close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
4/12/2024 - 09:15
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη

Ηλίας Προβόπουλος, 4/12/2024
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης. Κάθε φορά που ξημερώνει η 4η Δεκεμβρίου, η μνήμη όλων γυρίζει πίσω σε εκείνα τα κρύα πρωινά που ανοίγαμε τα μάτια μας και μας περίμεναν τα μπολ με την αχνιστή Βαρβάρα και το σπίτι μοσχοβολούσε σουσάμι και κανέλα.

Η Αγία Βαρβάρα θεωρούνταν από τους κατοίκους της Θράκης προστάτιδα των παιδιών από τις κακές παιδικές ασθένειες και ιδιαίτερα της ευλογιάς, που προκαλούσε πολλούς θανάτους στον παιδικό πληθυσμό. Γι’ αυτό καθιέρωσαν στη γιορτή της, για να την “γλυκάνουν” να μοιράζουν γλυκό, που το ονόμασαν “Βαρβάρα”.

Στη Μικρά Ασία συναντάμε τις μελόπιτες, πανσπερμία, την έκθεση στο τρίστρατο (όλα αυτά είναι συνδεδεμένα πιο πολύ με την λατρεία της αρχαίας θεάς Εκάτης).

Η σημαντικότερη όμως λαογραφική και Πανελλήνια προσφορά προς την Αγία Βαρβάρα είναι τα εορταστικό κολυβόζουμο ή σπερνά, που αλλιώς λέγονται και “Βαρβάρα”. Προσφέρονται στην ωραία Αγία για να κρατήσει τα πρόσωπα όλων ωραία και μακριά από τις δυσμορφίες της ευλογιάς. Γι’ αυτό, σύμφωνα με το έθιμο θα φάνε όλοι από τη “Βαρβάρα” και θα μοιράσουν και στους άλλους. Θα έλεγε κανείς μια κοινωνία αμυντικής αλληλεγγύης.

Το έθιμο της Βαρβάρας όπως είναι γνωστό σε όλους μας ήταν πολύ διαδεδομένο στην περιοχή της Θράκης και στην Ανατολική Μακεδονία. Πρέπει να είναι συνδεδεμένο με την προβολή της θεραπευτικής ιδιότητας της Αγίας στην αρρώστια της ευλογιάς, αλλά και με την παραγωγή του σιταριού, τόσο απαραίτητου για την παρασκευή του πολύτιμου ψωμιού.

Πως όμως ξεκίνησε το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη; Υπάρχουν οι εκδοχές που λένε ότι σε δύο περιπτώσεις που δηλητηριάστηκε το ψωμί και άλλα τρόφιμα από εχθρούς της χριστιανοσύνης, τους Τούρκους σε μια περίπτωση, τον πατέρα της Αγίας στην άλλη, η επέμβαση της Αγίας Βαρβάρας ήταν άμεση.

Παρουσιάστηκε στον ύπνο κάποιας γυναίκας και προειδοποίησε τους πιστούς να μην φάνε από το δηλητηριασμένο ψωμί, αλλά να βράσουν σιτάρι και ότι άλλο βρισκόταν στα σπίτια εκείνη την περίοδο (συνήθως ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα), για να περάσουν τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Έτσι έγινε η πρώτη “Βαρβάρα”.

Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή που συνδέεται όπως είπαμε με τη λατρεία της Αρχαίας θεάς, της Εκάτης. Στην αρχαία Θράκη η παραγωγή του σιταριού αποτελούσε βασική οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων. Γιόρταζαν στις αρχές του χειμώνα τα “Εκαταία” προς τιμήν της θεάς Εκάτης.

Αυτή την εποχή οι αποθήκες των σπιτιών ήταν γεμάτες σιτάρι που είχαν θερίσει το καλοκαίρι, καθώς και άλλα προϊόντα, όπως ξηρά σύκα, σταφίδες, καρύδια κλπ, που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με αυτά τα υλικά παρασκεύαζαν το Εκαταίο Δείπνο. Η “Βαρβάρα” πιθανόν αντικατέστησε το Εκαταίο Δείπνο, που προσέφεραν στη θεά ζητώντας να προστατεύει τους ίδιους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και το σιτάρι που είχαν σπείρει λίγο πριν, στο τέλος του φθινοπώρου.

Όποια εκδοχή και αν δεχθεί ο καθένας, το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης και συνεχίζεται αδιάκοπα στο πέρασμα των αιώνων.

Στη Θράκη χρησιμοποιούν εννέα είδη για την παρασκευή της Βαρβάρας. Σιτάρι, αμύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνι και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά. Στην περιοχή της Μακράς Γέφυρας και της Αδριανούπολης για γούρι έριχναν μέσα 3 έως 4 κουκιά και όποιος τα έβρισκε θεωρούνταν καλότυχος.

