Πώς η αύξηση της μέσης ηλικίας των οχημάτων επηρεάζει τα συμβόλαια, το ρίσκο και τα κόστη αποζημιώσεων;

Κάθε φορά που ένας ασφαλιστής καλείται να τιμολογήσει ένα συμβόλαιο για ένα όχημα 17 ετών, διαχειρίζεται πολύ περισσότερα από έναν «γερασμένο κινητήρα». Διαχειρίζεται έναν αθροιστικό κίνδυνο που επιβαρύνει το σύνολο του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου, επηρεάζοντας όχι μόνο την τιμολόγηση, αλλά και τη φερεγγυότητα και τις σχέσεις εμπιστοσύνης με τον πελάτη.

Η Ελλάδα κατέχει, δυστυχώς, ένα αρνητικό ρεκόρ: διαθέτει έναν από τους πιο γερασμένους στόλους οχημάτων στην Ευρώπη, με μέση ηλικία που ξεπερνά τα 17 έτη. Αυτό δεν είναι απλώς στατιστική. Είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει βαθιά τη λειτουργία και τη στρατηγική των ασφαλιστικών εταιρειών.

Αυξημένος κίνδυνος και κόστος αποζημιώσεων

Οι ασφαλιστές έχουν κάθε λόγο να προβληματίζονται. Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κίνδυνος εμπλοκής σε ατύχημα είναι κατά 30% υψηλότερος για οχήματα ηλικίας άνω των 15 ετών σε σύγκριση με εκείνα κάτω των πέντε. Αυτό σχετίζεται άμεσα με την έλλειψη σύγχρονων τεχνολογιών ασφάλειας, όπως ηλεκτρονικά συστήματα ευστάθειας, αυτόματης πέδησης, αλλά και τα λοιπά ADAS. Επιπλέον, τα ατυχήματα σε αυτά τα οχήματα τείνουν να είναι πιο σοβαρά, με υψηλότερο κόστος αποζημίωσης και δυστυχώς με μεγαλύτερη συχνότητα.

Υψηλό το κόστος επισκευής

Η επισκευή παλαιών οχημάτων έχει γίνει ένα ιδιαίτερα δαπανηρό εγχείρημα. Ανταλλακτικά για μοντέλα που δεν παράγονται πλέον είναι δυσεύρετα και έτσι οι τιμές τους είναι αρκετά υψηλές τις περισσότερες φορές. Μάλιστα είναι ουκ ολίγες οι περιπτώσεις που το κόστος επισκευής ξεπερνά την εμπορική αξία του οχήματος, οδηγώντας σε ολική ζημία. Επιπλέον, η δυσκολία αποτίμησης και τεκμηρίωσης της πραγματικής κατάστασης αυξάνει τον κίνδυνο ασφαλιστικής απάτης ή αμφισβητήσεων κατά την αποζημίωση.

Αναθεώρηση πολιτικών underwriting

Η παρουσία ενός γερασμένου στόλου στην αγορά αναδεικνύει την ανάγκη για αναθεώρηση των κριτηρίων ανάληψης κινδύνου (underwriting) από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Η ηλικία του οχήματος αποτελεί από μόνη της ισχυρό δείκτη αυξημένου κινδύνου, καθώς συνδέεται άμεσα με τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των ζημιών. Ωστόσο, το να βασίζεται κανείς μόνο στην ηλικία δεν είναι πλέον επαρκές.

Οι ασφαλιστικές καλούνται να ενσωματώσουν πιο σύνθετους παράγοντες, όπως:

• το ιστορικό ζημιών του ασφαλισμένου,
• η χρήση του οχήματος (π.χ. ιδιωτική ή επαγγελματική),
• η τεχνική κατάσταση (όπου υπάρχει σχετική τεκμηρίωση),
• αλλά και δεδομένα από τηλεματική ή αξιολογήσεις ΚΤΕΟ.

Η κατεύθυνση που διαμορφώνεται είναι αυτή της εξατομικευμένης αξιολόγησης κινδύνου, με στόχο πιο τεκμηριωμένη τιμολόγηση και μείωση των αναίτια υψηλών αποζημιώσεων σε πεπαλαιωμένα και δυνητικά ανασφαλή οχήματα.

Τι μπορεί να γίνει στην πράξη όμως;

Απέναντι σε αυτή τη σύνθετη πρόκληση, οι ασφαλιστικές μπορούν να αξιοποιήσουν την τηλεματική και την ανάλυση της συμπεριφοράς των οδηγών ώστε να επιβραβεύσουν την προσεκτική οδήγηση και τη σωστή συντήρηση, ανεξαρτήτως ηλικίας οχήματος. Ένα παλαιό όχημα, αν συντηρείται σωστά και οδηγείται υπεύθυνα, δεν είναι απαραίτητα υψηλού κινδύνου. Ωστόσο θέλει προσοχή.

Παράλληλα, μπορεί να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα επιβράβευσης ή να προσφερθούν δωρεάν τεχνικοί έλεγχοι μέσω συνεργασιών με ΚΤΕΟ, βοηθώντας τόσο στον περιορισμό ζημιών, όσο και στην πρόληψη μηχανικών αστοχιών που οδηγούν σε ατυχήματα και κατ’ επέκταση σε αποζημιώσεις.

Καινοτομία και προσαρμοστικότητα το κλειδί

Ο γερασμένος στόλος δεν είναι απλώς ένα αριθμητικό δεδομένο. Είναι ένας συστημικός κίνδυνος που απαιτεί ενεργή διαχείριση. Οι ασφαλιστικές εταιρείες που θα επενδύσουν σε προγνωστικά μοντέλα, ευφυή τιμολόγηση και ευέλικτες πρακτικές θα είναι εκείνες που θα διατηρήσουν και θα ενισχύσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα.

Σε έναν κόσμο όπου το ρίσκο μεταβάλλεται ραγδαία, η κατανόησή του και η στρατηγική αντιμετώπισή του είναι εκείνα που θα καθορίσουν ποιοι θα οδηγήσουν την αγορά και ποιοι θα μείνουν πίσω.