close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Υγεία

ΥΓΕΙΑ

Το κατράνι του Δίστρατου στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά
Nextdeal newsroom
Nextdeal newsroom,
16/5/2025 - 13:03
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Το κατράνι του Δίστρατου στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά

Nextdeal newsroom, 16/5/2025
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ένα «ταξίδι» στον καιρό των κατρανάδων

«Αιώνιο μνημόσυνο στους προγόνους τους κατρανάδες» χαρακτηρίζουν στο Δίστρατο της Κόνιτσας την εγγραφή στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, της παραδοσιακής τεχνικής παραγωγής κατραμιού ή κατρανιού, που αναδείχθηκε ως επάγγελμα, εξασφάλιζε τα προς το ζην και έδωσε ταυτότητα στην ορεινή κτηνοτροφική περιοχή τους.

Το κατράμι ή κατράνι είναι ένα παχύρευστο, κολλώδες, ελαιώδες μαύρο υγρό. Έχει έντονη οσμή. Για την παραγωγή του απαιτείται καύση του δαδιού, με ειδικό τρόπο. Το δαδί πρέπει να είναι από γέρικα ρητινούχα πεύκα.

Κατρανάς ήταν το κατ’ εξοχήν επάγγελμα των Βλάχων του Διστράτου που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στους πρόποδες του Σμόλικα και της Βασιλίτσας. Μέχρι πριν από πολλά χρόνια, ειδικά στην ορεινή ελληνική περιφέρεια, σε κτηνοτροφικές περιοχές στην Πίνδο και στον Όλυμπο, ήταν ένα χρήσιμο προϊόν για την καθημερινότητα.

Σήμερα, τα κατρανάδικα στο Δίστρατο δεν καπνίζουν. Κάποιοι ελάχιστοι παράγουν το μαύρο υγρό, από μεράκι. Ο 86χρονος Ιωάννης Ζήσης στο Δίστρατο της Κόνιτσας είναι ο τελευταίος κατρανάς ο οποίος συνταξιοδοτήθηκε. Όμως, οι γνώσεις του είναι πολύτιμες για τους νεότερους που ασχολούνται ερασιτεχνικά, γιατί αν και ακολούθησαν άλλες επιλογές στην ζωή τους, δεν ξέχασαν ποτέ πώς μεγάλωσαν, πώς στηρίχτηκε η οικογένειά τους. Στο τέλος του Μαΐου, για ακόμη μία φορά, θα παράγει κατράνι ο πρώην κοινοτάρχης Διστράτου Κώστας Παγανιάς. Είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν οι πληροφορίες που με ενθουσιασμό δίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την τέχνη που γέννησε η ιδιαιτερότητα της περιοχής.

«Το κατράνι αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής μας που ήταν γεμάτη κατρανάδικα ή κατρανοκάμινα. Οι Διστρατιώτες μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970 ήταν αποκλειστικοί παραγωγοί και έμποροι του κατραμιού», επισημαίνει.

Το επάγγελμα είχε μυστικά

Ερασιτέχνης ο Κώστας Παγανιάς, αλλά με γνώσεις από την οικογένεια του, περιγράφει παραστατικά τη διαδικασία: «Η παραγωγή του κατρανιού ήταν κοπιαστική. Γινόταν με τα χέρια και απαιτούσε γνώσεις. Ο έμπειρος κατρανάς με μια ματιά μπορούσε να καταλάβει ποιο πεύκο είχε δαδί. Δεν είναι κατάλληλα όλα τα πεύκα που υπάρχουν στο δάσος, ενώ απαιτούνται ειδικές συνθήκες για την παραγωγή. Πρώτα έκανε την επιλογή. Στη συνέχεια έκοβε το δέντρο και αφαιρούσε το δαδί. Με τσεκούρι το έσχιζε σε κομμάτια μήκους 1,5 μέτρου και τα μετέφερε με τα ζώα κοντά στο κατρανάδικο.

»Συνολικά χρειάζονταν 3-4 τόνοι καλής ποιότητας δαδιού, πλούσιου σε ρητίνη, προκειμένου να παραχθεί ικανή ποσότητα προϊόντος για να καλυφθεί το κόστος και να έχει συμφέρον η δουλειά.

»Κοντά στο σημείο όπου είχαν συγκεντρώσει τα δαδιά, άνοιγαν μια ειδική στο έδαφος γούρνα 50 εκατοστών βάθους και διαμέτρου 2 μέτρων, σε επικλινές έδαφος. Τα τοιχώματα της γούρνας κάλυπταν με ειδική λάσπη, ώστε το προϊόν να μην απορροφάται από το χώμα, αλλά να ρέει. Εκεί μέσα τοποθετούσαν επιμελώς τα δαδιά σε σχήμα κώνου.