Η “Βαρβάρα” παρασκευάζονταν την παραμονή της εορτής της Αγίας Βαρβάρας και μοιράζονταν ανήμερα της γιορτής της πρωί – πρωί. Και τότε έβλεπες από κάθε σπίτι να βγαίνουν παιδιά, κρατώντας στα χέρια τους από το χερουλάκι τσίγκινα δοχεία με το γλυκό κολυβόζουμο και να το μοιράζουν στα σπίτια της γειτονιάς, απ’ όπου επίσης έπαιρναν τη δική τους “Βαρβάρα” και την πήγαιναν χαρούμενα στο σπίτι τους. Ήταν εκείνη η μέρα γιορτή για τα παιδιά και κάθε χρόνο την περίμεναν με μεγάλη χαρά, διηγούνται με συγκίνηση ακόμη και σήμερα οι μεγαλύτεροι.

Η ατμόσφαιρα σ’ όλο το χωριό ήταν εορταστική. Το σπίτι έπρεπε οπωσδήποτε να λάμπει από καθαριότητα και να είναι πανέτοιμο να δεχτεί κάθε επισκέπτη. Σ’ ένα μεγάλο πανηγύρι στην καρδιά του Χειμώνα εξελίσσονταν τελικά η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας στη Θράκη, με τη Θρακιώτισσα γυναίκα φορώντας την παραδοσιακή θρακιώτικη φορεσιά να πρωτοστατεί στο όλο σκηνικό.

Επί πλέον, ο λαός μας συνέδεσε την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας με τον ερχομό του χειμώνα και το κρύο που όλο και δυναμώνει: «Η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει κι ο Άη Νικόλας παραχώνει» ή «Αγιά Βαρβάρα μίλησε και Σάββας απεκρίθη, ο Άη Νικόλας έφτασε με χιόνια φορτωμένος».

Γι’ αυτό από τα παλιά χρόνια η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ήταν το χρονικό σημείο που σταματούσαν οι γεωργικές ασχολίες, αλλά και οι φροντίδες που είχαν σχέση με την καθαριότητα των σπιτιών. Και τις μεγάλες νύχτες του Δεκέμβρη οι γιορτές των Αγίων της εκκλησίας μας έδιναν την ευκαιρία στους ανθρώπους να ανταλλάξουν επισκέψεις και να απολαύσουν τη ζεστασιά των καλοστρωμένων σπιτικών.

 

Πληροφορίες από τον Σύλλογο Θρακών Μαγνησίας και Θρακική Εστία Βέροιας.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
  • TAGS:
  • Ηλίας Προβόπουλος
  • πολιτισμός
  • έθιμα

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια στάση των πελαργών στην Ιστορία
    Ηλίας Προβόπουλος, 04/04/2021 - 16:51

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια στάση των πελαργών στην Ιστορία

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το πουρνάρι είναι στη θέση του!
    Ηλίας Προβόπουλος, 02/04/2021 - 11:18

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το πουρνάρι είναι στη θέση του!

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλό μήνα Απρίλιο
    Ηλίας Προβόπουλος, 01/04/2021 - 10:12

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλό μήνα Απρίλιο

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι καλοί οιωνοί για ένα χωράφι
    Ηλίας Προβόπουλος, 29/03/2021 - 12:51

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι καλοί οιωνοί για ένα χωράφι

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Καραγκιόζης διδάσκει ιστορία

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Καραγκιόζης διδάσκει ιστορία

    Ότι φέτος θα γιορτάζαμε τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 ήταν γνωστό από χρόνια και ο καθένας και...
    Ηλίας Προβόπουλος, 27/03/2021 - 15:21
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: 300 χρόνια ως το ψηφιακό 2121

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: 300 χρόνια ως το ψηφιακό 2121

    Διακόσια χρόνια από την Επανάσταση των Ελλήνων το 1821 δεν είναι και λίγα για να έχουμε κατασταλάξει ακόμη τι ήταν,...
    Ηλίας Προβόπουλος, 26/03/2021 - 08:20
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν το χωριό γιόρταζε την 25η Μαρτίου

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν το χωριό γιόρταζε την 25η Μαρτίου

    Για μια τόσο σημαντική επέτειο, όπως τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 που γιορτάζουμε αυτές τις ημέρες, επόμενο...
    Ηλίας Προβόπουλος, 24/03/2021 - 10:41
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου πριν από 50 χρόνια

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου πριν από 50 χρόνια

    Στην προηγούμενη (στρογγυλή) επέτειο της επανάστασης του 1821, τα 150 χρόνια της πριν από μισό αιώνα, το 1971, οι συνθήκες...
    Ηλίας Προβόπουλος, 23/03/2021 - 09:32
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλώς ήρθες Άνοιξη με τα χιόνια σου

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλώς ήρθες Άνοιξη με τα χιόνια σου

    Η πρώτη ημέρα της άνοιξης, όπως η χθεσινή υπήρξε ένα από τα πιο αγαπημένα θέματα των καλλιτεχνών, ιδιαίτερα ζωγράφων και...
    Ηλίας Προβόπουλος, 22/03/2021 - 08:35
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν μας ακολουθεί μια σκιά

