close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Κοινωνία

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δώρα του καστανόλογγου
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
20/10/2021 - 10:23
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δώρα του καστανόλογγου

Ηλίας Προβόπουλος, 20/10/2021
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Οι άγριες καστανιές ασφαλώς και προϋπήρχαν των ήμερων και σχημάτιζαν μεγάλους λόγγους (καστανόλογους ή ζάβατα) σε ορισμένες περιοχές όπου τις ευνοούσε κυρίως το έδαφος καθώς αυτές αγαπάνε τα όξινα χώματα. Έτσι δεν βλέπουμε καστανιές σε μέρη όπου είναι ασβεστολιθικά τα εδάφη ή σε χαμηλό υψόμετρο καθώς αυτές αναπτύσσονται από τα 500 και περισσότερα μέτρα και φθάνουν και μέχρι τα 1400 καμιά φορά. Οι ποικιλίες κι αυτών ήταν διάφορες, υπήρχαν δέντρα που έκαναν μεγάλα κάστανα σαν τα ήμερα αλλά και άλλα που έκαναν μικρά σαν χάντρες. Όλα πάντως είχαν χοντρή φλούδα και ο καρπός τους ήταν πικρός και η πίκρα έφευγε κάπως μόνο με το βράσιμο κι αυτά όταν ήταν ξερά.

Αυτό βέβαια δεν εμπόδιζε σε τίποτα τους χωριανούς να τα έχουν στο τραπέζι τους τουλάχιστον δυο μήνες, είτε βραστά, είτε ψητά ενώ ένα μεγάλο μέρος απ’ αυτά μετά από την αυστηρή επιλογή προορίζονταν για τα ζώα, ειδικά τα γουρούνια που τρώγοντας κάστανα έπαιρναν αρκετό βάρος και δεν το έχαναν μέχρι τα Χριστούγεννα που τα έσφαζαν. Οι περισσότεροι καστανόλογγοι ήταν κοινοτικοί και η συλλογή των κάστανων ή η βοσκή των ζώων γίνονταν κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις και αυτό αντανακλά το πόσο ήταν βασικός ο ρόλος τους στην οικονομία του χωριού. Σε ορισμένα χωριά τους καστανόλογγους τους είχαν μοιράσει σε τεμάχια και έτσι ήξερε ο καθένας που θα μάζευε αλλά πάντα εποφθαλμιούσε τη σοδειά του γείτονα, ειδικά όταν κάποιες καστανιές ήταν στα σύνορα και με κάθε τρόπο έμπαινε ο ένας στο χωράφι του άλλου και μάζευε λίγα για να μην φαίνεται κιόλας και δημιουργούνταν παρεξηγήσεις. Το μοίρασμα των καστανόλογγων έγινε περί τις αρχές του 20ου αιώνα και όπως παρατηρήθηκε αργότερα με τις γκρίνιες μεταξύ των χωριανών, πρέπει να ήταν μια πονεμένη ιστορία με καυγάδες και αντεκλήσεις μεταξύ των ισχυρών και των αδυνάτων που όπως πάντα γίνεται ήταν οι αδικημένοι στο μοίρασμα.

Η συλλογή των κάστανων ξεκινούσε μια συγκεκριμένη ημέρα, που όριζαν οι κεφαλές κάθε χωριού ενώ ένα μήνα, ανάλογα με την εξέλιξη της καρποφορίας και τον καιρό που προηγήθηκε, αν ήταν ξηρασία ή βροχερός. Πριν από αυτή τον καστανόλογγο έβαζαν κάποιον να το προσέχει μη τυχόν πάνε να τον μαζέψουν ή να βοσκήσουν ζωντανά, κυρίως αιγοπρόβατα. Η εξόρμηση στον καστανόλογγο γίνονταν με το χτύπημα της καμπάνας αξημέρωτα και όλοι έτρεχαν να πιάσουν τα σύνορά του και ξεκινούσαν την συλλογή όταν έδινε το σύνθημα ο πρόεδρος συνήθως του χωριού. Από εκείνη τη στιγμή και πέρα, ο καθένας μάζευε όσα κάστανα μπορούσε και γι’ αυτό πήγαιναν όλοι οικογενειακώς. Όταν τέλειωνε το μάζεμα τότε άφηναν τα ζωντανά να μπουν στον καστανόλογγο και δεν υπήρχε περιορισμός πόσο καιρό θα βοσκήσουν πρόβατα, κατσίκια, ακόμη και γουρούνια.

