Από τα προγράμματα telematics μέχρι το EU AI Act, η ασφάλιση αυτοκινήτου περνά στην εποχή της προγνωστικής τιμολόγησης και αλλάζει ριζικά τον ρόλο του ασφαλιστή.
Για δεκαετίες η αποτίμηση κινδύνου βασιζόταν σε δημογραφικά στοιχεία, όπως η ηλικία, ο ταχυδρομικός κώδικας, ακόμα και στα τεχνικά χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου. Σήμερα αισθητήρες οχήματος, smartphones και dashcams παράγουν χιλιάδες σημεία δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Όταν αυτά τροφοδοτούν αλγορίθμους machine learning, ο κίνδυνος παύει να είναι «υποψία» και γίνεται μετρήσιμος δείκτης. Xαρακτηριστικό παράδειγμα η μείωση 8,6% στην απόσπαση προσοχής που κατέγραψε η Cambridge Mobile Telematics το 2024, προλαμβάνοντας εκτιμώμενα 105.000 συγκρούσεις και 4,2 δισ. $ οικονομικών ζημιών στις ΗΠΑ. Η τηλεματική δεν περιορίζεται λοιπόν απλά σε καταγραφή δεδομένων. Λειτουργεί σαν ζωντανό εργαστήριο συμπεριφορών, όπου κάθε συμπεριφορά του οδηγού γίνεται εκπαιδευτικό δεδομένο για το επόμενο μοντέλο.
Τα πρώτα εμπορικά αποτελέσματα
Η αυτοματοποιημένη ανάλυση συμπεριφοράς δεν είναι θεωρία. Η Tesla αναβάθμισε μέσα στον Απρίλιο τη φόρμουλα Safety Score στην έκδοση 2.2, αφαιρώντας τις συχνά ψευδείς προειδοποιήσεις σύγκρουσης και δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην υπερβολική ταχύτητα. Οι αλλαγές μεταφράστηκαν άμεσα σε προσαρμογές ασφαλίστρου ανά διαδρομή. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το παράδειγμα των επαγγελματικών στόλων: μελέτη της Motive σε 60.000 οδηγούς έδειξε 80 % μείωση συγκρούσεων μέσα σε δώδεκα μήνες χρήσης καμερών στο ταμπλό με τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, που ειδοποιούν τον οδηγό σε λιγότερο από μισό δευτερόλεπτο. Όσο περισσότερα δεδομένα ρέουν, τόσο γρηγορότερα βελτιώνονται τα μοντέλα και μειώνεται η συχνότητα ζημιών.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο που έρχεται
Ο εντυπωσιακός ρυθμός καινοτομίας συνοδεύεται από ισχυρές κανονιστικές δικλείδες. Το νέο Regulation (EU) 2024/1689, γνωστό ως EU AI Act, κατατάσσει τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που εκτιμούν ασφαλιστικό κίνδυνο σε καθεστώς «υψηλού ρίσκου». Αυτό μεταφράζεται σε υποχρεωτική τεκμηρίωση δεδομένων, δυνατότητα εξηγήσιμης λειτουργίας και ανθρώπινη εποπτεία κάθε φορά που αλλάζει το ασφάλιστρο. Τα βασικά άρθρα τίθενται σε ισχύ τον Αύγουστο 2026, αφήνοντας ένα στενό αλλά κρίσιμο παράθυρο συμμόρφωσης. Παράλληλα, το GDPR και η ελληνική νομοθεσία (Ν. 4624/2019) ενστερνίζονται τα νέα τεχνολογικά δεδομένα. Εν κατακλείδι, όποιος οργανισμός θωρακίσει από σήμερα τον έλεγχο δεδομένων του θα μετατρέψει τη νομική υποχρέωση σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Πώς αλλάζει ο ρόλος του ασφαλιστή
Η τεχνητή νοημοσύνη μετακινεί τον ασφαλιστή από τον ρόλο του «πληρωτή ζημιών» στον ρόλο του διαχειριστή κινδύνου. Τα προσωποποιημένα ασφάλιστρα μπορούν να ανοίξουν ψαλίδα 40 % ανάμεσα σε ασφαλείς και επικίνδυνους οδηγούς, βελτιώνοντας το combined ratio χωρίς οριζόντιες αυξήσεις. Ταυτόχρονα, η άμεση δήλωση συμβάντος μέσω αισθητήρων μειώνει τον χρόνο First Notice of Loss από ώρες σε λεπτά, ενώ οι ίδιες ροές δεδομένων μετατρέπουν την απάτη σε στατιστική ανωμαλία, από καθημερινή αγωνία. Στο επίπεδο πωλήσεων, ο ασφαλιστικός σύμβουλος εξελίσσεται σε «coach» οδικής συμπεριφοράς, παρέχοντας πρακτικές συμβουλές βελτίωσης score και loyalty rewards, χτίζοντας έτσι μια σχέση συμβουλευτική και όχι απλώς τιμολογιακή.
Θα προλαμβάνουμε τον κίνδυνο ή θα τον πληρώνουμε;
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν υποκαθιστά την ανθρώπινη κρίση· προσθέτει ένα επίπεδο προγνωστικής ορατότητας που ήταν αδιανόητο πριν από λίγα χρόνια. Όσο τα δεδομένα πυκνώνουν και οι κανονισμοί σταθεροποιούν το πλαίσιο εμπιστοσύνης, οι ασφαλιστές που θα επενδύσουν έγκαιρα σε τηλεματική, τεχνητή νοημοσύνη και εκπαίδευση δικτύου θα μειώσουν ζημίες, θα αυξήσουν το χαρτοφυλάκιό τους και, το κυριότερο, θα συμβάλουν ουσιαστικά στο να γίνουν οι δρόμοι ασφαλέστεροι. Το ερώτημα, τελικά, δεν είναι αν η ΑΙ μπορεί να «δει» τον επικίνδυνο οδηγό πριν τον επόμενο ατύχημα. Είναι αν εμείς θα αξιοποιήσουμε έγκαιρα αυτό το βλέμμα για να προλάβουμε τον κίνδυνο, αντί να τον πληρώσουμε.
