-Σήκω να πάμε ν΄αρμέξουμε!
Άντε να σηκωθείς, δύο η ώρα τη νύχτα μέσα στο καταχείμωνο, να βοηθήσεις τον πατέρα ν΄ αρμέξει καμιά δεκαριά φρεσκογεννημένα, διπλάρικα, πρόβατα. Ν΄ αφήνεις τη θαλπωρή της βελέντζας και να τουρτουρίζεις στο τσουχτερό, νυχτιάτικο κρύο. Μαθητάκι της έκτης δημοτικού.
Κάπως έτσι ήταν τα λιλιπούτια πορτραίτα εκείνων των καιρών.
Ανελλιπώς δίπλα στις έγνοιες και στον παιδεμό των γονιών. Στο χωράφι, στο στάβλο, στο μαντρί. Πλάτη με πλάτη στη βιοπάλη. «Αγροτοποιμήν» στο πρώτο στάδιο της ζωής. Η φιλοζωΐα αυτοδίδακτη και αναγκαία. Το μεροκάματο πολλές φορές επιβεβλημένο, από την ώρα που χνούδιαζε το μουστάκι και στύλιωναν γερά τα πόδια στη γης. Στα εφηβικά, ακόμα και φοιτητικά χρόνια, στα άγουρα χρόνια. Ο κανόνας για τα περισσότερα παιδιά της υπαίθρου. Ενήλικο ενθύμιο, τιμητικό, οι ρόζοι στα χέρια.
Κι έσφιγγες τα δόντια κι έλεγες: «θα μάθω γράμματα, θα πάρω ένα απολυτήριο που θα με ταξιδέψει πιο πέρα από τη στερημένη ζωή των γονιών».
Ή, «θα μάθω μια τέχνη, για να ζήσω εγώ κι η οικογένειά μου».
Και σαν ερχόταν η ώρα ν΄ ανοίξεις τα φτερά, να φύγεις από το πατρικό, η ευχή τους μία και στερεότυπη:
-Να είσαι εργατικός και τίμιος, να σέβεσαι και να βοηθάς αυτούς που έχουν ανάγκη.
Μ΄αυτήν την ευχή πορευόσουν στο νέο ξεκίνημα της ζωής. Είτε στη φοιτητική ζωή, είτε στην επαγγελματική. Πάντα κοίταγες πίσω, τη φύτρα σου.
Οι συμβουλές του γονιού και του δάσκαλου συνοδειά στην υπόλοιπη ζωή.
Και σήμερα τι;
Το αποτυπώνει τόσο γλαφυρά ο αείμνηστος Καργάκος
«…Είναι θλιβερή η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα και θα παρουσιάζει αύριο η ελληνική κοινωνία, να υπάρχουν άνθρωποι άνω των 65, άνω των 70 ετών, που ενώ έχουν συνταξιοδοτηθεί, εργάζονται νυχθημερόν να συντηρούν τα παιδιά τους μέχρι να τελειώσουν οι ατέλειωτες σπουδές τους, τα παιδιά που λιώνουν τα νιάτα τους στα «κηφηνεία», που πάνε στα σπίτια τους να κοιμηθούνε την ώρα που οι Αλβανοί πάνε για δουλειά. Θα μου πείτε τι δουλειά; Οποιαδήποτε δουλειά, αρκεί να είναι τίμια».
Ναι, σήμερα η ανεργία και η αεργία των νέων παιδιών είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα. Ο πρωτογενής παραγωγικός τομέας της οικονομίας-κι όχι μόνο- ακουμπάει πλέον σε ξένα εργατικά χέρια. Στους Αλβανούς και τους Πακιστανούς, νόμιμους και λαθραίους Η χειρωνακτική εργασία απαξιώθηκε κι εκφυλίστηκε. Δουλειά για τη νεολαία μας είναι πλέον ότι δε λερώνει και δεν κουράζει τα χέρια.
Γι΄αυτήν τη νοοτροπία που κυριάρχησε μετά τη Μεταπολίτευση ασφαλώς και τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρει το ίδιο το κράτος. Από το κεφάλι βρωμάει το ψάρι. Με το λαϊκισμό και την παιδοκολακεία, με την αναξιοκρατία και το βόλεμα των ημετέρων, ορθώσαμε ένα διογκωμένο και καλοπληρωμένο δημόσιο τομέα που εργάζεται και αμείβεται με τη νοοτροπία μαχαραγιά.
Η ελληνική παιδεία έχει κι αυτή το μερίδιο ευθύνης της. Τα σχολεία και τα πανεπιστήμια δεν διδάσκουν την αγάπη για τη δουλειά, την αυτενέργεια, την πρωτοβουλία, την επιχειρηματικότητα, την ανάληψη ευθύνης. Γεμίσαμε πανεπιστήμια και τεχνικές σχολές με αντικείμενα αόριστα, ομιχλώδη και απροσδιόριστης χρησιμότητας. Η αξιολόγηση και η ανταγωνιστικότητα σε δεύτερη μοίρα. Οι πτυχιούχοι των τεχνικών άτεχνοι και «κουλοχέρηδες». Παίρνουν οι νέοι τα πτυχία, όποτε τα παίρνουν, και στο τέλος στριμώχνονται για μια υπαλληλική θεσούλα, οπουδήποτε, γίνονται ντελιβεράδες, ή φεύγουν στο εξωτερικό. Πτυχία φτερά και πούπουλα στον άνεμο κι όνειρα απατηλά για τους γονείς που χιλιοξοδεύονται και αγκομαχούν.
Για όλα αυτά, κι όχι μόνο, τουμπάραμε. Ακόμα τρέχουμε και μυαλό δε βάζουμε.
ΥΓ. Στην πυκνή ειδησειογραφία των ημερών με τις κινητοποιήσεις των αγροτών στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, ένα κείμενο του σπουδαίου δάσκαλου από την Σπερχειάδα, Βασίλη Κανέλλου, βάζει να σκεφτούμε κάποια πράγματα από την αρχή και από εκεί βεβαίως που οι σημερινοί διαχειριστές της εξουσίας και της μοίρας μας, αδυνατούν να καταλάβουν.
