Αγγειοπλαστική είναι η θεραπευτική πράξη για τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, δηλαδή των αρτηριών που δίνουν αίμα στην ίδια την καρδιά.

Ουσιαστικά πρόκειται για διάνοιξη της στενωμένης αρτηρίας με ειδικό μπαλόνι και τοποθέτηση στη συνέχεια ενός μεταλλικού σκελετού-νάρθηκα (stent) ώστε να διατηρηθεί η στεφανιαία αρτηρία ανοικτή.

Η αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών, αποκαλούμενη και μερικές φορές «μπαλονάκι» είναι μία θεραπευτική πράξη που επιτελείται από εξειδικευμένους καρδιολόγους, τους επεμβατικούς καρδιολόγους. Η αγγειοπλαστική πετυχαίνει ότι και η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης των στεφανιαίων αρτηριών (by-pass). Πλεονεκτεί έναντι του by-pass γιατί έχει λιγότερες επιπλοκές και συνολικά είναι λιγότερο επώδυνη. Επίσης, η όλη διαδικασία και νοσηλεία διαρκούν λιγότερο και ο ασθενής επιστρέφει συνήθως στο σπίτι του την επόμενη ημέρα. Βέβαια υπάρχουν και περιπτώσεις, κυρίως όταν πάσχουν πολλά αγγεία, όπου τη λύση στον ασθενή δίνει το by-pass και η αγγειοπλαστική δεν προτιμάται ως πρώτη επιλογή. 

Πώς γίνεται;

Η τεχνική διαρκεί συνήθως από μερικά λεπτά έως 1 ώρα περίπου και λιγότερα συχνά περισσότερο. Έχει προηγηθεί στεφανιογραφία  και ο επεμβατικός καρδιολόγος έχει εκτιμήσει τον αριθμό και τη βαρύτητα των στενώσεων. Η σταφανιογραφία μπορεί να γίνει προηγουμένως σε άλλη συνεδρία ή συχνά να είναι μέρος της ίδιας διαδικασίας. Το αν θα γίνουν στεφανιογραφία και αγγειοπλαστική στον ίδιο χρόνο καθορίζεται από διάφορους παράγοντες. Αυτοί τις περισσότερες φορές σχετίζονται με τη συλλογή διαγνωστικών πληροφοριών που να τεκμηριώνουν την απόφασή μας να θεραπευτεί ο ασθενής με αγγειοπλαστική. Μετά την τοπική αναισθησία και την παρακέντηση στη μηριαία αρτηρία, το άκρο του ειδικού εύκαμπτου καθετήρα αγγειοπλαστικής τοποθετείται στο στόμιο της στενωμένης αρτηρίας. Ο καθετήρας οδηγείται από τη μηριαία αρτηρία με τον ίδιο τρόπο που οδηγούνται οι καθετήρες της στεφανιογραφίας. Ακολούθως ένα πολύ πολύ λεπτό σύρμα (το οδηγό σύρμα όπως ονομάζεται) διαπερνά τη στένωση. Πάνω από αυτό το σύρμα οδηγούμε ένα καθετήρα που στην άκρη του έχει ένα μπαλόνι το οποίο προωθείται μέσα στη στένωση. Στη συνέχεια το μπαλόνι διαστέλλεται με υγρό για λίγα δευτερόλεπτα και διανοίγει τη στένωση. Συνήθως πάνω στο μπαλόνι έχουμε τοποθετήσει ένα μεταλλικό νάρθηκα (stent) ο οποίος διαστέλλεται και αυτός και υποστηρίζει, σαν το σκελετό μιας γέφυρας, το τοίχωμα του αγγείου βοηθώντας το να μην ξανακλείσει. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, ξεφουσκώνουμε το μπαλόνι και το βγάζουμε από τον ασθενή, ενώ το stent μένει στο αγγείο. Όπως η στεφανιογραφία, έτσι και η αγγειοπλαστική είναι πρακτικά ανώδυνη, εάν βεβαίως εξαιρέσουμε το τσίμπημα για την τοπική νάρκωση. Μερικές φορές ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί ένα παροδικό πόνο στο στήθος κατά τη διάρκεια που των λίγων δευτερολέπτων που διαρκεί το φούσκωμα του μπαλονιού. Η διάρκεια νοσηλείας είναι συνήθως μία μέρα και μετά από μια επιτυχή αγγειοπλαστική ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει πλήρως στις δραστηριότητές του άμεσα. 

Ποιοι πρέπει να κάνουν αγγειοπλαστική; 

Η αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών επιτελείται σε μη επείγουσα βάση για τη θεραπεία χρόνιων στεφανιαίων στενώσεων αλλά και επειγόντως για τη θεραπεία του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου (πρωτογενής αγγειοπλαστική) μέσα στις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων. 

Είναι επικίνδυνη; Υπάρχουν επιπλοκές;

Όπως κάθε επέμβαση, έχει και αυτή, πέρα από τα μεγάλα οφέλη και κάποιες λίγες επιπλοκές. Είναι γεγονός πως η συχνότητα των επιπλοκών εξαρτάται από την πείρα του γιατρού, καθώς και από τη βαρύτητα της στεφανιαίας νόσου. Έτσι, αν η αγγειοπλαστική διενεργείται από έμπειρους επεμβατικούς καρδιολόγους σε εξειδικευμένα κέντρα, οι επιπλοκές της είναι λίγες και θεωρείται από τις πιο ασφαλείς ιατρικές επεμβάσεις.

Ένας περιορισμός της μεθόδου είναι ότι περίπου σε έναν στους δέκα ασθενείς μπορεί η αρτηρία να ξανακλείσει (κυρίως μέσα στους επόμενους 6 μήνες), μία κατάσταση που αποκαλείται επανεστένωση. Εάν αυτή συμβεί θα πρέπει να γίνει νέα αγγειοπλαστική. Τα νέα stent που κυκλοφορούν και τα οποία απελευθερώνουν φαρμακευτικές ουσίες στο τοίχωμα του αγγείου μειώνουν δραστικά το ποσοστό της επανάστένωσης. 

Όταν το 1977 η αγγειοπλαστική εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε άνθρωπο πολλοί την αμφισβήτησαν. Σήμερα θεωρούμε ότι ήταν μία επανάσταση στη θεραπεία των ασθενών με στεφανιαία νόσο και έχει σώσει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η πρόοδος της τεχνολογίας των stent αλλά και οι εξελίξεις στον τομέα της φαρμακοθεραπείας μετά την αγγειοπλαστική, αυξάνουν συνεχώς την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της και προσφέρουν ένα καλύτερο επίπεδο ζωής στους ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή. 

Πηγή: www.medical-rafinas.gr