Το ιδιαίτερο με την περίπτωση του καστανόλογγου (σε ορισμένα χωριά τον έλεγαν ζάβατο, λέξη που η ετυμολογία της είναι άγνωστη και πιθανόν να προέρχεται από την λέξη άβατο λόγω των περιορισμών αλλά αυτό δεν μπορεί να αποδειχθεί) είναι ότι περίμεναν δυο και τρεις εβδομάδες να πέσουν τα κάστανα από τα δέντρα και διατηρούνταν ανέπαφα. Τότε δεν υπήρχαν παρά ελάχιστα αγριογούρουνα να μπουν και να τα φάνε ενώ ακόμη και οι σημερινές αρρώστιες που ταλαιπωρούν τις καστανιές δεν είχαν εκδηλωθεί ή ήταν περιορισμένες. Ούτε πάλι υπήρχαν οι σημερινοί μεγάλοι πληθυσμοί των τρωκτικών που λυμαίνονται τις καστανιές και της καρυδιές επίσης, σε βαθμό που πολλοί παραγωγοί σε ορισμένες περιοχές δεν μαζεύουν πλέον ούτε ένα κιλό.

Επειδή πάλι τον καιρό που μάζευαν τα κάστανα, αρχές Νοεμβρίου συνήθως, έπεφταν και τα φύλλα και έπρεπε να παραμεριστούν, πολλά διέφευγαν της προσοχής αυτών που τα μάζευαν και έμειναν χωμένα ως την άνοιξη και τότε αποτελούσαν εξαιρετικό εύρημα γιατί έφευγε κάπως η πίκρα τους και τρώγονταν ευχάριστα. Σήμερα κάτι τέτοιο δεν νοείται γιατί τα αγριογούρουνα έχουν πλημμυρίσει κάθε γωνιά της ελληνικής υπαίθρου και αφού τελειώσουν τις επιδρομές τους στα καστανοχώραφα με τις ήμερες καστανιές, συνεχίζουν στους καστανόλογγους με τα άγρια και έτσι έχουν τροφή ως πέρα την άνοιξη.

Η περίπτωση αυτή με την συλλογή κάστανων και τη βόσκηση στους καστανόλογγους έχει σχεδόν ξεχαστεί γιατί εκτός που στα χωριά δεν υπάρχουν πια πολλοί μόνιμοι κάτοικοι, κανένας δεν είναι διατιθέμενος να  πάει να μαζέψει κάστανα και μάλιστα άγρια είτε για προσωπική του κατανάλωση είτε για τροφή των ζώων. Τα χωριά έχουν γεμίσει με καστανιές ήμερες ενώ σε πολλά, όπως στα χωριά του Κισσάβου, της Ευρυτανίας ή της ορεινής Πέλλας έχουν οργανωμένες καλλιέργειες καστανιών και παράγουν πολλά κάστανα κι έτσι φθάνουν σε όλες τις αγορές σε μια τιμή που πάντα όμως είναι υψηλή. Κάστανα επίσης φέρνουν και από το εξωτερικό, μέχρι και από την Κίνα είδαμε στους πάγκους των μανάβικων και είναι φθηνότερα αλλά η γεύση τους δεν έχει καμιά σχέση με αυτά των ελληνικών βουνών.

Η καστανοκαλλιέργεια είναι μια εξαιρετικά επικερδής ενασχόληση, εφ’ όσον βέβαια γίνεται με σωστό τρόπο και αποδίδει αρκετά κέρδη στους παραγωγούς. Η τιμή των κάστανων ήταν πάντα υψηλή και έγινε ψηλότερη από την εποχή που αρρώστιες θέρισαν τις καστανιές της Ευρώπης και έτσι οι έμποροι καταφεύγουν στην ελληνική παραγωγή. Οι αρρώστιες όμως έχουν παρουσιαστεί και στις ελληνικές καστανιές και σε ορισμένες περιοχές τις έχουν αφανίσει, πρώτα έπληξαν τις ήμερες καστανιές και τώρα έχουν αρπάξει τις άγριες. Βέβαια πάντα είχαν αυτά τα δέντρα αρρώστιες αλλά τα τελευταία χρόνια έχει παραγίνει το κακό και η καταπολέμησή τους απασχολεί έντονα τους επιστήμονες και τους καλλιεργητές.

Όπως και να έχει πάντως το πράγμα, ακόμη και στα χωριά που δεν καταπολεμούν τις αρρώστιες με τον σωστό τρόπο, έχουν μείνει λίγα δέντρα και καρπίζουν, τόσο για να γλυκάνουν το στόμα των ανθρώπων που ζουν σε αυτά αλλά και να γίνουν αφορμή για να πραγματοποιηθούν οι λεγόμενες γιορτές κάστανου σε πολλές περιοχές της χώρας που είναι και η αφορμή για τις τελευταίες επισκέψεις στα χωριά γιατί σε λίγο πλακώνει χειμώνας και κλείνουν μέχρι το Πάσχα.


Ο Ηλίας Γ. Προβόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεγάλη Κάψη της Δυτικής Φθιώτιδας. Έγινε δημοσιογράφος και εργάστηκε επί πολλά χρόνια και αποκλειστικά στις εφημερίδες, κυρίως στην «Ελευθεροτυπία» από τις στήλες της οποίας οργάνωσε και προέβαλλε μια ειδική αρθρογραφία με τον τίτλο «Μικρές Πατρίδες» για την ελληνική περιφέρεια και τους ανθρώπους της καθώς και για την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια. Συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει φωτογραφίες με την ίδια θεματογραφία στο actimon.blogspot.com ενώ εκδίδει και βιβλία που έχουν σχέση με την τοπική ιστορία.

 


*Αραρίσκω = Συνάπτω, συνδέω, προσαρμόζω

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
  • TAGS:
  • Αραρίσκοντας
  • Ηλίας Προβόπουλος
  • κάστανα
  • καστανόλογγος

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο καιρός των κάστανων σήμερα και παλιότερα
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/10/2021

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο καιρός των κάστανων σήμερα και παλιότερα

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το μάζεμα των καρυδιών
    Ηλίας Προβόπουλος, 12/10/2021

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το μάζεμα των καρυδιών

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καρύδια, ο θησαυρός του φθινοπώρου

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καρύδια, ο θησαυρός του φθινοπώρου

    Ήταν μέχρι λίγες δεκαετίες, τότε που τα χωριά ήταν ακόμη γεμάτα από κόσμο και οι ανάγκες τους έπρεπε να καλυφθούν...
    Ηλίας Προβόπουλος, 08/10/2021 - 09:21 8/10/2021
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η ημέρα των ζώων στο χωριό

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η ημέρα των ζώων στο χωριό

    Καθώς το εορτολόγιο έφτασε να επιβιώνει πλέον μόνο στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της Εκκλησίας και στις σελίδες του Καζαμία και των...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/10/2021 - 09:19 5/10/2021

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός σε έναν πικρό Μάρτιο
16:35 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός σε έναν πικρό Μάρτιο
  • 16:03 Open House Athens 2023: Η μεγαλύτερη αρχιτεκτονική γιορτή της Αθήνας σε περιμένει!
  • 15:07 Μ. Βαρβιτσιώτης: Ελλάδα και Ισπανία ενισχύουμε τη συνεργασία μας απέναντι στις κοινές ευρωπαϊκές προκλήσεις
  • 15:00 Ημερίδα «Αιχμές στην ηπατολογία: Λίπωση του ήπατος - Η σιωπηλή πρόκληση»
  • 14:38 Η Μαριάννα Πολιτοπούλου, η Φιλίππα Μιχάλη και το δείπνο έκπληξη στην Ισπανία, της NN International!
  • 13:41 Τριήμερο εκδηλώσεων για την υγεία από την UNESCO Πειραιώς και Νήσων!
  • 13:20 Η INTERAMERICAN, για μια ακόμη χρονιά, στην ηγετική ομάδα των «The Most Sustainable Companies in Greece 2023»!
  • 13:18 Πρόσθετοι δανειακοί πόροι 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης!
  • 13:14 Από σήμερα οι φορολογικές δηλώσεις 2023 - Πώς θα κερδίσετε έκπτωση 3%!
  • 12:59 Ευρωπαϊκή Πίστη: Αναδείχθηκε ως εταιρία πρότυπο στο θεσμό “The Most Sustainable Companies in Greece”!
  • 12:48 Κώστας Λάμπρου: Δεν θα «...σβήσω..» αλλά «...θ΄ ανάψω...» ..κεριά...!
  • 12:36 Οι βασικοί άξονες της νέας στρατηγικής Alpha Bank
  • 12:22 DINAGENTS: Ξεπερνά τους 500 ασφαλιστές το πανελλαδικό δίκτυο συνεργατών του Μιλτιάδη Παρλαμά και του Θοδωρή Αντωνογεώργο!
  • 12:00 Future Insurance Leaders: «Αποστολή» της να δημιουργεί αμοιβαία αξία για πελάτες - συνεργάτες - εταιρείες λένε οι συνιδρυτές Μιχάλης Σωτηράκος, Δημήτρης Γλεντής, Γιάννης Κανάτας και Χρήστος Χρυσούλας!
  • 11:44 Η ΕΑΔΕ για την κατάργηση των προμηθειών!
  • 11:40 Χρ. Σταϊκούρας: Με POS η πληρωμή των φόρων! - Θα μειωθεί η φοροδιαφυγή!
  • 11:29 To μεταναστευτικό και η γαλάζια ατζέντα
  • 10:32 Ο Κ. Μητσοτάκης στα εγκαίνια του Κέντρου Εκπαίδευσης του Πυροσβεστικού Σώματος στη Νέα Μάκρη!
  • 09:55 SUST - AID: Οι εργαζόμενοι εκπαιδεύονται να προσφέρουν επισιτιστική βοήθεια!
  • 09:49 Ανάμεσα στα κορυφαία διεθνή αμοιβαία κεφάλαια το Alpha Trust Strategic Bond Fund!
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 27/3 Τι συμβαίνει με τις προμήθειες;
  2. 29/3 Upskilling ή Reskilling; Μια απόφαση που θα κρίνει την καριέρα σας!
  3. 30/3 Ο ρόλος του ασφαλιστικού συμβούλου και ποιος τον πληρώνει!
  4. 27/3 Διαπιστώνετε Ύφεση των Πωλήσεων σας; Κι όμως μπορεί να διορθωθεί!
  5. 30/3 Το Ερρίκος Ντυνάν ενισχύει τα υφιστάμενα προνόμια στις Ασφαλιστικές εταιρίες! Διαβάστε εδώ τα ειδικά προνόμια!
  6. 28/3 Τι λέει η ΕΑΑΕΣ - EIOPA για την Άδικη Μεταχείριση των Πελατών!
  7. 30/3 Ψυχρή Προσέγγιση - Θερμή Ανταπόκριση για καλή προσέγγιση πελατών! Πώς μπορείτε να το κάνετε σωστά;

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter

ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ COVID-19

ΚΛΕΙΣΕ
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube