close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Ασφαλιστικές Ειδήσεις
  • Κοινωνική Ασφάλιση

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦAΛΙΣΗ

Alpha Bank: Το συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ελλάδα, η γήρανση του πληθυσμού, οι προσπάθειες μεταρρύθμισης και οι απειλές
Nextdeal newsroom
Nextdeal newsroom,
24/2/2021 - 15:21
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Alpha Bank: Το συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ελλάδα, η γήρανση του πληθυσμού, οι προσπάθειες μεταρρύθμισης και οι απειλές

Nextdeal newsroom, 24/2/2021
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Οι νέες ανακοινώσεις του Υπουργείου Απασχόλησης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που θα λάβουν χώρα από τις αρχές του 2022 αφορούν τον τρόπο χρηματοδότησης των επικουρικών συντάξεων, επισημαίνει σε μελέτη της η Alpha Bank. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Υπουργείου, το υπάρχον σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης επικουρικών συντάξεων του πρώτου πυλώνα θα λάβει τη μορφή ενός αμιγώς κεφαλαιοποιητικού συστήματος συνταξιοδότησης προκαθορισμένων εισφορών, παραμένοντας στον πρώτο, δημόσιο πυλώνα. 

Εκτός από τις δυσμενείς δημογραφικές προβλέψεις που απειλούν τη βιωσιμότητα του συστήματος, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση βασίζεται επίσης στην ανάγκη α) να σταματήσει σταδιακά η φορολογική επιβάρυνση έτσι ώστε να ελαφρυνθούν εργοδότες και εργαζόμενοι, αυξάνοντας την προσφορά και ζήτησης εργασίας και β) να δημιουργήσει πόρους προς όφελος της εθνικής οικονομίας προκειμένου να ενισχυθούν οι επιχειρηματικές επενδύσεις. Επιπρόσθετα, μια αποτελεσματική μεταρρύθμιση θα πρέπει να στοχεύει και στην αποκατάσταση της απολεσθείσας εμπιστοσύνης των νέων γενεών στο συνταξιοδοτικό σύστημα, αλλά και στην παροχή κινήτρων για τη μείωση της αδήλωτης εργασίας. 
Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρχει σαφής εικόνα του δημόσιου κόστους κατά τη μεταβατική περίοδο. Οι απώλειες των εισφορών, η συνεπακόλουθη αύξηση του φορολογικού κόστους και του δημόσιου χρέους, καθώς και η δίκαιη και αποτελεσματική διαγενεακή και διαχρονική κατανομή του κόστους μετάβασης - δηλαδή η απάντηση στο ερώτημα ποιοι και σε τι βαθμό θα επωμισθούν το κόστος - αποτελούν καίρια ζητήματα τα οποία θα προκύψουν. Το Υπουργείο Απασχόλησης ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιηθούν αναλογιστικές μελέτες που θα επικεντρωθούν στο "ακαθάριστο" δημοσιονομικό κόστος της μεταρρύθμισης. Επιπλέον, είναι σημαντικό η εφαρμογή της μεταρρύθμισης να συνδυασθεί με μία τακτική, επίσημη και πλήρη ενημέρωση των ασφαλισμένων για τις λεπτομέρειες του νέου επικουρικού συστήματος και την πορεία των εισφορών και των αποταμιεύσεών τους, η οποία θα ισχυροποιήσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των πολιτών στο ασφαλιστικό σύστημα.

Γράφημα 1. Μακροχρόνιες προβλέψεις του αριθμού των συνταξιούχων συμβαλλόντων στις δημόσιες συντάξεις στην Ελλάδα μέχρι το 20170 (1.000 άτομα)

Πηγή: European Commission, Eurostat


Σημειώνεται ότι το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα στηρίζεται σε τρεις πυλώνες, τον πρώτο πυλώνα δημόσιων, υποχρεωτικών και κρατικών συντάξεων, τον δεύτερο πυλώνα εθελοντικών, ιδιωτικών επαγγελματικών ταμείων και τον τρίτο πυλώνα εθελοντικών, ιδιωτικών ατομικών κεφαλαίων. Δεδομένου ότι οι δημόσιες συντάξεις αποτελούν συχνά μεγάλο μέρος των κρατικών δαπανών, οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες και οι παραμετρικές αλλαγές  είναι συχνά απαραίτητες για να διατηρηθούν τα συστήματα συνταξιοδότησης βιώσιμα και επαρκή, να καλύψουν τις οικονομικές απολαβές των γενεών που συνταξιοδοτούνται και να διασφαλίσουν την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών. Άλλωστε, ο σκοπός του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι να παρέχει προστασία από τον κίνδυνο φτώχειας στους ηλικιωμένους μετά το τέλος του εργασιακού τους βίου. 

