Η φορολογική μεταρρύθμιση στις ΗΠΑ, αλλά και οι μεταρρυθμίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και ο μεγάλος αριθμός αλλαγών φορολογικής πολιτικής που υιοθετούνται διεθνώς το 2018, οδηγούν τις χώρες να βελτιώσουν τη φορολογική τους ανταγωνιστικότητα με νέους και καινοτόμους τρόπους.
Αυτό προκύπτει από την πρόσφατη έρευνα της ΕΥ, The outlook for global tax policy in 2018, που περιλαμβάνει εκτιμήσεις και προβλέψεις από στελέχη της ΕΥ, με εξειδίκευση σε φορολογικά θέματα, από 41 χώρες σε όλον τον κόσμο.
Πολλές χώρες εξακολουθούν να επιδιώκουν την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, διατηρώντας ή μειώνοντας τους φορολογικούς συντελεστές των επιχειρήσεων. Η μείωση των συντελεστών στις ΗΠΑ πάνω από 30%, η οποία οδήγησε σε έναν μέσο, συνδυαστικό ομοσπονδιακό / πολιτειακό συντελεστή της τάξης του 26%, αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση που κατέγραψε η έκθεση μεταξύ των χωρών που αναλύθηκαν. Ως αποτέλεσμα, ο συντελεστής στις ΗΠΑ είναι σήμερα χαμηλότερος από τον τρέχοντα μέσο όρο του ΟΟΣΑ και των χωρών G7. Σημαντικές μειώσεις φορολογικών συντελεστών πραγματοποίησαν, επίσης, η Αργεντινή (από 35% σε 30%), η Κολομβία (από 40% σε 37%) και το Λουξεμβούργο (από 27% σε 26%).
Σύμφωνα με την έκθεση, ενδέχεται να φτάνουμε σε ένα σημείο καμπής ως προς την τάση αυτή, καθώς σε 11 χώρες (27% του δείγματος) προβλέπεται για το 2018 χαμηλότερος συνολικός φόρος εισοδήματος για τις επιχειρήσεις, έναντι 20% το 2017, ενώ μόλις σε επτά χώρες (17%) προβλέπεται υψηλότερη συνολική φορολογική επιβάρυνση για το 2018, έναντι 22% το 2017.
Η φετινή έκθεση της ΕΥ διαπιστώνει, επίσης, ότι η προσπάθεια των κυβερνήσεων να παραμείνουν ανταγωνιστικές περιλαμβάνει και άλλα επιχειρηματικά κίνητρα, όπως αυτά που αφορούν στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α), καθώς 14 από τις 41 χώρες (34%) προβλέπουν μεγαλύτερη ενίσχυση για τις επιχειρήσεις σε αυτόν τον τομέα το 2018. Έξι περιοχές (Γερμανία, Δανία, Ιταλία, Κίνα, Σιγκαπούρη, και Χονγκ Κονγκ) ενισχύουν τα επιχειρηματικά κίνητρα, μεταξύ των οποίων και για την Ε&Α, το 2018.
Σταθεροί οι φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα το 2018
Για την Ελλάδα, η έκθεση αναφέρει ότι, μετά τις αλλαγές των τελευταίων ετών, δεν προβλέπεται μεταβολή των βασικών φορολογικών συντελεστών (εταιρική φορολογία, φορολογία εισοδήματος και ΦΠΑ) το 2018. Ωστόσο, η έκθεση διαπιστώνει ότι ενδέχεται να υπάρξει αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης σε τομείς όπως η φορολόγηση των κεφαλαιουχικών κερδών, η παρακράτηση φόρων και η φορολόγηση των ψηφιακών δραστηριοτήτων. Η έκθεση προβλέπει, επίσης, την εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων στο πλαίσιο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, ενώ αναφέρεται και στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που περιορίζει τη δυνατότητα της Πολιτείας για έλεγχο σε φορολογικά έτη, πέραν της πενταετίας. Τέλος, ειδική αναφορά γίνεται και στις προσπάθειες φορολόγησης των δραστηριοτήτων της οικονομίας διαμοιρασμού, ιδιαίτερα στον τουριστικό τομέα.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κ. Στέφανος Μήτσιος, Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της ΕΥ Ελλάδος, αναφέρει: «Σε μια περίοδο κατά την οποία εντείνεται ο διεθνής φορολογικός ανταγωνισμός, καθώς μια σειρά από χώρες μειώνουν τους συντελεστές τους, με στόχο να γίνουν ελκυστικότερες από φορολογική σκοπιά, η χώρα μας διατηρεί ιδιαίτερα υψηλούς φορολογικούς συντελεστές, χωρίς, ωστόσο, να εισπράττει τα αντίστοιχα έσοδα. Είναι ανάγκη να επανεξετάσουμε την πολιτική αυτή, η οποία περιορίζει την ανάπτυξη, αποθαρρύνει τις επενδύσεις και οδηγεί, τελικά, στη γιγάντωση της παραοικονομίας».
Η ευρεία φορολογική μεταρρύθμιση στις ΗΠΑ ενδέχεται να δώσει ώθηση στις μεταρρυθμίσεις παγκοσμίως
Σύμφωνα με την έκθεση, η φορολογική μεταρρύθμιση στις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με άλλες παράλληλες εξελίξεις, όπως η εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ σχετικά με τη Διάβρωση της Φορολογικής Βάσης και τη Μεταφορά των Κερδών (BEPS), οι νέες οδηγίες της ΕΕ για την αντιμετώπιση της φοροαποφυγής, και τα μέτρα διαφάνειας και δημοσιοποίησης των φορολογικών οφειλών, θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων το 2018, ανεξάρτητα από το εάν δραστηριοποιούνται ή όχι στις ΗΠΑ.
Η έκθεση αναδεικνύει, επίσης, το εύρος των αλλαγών αναφορικά με την ψηφιακή φορολογία, ενώ περιλαμβάνει τις αλλαγές στην άμεση φορολογία (Ελλάδα, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο), τις αλλαγές στους έμμεσους φόρους (Αργεντινή, Σιγκαπούρη και Τουρκία), τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας της μόνιμης εγκατάστασης (στην Ιταλία και την Ινδία), καθώς και μέτρα κατά της φοροαποφυγής, που εστιάζουν σε εταιρείες που ενδέχεται να είναι έντασης δεδομένων (Νέα Ζηλανδία). Είναι χαρακτηριστικό ότι 15 από τις 41 περιοχές (37%) ήδη προβλέπουν υψηλότερες φορολογικές επιβαρύνσεις για το 2018, ως αποτέλεσμα των αλλαγών που επικεντρώνονται στην ψηφιοποίηση της φορολογίας.