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν μας ακολουθεί μια σκιά

    Κάτω από μια συγκεκριμένη γωνία του φωτός και εφ’ όσον υπάρχει μια επιφάνεια πίσω, μπροστά ή δίπλα να μη χυθεί...
    Ηλίας Προβόπουλος, 19/03/2021 - 11:26

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 87
  • 88
  • 89
  • 90
  • 91
  • 92
  • 93
  • 94
  • 95
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Εκπαιδευτική πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Prolepsis για νέες διατροφικές συνήθειες!
16:06 Εκπαιδευτική πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Prolepsis για νέες διατροφικές συνήθειες!
  • 15:58 H ΕΑΕΕ εξηγεί τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες οχημάτων για την υποχρεωτική ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών που ισχύει από 1.6.2025
  • 15:35 1η AdvantAge Ημέρα Καριέρας για έμπειρους επαγγελματίες άνω των 50 ετών με στόχο την έμπρακτη καταπολέμηση του φαινομένου ageism
  • 15:23 ΣΕΣΑΕ: Executive Πρόγραμμα Διοίκησης για Ασφαλιστικά Στελέχη
  • 15:06 Χατζηδάκης: 5 άξονες για την οδική ασφάλεια - Οδικά έργα, ενίσχυση ΜΜΜ, νέος ΚΟΚ, περισσότεροι έλεγχοι, οδική παιδεία
  • 15:01 Ταξί: Πληροφορίες για οριστική απεργία στις 28 και 29 Μαΐου
  • 14:55 Τι δήλωσαν στην κάμερα του Nextdeal.gr ασφαλιστικά στελέχη και εκπρόσωποι διαφόρων κλάδων στο 10ο Οικονομικό Forum Δελφών (βίντεο)
  • 14:12 Η Hyundai κατέκτησε κορυφαίες διακρίσεις στα 2025 IIHS Safety Awards
  • 14:02 Επέκταση των άγονων περιοχών για την προσέλκυση ιατρών στο ΕΣΥ
  • 13:55 ProntoPegno: Έδωσε πάνω από 1 εκατ. ευρώ σε δάνεια από την έναρξη δραστηριότητάς της στην Ελλάδα
  • 13:44 Στη Σύρο η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη στο πλαίσιο της Εθνικής Δράσης κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας
  • 13:17 Με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης δωρεάν προληπτικές εξετάσεις σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας
  • 11:56 Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το 1ο Συνέδριο του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με επίκεντρο τις Παθολογικές Ειδικότητες
  • 11:41 Προσωπικός αριθμός: Έτοιμος μέσα στο Μάιο - Ο πολίτης θα μπορεί να εξυπηρετηθεί μόνο με αυτόν
  • 11:34 Κοινωνικός Τουρισμός: Παράταση για τις αιτήσεις έως τις 18 Μαΐου - Πού δίνονται έως και 10 διανυκτερέυσεις
  • 10:37 Πέντε λεπτά έκθεσης των παιδιών σε διαφημίσεις πρόχειρου φαγητού οδηγούν σε αύξηση της κατανάλωσης θερμίδων
  • 10:18 Η Affidea επενδύει στην πρόληψη: Ανοιχτά την Κυριακή 18 Μαΐου δύο διαγνωστικά κέντρα για δωρεάν καρδιολογικό έλεγχο
  • 10:10 Σπύρος Καπράλος: Οι απευθείας συνομιλίες Πούτιν-Ζελένσκι και η αβέβαιη επόμενη μέρα
  • 10:00 Στοχοπροσήλωση: Μια λέξη που δεν ακούγεται, αλλά αξίζει πολύ!
  • 09:47 «Συναγερμός» για τα οχήματα diesel στην Ελλάδα: Ποιοι κινδυνεύουν να πληρώσουν έως και 4.000 ευρώ
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 7/5 Από σήμερα (7/5) οι αιτήσεις για τα 300.000 vouchers του Κοινωνικού Τουρισμού: Οι δικαιούχοι
  2. 6/5 Τι περιουσία έχουν οι Έλληνες: Σκάφη, αυτοκίνητα, πισίνες, σπίτια, ενοίκια και καταθέσεις στο εξωτερικό
  3. 7/5 Κυρανάκης: «Αυτά είναι τα μέτρα που εξετάζουμε για να μειωθούν τα θανατηφόρα ατυχήματα»
  4. 8/5 Οι Θεόδωρος Κοκκάλας και Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου είναι δύο άνθρωποι που ξεχώρισαν στην ελληνική και τη διεθνή ασφαλιστική αγορά
  5. 9/5 ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε εξέλιξη μεγάλη τηλεφωνική απάτη στο WhatsApp μέσω SMS - Μην απαντήσετε (φωτο)
  6. 7/5 Ακόμη 10 ιδέες για δ/ντές υπ/των ασφαλιστών
  7. 8/5 Ανθή Ξηρού (Εθνική Ασφαλιστική): Με σκληρή δουλειά, συνεργασία και όραμα ξεπερνάμε κάθε προσδοκία - 2η θέση πανελλαδικά!

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube