της Ελλάδος εφαρμόζει τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης, την οποία έχει υιοθετήσει στο πλαίσιο της σύγκλισης των εποπτικών πρακτικών σε επίπεδο ΕΕ και την οποία έχει αναρτήσει στο δικτυακό της τόπο της για λόγους διαφάνειας. Κύριος στόχος της διαδικασίας εποπτικής αξιολόγησης είναι ο προσδιορισμός του επιπέδου επικινδυνότητας κάθε ασφαλιστικής επιχείρησης με βάση μια προσέγγιση που εστιάζει στον κίνδυνο (risk-based approach), ανάλογης προς τη φύση, την πολυπλοκότητα και την κλίμακα των κινδύνων που η κάθε ασφαλιστική επιχείρηση αναλαμβάνει σύμφωνα με τις δραστηριότητές της. Πρόκειται για ένα δυναμικό πεδίο, καθώς οι επιχειρηματικές πολιτικές και πρακτικές των ασφαλιστικών επιχειρήσεων αλλάζουν, ακολουθώντας το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η επίτευξη αυτού του στόχου αποτελεί, επομένως, διαρκές ζητούμενο των εποπτικών δραστηριοτήτων, που έχουν στο επίκεντρό τους την παρακολούθηση της εξέλιξης των μεγεθών της χρηματοοικονομικής κατάστασης, της εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας, αλλά και της κανονιστικής συμμόρφωσης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εποπτικές παρεμβάσεις συνεπάγονται τη διενέργεια ελέγχων για εξειδικευμένα ζητήματα, τη διατύπωση συστάσεων για την υλοποίηση διορθωτικών ενεργειών, καθώς και τη διερεύνηση της ενδεχόμενης επιβολής εποπτικών μέτρων ή διοικητικών κυρώσεων.

Επιπρόσθετα, η Τράπεζα της Ελλάδoς λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την προσαρμογή του εποπτικού έργου στο νέο κανονιστικό πλαίσιο που θα προκύψει από την ενσωμάτωση της τροποποίησης της Οδηγίας Φερεγγυότητα II (Solvency II Review) στην ελληνική νομοθεσία. Η τροποποίηση εισάγει, μεταξύ άλλων, απλουστευμένους και σαφέστερους κανόνες σχετικά με την εφαρμογή της αρχής αναλογικότητας, που αναμένεται να μειώσει το διοικητικό βάρος για τις μικρότερες και λιγότερο σύνθετες ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Εποπτευόμενες ασφαλιστικές επιχειρήσεις

Το 2024, στην ελληνική αγορά ιδιωτικής ασφάλισης λειτουργούν 34 ασφαλιστικές επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα οι οποίες κατηγοριοποιούνται βάσει της άδειας λειτουργίας και των ασφαλιστικών τους εργασιών, ως εξής:

• 2 επιχειρήσεις ασφαλίσεων ζωής,

• 19 επιχειρήσεις ασφαλίσεων κατά ζημιών και

• 13 επιχειρήσεις που ασκούν ταυτόχρονα δραστηριότητες ασφαλίσεων ζωής και ασφαλίσεων κατά ζημιών –

συμπεριλαμβάνονται επιχειρήσεις του κλάδου ζωής που, εκ των ασφαλίσεων κατά ζημιών, ασκούν αποκλειστικά αυτές των κλάδων “Ατυχήματα” και “Ασθένειες”.

Από τις ως άνω 34 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, οι 31 λειτουργούν και εποπτεύονται σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Οδηγία Φερεγγυότητα ΙΙ (Solvency II), που εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες της ΕΕ από 01.01.2016, ενώ οι 3 εξαιρούνται, λόγω μεγέθους, από την εφαρμογή πλήθους εποπτικών απαιτήσεων που άπτονται και των τριών βασικών πυλώνων της Φερεγγυότητας ΙΙ. Εκ των 31 ασφαλιστικών επιχειρήσεων που υπόκεινται στις διατάξεις της Φερεγγυότητας ΙΙ, οι 11 ανήκουν σε ασφαλιστικούς ομίλους με έδρα στο εξωτερικό, οι 5 σε ασφαλιστικούς ομίλους που υπόκεινται στην εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος και οι υπόλοιπες 15 δεν ανήκουν σε κάποιο ασφαλιστικό όμιλο με έδρα στην ΕΕ.

Το 2024, η ελληνική ασφαλιστική αγορά διατήρησε την κεφαλαιακή της επάρκεια και τα ίδια κεφάλαια παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος, παρά τις προκλήσεις του γεωπολιτικού περιβάλλοντος και τις αρνητικές επιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων. Επιπλέον, καταγράφηκε αύξηση στην παραγωγή ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων ζωής των εποπτευόμενων από την Τράπεζα της Ελλάδος, ασφαλιστικών επιχειρήσεων, κυρίως λόγω της ενίσχυσης των συμβολαίων που συνδέονται με επενδύσεις. Αντίστοιχη αύξηση παρατηρήθηκε και στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, κυρίως λόγω αύξησης των ακαθάριστων εγγεγραμμένων ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις πυρός και στις νοσοκομειακές καλύψεις. Το σύνολο του ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων αυξήθηκε σε σχέση με πέρυσι, με σημαντικό μέρος των επενδύσεων να παραμένει τοποθετημένο σε κρατικά και εταιρικά ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης.

Εποπτεία (Αντ)ασφαλιστικών Επιχειρήσεων

Eξ αποστάσεως εποπτεία

Η παρακολούθηση της κεφαλαιακής επάρκειας και της ποιότητας των ιδίων κεφαλαίων, καθώς και η αξιολόγηση του προφίλ κινδύνου των ασφαλιστικών επιχειρήσεων έναντι υφιστάμενων και αναδυόμενων κινδύνων, αποτέλεσαν βασικό άξονα της προληπτικής εποπτείας της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι βασικές δράσεις της προληπτικής εποπτείας αφορούσαν την εποπτεία της χρηματοοικονομικής κατάστασης και φερεγγυότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και περιλάμβαναν την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της δυνατότητάς τους να καλύπτουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις φερεγγυότητας, καθώς και των τεχνικών προβλέψεων των εποπτευόμενων οντοτήτων. Παράλληλα, προτεραιότητα δόθηκε στην εποπτεία των συστημάτων διακυβέρνησης των επιχειρήσεων και ιδίως στην αξιολόγηση αφενός της καταλληλόλητας και αξιοπιστίας των προσώπων που ασκούν τη διοίκηση και διαχείριση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και αφετέρου του βαθμού αποτελεσματικής εφαρμογής αρχών και πρακτικών ορθής εταιρικής διακυβέρνησης, όπως αυτές διέπουν τη δομή και λειτουργία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και αποτυπώνονται σε ένα πλέγμα γραπτών πολιτικών και διαδικασιών.

Ειδικότερα η Τράπεζα της Ελλάδος:

– Αξιολόγησε την ετοιμότητα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων απέναντι στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, καθώς και τη χρήση της διαδικασίας Ιδίας Αξιολόγησης Κινδύνων και Φερεγγυότητας (Own Risk and Solvency Assessment – ORSA) για την αναγνώριση, την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων αυτών. Η διερεύνηση ανέδειξε προκλήσεις, κυρίως ως προς την αναγνώριση και αξιολόγηση των κλιματικών κινδύνων, τη χάραξη στρατηγικής και τη χρήση κατάλληλων εργαλείων διαχείρισής τους,

– Συνεκτίμησε, κατά την αξιολόγηση της φερεγγυότητας και βιωσιμότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, τις εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στα μακροοικονομικά μεγέθη. Εστίασε στα ακίνητα ιδιοκτησίας των εποπτευόμενων ασφαλιστικών επιχειρήσεων και, όπου κρίθηκε αναγκαίο, παρασχέθηκαν συστάσεις για υλοποίηση ανεξάρτητης επικύρωσης της αποτίμησης αυτών. Στο ίδιο πλαίσιο, εξετάστηκαν και αιτήματα μείωσης μετοχικού κεφαλαίου,

– Αξιολόγησε ζητήματα που αφορούν τις τεχνικές προβλέψεις, με έμφαση στις ασφαλίσεις ζωής που συνδέονται με επενδύσεις ή δείκτες αναφοράς (unit-linked & index-linked). Σε αυτό το πλαίσιο, διερευνήθηκαν αναλογιστικές υποθέσεις για τα όρια των συμβάσεων (contract boundaries) που λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων,

– Ανέλυσε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του πληθωρισμού στην τιμολογιακή πολιτική των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, επικεντρώνοντας στη στρατηγική προσαρμογής τους, καθώς και την επίδραση του ιατρικού πληθωρισμού στο ασφαλιστικό χαρτοφυλάκιο υγείας,

– Διοργάνωσε διμερείς συναντήσεις με τις Διοικήσεις όλων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων με θέμα τη σκοπούμενη στρατηγική τους (Strategy Days), εστιάζοντας στην προσαρμοστικότητα των επιχειρηματικών μοντέλων στις προκλήσεις του μακροοικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος,

– Πραγματοποίησε κύκλο εποπτικών συναντήσεων με ασφαλιστικές επιχειρήσεις για θέματα διακυβέρνησης, ΤΠΕ και ασφάλειας. Η οριζόντια αξιολόγηση ανέδειξε τόσο καλές πρακτικές όσο και αδυναμίες, που θα οδηγήσουν σε στοχευμένες εποπτικές παρεμβάσεις. Με βάση τα ευρήματα και λαμβάνοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές εξελίξεις σε επίπεδο κανονιστικού πλαισίου και μεθοδολογίας, η Τράπεζα της Ελλάδος διαμορφώνει ενιαία εποπτική προσέγγιση και εξειδικευμένα εργαλεία για την αξιολόγηση των κινδύνων ΤΠΕ.
Παράλληλα, παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό DORA,

– Ενίσχυσε τη στενή συνεργασία της με τις εποπτικές αρχές των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ, κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εποπτικών Αρχών, υπό τον συντονισμό της EIOPA. Παράλληλα, συμμετείχε σε 12 Κολλέγια 37 Εποπτών για ομίλους με έδρα την ΕΕ και διοργάνωσε 2 αντίστοιχα για ομίλους με έδρα στην Ελλάδα. Επιπλέον, διατηρεί συνεχή επικοινωνία με τις άλλες εποπτικές αρχές της ΕΕ για ζητήματα κοινού εποπτικού ενδιαφέροντος, όπως ενδεικτικά, για ζητήματα καταλληλότητας και αξιοπιστίας των μελών της Διοίκησης, σχετικά με τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις με έδρα στην Ελλάδα που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά εντός της ΕΕ.

Επιτόπιοι έλεγχοι

Οι επιτόπιοι έλεγχοι διενεργούνται με βάση το εγχειρίδιο που έχει αναπτυχθεί και επικαιροποιείται σε τακτά διαστήματα. Εντός του 2024 ξεκίνησαν τέσσερις έλεγχοι σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις, οι δύο εκ των οποίωn ήταν έκτακτοι και διενεργήθηκαν σε εταιρείες υπό εκκαθάριση. Οι έλεγχοι αξιολόγησαν τις γενικές απαιτήσεις εταιρικής διακυβέρνησης και το σύστημα εσωτερικού ελέγχου, τη διαδικασία ενσωμάτωσης των εξόδων στον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων, καθώς και τις πολιτικές ανάληψης κινδύνου και διαχείρισης αποζημιώσεων των ατομικών συμβολαίων υγείας.

Σχετικά με τα ευρήματα που προέκυψαν από τους ανωτέρω ελέγχους, εντοπίστηκαν αδυναμίες στο σύστημα διακυβέρνησης και εσωτερικού ελέγχου, με έμφαση στην οργανωτική δομή και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκαν ελλείψεις στο σύστημα διαχείρισης κινδύνων, όσον αφορά τον εντοπισμό,

την αξιολόγηση και το πλαίσιο αναφορών των κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειμένες οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Τέλος, καταγράφηκαν ανεπάρκειες στον ρόλο της αναλογιστικής λειτουργίας.

Tα Κολλέγια αποτελούν μηχανισμό συνεργασίας μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών, για την εποπτεία των ασφαλιστικών ομίλων με διασυνοριακή δραστηριότητα. Με την υποστήριξη της EIOPA επιτυγχάνεται η ανταλλαγή κρίσιμων εποπτικών πληροφοριών, η κοινή αξιολόγηση των κινδύνων και η εναρμόνιση των εποπτικών αποφάσεων, ώστε οι πολυεθνικοί όμιλοι να εποπτεύονται με συνεκτική και ενιαία προσέγγιση σε όλα τα κράτη όπου δραστηριοποιούνται.

Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) είναι μια από τις τρεις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (European System of Financial Supervision – ESFS), με αποστολή να συμβάλλει στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προάγοντας τη διαφάνεια των χρηματοπιστωτικών αγορών και προϊόντων και την προστασία των ασφαλισμένων, των μελών και των δικαιούχων των συνταξιοδοτικών συστημάτων.

Κύριο όργανο λήψης αποφάσεων της EIOPA είναι το Συμβούλιο Εποπτών, στο οποίο εκπροσωπείται και η

Τράπεζα της Ελλάδος. Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος λαμβάνει μέρος σε βασικές επιτροπές της EIOPA και συμβάλλει στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και την ενσωμάτωσή τους στο ελληνικό πλαίσιο.

To 2024, η EIOPA δημοσίευσε τα αποτελέσματα της αξιολόγησης από ομότιμους (peer review) σχετικά με την εποπτεία της συμμόρφωσης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων με την αρχή του συνετού επενδυτή (prudent person principle – PPP) στο πλαίσιο της Οδηγίας Solvency II και διενήργησε αξιολόγηση από ομότιμους σχετικά με τη χρήση στοχαστικής μεθοδολογίας για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων.

Επιπλέον, παρουσίασε τις εποπτικές προσδοκίες για την εποπτεία της αντασφάλισης που συνάπτεται με αντασφαλιστές τρίτων χωρών και δημοσίευσε έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 17.

Όσον αφορά δράσεις σχετικές με την κλιματική αλλαγή, η EIOPA σε συνεργασία με τις άλλες δύο Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (EBA και ESMA) και την ΕΚΤ διενήργησε ανάλυση κλιματικού σεναρίου (Fit-for-55 climate scenario analysis), σκοπός της οποίας ήταν να αξιολογήσει την ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα της ΕΕ σε κλονισμούς που σχετίζονται με το κλίμα και να υποστηρίξει την πράσινη μετάβαση ακόμη και υπό συνθήκες ακραίων σεναρίων.

Διενέργεια ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων

Το 2024, η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετείχε στην ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) της EIOPA, η οποία περιλάμβανε σενάρια σοβαρών αλλά εύλογων δυσμενών εξελίξεων στις χρηματοπιστωτικές και μακροοικονομικές συνθήκες, με πιθανότητα εκ νέου όξυνσης των γεωπολιτικών εντάσεων.

Η αγορά στο σύνολό της εισήλθε στην άσκηση με ισχυρό επίπεδο κεφαλαιοποίησης και εμφάνισε ανθεκτικότητα και στο ακραίο υποθετικό σενάριο. Η άσκηση επιβεβαίωσε ότι οι κύριες ευπάθειες για τον κλάδο ιδιωτικής ασφάλισης προέρχονται από τις ακραίες καταστάσεις αγοράς, ωστόσο αναδείχθηκε ότι, με την ανάληψη κατάλληλων ενεργειών εκ μέρους της Διοίκησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν και οι σοβαρές επιπτώσεις. Τέτοιες ενέργειες περιλαμβάνουν την άντληση κεφαλαίων από τον βασικό μέτοχο, τη μη διανομή μερίσματος, την εκχώρηση κινδύνων σε αντασφαλιστή και τη μείωση εξόδων.

Εποπτεία Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης

Από την 1η Ιανουαρίου 2025 η Τράπεζα της Ελλάδος ανέλαβε, δυνάμει του ν. 5078/2023, την εποπτεία των Ταμείων (Προαιρετικής) Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ). Στόχος της προληπτικής εποπτείας είναι η προστασία των δικαιωμάτων των μελών και των δικαιούχων συνταξιοδοτικών παροχών των ΤΕΑ και η διασφάλιση της σταθερότητας και της αξιοπιστίας των ΤΕΑ ως φορέων παροχής επαγγελματικών συντάξεων.

Στις σχετικές αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος για τα ΤΕΑ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας αυτών, η τήρηση σχετικού μητρώου, η διασφάλιση της διαρκούς συμμόρφωσής τους με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο – ιδίως όσον αφορά τη διακυβέρνηση, την κεφαλαιακή επάρκεια, τη διαχείριση κινδύνων και επενδύσεων και την παροχή των απαιτούμενων πληροφοριών στα μέλη και στους δικαιούχους παροχών – η λήψη όλων των κατάλληλων και αναγκαίων διορθωτικών και κατασταλτικών μέτρων, όταν και όπου απαιτείται, καθώς και η αξιολόγηση αιτημάτων ΤΕΑ για διασυνοριακή δραστηριότητα.

Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος εποπτεύει σε συνεχή βάση τη συμμόρφωση των Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (Ι.Ε.Σ.Π.) άλλων κρατών-μελών της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα προς τις απαιτήσεις της κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής εθνικής νομοθεσίας σχετικά με τα προγράμματα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών.

Κατά τη διάρκεια του έτους 2024, η Τράπεζα της Ελλάδος προγραμμάτισε και ολοκλήρωσε εργασίες που αφορούν την κατάλληλη εσωτερική οργάνωση και προετοιμασία της για την ομαλή ανάληψη των νέων αρμοδιοτήτων για την εποπτεία των ΤΕΑ. Δημιουργήθηκαν νέες οργανωτικές μονάδες, οι οποίες προέβησαν σε ενέργειες πως η διαμόρφωση της νέας εποπτικής διαδικασίας και του πλαισίου εποπτείας των ΤΕΑ, η ανάπτυξη των απαιτούμενων εποπτικών εργαλείων και συστημάτων και η ενημέρωση του δικτυακού τόπου της Τράπεζας της Ελλάδος με το νέο αντικείμενo.

Παράλληλα, η Τράπεζα της Ελλάδος συνεργάστηκε στενά με τις αρμόδιες – έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 – εποπτικές αρχές των ΤΕΑ, με σκοπό τόσο την ενημέρωσή της για τη μέχρι τότε λειτουργία των ΤΕΑ και τυχόν εκκρεμή ζητήματα όσο και τον συντονισμό των ενεργειών για την έγκαιρη προετοιμασία των ΤΕΑ εν όψει της εφαρμογής του Κανονισμού DORA.

Εποπτεία Επιχειρηματικών Πρακτικών των Παραγωγών και Διανομέων Ασφαλιστικών Προϊόντων

Η Τράπεζα της Ελλάδος είναι αρμόδια να εποπτεύει τις πρακτικές της ασφαλιστικής αγοράς έναντι των ασφαλισμένων, σε δύο επίπεδα. Πρώτον, ελέγχει τους παραγωγούς ασφαλιστικών προϊόντων ως προς τη συμμόρφωσή τους με τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν μέσω των ασφαλιστικών συμβάσεων. Δεύτερον, ελέγχει τους διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων (ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές) ως προς την τήρηση της νομοθεσίας περί ενημέρωσης των πελατών ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των κανόνων δεοντολογίας κατά την πώληση των ασφαλιστικών προϊόντων.

Κατά τη διάρκεια του έτους 2024 αξιοποιήθηκαν εποπτικά εργαλεία κινδυνοκεντρικής προσέγγισης με στόχο τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των πλέον πιθανών κινδύνων σε όλη την αγορά. Αξιοποιώντας αυτά τα εργαλεία, η Τράπεζα της Ελλάδος διενέργησε στοχευμένους επιτόπιους ελέγχους και επισκέψεις, τόσο σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές όσο και σε παραγωγούς ασφαλιστικών προϊόντων, που επικεντρώθηκαν στην ποιότητα των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών προς τους ασφαλισμένους και τους μελλοντικούς ασφαλισμένους.

Κατά το 2024, η Τράπεζα της Ελλάδος:

– Αξιολόγησε και ενέκρινε τα σεμινάρια επαγγελματικής εκπαίδευσης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών τα οποία θα διενεργηθούν το έτος 2025, με δεδομένη την υποχρέωση διά βίου εκπαίδευσής τους για τουλάχιστον 15 ώρες κατ’ έτος,

– Επικαιροποίησε την εξεταστέα ύλη των εξετάσεων πιστοποίησης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών,

– Διαχειρίστηκε τα ερωτήματα των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο για τις εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικών γνώσεων και τις εν γένει υποχρεώσεις νόμιμης άσκησης της δραστηριότητας διανομής ασφαλιστικών προϊόντων,

– Επεξεργάστηκε και διερεύνησε τις καταγγελίες που ελήφθησαν από ασφαλισμένους, τόσο κατά παραγωγών όσο και κατά διανομέων ασφαλιστικών προϊόντων, και ανταποκρίθηκε ανάλογα (κατ’ ελάχιστον αποστολή απάντησης στους καταγγέλλοντες και, όπου απαιτείτο, κλήση σε ακρόαση, εισήγηση για την επιβολή των κατά νόμο προβλεπόμενων κυρώσεων) και

– Απέστειλε συστάσεις σε εποπτευόμενους για την υλοποίηση απαραίτητων διορθωτικών ενεργειών.

Η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών με τις εποπτικές αρχές άλλων κρατών-μελών της ΕΕ σχετικά με παραγωγούς και διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά (είτε μέσω υποκαταστήματος είτε με καθεστώς ελεύθερης παροχής υπηρεσιών).

Με βάση το ετήσιο πρόγραμμα επιτόπιων ελέγχων για το 2024, ξεκίνησαν τρεις έλεγχοι σε διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων (ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές). Το αντικείμενο των ελέγχων αφορούσε την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων.

Δείτε περισσότερα στο σχετικό άρθρο του Nextdeal για την Ετήσια Έκθεση Δραστηριοτήτων Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης 2024 της Τράπεζας της Ελλάδος