Αγωνία βιώνει μια οικογένεια στο Κεφαλοχώρι Κόνιτσας Ιωαννίνων για το αν θα ανοίξει το δημοτικό σχολείο του χωριού για έναν 6χρονο μαθητή της πρώτης τάξης, ώστε να μην αναγκάζεται να διανύει 116 χλμ καθημερινά για να πάει σχολείο.

Το έγγραφο του υπουργείου Παιδείας έφτασε μόλις προχθες, μία μέρα πριν το «πρώτο κουδούνι» χτυπήσει στα σχολεία όλης της χώρας, ανακουφίζοντας την οικογένεια του μικρού Δημήτρη που το παιδί δεν θα χρειάζεται να διανύει καθημερινά πάνω από εκατό χιλιόμετρα για να φτάσει στην κοντινότερη σχολική αίθουσα.

Για τα παιδιά που ζουν σε μικρά χωριά ή ακριτικά νησιά η πρόσβαση στην εκπαίδευση συχνά μετατρέπεται σε έναν εξαντλητικό αγώνα δρόμου, με χιλιόμετρα να χωρίζουν το σπίτι από την τάξη, και με τους γονείς να αναγκάζονται να πάρουν αποφάσεις που καθορίζουν όχι μόνο το παρόν αλλά και το μέλλον του τόπου τους.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, συνολικά 714 σχολικές μονάδες (17 περισσότερες σε σχέση με πέρυσι) σε όλη τη χώρα δεν κατόρθωσαν να συμπληρώσουν τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό των 15 μαθητών και αναστέλλουν τη λειτουργία τους, συνέπεια του δημογραφικού ζητήματος που μειώνει τον μαθητικό πληθυσμό.

«Για να καταλάβετε το πρόβλημα, το Νηπιαγωγείο του χωριού λειτούργησε, πέρυσι, για να πάει το παιδί μου, ενώ το Δημοτικό ήταν κλειστό για περίπου 5-6 χρόνια. Φέτος, περιμέναμε μέχρι την τελευταία στιγμή να δούμε αν θα ανοίξει ή όχι το Δημοτικό, γιατί το κοντινότερο άλλο Δημοτικό σχολείο είναι στην Κόνιτσα, 40 χιλιόμετρα μακριά. Αν υπολογίσεις και τα δρομολόγια που χρειάζεται να κάνει το λεωφορείο για να εξυπηρετήσει και τα παιδιά των γύρω χωριών μιλάμε για 116 χιλιόμετρα πήγαινε-έλα καθημερινά για το παιδί!», εξηγεί στο CNN Greece ο πατέρας του μικρού Δημήτρη, Θωμάς Φασούλης.

Η περίπτωση της οικογένειας Φασούλη που διατηρεί μια μεγάλη κτηοντροφική μονάδα στο Κεφαλοχώρι (πρώην Λυκόραχη) φωτίζει με τον πλέον γλαφυρό τρόπο πώς το κλείσιμο των σχολείων απειλεί να αδειάσει όχι μόνο τις τάξεις, αλλά και ολόκληρες κοινότητες, διαταράσσοντας την κοινωνική συνοχή της ελληνικής περιφέρειας.

«Όταν το παιδί φτάσει στο Γυμνάσιο, τότε θα πρέπει να βρούμε να νοικιάσουμε σπίτι στην Κόνιτσα ή τα Γρεβενά για να μείνει με τη σύζυγό μου, ώστε να μπορέσει να πάει σχολείο. Οι οικογένειες αναγκάζονται να ζουν σαν χωρισμένοι. Εκ των πραγμάτων. Διότι είμαστε κτηνοτρόφοι, ασχολούμαστε με τον αγροτουρισμό. Εγώ, 48 ετών, δεν μπορώ να εγκαταλείψω τα ζώα και να φύγω από το χωριό. Η φύση της δουλειάς μου είναι πολύ διαφορετική από εκείνη ενός υπαλλήλου σε κάποια εταιρεία», λέει ο Θωμάς Φασούλης.

Και προσθέτει: «Τα χωριά μας ερημώνουν και η επαρχία αποδυναμώνεται. Ο παππούς μου ήταν 8 αδέλφια, ο πατέρας μου 6, εμείς είμαστε 4 αδέλφια και ο γιος μου είναι μόνος του. Αν το σκεφτείς, σε κάθε γενιά χάνουμε από δύο άτομα».

Ένα κουδούνι που χτυπά για ολόκληρη την κοινότητα

Η ιστορία του μικρού Δημήτρη δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση, αλλά ο καθρέφτης ενός ευρύτερου προβλήματος που ξεπερνά τα όρια της εκπαίδευσης. Είναι η αντανάκλαση της ερήμωσης της υπαίθρου, της συρρίκνωσης των κοινοτήτων και της αβεβαιότητας που βαραίνει τις οικογένειες που επιμένουν να μένουν στον τόπο τους.

Το πρώτο κουδούνι που τελικά χτύπησε χθες στο Δημοτικό σχολείο στο Κεφαλοχώρι, αν και φέρνει ανακούφιση, υπενθυμίζει ταυτόχρονα πως η μάχη για τη ζωή στην ελληνική περιφέρεια μόλις ξεκινά. Και αυτή η μάχη δεν μπορεί να δοθεί μόνο μέσα σε μια σχολική αίθουσα.

Ο Θωμάς Φασούλης με τη σύζυγό του και τον μικρό γιο τους που φέτος θα πάει στην Α' Δημοτικού και είναι ο μοναδικός μαθητής του Κεφαλοχωρίου Κόνιτσας