Τα τροχαία ατυχήματα παραμένουν οι κυριότερες εξωγενείς αιτίες θανάτου. Πέρα από τις προφανείς αιτίες ατυχημάτων όπως η διάσπαση προσοχής εξαιτίας του κινητού τηλεφώνου, η κατανάλωση αλκοόλ και η υπερβολική ταχύτητα, η κόπωση πίσω από το τιμόνι έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης.
Κάτι, που πέρα από τον κοινωνικό αντίκτυπο, έχει σημαντικές συνέπειες και στον ασφαλιστικό κλάδο. Εμείς σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε στην κόπωση, έναν από τους μεγαλύτερους και πιο ύπουλους κινδύνους που κυκλοφορούν στους δρόμους. Και αυτό γιατί έναν μεθυσμένο ή κάποιον υπό την επήρεια ουσιών οδηγό, ο έλεγχος της Τροχαίας κατά πάσα πιθανότητα θα τον εντοπίσει. Ένας οδηγός όμως που είναι άυπνος και είναι κινούμενη βόμβα δεν υπάρχει περίπτωση να τον βρει. Ας ελπίσουμε πως οι αναδυόμενες τεχνολογίες των σύγχρονων αυτοκινήτων (που θα αναλύσουμε παρακάτω), που ελέγχουν το ρυθμό βλεφαρίσματος των ματιών και τα αντανακλαστικά του οδηγού, να βελτιώσουν την κατάσταση.
Μεγάλο ποσοστό οδηγών κοιμάται ελάχιστα
Τελευταίες αναλύσεις αποδεικνύουν πως οι οδηγοί ηλικίας 35-44 ετών κοιμούνται λιγότερο από το κανονικό, με σχεδόν το 50% να κοιμάται μόνο 5-6 ώρες τη νύχτα. Μόνο το 33% κοιμάται τις προτεινόμενες 7-8 ώρες, γεγονός που επηρεάζει την ασφάλεια κατά την οδήγηση. Επίσης, η ποιότητα του ύπνου έχει χειροτερεύσει, με αποτέλεσμα περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα κατά τη διάρκεια της οδήγησης, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες.
Όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία του National Highway Traffic Safety Administration, μόνο στις Η.Π.Α., κάθε χρόνο σημειώνονται περίπου 100.000 ατυχήματα από οδηγούς που κοιμούνται στο τιμόνι, αργούν να αντιδράσουν ή κάνουν λάθος εκτιμήσεις λόγω κόπωσης. Τροχαία ατυχήματα που προκαλούν 50.000 τραυματισμούς, ενώ 800 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους. Νούμερα που σοκάρουν ειδικά αν αναλογιστούμε πως ο συγκεκριμένος τύπος ατυχήματος προκαλείται γιατί απλά κάποιοι δεν έχουν κοιμηθεί καλά ή γιατί συνεχίζουν να οδηγούν ενώ η κόπωση τους έχει καταβάλει.
Σε μια άλλη έρευνα που πραγματοποίησε η Λέσχη Αυτοκινήτου AA (Automobile Association) σε 20.000 οδηγούς, το 13% αυτών παραδέχτηκαν ότι κάποια στιγμή αποκοιμήθηκαν στο τιμόνι ενώ οδηγούσαν. Σχεδόν το 40% των οδηγών ανέφεραν ότι ένιωθαν τόσο κουρασμένοι κατά την οδήγηση που δεν θα μπορούσαν να μείνουν ξύπνιοι για όλο το ταξίδι, ενώ το 57% είπαν ότι σταμάτησαν τη στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι ήταν πολύ κουρασμένοι για να συνεχίσουν να οδηγούν. Οι νέοι οδηγοί (18-24 ετών) είναι πιο πιθανό να κοιμηθούν στο τιμόνι, όχι λόγω έλλειψης εμπειρίας, αλλά λόγω του τρόπου ζωής τους. Από την άλλη ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι πως το 18% των νεαρών οδηγών δήλωσαν ότι θα συνέχιζαν να οδηγούν ακόμα και όταν ήταν κουρασμένοι.
