Η παρατεταμένη χρήση του συστήματος ανακύκλωσης αέρα μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες επικίνδυνες για τη ζωή των επιβατών, επηρεάζοντας σοβαρά την αξιολόγηση κινδύνου και τις αποζημιώσεις.

Η ανακύκλωση αέρα αποτελεί γνώριμη λειτουργία στα περισσότερα οχήματα. Με το πάτημα ενός κουμπιού, ο αέρας μέσα στην καμπίνα παύει να ανανεώνεται από εξωτερικές πηγές και κυκλοφορεί εκ νέου στο εσωτερικό. Αν και χρήσιμη σε συγκεκριμένες συνθήκες (καυσαέρια, σκόνη, έντονο κρύο ή ζέστη), η παρατεταμένη χρήση της μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) και κατ’ επέκταση, σε μείωση της αντίληψης και των αντανακλαστικών του οδηγού.

Για τους ασφαλιστές, το ζήτημα αυτό δεν είναι απλώς τεχνικό: είναι δυνητικά ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την οδηγική ικανότητα και να επηρεάσει την πρόβλεψη ή ανάλυση ενός ατυχήματος.

Τι συμβαίνει στην καμπίνα όταν ο αέρας δεν ανανεώνεται

Έρευνες της τελευταίας δεκαετίας έχουν καταδείξει ότι όταν η ανακύκλωση αέρα παραμένει ενεργή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα με περισσότερους επιβάτες και χωρίς παράθυρα ανοιχτά, τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην καμπίνα μπορούν να αυξηθούν ραγδαία.

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, σε όχημα με τρεις επιβάτες και κλειστή ανακύκλωση, τα επίπεδα CO₂ ξεπέρασαν τα 4.500 ppm σε μόλις 10 λεπτά. Η CO₂Meter Inc., εταιρεία μετρητικών οργάνων, ανέφερε σε επιτόπιες δοκιμές πως σε τετραθέσιο αυτοκίνητο, τα επίπεδα CO₂ έφτασαν πάνω από 6.000 ppm μέσα σε 22 λεπτά, ακόμα και με λειτουργία A/C.

Για να υπάρχει σύγκριση:

•    Η ASHRAE (Αμερικανική Εταιρεία Θέρμανσης, Ψύξης και Κλιματισμού) ορίζει τα 1.000 ppm ως ανώτατο όριο για καλή ποιότητα εσωτερικού αέρα.
•    Πάνω από 2.000 ppm, τεκμηριώνονται συμπτώματα όπως υπνηλία, μείωση συγκέντρωσης, αίσθημα κόπωσης και επιβράδυνση αντιδράσεων.

Αν και τα επίπεδα αυτά δεν είναι τοξικά, μειώνουν την αντίληψη του οδηγού, κάτι που αποκτά κρίσιμη σημασία όταν καλείται να ανταποκριθεί σε ένα έκτακτο συμβάν στον δρόμο.

Δεν υπάρχουν περιστατικά, αλλά υπάρχουν προειδοποιήσεις

Μέχρι στιγμής δεν έχουν καταγραφεί περιστατικά τροχαίων ατυχημάτων που να αποδίδονται επίσημα σε υψηλή συγκέντρωση CO₂ λόγω ανακύκλωσης αέρα. Ωστόσο, κατασκευαστές όπως η Mercedes-Benz και η Tesla έχουν ήδη ενσωματώσει αισθητήρες ποιότητας αέρα στα νέα τους μοντέλα. Αντίστοιχα, η SAE International (Society of Automotive Engineers) έχει δημοσιεύσει μελέτες και προειδοποιήσεις για τη σημασία του αερισμού των καμπίνων.

Η ασφαλιστική διάσταση

Αν και η ποιότητα αέρα στην καμπίνα δεν αποτελεί ακόμη παράγοντα στον υπολογισμό ασφαλίστρων ή στην πρόληψη ατυχημάτων, τα δεδομένα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν στο εξής:

•     Στην ανάλυση “ανεξήγητων” ατυχημάτων χωρίς εμπλοκή τρίτου ή μηχανικής βλάβης.
•     Στην πρόληψη κινδύνων μέσω ενημερωτικών εκστρατειών για οδηγούς επαγγελματικών οχημάτων.
•     Στην εκπαίδευση ασφαλιστών και πραγματογνωμόνων, ώστε να γνωρίζουν τη σημασία παραγόντων που ως τώρα δεν περιλαμβάνονταν στο τυπικό προφίλ κινδύνου.

Ακόμα και αν η ανακύκλωση αέρα δεν είναι από μόνη της επικίνδυνη, σε συνδυασμό με κόπωση, αφυδάτωση και μονότονες διαδρομές, μπορεί να εντείνει καταστάσεις που οδηγούν σε ανθρώπινα λάθη.

Οι αόρατοι κίνδυνοι που πρέπει να ξέρει ο ασφαλιστής

Ο σωστός αερισμός στην καμπίνα του αυτοκινήτου δεν είναι απλώς θέμα άνεσης, είναι θέμα ασφαλούς οδήγησης. Για τον ασφαλιστικό κλάδο, αυτός ο αόρατος παράγοντας μπορεί να αποτελέσει στο μέλλον σημαντική συνιστώσα στη βελτιστοποίηση του underwriting, στη μείωση των ατυχημάτων και στην υποστήριξη των πελατών.

Ο ασφαλιστής του μέλλοντος δεν περιορίζεται σε όσα βλέπει στο τιμολόγιο του αυτοκινήτου. Εστιάζει και σε όσα δεν φαίνονται, αλλά μπορούν να κάνουν τη διαφορά.