Στην Ελλάδα, αλλά και σε πλείστες άλλες χώρες, η δημόσια συνταξιοδότηση μέσω της κοινωνικής ασφάλισης έχει τη μορφή ενός αναδιανεμητικού συστήματος (PAYGO), υποδηλώνοντας ότι οι μισθολογικές εισφορές των εν ενεργεία εργαζόμενων καλύπτουν τις παροχές στους συνταξιούχων. Έτσι, το αναδιανεμητικό σύστημα βασίζεται στην αλληλεγγύη των γενεών και ως εκ τούτου, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως τα ποσοστά γονιμότητας, η μακροζωία και η γήρανση του πληθυσμού, έχουν καθοριστικό ρόλο στο ύψος των παροχών. Στις συντάξεις αναδιανεμητικού τύπου, ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων - ο πληθυσμός ηλικίας 65 ετών και άνω προς τον απασχολούμενο πληθυσμό από 15 έως 64 ετών - είναι μια σημαντική παράμετρος για την επάρκεια των συντάξεων, υποδηλώνοντας ότι το σύστημα είναι ευάλωτο σε δημογραφικούς και μακροοικονομικούς κινδύνους. Στο μέλλον, η κάλυψη των συνταξιοδοτικών παροχών αναμένεται να παρουσιάσει ακόμα περισσότερες προκλήσεις για τους συνταξιούχους των επόμενων γενεών. Ως εκ τούτου, ριζικές δημογραφικές αλλαγές, όπως ο συνδυασμός της γήρανσης του πληθυσμού με την παρατεταμένη μακροζωία και τα χαμηλότερα ποσοστά γεννητικότητας, αποτελούν βασικούς παράγοντες χρηματοοικονομικών πιέσεων ή ελλειμμάτων στο δημόσιο συνταξιοδοτικό ταμείο. 

Στην άλλη πλευρά του συνταξιοδοτικού φάσματος, στον δεύτερο και τρίτο πυλώνα, βρίσκονται τα επαγγελματικά και τα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία, τα οποία αντιμετωπίζουν διαφορετικών ειδών προκλήσεις σε σχέση με το αναδιανεμητικό σύστημα. Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες, ο δεύτερος και τρίτος πυλώνας συνταξιοδότησης δεν είναι τόσο ανεπτυγμένοι. Οι υψηλές εισφορές άλλωστε για το αναδιανεμητικό σύστημα, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια επιλογής και ενός δεύτερου ή τρίτου συνταξιοδοτικού προγράμματος κατ’ επιλογήν του εργαζόμενου. 

Σχήμα 1. Βασικές διαστάσεις ενός συνταξιοδοτικού συστήματος

Με δεδομένα τα παραπάνω, η επιτυχία της μεταρρύθμισης των επικουρικών συντάξεων μέσα από τη δημιουργία ενός κεφαλαιοποιητικού σκέλους προκαθορισμένων εισφορών και η υποστήριξή του στο συνταξιοδοτικό σύστημα εξαρτάται, μεταξύ άλλων, και από τις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Έτσι, βασική προϋπόθεση της επιτυχίας της προωθούμενης μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία καλώς δομημένων, προσεκτικά διαχειριζόμενων και επαρκώς διαφοροποιημένων επενδυτικών χαρτοφυλακίων. Με εύρωστη οικονομία και ένα αποτελεσματικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, η μεταρρύθμιση θα συμβάλει στη στήριξη της βιωσιμότητας και της επάρκειας του συνταξιοδοτικού συστήματος. 
Ωστόσο, αν και η αναγγελθείσα μεταρρύθμιση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν επαρκεί για να επιλύσει τα ριζωμένα προβλήματα του συνταξιοδοτικού συστήματος στην Ελλάδα, ενώ δεν προωθεί παράλληλα και άλλες μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με τον δεύτερο και τρίτο συνταξιοδοτικό πυλώνα. Έτσι, το συνταξιοδοτικό σύστημα παραμένει αντιμέτωπο με περαιτέρω προκλήσεις, οι οποίες εκτός από το δημογραφικό πρόβλημα, αφορούν και το ευρύτερο μακροοικονομικό περιβάλλον, αλλά και το πλαίσιο της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς εργασίας. 

Με τα παραπάνω ως δεδομένα, σκοπός της παρούσας μελέτης είναι α) να περιγράψει και να αναλύσει το υπάρχον σύστημα στην Ελλάδα, με βάση τους τρεις πυλώνες λειτουργίας του και να παρουσιάσει ένα συνοπτικό χρονικό των πιο πρόσφατων μεταρρυθμίσεων, β) να τονίσει τον διαβρωτικό ρόλο του δημογραφικού προβλήματος και του γηράσκοντος πληθυσμού στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, γ) να δώσει παραδείγματα μεταρρυθμιστικών προσπαθειών από άλλες χώρες, δ) να παρουσιάσει τους παράγοντες που θα διαμορφώσουν το συνταξιοδοτικό κόστος στο μέλλον και ε) να αναδείξει τα υπόλοιπα υπάρχοντα προβλήματα του συνταξιοδοτικού συστήματος στην Ελλάδα, συνδέοντας τη βιωσιμότητά του και με άλλους μακροοικονομικούς παράγοντες, αλλά και την αγορά εργασίας.

Η Ελλάδα, ως χώρα του ανεπτυγμένου κόσμου, γνώρισε σημαντικές δημογραφικές αλλαγές τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής αλλά και της μείωσης του ρυθμού νέων γεννήσεων. Το ποσοστό της ηλικιακής ομάδας άνω των 65 ετών στο συνολικό πληθυσμό αναμένεται να φτάσει στο 32.8% έως το 2070, ενώ ο δείκτης εξάρτησης των ατόμων άνω των 65 ετών προς τα άτομα ηλικίας 15-64 ετών, ο οποίος έχει ζωτικό ρόλο στη βιωσιμότητα του συστήματος, προβλέπεται να αυξηθεί από το 35 το 2019, στο 60 το 2070. Ταυτόχρονα, η διάμεση ηλικία αναμένεται να φθάσει τα 51 χρόνια, το ποσοστό γεννητικότητας να παραμείνει κάτω από το 1,6 και το προσδόκιμο ζωής να αυξηθεί στα 86,4 και 90,3 χρόνια για άνδρες και γυναίκες αντιστοίχως έως το 2070. 

Παρά τις δυσμενείς δημογραφικές προβλέψεις, το δημογραφικό πρόβλημα, αν και το πιο σημαντικό, είναι μόνο ένα από τα διαφορετικής φύσης προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα συνταξιοδοτικά συστήματα. Οι διοικητικές και κυβερνητικές ανεπάρκειες, η έλλειψη δημοσιονομικού χώρου, το αυξανόμενο μέγεθος της άτυπης οικονομίας, οι επιπτώσεις της ψηφιακής οικονομίας στη δομή της αγοράς εργασίας, νέοι κίνδυνοι ή έκτακτα συμβάντα, όπως η πανδημία COVID-19, η ασφάλιση των μεταναστών εργαζομένων, οι ευκαιρίες απασχόλησης μετά την συνταξιοδότηση, και η αντιμετώπιση της υψηλής φορολόγησης βρίσκονται ανάμεσα στις προκλήσεις που επιζητούν αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις. 

Σχήμα 2. Το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα: βασικά στοιχεία

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημία COVID-19 θέτει αρκετές νέες προκλήσεις στα συνταξιοδοτικά συστήματα, κυρίως όμως βραχυπρόθεσμες. Λόγω της πανδημίας, οι στρεβλώσεις της αγοράς εργασίας με επακόλουθα χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης, μισθολογικές μειώσεις και πρόωρη συνταξιοδότηση ή ακόμη και αναβολή φόρων και εισφορών δημιουργούν περαιτέρω πιέσεις. Επίσης, η κρίση στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων και οι χαμηλότερες αποδόσεις δημιουργούν δυσκολίες στη χρηματοδότηση των κεφαλαιποιητικών ταμείων, συμβάλλοντας αρνητικά στους ισολογισμούς και τις παροχές τους. 

Στην Ελλάδα, το ζήτημα της ουσιαστικής συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης παραμένει αμφιλεγόμενο θέμα για πολλές δεκαετίες, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί πολιτική προτεραιότητα πολλών κυβερνήσεων. Οι μεταρρυθμιστικές απόπειρες στην χώρα χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1990, όταν έγιναν προσπάθειες για εξορθολογισμό του συστήματος και ελαχιστοποίηση των πολύπλοκων διοικητικών μηχανισμών, αλλά και του πλήθους των ασφαλιστικών ταμείων. Ενώ ποικίλες μεταρρυθμίσεις έχουν κατά καιρούς πραγματοποιηθεί, οι πρωτοβουλίες ωστόσο που κατάφεραν να αποδώσουν καρπούς στα προβλήματα της περιορισμένης βιωσιμότητας, της ανεπάρκειας, του κατακερματισμού του συστήματος και της αναποτελεσματικής διαχείρισης, ήταν σχετικά περιορισμένες. 

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

Αυτά τα προβλήματα του συνταξιοδοτικού συνδυάστηκαν με πολιτική απροθυμία και αναβλητικότητα να αλλάξει επί της ουσίας το σύστημα, να αναγνωρισθεί η πολυπλοκότητά του και να εφαρμοστούν αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις, αντιτασσόμενες σε μεμονωμένες ομάδες και ειδικά συμφέροντα. Ως αποτέλεσμα, οι βασικές μεταρρυθμίσεις που θα άλλαζαν τα δομικά χαρακτηριστικά του συστήματος καθυστέρησαν ή δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Άλλωστε, οι αιτίες γι’ αυτό είναι πολλές, ειδικές και γενικές. Οι μεταρρυθμίσεις είναι εν γένει δύσκολες στην εφαρμογή τους με αποτέλεσμα τελικά να αναβάλλονται, εάν δεν έχουν την υποστήριξη των ψηφοφόρων και εάν διάφορες ομάδες συμφερόντων ασκούν πιέσεις μεταβίβασης του κόστους. Επιπλέον, συμπεριφορικοί παράγοντες όπως χρονικές ασυνέπειες και αναβλητικότητα εκ μέρους των υπευθύνων λήψης αποφάσεων αποτελούν επίσης συνήθεις αιτίες παρακώλησης μιας μεταρρύθμισης. 
Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα έχουν δείξει αποφασιστικότερη πρόθεση για την επίλυση των προβλημάτων που ταλανίζουν το ασφαλιστικό σύστημα. Κάτι που όμως, εν πολλοίς, οφειλόταν στην ανάγκη περιορισμού του δημοσιονομικού εκτροχιασμού λόγω του αυξημένου συνταξιοδοτικού κόστους ως ποσοστού του ΑΕΠ κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης μετά το 2009 και στην συνεπακόλουθη επιβολή μνημονίων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. 

Γράφημα 2. Προβλέψεις για τον δείκτη εξάρτησης των ηλικιωμένων (65+ προς 15-64 ετών) σε Ελλάδα και ΕΕ-27

Πηγή: Eurostat

Τα δημοσιονομικά προβλήματα της προηγούμενης δεκαετίας τόνισαν την έκταση του προβλήματος στο συνταξιοδοτικό σύστημα και έτσι κατέστη σαφές ότι δεν μπορούσε να αντέξει περισσότερα ελλείμματα. 

Τα μέτρα που ελήφθησαν για τη μείωση των δημόσιων συνταξιοδοτικών δαπανών ως έσχατες λύσεις εν μέσω οικονομικής κρίσης, αφήσαν βαθιά ρήγματα στο σύστημα, λόγω των πολλαπλών και οριζόντιων περικοπών στις δημόσιες συντάξεις. Ωστόσο, αν και εκείνη την εποχή τα συγκεκριμένα μέτρα ήταν απαραίτητα, δεν αποτέλεσαν ζωτική λύση για το πρόβλημα. Η εξίσωση των ηλικιών συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών, η παροχή κινήτρων για τον περιορισμό της πρόωρης συνταξιοδότησης, η ενοποίηση των συνταξιοδοτικών ταμείων, η εξάρτηση των συνταξιοδοτικών παροχών από το σύνολο των αποδοχών της επαγγελματικής ζωής, ήταν επίσης μέτρα που ελήφθησαν προς τη σωστή κατεύθυνση.

Ωστόσο, σχεδόν όλες οι μεταρρυθμίσεις αφορούσαν τον δημόσιο πυλώνα συντάξεων; 

Η βαθύτερη κατανόηση των προβληματικών πτυχών του συστήματος και η εφαρμογή αποτελεσματικών λύσεων απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, αλλά και κοινωνική και πολιτική συναίνεση, κατανοώντας τις ανάγκες όχι μόνο των σημερινών, αλλά και των μελλοντικών γενεών. Η ορθή ανάπτυξη των ιδιωτικών επαγγελματικών και ατομικών συνταξιοδοτικών αποταμιευτικών συστημάτων, δηλαδή του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα, αποτελεί επίσης μια μεγάλη πρόκληση, ως εναλλακτική επιλογή για τον εργαζόμενο. Ενώ το αναδιανεμητικό σύστημα θα συνεχίσει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος, είναι ταυτόχρονα απαραίτητο να αναπτυχθούν ουσιαστικά και οι άλλοι δύο πυλώνες, ακολουθώντας τα επιτυχημένα παραδείγματα άλλων χωρών με παρόμοιες μεταρρυθμίσεις. Η λεπτομερής και έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για την εξέλιξη των συντάξεών τους είναι επίσης απαραίτητη προϋπόθεση κάθε μεταρρυθμιστικής προσπάθειας. Αναλογιστικές μελέτες από ανεξάρτητους φορείς, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη όλες τις μελλοντικές διαστάσεις της τροχιάς μιας μεταρρύθμισης και εκτιμούν πώς ακριβώς επιμερίζεται το κόστος μετάβασης και τι μπορεί να γίνει για την ελαχιστοποίησή του, πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο κάθε προσπάθειας αναμόρφωσης του συνταξιοδοτικού συστήματος. 

Επιπρόσθετα, η υψηλή φορολογία εισοδήματος και τα ποσοστά εισφορών δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για την επέκταση της συμμετοχής σε ιδιωτικούς πυλώνες συντάξεων, καθώς οι πόροι απορροφώνται από το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η μείωση των ποσοστών ασφαλιστικών εισφορών μπορεί, ceteris paribus, να αυξήσει την κατανάλωση ή / και την αποταμίευση και να αφήσει χώρο για συμμετοχή σε επαγγελματικά ταμεία και ατομικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς, τα οποία με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακας και θα ενισχύσουν τις επενδύσεις στις εγχώριες αγορές.

Γράφημα 3. Παράγοντες της ποσοστιαίας μεταβολής σαν ποσοστό του ΑΕΠ των ακαθάριστων δημόσιων συντάξεων από το 2016 στο 2070

Πηγή: European Commission 2018 Ageing Report. 

Οι μακροοικονομικοί παράγοντες, σε συνδυασμό με την τρέχουσα και την προβλεπόμενη δομή του πληθυσμού, θέτουν δημοσιονομικούς περιορισμούς στην παροχή συντάξεων και, κατά συνέπεια, ένα όριο στο ποσοστό εξάρτησης, πέρα από το οποίο το συνταξιοδοτικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να διατηρήσει τις υποσχέσεις παροχών για τους συνταξιούχους, οι οποίοι βασίζονται μόνο στα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος. Ως εκ τούτου, το μακροοικονομικό περιβάλλον και η ανάπτυξη των εγχώριων χρηματοπιστωτικών αγορών πρέπει να λαμβάνονται σημαντικά υπόψη κατά την προώθηση μιας μεταρρύθμισης, έτσι ώστε α) να παρέχονται βιώσιμες και επαρκείς συντάξεις και β) να προωθείται η μακροοικονομική σταθερότητα και οι εγχώριες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Έτσι, το συνταξιοδοτικό είναι εκ των ων ουκ άνευ να μην αντιμετωπίζεται μόνο ως αυτόνομο, τεχνικό / αναλογιστικό πρόβλημα, αλλά να εξετάζονται κάθε φορά οι ιδιαίτερες παράμετροί του σε συνάρτηση με το μακροοικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο το σύστημα αναπτύσσεται και λειτουργεί, καθώς και οι προκλήσεις που ανακύπτουν από την αλληλεξάρτησή του με την αγορά εργασίας και τη μακροοικονομία. 