Δώστε προσοχή στα σημάδια
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που η κούραση αρχίσει να γίνεται εντονότερη ενώ οδηγούμε; Μια ύπουλη κατάσταση αφού ο οδηγός δεν νιώθει εξ’αρχής κουρασμένος, ώστε να αναβάλλει την οποιαδήποτε διαδρομή ή να επιλέξει διαφορετικό τρόπο μετακίνησης, αν δεν γίνεται να το αποφύγει. Όπως για παράδειγμα όταν κάποιος φεύγει από το γραφείο έπειτα από μια κοπιαστική μέρα και έχει μια σεβαστή απόσταση να διανύσει έως το σπίτι του. Εδώ θα πρέπει ο οδηγός να είναι αρκετά εκπαιδευμένος ώστε να αντιληφθεί τα σημάδια που του δίνει το σώμα του.
Όπως για παράδειγμα αν το χασμουρητό συνεχώς αυξάνεται, όπως και το βλεφάρισμα, τότε θα πρέπει να λάβει τα μέτρα του, αφού αυτά είναι τα συχνότερα συμπτώματα κόπωσης. Και όσο τα αφήνετε, τόσο θα αυξάνονται και το πιθανότερο η οδική σας συμπεριφορά να γίνει χειρότερη. Τα κλασικά μέτρα πρόληψης όπως το άνοιγμα του παράθυρου ή δυνατή μουσική δεν σώνουν πάντοτε την κατάσταση.
Η παρακολούθηση του οδηγού θα μας σώσει από το μοιραίο!
Οι περισσότεροι κατασκευαστές έχουν θέσει ένα στόχο να μειωθούν σημαντικά τα τροχαία ατυχήματα. Οι μεγάλες αλλαγές που επιτελούνται στον τομέα της τεχνολογίας επηρεάζουν ανάλογα και τον κλάδο του αυτοκινήτου. Πλέον τα περισσότερα σύγχρονα αυτοκίνητα ενσωματώνουν προηγμένα συστήματα ασφαλείας που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της ασφάλειας των επιβατών και του οδηγού. Τα συστήματα αυτά «κατασκοπεύουν» συνεχώς τον οδηγό ώστε να ελέγχουν την ικανότητα του να οδηγήσει.
Ένα προηγμένο σύστημα ασφαλείας είναι αυτό της Επαγρύπνησης Οδηγού ή διαφορετικά Driver Alert Control. Το σύστημα αυτό έχει σχεδιαστεί ώστε να ανιχνεύει και να προειδοποιεί τον κουρασμένο οδηγό. Άλλωστε η κόπωση πίσω από το τιμόνι είναι υπεύθυνη για το 30% των τροχαίων ατυχημάτων. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιεί κάμερες που παρατηρούν την κίνηση του οχήματος - και κατά πόσο αυτό κινείται ανάμεσα στις λωρίδες κυκλοφορίας - καθώς και αισθητήρες που αντιλαμβάνονται τις κινήσεις του τιμονιού. Αν καταγραφεί σημαντική απόκλιση, τότε ενεργοποιείται το σύστημα, ειδοποιώντας τον οδηγό ότι πρέπει να εστιάσει την προσοχή του στο δρόμο.
Βέβαια η τεχνολογία έχει κάνει μερικά βήματα παραπάνω και σε ακριβά μοντέλα έχουν τοποθετηθεί κάμερες υψηλής ευκρίνειας που είναι τοποθετημένες στο ταμπλό και παρακολουθούν τα μάτια του οδηγού. Αν διαπιστωθεί ότι αυτός κοιτάει για ασυνήθιστα μεγάλο χρονικό διάστημα κάτι άλλο πέρα από τον δρόμο (βλ. κινητό τηλέφωνο), ή κλείνει τα μάτια του, τότε παρέχουν οπτικές και ηχητικές ειδοποιήσεις.