»Στην συνέχεια, τα σκέπαζαν με φτέρη και στρώμα χώματος, έτσι ώστε η καύση να είναι ατελής, με ελάχιστη ποσότητα οξυγόνου και διαρκούσε 15 ημέρες. Γι’ αυτό ο κατρανάς μέρα νύχτα έπρεπε να είναι παρών, να επιτηρεί συνεχώς τη διαδικασία της καύσης.

»Μέσω ειδικού ξύλινου σωλήνα, που είχε τοποθετηθεί στη βάση της γούρνας, το κατράνι διοχετευόταν στη δεξαμενή συγκέντρωσης. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το κατράνι αποθηκευόταν σε ασκιά από δέρμα κατσικιών. Ο κατρανάς φόρτωνε το προϊόν σε ζώα, συνήθως μουλάρια, και άρχιζε το μεγάλο ταξίδι στην ενδοχώρα και στα Βαλκάνια για την πώλησή του. Αγοραστές ήταν οι κτηνοτρόφοι. Το χρησιμοποιούσαν για τη επούλωση και τη θεραπεία των πληγών στα ζώα τους.

»Ήταν αποτελεσματικό στην απώθηση των εντόμων, που αποτελούσαν τους κατ΄ εξοχήν φορείς μετάδοσης διαφόρων ασθενειών. Μάλιστα θεωρείται πως η επάλειψη των ζώων με κατράνι απωθεί τα κουνούπια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σήμερα για την πρόληψη του καταρροϊκού πυρετού. Οι κτηνοτρόφοι καθώς και άλλοι άνθρωποι το χρησιμοποιούσαν για απολύμανση, επούλωση πληγών και για δερματικές παθήσεις».

Μία κατηγορία αγοραστών ήταν, επίσης, οι κατασκευαστές πλοίων και άλλων ενάλιων κατασκευών. Το κατράνι, όπως εξηγεί ο κ. Παγανιάς, αποτελεί ισχυρό αδιάβροχο, λιπαντικό και στεγανοποιητικό μέσο και συνεχίζει: «Σημαντικοί επίσης πελάτες ήταν οι φαρμακευτικές εταιρείες που το χρησιμοποιούσαν για κατασκευή φαρμάκων και αλοιφών κατάλληλων για την καταπολέμηση δερματικών παθήσεων, εκζεμάτων, ψωριάσεων, μυκητιάσεων, καθώς και τη θεραπεία κάθε είδους πληγών και τραυματισμών».

Aναφορές στο κατράνι συναντάμε και κατά την αρχαιότητα. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε ως φάρμακο. Ήταν χρήσιμο ως μονωτικό στα ξύλινα σκάφη. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, ήταν γνωστό από την Εποχή του Σιδήρου στη Σκανδιναβία.

Πηγή: archaiologia.gr

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

  • ΑΜΚΕ IASIS - «Γίνε Άνθρωπος»: Εκδήλωση για την Έμφυλη Βία «Μίλα του - Όχι Σ’ Εκείνη»
    Nextdeal newsroom, 10/6/2025

    ΑΜΚΕ IASIS - «Γίνε Άνθρωπος»: Εκδήλωση για την Έμφυλη Βία «Μίλα του - Όχι Σ’ Εκείνη»

  • Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: Η Κινητή Ιατρική Μονάδα ταξίδεψε στη Σάμο για δωρεάν εξετάσεις στους κατοίκους
    Nextdeal newsroom, 10/6/2025

    Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: Η Κινητή Ιατρική Μονάδα ταξίδεψε στη Σάμο για δωρεάν εξετάσεις στους κατοίκους

  • Η συνεργασία ΒΙΑΝΕΞ και LEO Pharma εξασφαλίζει επάρκεια αντιπηκτικών φαρμάκων σε διεθνές επίπεδο!

    Η συνεργασία ΒΙΑΝΕΞ και LEO Pharma εξασφαλίζει επάρκεια αντιπηκτικών φαρμάκων σε διεθνές επίπεδο!

    Τη νέα γραμμή παραγωγής τυπικής μη κλασματοποιημένης ηπαρίνης και ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους στην Ελλάδα, παρουσίασαν οι διοικήσεις της εταιρείας...
    Nextdeal newsroom, 10/06/2025 - 11:05 10/6/2025
  • Νοσοκομειακοί Γιατροί: Εκπέμπουν SOS για το Ιπποκράτειο - Καταγγέλλουν επικίνδυνες συνθήκες λειτουργίας στα δημόσια νοσοκομεία

    Νοσοκομειακοί Γιατροί: Εκπέμπουν SOS για το Ιπποκράτειο - Καταγγέλλουν επικίνδυνες συνθήκες λειτουργίας στα δημόσια νοσοκομεία

    Το ΔΣ της ΕΝΙΘ καταγγέλλει τις επικίνδυνες συνθήκες λειτουργίας που δημιουργούνται στα δημόσια νοσοκομεία, με αφορμή το μπαράζ μετακινήσεων που...
    Nextdeal newsroom, 10/06/2025 - 10:15 10/6/2025