Είναι λοιπόν εφικτό να αντιστραφούν αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα; Για την ελληνική οικονομία, η γήρανση του πληθυσμού ισοδυναμεί με περαιτέρω δημοσιονομική επιβάρυνση ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου τμήματος του πληθυσμού που λαμβάνει συντάξεις με βάση το αναδιανεμητικό σύστημα και της παράλληλης μείωσης του αριθμού των εργαζομένων. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια την περαιτέρω πίεση προς τα πάνω του ήδη υψηλού επιπέδου δημοσίων δαπανών προς τις μεγαλύτερες ηλικίες. 

Η αύξηση της προσφοράς εργατικού δυναμικού από άτομα  με ηλικία άνω των 65 που επιθυμούν να συνεχίσουν να εργάζονται και παράλληλα υπάρχει ζήτηση για τις υπηρεσίες τους  καθώς και η προσέλκυση εργατικού δυναμικού από το εξωτερικό (brain regain), μπορούν επίσης να αντισταθμίσουν μερικές από τις αρνητικές επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού. Από αυτήν την άποψη, μπορούμε να εστιάσουμε περαιτέρω σε τρία θέματα. Πρώτον, η συμμετοχή των ηλικιωμένων στην αγορά εργασίας μπορεί α) να επηρεάσει θετικά την κατανομή των πόρων, καθώς η βελτίωση των συνθηκών υγείας των ηλικιωμένων μπορεί να παρατείνει τον εργασιακό βίο και β) να ενισχύσει τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος, περιορίζοντας τις οικονομικές πιέσεις που δέχεται. Δεύτερον, μια αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική που ενσωματώνει την προσφορά εργασίας μεταναστών στην επίσημη αγορά εργασίας μπορεί επίσης να υποστηρίξει τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Τρίτον, είναι ζωτικής σημασίας ο περιορισμός του brain drain και η μείωση της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων με τις θέσεις εργασίας, τάσεις οι οποίες καταγράφηκαν κατά κόρον στη διάρκεια της προηγούμενης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και επιδείνωσαν περαιτέρω τα δημογραφικά χαρακτηριστικά της οικονομίας. 

Γράφημα 4. Προβλέψεις για το ποσοστό απασχόλησης έως το 2070 σε Ελλάδα και ΕΕ-27

Πηγή: Eurostat

Έτσι, η αποτελεσματική συμμετοχή των ηλικιωμένων και η ενσωμάτωση των μεταναστών στην αγορά εργασίας, καθώς και οι αποτελεσματικές πολιτικές ενός brain regain (ανάκτησης ταλέντων) μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της σκιώδους οικονομίας και της αδήλωτης εργασίας και κατά συνέπεια στη μερική βελτίωση του προβλήματος της γήρανσης και των συνεπειών της στο ασφαλιστικό σύστημα. Και τα τρία μέτρα μπορούν να προωθήσουν μια αλυσίδα θετικών επιπτώσεων για την οικονομία στο σύνολό της, αλλά και στο συνταξιοδοτικό σύστημα, καθώς θα αυξηθούν οι εισφορές και τα φορολογικά έσοδα, ενισχύοντας έτσι τα οφέλη του συστήματος.

Συμπερασματικά, το σύστημα συνταξιοδότησης στην Ελλάδα απαιτεί, αφενός, μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θα βελτιώσουν τη βιωσιμότητα και την επάρκειά του, και από την άλλη, την ορθή και αποτελεσματική σύνδεσή του με τις αλληλεξαρτώμενες μακροοικονομικές πολιτικές. Οι παράγοντες αυτοί συνδέονται στενά με την αδιάλειπτη λειτουργία του ελληνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και μπορούν να μετριάσουν τις χρηματοοικονομικές πιέσεις σε αυτό, υποστηρίζοντας τη μελλοντική του πορεία και στρέφοντας το βλέμμα προς τις επόμενες γενιές.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
  • TAGS:
  • Alpha Bank
  • συνταξιοδοτικό σύστημα
  • συνταξιοδοτικό
  • Ελλάδα
  • δημογραφικό
  • γήρανση του πληθυσμού
  • μεταρρυθμίσεις

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

  • Η Alpha Bank στον Δείκτη Ισότητας Φύλων Bloomberg Gender-Equality Index για τρίτη συνεχή χρονιά
    Nextdeal newsroom, 3/2/2021

    Η Alpha Bank στον Δείκτη Ισότητας Φύλων Bloomberg Gender-Equality Index για τρίτη συνεχή χρονιά

  • Alpha Bank: Οι επιπτώσεις της πανδημίας στη δαπάνη, την αποταμίευση και τον πλούτο των νοικοκυριών
    Nextdeal newsroom, 14/1/2021

    Alpha Bank: Οι επιπτώσεις της πανδημίας στη δαπάνη, την αποταμίευση και τον πλούτο των νοικοκυριών

  • Φωνητική καθοδήγηση συναλλαγών για άτομα με περιορισμένη όραση από το δίκτυο ΑΤΜ της Alpha Bank

    Φωνητική καθοδήγηση συναλλαγών για άτομα με περιορισμένη όραση από το δίκτυο ΑΤΜ της Alpha Bank

    Tη δυνατότητα φωνητικής καθοδήγησης συναλλαγών (voice guidance) για άτομα με περιορισμένη όραση ενεργοποίησε η Alpha Bank σε 102 ΑΤΜ 24ωρης...
    Nextdeal newsroom, 14/01/2021 - 09:40 14/1/2021
  • Η Alpha Bank πρώτη στη νέα εποχή των Άμεσων Πληρωμών

    Η Alpha Bank πρώτη στη νέα εποχή των Άμεσων Πληρωμών

    Πρώτη στην ελληνική αγορά, η Alpha Bank εφαρμόζει σε όλα τα κανάλια τραπεζικής εξυπηρέτησης και με απόλυτη ασφάλεια, την καινοτόμο...
    Nextdeal newsroom, 11/01/2021 - 15:12 11/1/2021

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Επίσκεψη του Προέδρου του ΙΕΕΕ στην Ελλάδα - Συνάντηση με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος
14:50 Επίσκεψη του Προέδρου του ΙΕΕΕ στην Ελλάδα - Συνάντηση με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος
  • 14:39 ΒΙΑΝ: Νέα γενιά συμπληρωμάτων διατροφής σε μορφή ζελέ UPSA Nourished 7 in 1 Gummies!
  • 14:33 ΤτΕ- Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2024-2025: Αισιόδοξες προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας
  • 14:16 Νέο στεγαστικό δάνειο από την Πειραιώς «Σπίτι 25»
  • 13:59 Χρυσό Βραβείο στη Merck για πρωτοβουλίες σχετιζόμενες με το well-being των εργαζομένων της!
  • 13:31 Η ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ενσωματώνει τις καλύψεις Φυσικών Καταστροφών στα προγράμματα ασφάλισης οχημάτων
  • 13:13 O ΣΦΕΕ στηρίζει την υιοθέτηση Ψηφίσματος για τις Σπάνιες Παθήσεις από την Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας!
  • 13:05 Εργασιομανία στον Κλάδο των Ασφαλειών: Ένας Ορατός αλλά Υποτιμημένος Κίνδυνος
  • 12:54 Η Apollo διορίζει τον Steve Portman ως Επικεφαλής του Τομέα Ενέργειας
  • 12:29 Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Στα 5,9 δισ. ευρώ η συνεισφορά του στο ΑΕΠ της Ελλάδας το 2024 - Υποστηρίζει συνολικά 37.000 θέσεις εργασίας
  • 12:15 Ο ΣΑΕΚ παρουσίασε τις βασικές του θέσεις και τις επετειακές του δράσεις για την ενίσχυση της ασφαλιστικής αγοράς
  • 12:00 Alpha Bank Κύπρου και Altius συζητούν για το μέλλον της συνεργασίας τους
  • 11:42 Οδική βοήθεια: Ποιοι ήταν οι κύριοι λόγοι κλήσης το 2024 στην Ελλάδα
  • 11:36 CNP ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ και Yπ. Άμυνας ενώνουν δυνάμεις για την καλλιέργεια υπεύθυνης οδικής συμπεριφοράς
  • 11:07 ΙΑΣΩ Γενική Κλινική: Πρωτοποριακή Εξατομικευμένη Αρθροπλαστική Γόνατος με το Σύστημα Symbios: Το μέλλον της Ορθοπαιδικής είναι προσωποποιημένο
  • 10:33 Όμιλος Eurobank: Καταλύτης επιχειρηματικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου - Ινδίας
  • 10:29 «Άρωμα Χίου 2025» στο Σύνταγμα
  • 10:25 Άγιος Ιούδας ο Απόστολος
  • 10:22 Το Διεθνές Κέντρο Καρδιοχειρουργικής Ελλάδος/ΥΓΕΙΑ εντάσσεται στo διεθνές δίκτυο Smart Hospital Alliance
  • 09:50 Optima bank: Εντυπωσιακή υπερκάλυψη πάνω από 11 φορές για την έκδοση ομολόγου Tier II ύψους €150 εκατ.
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 18/6 Αποκλειστικό: Δημήτρης Σπυράκος - Ο Δείκτης ΙΟΒΕ δεν ίσχυσε ποτέ - Άκυρες οι αυξήσεις των ασφαλίστρων νοσοκομειακής περίθαλψης με βάση το Δείκτη ΙΟΒΕ
  2. 13/6 Στην Αθήνα η Διοίκηση του Ομίλου Generali για την παρουσίαση της νέας στρατηγικής Lifetime Partner 27
  3. 16/6 Οι «βόμβες» στην ελληνική οικονομία, η μεγάλη ανησυχία της κυβέρνησης, η «ιστορική» απόφαση του ΣτΕ και η ηγετική παρουσία της Aktor στη Ρουμανία
  4. 18/6 NN Hellas: Ο πελάτης δίνει το ρυθμό! (βίντεο)
  5. 18/6 HDI Global SE: 30 χρόνια προσφοράς στις βιομηχανικές και επαγγελματικές ασφαλίσεις στην Ελλάδα (βίντεο)
  6. 16/6 ΤτΕ: Ανακοίνωση για την ασφαλιστική εταιρία "Insurance JSC Dallbogg: Life and Health"
  7. 18/6 Υπασφαλισμένος: Έρχονται τα "μπιλετάκια" για τα ανασφάλιστα αυτοκίνητα

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

  • nextdeal

    Προχθές, εντελώς τυχαία πηγαίνοντας να πάρω ένα ασφαλιστήριο από τους εξαιρετικούς συνεργάτες Χαράλαμπος και Ιωάννα Ιλβανίδη στην Ηγουμενίτσα,έπεσα πάνω στο περιοδικό σας. Ζήτησα αν μπορούσα να το...

    Πως θα φτάσετε στην «κορυφή»; Διαβάστε το Ασφαλιστικό ΝΑΙ που κυκλοφορεί!  · 4 months ago

  • nextdeal

    Ποιοι διαμεσολαβητές ακουμπάνε εκεί την παραγωγή; Είναι ελεύθεροι πράκτορες ή και αποκλειστικοί;
    Μήπως οι προμήθειες παίζουν βασικό ρόλο και όχι τα ασφάλιστρα;
    Α.Κ., Μεσίτης - ΑΘήνα

    Πάνω από 1 δισ. ευρώ η παραγωγή των «ΕΠΥ»!  · 7 months ago

  • nextdeal

    Για ποιες αυξήσεις γράφετε;
    Οι πλατφόρμες καθημερινά υπασφαλίζουν σε συνεργασία με τις ασφαλιστικές εταιρείες, όπως πάνε θα ξανακλείσουν αν δε προλάβουν να απολυθούν.
    Κώστας Δημοπ., Ηράκλειο

    Προς αυξήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτου  · 7 months ago

  • nextdeal

    Ο Giuseppe Zorgno ανέβασε τον μέσο όρο των ασφαλιστικών στελεχών στην ελληνική αγορά! Θέλουμε κι άλλους μιμητές του. - Γ. Νικοπ., Χαλάνδρι

    Ο αποχαιρετισμός του Giuseppe Zorgno προς το δίκτυο συνεργατών της AIG  · 7 months ago

  • nextdeal

    Ο Κώστας Μπερτσιάς είναι ένας καλός πρεσβευτής του ασφαλιστικού κλάδου εδώ και πολλά χρόνια! Συγχαρητήρια!!! - Χρ. Κωστ., Αθήνα

    Ο Κωνσταντίνος Μπερτσιάς στην ΕΡΤ για την ασφάλιση στα ηλεκτρικά πατίνια  · 7 months ago

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: info@nextdeal.gr

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube

loading