Μπορεί κάποιος κήπος να έχει εξαιρετικό χώμα, άφθονο και καθαρό νερό, ήλιο και αέρα και ότι είναι φυτεμένο εκεί να νιώθει σαν γη της Εδέμ και να παράγει ότι επιθυμεί ο νοικοκύρης του αλλά χωρίς φράχτη να μην μπαίνουν μέσα ήμερα και άγρια ζωντανά και το χαλάνε και κυρίως όμως χωρίς ωραίες και δυνατές κλάρες θα έμοιαζε παρατημένος...
Είναι οι και οι κλάρες ένα κομμάτι του κήπου και χωρίς αυτές, ούτε οι φασολιές δεν θα είχαν που να σκαλώσουν, ούτε οι ντοματιές που να στηριχθούν, ακόμα και οι αγγουριές θέλουν μια μικρή κρεβατίνα να κρεμαστούνε. Και οι πιπεριές, και οι μελιτζάνες θέλουν ένα υποστήριγμα να μην της λυγάει ο αέρας και ταλαιπωρούνται τα κορμάκια τους. Μόνο οι πατάτες δεν θέλουν κλάρωμα και φυσικά οι κολοκυθιές που απλώνουν όπου θέλουν και άμα δεν τις βάλεις σε μια σειρά, μπορεί να γίνουν όλες μαζί ένα κουβάρι χωρίς άκρη.
Γι’ αυτό όποιος θέλει να έχει έναν ωραίο κήπο φροντίζει και φτιάξει και τις ανάλογες κλάρες. Ψηλές για τα κλαρωτά φασόλια ενώ για τις ντομάτες που φορτώνονται μεγάλο βάρος φτιάχνει γερές κλάρες και οι καλύτερες είναι από κέδρο και για να κρατήσουν περισσότερα χρόνια, πρέπει αυτός να κοπεί τον χειμώνα που δεν έχει χυμούς και να ξεφλουδιστεί. Αυτό γίνεται για να μην σαρακώνεται το ξύλο και επειδή το σαράκι ζει κάτω από την φλούδα του πρέπει να βγαίνει όσο είναι χλωρό γιατί άμα ξεραίνεται κολλάει πάνω στο ξύλο, γίνεται ένα σώμα με αυτό. Ακόμη καλύτερα και δίνει και περισσότερα χρόνια ζωής σε μια κέδρινη κλάρα είναι το πύρωμα του ξύλου που σκοτώνει όλα τα βακτήρια που προκαλούν την σήψη του. Άμα είναι έτσι περιποιημένες οι κέδρινες κλάρες ζουν αιώνια και ενδείκνυνται μάλιστα να στηρίζουν ακόμα και αμπέλια και βαριές κρεβατίνες.
Μια άλλη περίπτωση που δίνει καλές κλάρες είναι η καστανιά, όταν είναι νέο δέντρο και είναι πιο εύκολο να φτιάξει κλάρες κάποιος με αυτές γιατί σε σχέση με τους κέδρους είναι περισσότερες στο δάσος στα δικά μας μέρη, στις πλαγιές του Τυμφρηστού και κόβονται και πιο εύκολα. Ο κέδρος θέλει πολύ δουλειά μέχρι να γίνει κλάρα ενώ η καστανιά γίνεται πιο εύκολα. Εύκολα όμως σαπίζει γιατί το ξύλο της δεν περιέχει όπως του κέδρου ρετσίνι και γι’ αυτό πρέπει να ξεφλουδίζεται καλά και αν είναι δυνατόν, να περάσει πάνω από φλόγα να καεί εντελώς η φλούδα της. Από άλλα δέντρα δεν κάνει κάποιος κλάρες γιατί σαπίζουν εύκολα, από ανάγκη μόνο το κάνει και βάζει ελατίσιες ή από φουντουκιές που είναι ίσιες.
Στις μεγάλες καλλιέργειες δεν χρησιμοποιούν ξύλα για κλάρες αλλά βάζουν, όπου έχουν βέβαια καλάμια τα οποία, όπως και τις ξύλινες τα αποθηκεύουν τον χειμώνα σε ένα στεγνό μέρος. Είναι τμήμα του κήπου οι κλάρες και επειδή δεν είναι εύκολο κάθε χρόνο να τις φτιάχνει ο νοικοκύρης, πρέπει να φυλάει και να τις ανανεώνει σιγά - σιγά κάθε χρόνο.
Όπως και να’ χει όμως, οι κλάρες στον κήπο δείχνουν και τον νοικοκύρη. Εκτός του ότι πρέπει να είναι γερές, ο μερακλής κηπουρός φροντίζει να είναι όλες ένα ύψος για να ψηλώνουν ομοιόμορφα οι φασολιές σε ένα ύψος που να τις φτάνει αλλιώς χρειάζεται σκάλα να μαζέψει τα φασόλια. Όπως και στις ντομάτες, πρέπει να κάνει το ίδιο ώστε να μην φορτώνονται αυτές κλαριά και βαραίνουν πολύ το φυτό. Ακόμη, πρέπει η επιφάνειά τους να είναι τέτοια που μπορεί να σκαρφαλώσει το βλαστάρι για να τυλιχτεί και επίσης να έχει προβλέψει να αφήσει κανένα κλαρί να βρει να στηριχθεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που αυτό χάνει τον προορισμό του και γι’ αυτό το βοηθάει να στηριχθεί, πάντα δεξιά και ακόμη το δένει με τίποτα σκοινιά, κατά προτίμηση κουρελάκια από ρούχα για να είναι πιο απαλά.
Είναι θα λέγαμε οι κλάρες, τα κόκκαλα που στηρίζεται πάνω τους ο κήπος και πρέπει εκτός του να είναι γερές, να μπήχνονται καλά στο χώμα, με λοστάρι στους 30 πόντους. Μόνο έτσι στηρίζουν αποτελεσματικά το φυτό και δεν υπάρχει περίπτωση να γείρουν και να πέσουν. Τούτο πετυχαίνεται κάθε χρόνο με ένα καλό πελέκημα της κάτω άκρης, είτε πρόκειται για χλωρές ή από άλλο χρόνο. Με το πελέκημα πάλι βγαίνει όταν πρόκειται για παλιές το σάπιο ξύλο που έχει προκύψει από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο κι έτσι μειώνεται ο κίνδυνος να προσβληθεί περισσότερο. Ένα καλό πελέκημα της κλάρας, της δίνει παράταση ζωής και αυτή στηρίζει καλύτερα ότι ανέβει πάνω της, όσο βαρύ κι αν είναι αυτό…
ΥΓ. Στις φωτογραφίες η φετινή προσπάθεια να αποκτήσω κάποιες γερές κλάρες για τον κήπο όπου η πρόκληση ήταν μεγάλη και σε ορισμένα κομμάτια του, ακούμπησα την τέχνη βάζοντας και κλάρες με διχάλες για να έχουν τα φασόλια και άλλες επιλογές σκαλώματος. Με την φετινή εμπειρία του χρόνου πιστεύω πως θα κάνω μια πραγματική εγκατάσταση και θα την προβάλω ως έργο τέχνης και ελπίζω να αρέσει αυτό και στις φασολιές μου...
Ο Ηλίας Γ. Προβόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεγάλη Κάψη της Δυτικής Φθιώτιδας. Έγινε δημοσιογράφος και εργάστηκε επί πολλά χρόνια και αποκλειστικά στις εφημερίδες, κυρίως στην «Ελευθεροτυπία» από τις στήλες της οποίας οργάνωσε και προέβαλλε μια ειδική αρθρογραφία με τον τίτλο «Μικρές Πατρίδες» για την ελληνική περιφέρεια και τους ανθρώπους της καθώς και για την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια. Συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει φωτογραφίες με την ίδια θεματογραφία στο actimon.blogspot.com ενώ εκδίδει και βιβλία που έχουν σχέση με την τοπική ιστορία.
*Αραρίσκω = Συνάπτω, συνδέω, προσαρμόζω
