Το ότι συνέπεια ενός πολέμου, οπουδήποτε πλέον στον κόσμο και όχι στην αυλή μας όπως παλιότερα γιατί έχουν εκμηδενιστεί οι αποστάσεις, είναι η πείνα και διάφορα άλλα κακά που την συνοδεύουν δεν είναι καινούργιο. Όσοι/όσες από τη γενιά της Κατοχής είναι ακόμα ανάμεσά μας μπορούν να το βεβαιώσουν καθώς είναι από τα πράγματα που δεν ξέχασαν ποτέ και με κάθε ευκαιρία το υπενθύμιζαν στους νεότερους με τις αφηγήσεις τους.
Έτσι γίνεται και στις μέρες μας με τον πόλεμο που πέρα από την καταστροφή της Ουκρανίας από τους Ρώσους «αδελφούς» τους και τον ανείπωτο πόνο που σπέρνουν τα όπλα, ακούστηκε από πολλούς και διάφορους τρόπους ότι αυτές οι δυο χώρες που ήταν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές γεωργικών αγαθών στον κόσμο θα περιορίσουν τις εξαγωγές στη Δύση ή μπορεί λόγω της κατάσταση, να μην έχουν καμιά παραγωγή οπότε όσοι προμηθεύονταν από εκεί προϊόντα δεν θα τα βρίσκουν. Φυσικά, επειδή τέτοια πράγματα τρέχουν γρηγορότερα από την σκέψη των πολιτικών, οι ανατιμήσεις στην αγορά είναι ήδη εμφανείς και ο πολύς κόσμος ταλαιπωρημένος από την δεκαετή κρίση και την επιδημία που δεν λέει να υποχωρήσει, κουμπώνεται και σφίγγεται περισσότερο.
Έτσι ξανακούστηκαν, όπως και στις αρχές της κρίσης πριν από αρκετά χρόνια και όταν ξέσπασε η επιδημία εκείνες οι φωνές που λένε ότι δεν θα πεινάσουμε αν γυρίσουμε στα χωριά μας ή επιστρέψουμε στην ύπαιθρο, να καλλιεργήσουμε τη γη και να παραγάγουμε αγαθά για δική μας κατανάλωση ή να τα εμπορευτούμε. Πολλοί τότε ενθουσιάστηκαν, κάποιοι μάλιστα το επιχείρησαν αλλά μια δεκαετία τώρα από τότε ο πληθυσμός της υπαίθρου αντί να σημειώσει αύξηση, μειώθηκε περισσότερο. Κάποιες start-up επιχειρήσεις (!) περί την πρωτογενή παραγωγή που ακούμε να αναπτύσσονται στην περιφέρεια φυσικά δεν κάνουν τη διαφορά ούτε επίσης και μεμονωμένες περιπτώσεις επιτυχημένων επιχειρηματιών κατάφεραν να δημιουργήσουν κάποιο κύμα επιστροφής.
Κακά τα ψέματα όμως, ένα τέτοιο κύμα επιστροφής στην ύπαιθρο, όπως το ονειρεύονταν κάποιοι ρομαντικοί ή και ορισμένοι σοβαροί ειδικοί και επιστήμονες σε μια χώρα που έχει κόψει τις ρίζες με τη γη της εδώ και πολλά χρόνια, δεν επρόκειτο να συμβεί, ούτε τώρα αλλά ούτε και ποτέ στο μέλλον ακόμα και αν αποδεκατιστεί η κοινωνία μας από την πείνα. Σποραδικά και πού και πού θα βλέπουμε περιπτώσεις να αναζητούν σωτηρία στην ύπαιθρο αλλά θα είναι πρόσκαιρες και ευκαιριακές, όπως η περίπτωση με τα χόρτα στην Κατοχή και δεν θα έχουν καμιά συνέχεια μόλις περάσει η πείνα. Η αγορά, τα σούπερ μάρκετ δηλαδή γιατί δεν υπάρχουν πια μπακάλικα και παντοπωλεία είναι στοιχεία αναφοράς για την προμήθεια κηπευτικών και φρούτων ακόμα και τα χωριά που τα παράγουν και η καταφυγή σε αυτα είναι η πρώτη αντίδραση μόλις ο κόσμος αρχίζει να νιώθει τα δύσκολα. Τα σούπερ μάρκετ όμως σε τέτοιες περιπτώσεις αδειάζουν εύκολα αλλά δύσκολα ξαναγεμίζουν.
Η γενιά που ήξερε πως να ζήσει ακόμη και από την λίγη και σκληρή σε πολλές περιπτώσεις γη της έχει τελειώσει και πήρε (αφού η επόμενη δεν άπλωσε το χέρι) μαζί της και τη σκυτάλη του αγώνα της επιβίωσης. Ενός αγώνα που τον χαρακτήριζε η διαρκής προσπάθεια για την παραγωγή, η επαγρύπνηση για τις ιδιοτροπίες του καιρού, η συμμετοχή στο έργο όλης της οικογένειας, η σωστή χρήση των εργαλείων, η υποστήριξη της κοινότητας και άλλα πολλά στοιχεία, άλλα εμφανή και άλλα άδηλα που χαρακτήριζαν εκείνες τις εποχές. Όλα αυτά φυσικά και δεν οδηγούσαν στην ευμάρεια αλλά τουλάχιστον απέκλειαν την πείνα…
Στη φωτογραφία (2012) η Γιαννούλα Ζήση, τελευταία κάτοικος του συνοικισμού Μέγα Λάκκος στον Μέγδοβα, ήταν αυτή που έσκαψε μόνη της και φύτεψε ένα κηπάκι. Από την επόμενη χρονιά η γη αυτού του τόπου δεν ξανάνιωσε πάνω της ούτε τσαπί, ούτε αλέτρι και σήμερα είναι ένας πυκνός, ωραίος λόγγος...
