Ο όρος FinTech (χρηματοοικονομική τεχνολογία) καλύπτει κάθε είδος χρηματοοικονομικής καινοτομίας που βασίζεται στην πρόοδο της τεχνολογίας και μπορεί να οδηγήσει σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα, νέες εφαρμογές, διαδικασίες ή νέα προϊόντα, με σημαντική επίδραση στο χρηματοπιστωτικό τομέα και στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Το FinTech αποτελεί ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Τα τελευταία χρόνια οι αρμόδιες αρχές στις χώρες της ΕΕ έχουν υιοθετήσει διάφορες πρωτοβουλίες για τη διευκόλυνση της χρηματοοικονομικής καινοτομίας. Οι πρωτοβουλίες αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών και των επιχειρήσεων στον τομέα της χρηματοοικονομικής καινοτομίας, ούτως ώστε οι επιχειρήσεις να κατανοούν καλύτερα τις κανονιστικές και εποπτικές προσδοκίες και οι αρμόδιες αρχές να έχουν πληρέστερη εικόνα των καινοτομιών, καθώς και των ευκαιριών και των κινδύνων που αυτές συνεπάγονται.
Οι μηχανισμοί διευκόλυνσης της καινοτομίας είναι κυρίως δύο ειδών:
1) Κόμβος καινοτομίας: αποτελεί ένα δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ των επιχειρήσεων και των αρμόδιων αρχών σε θέματα FinTech. Μέσω αυτού, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις μπορούν να θέτουν ερωτήματα στις αρμόδιες αρχές, οι οποίες με τη σειρά τους παρέχουν μη δεσμευτικές οδηγίες για τη συμμόρφωση καινοτόμων χρηματοοικονομικών προϊόντων, υπηρεσιών ή επιχειρηματικών μοντέλων προς τις κανονιστικές και εποπτικές προσδοκίες, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων αδειοδότησης και καταχώρησης σε μητρώο.
2) Προστατευμένο κανονιστικό περιβάλλον (Regulatory sandbox): αυτού του είδους ο μηχανισμός δίνει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να δοκιμάσουν καινοτόμα χρηματοοικονομικά προϊόντα, υπηρεσίες ή επιχειρηματικά μοντέλα, βάσει συγκεκριμένου προγράμματος δοκιμών που έχει συμφωνηθεί και το οποίο παρακολουθείται από ειδική υπηρεσιακή μονάδα της αρμόδιας αρχής. Εντός αυτού του περιβάλλοντος δοκιμών, η αρμόδια αρχή μπορεί – κατά την έκταση που το επιτρέπει η συναφής ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία – να κάνει χρήση των διακριτικών ευχερειών που της παρέχονται εκ του νόμου, χωρίς όμως απαλλαγή των επιχειρήσεων από τις εποπτικές υποχρεώσεις που απορρέουν από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Το Μάρτιο του 2019 η Τράπεζα της Ελλάδος δημιούργησε τον Κόμβο Καινοτομίας FinTech για τη διευκόλυνση της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας (FinTech), ενώ στη συνέχεια έγινε μέλος του European Forum for Innovation Facilitators (EFIF) από την ίδρυσή του τον Απρίλιο του 2019. Όπως υποστηρίζει η ΤτΕ, η ελληνική αγορά μπορεί να ωφεληθεί περαιτέρω από ένα νομικό και κανονιστικό περιβάλλον που θα διευκολύνει και θα στηρίζει πλήρως την καινοτομία. Προς αυτή την κατεύθυνση, ένα προστατευμένο κανονιστικό περιβάλλον εντός της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο θα λειτουργεί ως περιβάλλον δοκιμών, μπορεί να αποφέρει θετικά αποτελέσματα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε στήριξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη δημιουργία ενός προστατευμένου κανονιστικού περιβάλλοντος που θα διευκολύνει τη χρηματοοικονομική τεχνολογία και καινοτομία στην Ελλάδα. Το έργο αναμένεται να αρχίσει το β΄ τρίμηνο του 2020 και εκτιμάται ότι θα διαρκέσει συνολικά 18 μήνες. Δείτε εδώ την προκήρυξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).
Το έργο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και υλοποιείται από την Ομάδα Ανάπτυξης Τοπικών Νομισμάτων και Κεφαλαιαγορών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG REFORM) και την Τράπεζα της Ελλάδος.
