Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 - 09:42 facebook twitter linkedin Ηλίας Προβόπουλος: Το χιόνι ως γεωγραφικό στοιχείο Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 facebook twitter linkedin Το χιόνι, είτε ως επιβλητική όψη χιονισμένης οροσειράς είτε ως υπόγεια τροφοδοσία ύδατος, είναι σημαντικό μέρος τής ταυτότητας πολλών περιοχών. Αυτό βέβαια ισχύει περισσότερο σε χώρες και τόπους με χαμηλή θερμοκρασία. Για παράδειγμα, στον Καναδά υπάρχουν εκατοντάδες τοπωνύμια σχετικά με το χιόνι, ενώ ακόμη και στις Η.Π.Α. υπάρχουν τουλάχιστον έξι πόλεις που έχουν όνομα με τη σημασία «χιόνι» (Snow). Οροσειρές με ονόματα που σχετίζονται με το χιόνι Η χρήση τέτοιου ονόματος είναι εύλογη προκειμένου για οροσειρές. Τα Ιμαλάια, η οροσειρά τής γης με την ψηλότερη κορυφή (Έβερεστ), δεν θα μπορούσαν να μην έχουν όνομα σχετικό με το χιόνι. Το γερμανικό Himalaya ανάγεται στο σανσκριτικό himā-laya «κατοικία των χιονιών». Τοπωνύμια που προέρχονται από χιονισμένα βουνά Αλλά και κατοικημένες περιοχές πήραν το όνομά τους από παρακείμενα βουνά ή οροσειρές, όπως η Νεβάδα των Η.Π.Α. από το ισπανικό όνομα Sierra Nevada «χιονισμένη οροσειρά», λόγω της οροσειράς που βρίσκεται στα δυτικά τής πολιτείας. Ονόματα χωρών με αναφορές στο χιόνι Σε ονόματα χωρών απαντούν επίσης χαρακτηριστικά παραδείγματα. Το όνομα τής Ισλανδίας, το ισλανδικό Ísland, σημαίνει «χώρα των πάγων» (μάλιστα το αρχικό της όνομα ήταν το αρχαίο σκανδιναβικό τοπωνύμιο Snæland «χώρα τού χιονιού». Η Κένυα ανάγεται σε τύπο Kī-nyā, ονομασία τού κύριου βουνού τής χώρας, που στην τοπική γλώσσα Κάμπα / Ακάμπα σήμαινε «βουνό τής στρουθοκαμήλου» (από το ασπρόμαυρο χρώμα των χιονισμένων κορυφών). Τέλος, ο Λίβανος ανάγεται σε φοινικικό lbn (labān) «λευκός», το οποίο πιθανόν δήλωνε τις χιονισμένες κορυφές τής ομώνυμης οροσειράς. Τοπωνύμια στην Ελλάδα με τη σημασία «χιόνι» Στην Ελλάδα, ορωνύμιο αντίστοιχο τής Sierra Nevada είναι τα Λευκά Όρη, οροσειρά τής Δυτικής Κρήτης (ο προσδιορισμός Λευκά οφείλεται στο γεγονός ότι είναι συνήθως χιονισμένα). Το όνομα Καϊμακτσαλάν , τής ψηλότερης κορυφής τού όρους Βόρας , προέρχεται από την τουρκική φράση kaymak çalan, κατά λέξη (εκεί όπου) χτυπά το καϊμάκι, το αφρόγαλα , δηλαδή «χιονισμένη βουνοκορφή». Το Καρλόβασι τής Σάμου είναι συγχώνευση σε μία λέξη τής όψιμης μεσαιωνικής ονομασίας Καρλὶ Ὀβασί, από το τουρκικό karlı ovası «χιονισμένο λιβάδι, υψίπεδο». Τοπωνύμια που συνδέονται με το λευκό χρώμα Επίσης, πολλά τοπωνύμια με τη σημασία «λευκός» (π.χ. Ασπροχώρι, Λευκοχώρι κ.ά.) συνήθως συναντώνται είτε σε οικισμούς με άγονο έδαφος είτε σε ορεινές και χιονισμένες περιοχές (χωρίς να είμαστε πάντα βέβαιοι για την ακριβή αιτία τής ονομασίας). Επί παραδείγματι, η ονομασία Αργιθέα τής Καρδίτσας" (από τις αρχαίες λέξεις ἀργός «λευκός – φωτεινός» και θέα) θα παρέπεμπε σε λευκή θέα, οπότε είναι πολύ πιθανό να συνδέεται με τα χιονισμένα βουνά. Φυσικά και υπάρχουν ένα σωρό άλλα τοπωνύμια που έχουν ως χαρακτηριστικό το χιόνι. Εδώ παραθέσαμε μερικά για να καταλάβουμε πόση σημασία δίνουν σε αυτό οι άνθρωποι των περιοχών. Πηγή: Κέντρο Λεξικολογίας - γλώσσα, λέξεις, λεξικά Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 26/10/2023 - 14:05 Ηλίας Προβόπουλος: «Δελτίο Απόντων», μια έκθεση εμπνευσμένη από το έπος του ΄40
Ηλίας Προβόπουλος: Το παζάρ΄ της Σπερχειάδας. Ταξίδι στο χρόνο Ξεκινάει σήμερα και θα κρατήσει ως την Τρίτη 24 Οκτωβρίου το παζάρι της Σπερχειάδας, το πιο ανθεκτικό σε όλη την... Ηλίας Προβόπουλος, 20/10/2023 - 09:02
Ηλίας Προβόπουλος: Μια παρέα παιδιά στην Ομόνοια… Έχω συνηθίσει ανεβαίνοντας τις σκάλες του «Ηλεκτρικού»* στην Ομόνοια από την πλευρά της Πανεπιστημίου να παίρνω την πρώτη (ανεξαρτήτως εποχής)... Ηλίας Προβόπουλος, 17/10/2023 - 08:55
Ηλίας Προβόπουλος: Για την Αθήνα της σοφίας! Ξημερώσαμε με καινούργιο δήμαρχο στην Αθήνα. Τον καθηγητή Χάρη Δούκα που στον χθεσινό β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών συγκέντρωσε ένα... Ηλίας Προβόπουλος, 16/10/2023 - 08:51
Ηλίας Προβόπουλος: Κυδώνια και ρόδια στον Αμάραντο Άλλοι μάζεψαν ψήφους κι άλλοι μάζευαν καρπούς, τούτες τις ημέρες του Οκτωβρίου που κλείνει ο ετήσιος κύκλος της παραγωγής με... Ηλίας Προβόπουλος, 11/10/2023 - 08:59
Ηλίας Προβόπουλος: Η Ελλάδα του Κώστα Μπαλάφα Χθες ήταν η επέτειος του θανάτου του Κώστα Μπαλάφα (1920 – 9 Οκτωβρίου 2011) του μεγάλου φωτογράφου από την Κυψέλη... Ηλίας Προβόπουλος, 10/10/2023 - 09:08
Ηλίας Προβόπουλος: Ένας Αντώνης για κάθε μικρή πατρίδα Ένας άνθρωπος παράδειγμα για ψήφιση Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους στην ύπαιθρο χώρα γιατί επί για δυο – τρεις δεκαετίες επισκέφθηκα πολλές περιοχές... Ηλίας Προβόπουλος, 06/10/2023 - 08:55