Επίκαιρη παρά ποτέ ήταν η εκπομπή Συνάντηση: Επιδημίες που Άλλαξαν την Ροή της Ιστορίας με τον καθηγητή Στέφανο Γερουλάνο και αρχισυνταξία - παρουσίαση Άντζελα Τσιφτσή, που παρακολουθήσαμε από το κανάλι της Βουλής χθες Κυριακή 30 Μαίου και αναμεταδίδουμε από το nextdeal.gr.
Γυρίζοντας το χρόνο πίσω ο κ. Γερουλάνος αναφέρεται στις μεγάλες πανδημίες αλλά και στην ιστορία των εμβολίων.
Ο καθηγητής Στέφανος Γερουλάνος
Όπως αναφέρει ο καθηγητής κ. Στέφανος Γερουλάνος στον Όμηρο διαβάζουμε για πρώτη φορά στον Τρωικό πόλεμο για μια επιδημία που μοιάζει μάλλον με πανώλη,ενώ για τον Λοιμό των Αθηνών την επιδημία η οποία εκδηλώθηκε στην πόλη-κράτος των Αθηνών στην αρχαία Ελλάδα και ενώ η πόλη πολιορκούνταν από τους Σπαρτιάτες, η καταστροφή που προκάλεσε στον πληθυσμό της Αθήνας ήταν ένα σημαντικό πρώτο πλήγμα για την πόλη ως προς την εξέλιξη του πολέμου.
Ο κ. Γερουλάνος είπε ότι σύμφωνα με τα ευρήματα είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για τύφο. Από τον λοιμό όπως είναι γνωστό νόσησε ο Θουκυδίδης αλλα επέζησε όπου περιγράφει τα συμπτώματα, ενώ ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο Περικλής.
Αναφερόμενος στην Πανώλη τονίζει ότι ξέρουμε ότι ήρθε από την Κίνα, αλλά επειδή μετέφεραν σιτηρά είτε από την Αίγυπτο είτε από την Κριμαία χωρίς συζήτηση ερχόντουσαν και από εκεί οι διάφορες επιδημίες.Όπως ανέφερε οι ποντικοί ανέβαιναν στα καράβια βγαίνανε στον Πειραιά στη Θεσσαλονίκη και τα άλλα λιμάνια,οπότε περνούσε στο κόσμο πάρα πολύ εύκολα.
Κάνει ιδιαίτερη αναφορά και στην Πανώλη το 1331 που ξεκίνησε από την Κίνα, έφθασε στην Κριμαία και μετά τα καράβια τη μετέφεραν σε Βενετία και Γένοβα όπου υπήρχε έκθεση με υφάσματα και εκεί έγινε μεγάλη διασπορά.Το γεγονός το συσχέτισε μάλιστα με τα κρούσματα Κορονοϊού στην έκθεση του Μιλάνου. Στη συνέχεια όπως είπε η Πανώλη μεταφέρθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη όπου πέθαναν 25 εκατ. Ευρωπαίων ενώ κάποιοι ανεβάζουν τον αριθμό στα 50.εκατ. νεκρούς.
Σημειώνεται ότι ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος πέθανε, χτυπημένος από την επιδημία της πανώλης, το 180 μ.Χ.,από την Ευλογιά πέθανε ο Ραμσής ο Πέμπτος,ενώ τα σημάδια ευλογιάς διαπιστώθηκαν και στη μούμια του.
Μάλιστα στην Ευλογιά έχουμε και τα πρώτα εμβόλια. Όπως αναφέρει ο κ. Γερουλάνος το 1000 μ.χ έπαιρναν την κρούστα από άτομα που είχαν περάσει τον ιό και ήταν αποδυναμωμένος την έκαναν σκόνη και την εμφυσούσαν στη μύτη ενός παιδιού συνήθως νεαρού και με αυτό τον τρόπο κατάφερναν να ανοσοποιήσουν ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Αναφέρθηκε μάλιστα στους δύο Έλληνες ιατρούς του 18ου αιώνα, τον Εμμανουήλ Τιμόνη και τον Ιάκωβο Πυλαρινό οι οποίοι δημοσίευσαν το 1714 στο Αγγλικό περιοδικό "Philosophical Transactions" της Royal Society του Λονδίνου, την πρώτη επιστημονική εφαρμογή του εμβολιασμού που ονομάσθηκε «ευλογιασμός».Εξηγεί μάλιστα πώς η Αμερική χρωστάει την απελευθέρωση της σε αυτή την δημοσίευση.
Τονίζει ακόμη ότι Λοιμός ήταν η αιτία για την πανωλεθρία του Ναπολέοντα στη Ρωσία, που ξεκίνησε με στρατό 600 χιλιάδων στρατό και επέστρεψε με 30 χιλιάδες, ενώ όπως αναφέρει και ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος επηρεάστηκε από την ισπανική γρίπη γιατί αποδεκατίστηκαν οι στρατοί από την πανδημία.
Στη φωτογραφία έργο του Antoine-Jean Gros – «Ναπολέων επισκέπτεται τους πληγέντες από πανώλη της Γιάφας»
Ο πίνακας "Bonaparte Visiting the Plague Victims of Jaffa" αποτελεί μια σύνθεση του 1804, η οποία ανατέθηκε από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη στον Γάλλο ζωγράφο, Antoine-Jean Gros, την περίοδο που η πανούκλα θέριζε την πόλη Γιάφα του Ισραήλ.