Εφημερεύοντα Φαρμακεία σε όλη την Ελλάδα

Εφημερεύοντα Νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα

Γιατροί ΕΟΠΥΥ σε όλη την Ελλάδα

Ιδιωτικά θεραπευτήρια σε όλη την Ελλάδα

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Η IDEAL Holdings προχωρά σε Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου
16:36 Η IDEAL Holdings προχωρά σε Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου
  • 15:55 Κ. Μητσοτάκης για νέο ΚΟΚ: Το 40% των νεκρών στα τροχαία είναι με μηχανή και το 25% δεν φορούσε ζώνη - Δεν θα συνθηκολογήσουμε με το χάος
  • 15:40 Στεγαστικό: Το σχέδιο της κυβέρνησης για να βγουν στην αγορά δεκάδες χιλιάδες κατοικίες
  • 15:16 Visa - Ipsos: Νέα έρευνα για τις ταξιδιωτικές τάσεις στην Ελλάδα το 2025
  • 15:10 ΑΜΚΕ IASIS - «Γίνε Άνθρωπος»: Εκδήλωση για την Έμφυλη Βία «Μίλα του - Όχι Σ’ Εκείνη»
  • 14:50 «Ο Αιώνας του Μίμη Πλέσσα»: Ένα μοναδικό μουσικό αφιέρωμα για το MDA Ελλάς
  • 14:18 ΣΕΣΑΕ: Ετήσια καλοκαιρινή συνάντηση της Ασφαλιστικής Αγοράς
  • 14:00 Ορόσημο για την Hellas Direct: Με €20 εκατ. ομόλογο Tier 2 μπήκε στην Νεοαναπτυσσόμενων Εταιρειών Αγορά του Χρηματιστηρίου Κύπρου
  • 12:54 Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: Η Κινητή Ιατρική Μονάδα ταξίδεψε στη Σάμο για δωρεάν εξετάσεις στους κατοίκους
  • 12:13 Εσύ ξέρεις τι σημαίνει «ασφαλιζόμενη αξία» και γιατί δεν πρέπει να ασφαλίσεις ένα σπίτι για την αντικειμενική του;
  • 12:05 Της Αγίας Τριάδας στο Επταχώρι Καστοριάς
  • 11:55 Η AEGEAN συνεχίζει να επενδύει στη δημιουργία μιας νέας γενιάς Μηχανικών Αεροσκαφών και ανακοινώνει την έναρξη νέου κύκλου Προγράμματος Υποτροφιών
  • 11:50 Η ευρωπαϊκή πραγματικότητα και η διαχείριση των άκρων
  • 11:46 Η σφαγή του Διστόμου μέσα από τα μάτια του Αργύρη Σφουντούρη
  • 11:11 Αύξηση 145% στις νέες αιτήσεις και ρυθμίσεις στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό
  • 11:05 Η συνεργασία ΒΙΑΝΕΞ και LEO Pharma εξασφαλίζει επάρκεια αντιπηκτικών φαρμάκων σε διεθνές επίπεδο!
  • 10:28 Ολοκλήρωση συμφωνίας μεταξύ ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Latsco Family Office για απόκτηση ποσοστού 10% στην Αττική Οδό
  • 10:22 Πλαγίως: Για τον πυροσβέστη και το Μάτι
  • 10:15 Νοσοκομειακοί Γιατροί: Εκπέμπουν SOS για το Ιπποκράτειο - Καταγγέλλουν επικίνδυνες συνθήκες λειτουργίας στα δημόσια νοσοκομεία
  • 10:13 ΙΣΑ: Ζητά την ένταξη Κλάδου Υγείας στους ΚΑΔ της Δράσης «Ενίσχυση παραγωγικών επενδύσεων για την προσαρμογή/εκσυγχρονισμό και ανάκαμψη ΠΕΠ Αττικής»
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 6/6 Η Be Βrokers βραβεύει τους συνεργάτες της - Τι λένε στελέχη της αγοράς (βίντεο)
  2. 6/6 Η Allianz επιβράβευσε τους Συνεργάτες της με τον Διαγωνισμό «Οδήγησε και εσύ ένα Premium Αυτοκίνητο»
  3. 5/6 Πως να προστατευτούν οι επιχειρήσεις από την υπασφάλιση, εν όψει της υποχρεωτικής ασφάλισης έναντι φυσικών καταστροφών;
  4. 6/6 Επανεκλογή του Σπύρου Μπαρκούζου, Διευθυντή Διαχείρισης Κινδύνων της Syndea στο Διοικητικό Συμβούλιο της AMICE
  5. 4/6 Μπορεί το blockchain να σώσει την αγορά από τις ψευδείς ασφαλιστικές αξιώσεις;
  6. 10/6 Ένας Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής, μοιράζεται μαζί μας μυστικά επιτυχίας και αλήθειες!
  7. 10/6 Κ. Μητσοτάκης για νέο ΚΟΚ: Το 40% των νεκρών στα τροχαία είναι με μηχανή και το 25% δεν φορούσε ζώνη - Δεν θα συνθηκολογήσουμε με το χάος

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube