Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 - 09:42 facebook twitter linkedin Ηλίας Προβόπουλος: Το χιόνι ως γεωγραφικό στοιχείο Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 facebook twitter linkedin Το χιόνι, είτε ως επιβλητική όψη χιονισμένης οροσειράς είτε ως υπόγεια τροφοδοσία ύδατος, είναι σημαντικό μέρος τής ταυτότητας πολλών περιοχών. Αυτό βέβαια ισχύει περισσότερο σε χώρες και τόπους με χαμηλή θερμοκρασία. Για παράδειγμα, στον Καναδά υπάρχουν εκατοντάδες τοπωνύμια σχετικά με το χιόνι, ενώ ακόμη και στις Η.Π.Α. υπάρχουν τουλάχιστον έξι πόλεις που έχουν όνομα με τη σημασία «χιόνι» (Snow). Οροσειρές με ονόματα που σχετίζονται με το χιόνι Η χρήση τέτοιου ονόματος είναι εύλογη προκειμένου για οροσειρές. Τα Ιμαλάια, η οροσειρά τής γης με την ψηλότερη κορυφή (Έβερεστ), δεν θα μπορούσαν να μην έχουν όνομα σχετικό με το χιόνι. Το γερμανικό Himalaya ανάγεται στο σανσκριτικό himā-laya «κατοικία των χιονιών». Τοπωνύμια που προέρχονται από χιονισμένα βουνά Αλλά και κατοικημένες περιοχές πήραν το όνομά τους από παρακείμενα βουνά ή οροσειρές, όπως η Νεβάδα των Η.Π.Α. από το ισπανικό όνομα Sierra Nevada «χιονισμένη οροσειρά», λόγω της οροσειράς που βρίσκεται στα δυτικά τής πολιτείας. Ονόματα χωρών με αναφορές στο χιόνι Σε ονόματα χωρών απαντούν επίσης χαρακτηριστικά παραδείγματα. Το όνομα τής Ισλανδίας, το ισλανδικό Ísland, σημαίνει «χώρα των πάγων» (μάλιστα το αρχικό της όνομα ήταν το αρχαίο σκανδιναβικό τοπωνύμιο Snæland «χώρα τού χιονιού». Η Κένυα ανάγεται σε τύπο Kī-nyā, ονομασία τού κύριου βουνού τής χώρας, που στην τοπική γλώσσα Κάμπα / Ακάμπα σήμαινε «βουνό τής στρουθοκαμήλου» (από το ασπρόμαυρο χρώμα των χιονισμένων κορυφών). Τέλος, ο Λίβανος ανάγεται σε φοινικικό lbn (labān) «λευκός», το οποίο πιθανόν δήλωνε τις χιονισμένες κορυφές τής ομώνυμης οροσειράς. Τοπωνύμια στην Ελλάδα με τη σημασία «χιόνι» Στην Ελλάδα, ορωνύμιο αντίστοιχο τής Sierra Nevada είναι τα Λευκά Όρη, οροσειρά τής Δυτικής Κρήτης (ο προσδιορισμός Λευκά οφείλεται στο γεγονός ότι είναι συνήθως χιονισμένα). Το όνομα Καϊμακτσαλάν , τής ψηλότερης κορυφής τού όρους Βόρας , προέρχεται από την τουρκική φράση kaymak çalan, κατά λέξη (εκεί όπου) χτυπά το καϊμάκι, το αφρόγαλα , δηλαδή «χιονισμένη βουνοκορφή». Το Καρλόβασι τής Σάμου είναι συγχώνευση σε μία λέξη τής όψιμης μεσαιωνικής ονομασίας Καρλὶ Ὀβασί, από το τουρκικό karlı ovası «χιονισμένο λιβάδι, υψίπεδο». Τοπωνύμια που συνδέονται με το λευκό χρώμα Επίσης, πολλά τοπωνύμια με τη σημασία «λευκός» (π.χ. Ασπροχώρι, Λευκοχώρι κ.ά.) συνήθως συναντώνται είτε σε οικισμούς με άγονο έδαφος είτε σε ορεινές και χιονισμένες περιοχές (χωρίς να είμαστε πάντα βέβαιοι για την ακριβή αιτία τής ονομασίας). Επί παραδείγματι, η ονομασία Αργιθέα τής Καρδίτσας" (από τις αρχαίες λέξεις ἀργός «λευκός – φωτεινός» και θέα) θα παρέπεμπε σε λευκή θέα, οπότε είναι πολύ πιθανό να συνδέεται με τα χιονισμένα βουνά. Φυσικά και υπάρχουν ένα σωρό άλλα τοπωνύμια που έχουν ως χαρακτηριστικό το χιόνι. Εδώ παραθέσαμε μερικά για να καταλάβουμε πόση σημασία δίνουν σε αυτό οι άνθρωποι των περιοχών. Πηγή: Κέντρο Λεξικολογίας - γλώσσα, λέξεις, λεξικά Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 21/07/2021 - 10:16 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Του Αϊ - Λια στο Σελιανίτικο Στεφάνι
Ηλίας Προβόπουλος, 20/07/2021 - 09:33 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τ’ Αϊ - Λια στο αντάμωμα των Δολιανών
Ηλίας Προβόπουλος, 19/07/2021 - 09:48 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η υποθήκη του Γιάννη Κ. Μπακατσά και η ξερολιθιά
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Της Αγίας Μαρίνας στη Τζούρτζια Είναι ένα ξεχωριστό πανηγύρι, της Αγίας Μαρίνας στη Τζούρτζια (Αγία Παρασκευή) Αθαμανίας στα βουνά των Τρικάλων κι αυτό γιατί δεν... Ηλίας Προβόπουλος, 16/07/2021 - 12:36
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα μελίσσια συντροφιά στο χωράφι Τον κύκλο που κάνει ένα χωράφι μέσα σε ένα έτος τον καταλαβαίνουμε από τις αλλαγές που συμβαίνουν στην κάθε εποχή... Ηλίας Προβόπουλος, 15/07/2021 - 14:43
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Από το αυλάκι στο σωλήνα Οι κήποι στα ορεινά μέρη αυτόν τον καιρό μπαίνουν στην εποχή της καρποφορίας και για δυο μήνες πάνω κάτω θα... Ηλίας Προβόπουλος, 13/07/2021 - 08:30
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι χελώνες του χωραφιού Η ενασχόληση στον κήπο είναι συνήθως μια μοναχική υπόθεση εκτός κι αν πρόκειται για δουλειά που θέλει και πλάτη από... Ηλίας Προβόπουλος, 12/07/2021 - 08:30
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο φόβος δεν φυλάει πια τα έρμα ούτε την καμπάνα των Αγίων Αποστόλων Τυμφρηστού... Έλεγαν παλιότερα: «ο φόβος φυλάει τα έρημα» και εννοούσαν ότι κάποια πράγματα τα οποία δεν τα φύλαγε κανένας, προστατεύονταν από... Ηλίας Προβόπουλος, 09/07/2021 - 15:30
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι κλάρες που στηρίζουν τον κήπο Μπορεί κάποιος κήπος να έχει εξαιρετικό χώμα, άφθονο και καθαρό νερό, ήλιο και αέρα και ότι είναι φυτεμένο εκεί να... Ηλίας Προβόπουλος, 09/07/2021 - 09:56