close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Ο Άγιος που ελευθερώνει
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
15/12/2023 - 09:05
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Ο Άγιος που ελευθερώνει

Ηλίας Προβόπουλος, 15/12/2023
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Του Αγίου Ελευθερίου σήμερα και ανάμεσα στους μεγάλους ναούς που είναι αφιερωμένοι στον Άγιο (Αχαρνών, Γκύζη), εορτάζει και το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας Γοργοεπικόου δίπλα στην Μητρόπολη των Αθηνών το οποίο συνδέει με μοναδικό τρόπο την αρχαία, βυζαντινή και σύγχρονη ιστορία της.

Είναι ένα κομψό κτίσμα, που σώζεται στην αρχική του μορφή και η ακριβής του χρονολόγηση είναι δύσκολη. Είναι ημισύνθετος τετρακίονος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο αθηναϊκού τύπου ναός, ο οποίος στις εξωτερικές του μαρμάρινες επιφάνειες φέρει εντοιχισμένες ανάγλυφες πλάκες διαφορετικών εποχών (αρχαϊκών, ρωμαϊκών, πρωτοχριστιανικών χρόνων). Κατά μια μερίδα ιστορικών η κατασκευή του σχετίζεται με τον μητροπολίτη Αθηνών (1182-1204 μ.Χ.) Μιχαήλ Χωνιάτη, που ως φορέας της κλασσικής παιδείας αγαπούσε ιδιαίτερα το αρχαίο παρελθόν της πόλης.

Σήμερα αποτελεί παρεκκλήσι της Μητροπόλεως Αθηνών και χρησιμοποιείται για τέλεση μυστηρίων και προσκύνηση σορών επισήμων προς πάνδημο ασπασμό. Ο ναός πανηγυρίζει στις 15 Δεκεμβρίου (εορτή του Αγίου Ελευθερίου και της μητέρας του Ανθίας), ενώ παλαιότερα εόρταζε στις 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου).
Αρχικά η εκκλησία ήταν αφιερωμένη στην Παναγία τη Γοργοεπήκοο, το Γοργοπήκο του Αθηναϊκού λαού, δηλαδή τη Θεοτόκο που γρήγορα και αποτελεσματικά ακούει τις προσευχές των πιστών.

Ο ναός πιθανολογείται ότι έχει κτισθεί πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού, που ήταν αφιερωμένος στη Θεά του τοκετού Ειλειθυία. Πάντως σε οποιαδήποτε περίπτωση ο κτήτορας του ναού ένιωθε θαυμασμό για τις αισθητικές αξίες του αρχαίου κόσμου και συγκέντρωσε όσα γλυπτά μπορούσε προκειμένου να τα αναδείξει σε ένα είδος υπαίθριου μουσείου εντοιχισμένου στις πλευρές της εκκλησίας.

Κατά την βυζαντινή εποχή συνήθιζαν να ενταφιάζουν τους κεκοιμημένους τους στα προαύλια των ενοριών τους. Ο συγκεκριμένος ναός δεν αποτέλεσε εξαίρεση, με αποτέλεσμα πολλές ταφόπλακες (κάποιες εξ αυτών της γνωστής Αθηναϊκής οικογενείας των Μπενιζέλων και δη της Αγίας Φιλοθέης) να έχουν βρεθεί στο προαύλιο χώρο του ναού. Οι ταφόπλακες αυτές απομακρύνθηκαν οριστικά από το χώρο στα τέλη του 19ου αιώνος μ.Χ..

Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας έχουμε γραπτές αναφορές, ότι η εκκλησία υπήρξε ενοριακός ναός. Παρά τα κατά καιρούς λεγόμενα, δεν υπήρξε ποτέ Μητροπολιτικός ναός. Η σύγχυση προκλήθηκε από το γεγονός ότι αποτέλεσε εντευκτήριο οίκο του εκάστοτε μητροπολίτη (τόπος προσευχής) της πόλεως των Αθηνών. Άλλωστε μέχρι τον καταστροφικό σεισμό του 1651 μ.Χ. η Μητρόπολη των Αθηνών βρισκόταν στον Άρειο Πάγο. Για άγνωστους λόγους προτιμήθηκε η μεταφορά της στον χώρο δίπλα στον Άγιο Ελευθέριο (δεν πρόκειται για τη σημερινή Μητρόπολη Αθηνών βέβαια) με την ανοικοδόμηση νέου ναού.

Οι κίονες που στήριζαν τον τρούλο του Αγίου Ελευθερίου, αντικαταστάθηκαν το 1833 μ.Χ. από κτιστούς πεσσούς, λόγω φθορών, που υπέστησαν ανά τους αιώνες. Επίσης σύμφωνα με αναφορές στη δυτική όψη του ναού είχε προστεθεί κωδωνοστάσιο , το οποίο όμως κατεδαφίσθηκε το 1836 μ.Χ.. Κατά την δημιουργία του πρώτου ελληνικού ανεξάρτητου κράτους, η έλλειψη δημόσιων κτιρίων, οδήγησε τους Βαυαρούς στην βάρβαρη απόφαση να χρησιμοποιήσουν αρκετές εκκλησίες, που ευρίσκοντο τότε σε καλή κατάσταση για κρατικές ανάγκες. Έτσι ο μικρός αυτός ναός από το 1834 έως το 1839 μ.Χ. χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη αρχαιοτήτων, ενώ από το 1839 έως το 1862 μ.Χ. μετετράπη σε Δημόσια Βιβλιοθήκη.

Κατά το 1842 μ.Χ. και εντεύθεν που γίνεται η θεμελίωση του σημερινού Μητροπολιτικού Ναού της Αθήνας (περατώθηκε μετά από 20 χρόνια), πλήθος αρχιτεκτόνων, τεχνιτών και κτιστών που επισκέφτηκαν το χώρο, αναγνώρισαν την σπουδαία ιστορική και αρχιτεκτονική αξία του ναού με συνέπεια να επιμεληθούν την συντήρησή του.

Το 1863 μ.Χ., ο ναός αφιερώνεται στον Άγιο Ελευθέριο με αφορμή την έξωση του Όθωνα και την λήξη της Βαυαροκρατίας στην Ελλάδα. Η σύνδεση του Αγίου Ελευθερίου με την ιστορία της Αθήνας είναι διττή. Αφενός συνδέεται με την απελευθέρωση της πόλεως από τους Τούρκους - Βαυαρούς και αφετέρου συνδέεται με την αρχαία Ελλάδα, καθότι ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Ελευθερίου και προστάτου των εγκύων γυναικών οικοδομήθηκε στα θεμέλια του αρχαιϊκού ναού της θεότητας του τοκετού Ειλειθυίας.

Εσωτερικά ελάχιστα σπαράγματα τοιχογραφιών σώζονται, τόσο αποσπασματικά, που ούτε να ταυτιστούν ούτε να χρονολογηθούν μπορούν, ενώ το τέμπλο είναι σύγχρονο.

Οι εργασίες συντήρησης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας πραγματοποιήθηκαν της διετία 2002-2004 μ.Χ..

Το 1860 μ.Χ. μετατρέπεται σε παρεκκλήσι του μητροπολιτικού ναού των Αθηνών. Από τότε χρησιμοποιείται η ειρωνική - πειρακτική φράση για τα ζευγάρια με μεγάλη υψομετρική διαφορά ότι ομοιάζουν με την Μητρόπολη και τον Άγιο Ελευθέριο.

Το 1861 μ.Χ., η Εκκλησία, έπειτα από την αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα κατά του βασιλέως Όθωνα το βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου (κατά τον εσπερινό του Αγίου Σώζωντος) και προτάσει της βασίλισσας Αμαλίας, μετονομάζεται σε Άγιο Σώζωντα.


Ο Άγιος Ελευθέριος

Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε τον 2o αιώνα στην Ελλάδα (πολλοί λένε στην Ρώμη) από πλούσιους γονείς, επί αυτοκρατόρων Κόμμοδου και Σεπτίμιου Σεβήρου. Μεγάλωσε χωρίς πατέρα και ανατράφηκε από την ευσεβή και φιλάνθρωπο μητέρα του, Ανθία η οποία ασπάστηκε τον Χριστιανισμό ακούοντας κήρυγμα από μαθητές του Αποστόλου Παύλου.

Ο Ελευθέριος ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε από τον επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο, διάκονος και έπειτα από τρία χρόνια ιερέας. Σε ηλικία 20 ετών έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την Αυλώνα. Λέγεται ότι η φήμη της αρετής του Αγίου Ελευθερίου ήταν τόσο μεγάλη που έφτασε μέχρι τη Βρετανία. Ο βασιλιάς της, Λούκιος, έγραψε επιστολή στον Ελευθέριο και του δήλωνε ότι αυτός και ο λαός του επιθυμούσαν να γίνουν χριστιανοί. Ο Ελευθέριος δύο ιεραπόστολους, που κατήχησαν και βάπτισαν χριστιανούς τον Λούκιο και το λαό του.

Όταν ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε τη δράση του Ελευθερίου διέταξε την σύλληψή του. Έπειτα από πολλά βασανιστήρια ο Ελευθέριος οδηγήθηκε στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως δεν τον άγγιξαν, γι’ αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με την μητέρα του. Ο Άγιος Ελευθέριος θεωρείται βοηθός των εγκύων. Τους δίνει «καλή λευτεριά». Στη Θράκη οι έγκυες τιμούν ιδιαιτέρως τον Άγιο Ελευθέριο. Στην Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες λένε: «Αϊ Λευτέρη μ’ λευτερώσει την, Αϊ μου Αύκουλα αυκόλυνέ την».

Στη Λέσβο πάλι, δεν είναι μόνο οι έγκυες που τάζουν άρτους στον Άγιο, αλλά και οι μαμές, για να τους «βγαίνουν καλά οι γέννες». Σε περίπτωση δύσκολου τοκετού, οι μέλλουσες μητέρες τάζουν το παιδί τους στον Άγιο και του δίνουν το όνομά του. Επίσης, ο Άγιος Ελευθέριος, θεωρείται ευεργέτης και προστάτης των φυλακισμένων.

ΥΓ. Τα στοιχεία από διάφορες δικτυακές σελίδες και κυρίως από την http://www.byzantineathens.com

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Ηλίας Προβόπουλος: Ο μανάβης της Πανεπιστημίου
    Ηλίας Προβόπουλος, 21/08/2023 - 09:14

    Ηλίας Προβόπουλος: Ο μανάβης της Πανεπιστημίου

  • Ηλίας Προβόπουλος: Ένα σπίτι με αυλή στον Κολωνό
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/08/2023 - 09:04

    Ηλίας Προβόπουλος: Ένα σπίτι με αυλή στον Κολωνό

  • Ηλίας Προβόπουλος: Δεκαπενταύγουστος στα Σεπόλια
    Ηλίας Προβόπουλος, 17/08/2023 - 09:01

    Ηλίας Προβόπουλος: Δεκαπενταύγουστος στα Σεπόλια

  • Ηλίας Προβόπουλος: Της Παναγίας 500 προσωνύμια!
    Ηλίας Προβόπουλος, 14/08/2023 - 08:59

    Ηλίας Προβόπουλος: Της Παναγίας 500 προσωνύμια!

  • Ηλίας Προβόπουλος: Η όμορφη Αθηνούλα

    Ηλίας Προβόπουλος: Η όμορφη Αθηνούλα

    Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που τους αρέσει να μένουν τον Αύγουστο στην Αθήνα και οι λόγοι είναι πολλοί. Ένας και βασικός...
    Ηλίας Προβόπουλος, 11/08/2023 - 08:57
  • Ηλίας Προβόπουλος: Ο Αύγουστος δεν είναι όπως κάποτε…

    Ηλίας Προβόπουλος: Ο Αύγουστος δεν είναι όπως κάποτε…

    Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αστικός μύθος αλλά μάλλον θα αδικούσε ένας τέτοιος χαρακτηρισμός μια συνήθεια που είχε προκύψει και παγιωθεί...
    Ηλίας Προβόπουλος, 10/08/2023 - 08:56
  • Ηλίας Προβόπουλος: Στις δροσιές του Αχελώου

    Ηλίας Προβόπουλος: Στις δροσιές του Αχελώου

    Το «ελληνικό καλοκαίρι» όπως καθιερώθηκε να λέγεται τις τελευταίες δεκαετίες η αιχμή της τουριστικής περιόδου στην Ελλάδα έχει ως κύριο...
    Ηλίας Προβόπουλος, 04/08/2023 - 09:09
  • Ηλίας Προβόπουλος: Πως σώθηκε ένα δάσος στον Τυμφρηστό!

    Ηλίας Προβόπουλος: Πως σώθηκε ένα δάσος στον Τυμφρηστό!

    Δροσιά και ελπίδα μέσα καυτό θέμα των πυρκαγιών που ζήσαμε τις τελευταίες ημέρες σε όλη τη χώρα ήταν η δράση...
    Ηλίας Προβόπουλος, 31/07/2023 - 09:02
  • Ηλίας Προβόπουλος: Όταν καίγεται όλη η χώρα…

    Ηλίας Προβόπουλος: Όταν καίγεται όλη η χώρα…

    Κατ’ έθιμο πλέον κάθε καλοκαίρι ζούμε την ίδια κατάσταση σε αυτή την άμοιρη χώρα με τις πυρκαγιές σε διαφορετικά σημεία...
    Ηλίας Προβόπουλος, 28/07/2023 - 08:54
  • Ηλίας Προβόπουλος: Τα αηδόνια στη γλάστρα…

    Ηλίας Προβόπουλος: Τα αηδόνια στη γλάστρα…

    Οι ορίζοντες όλης της χώρας είναι καπνισμένοι από τις πυρκαγιές, οι οθόνες στάζουν στάχτη και δείχνουν τη μαυρίλα που βαραίνει...
    Ηλίας Προβόπουλος, 27/07/2023 - 08:57

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 46
  • 47
  • 48
  • 49
  • 50
  • 51
  • 52
  • 53
  • 54
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Γιορτή του Πατέρα: Ο φάρος της ζωής μας - 15 Ιουνίου 2025
16:30 Γιορτή του Πατέρα: Ο φάρος της ζωής μας - 15 Ιουνίου 2025
  • 15:30 ERGO Ασφαλιστική: Ανταποκρίνεται στα νέα δεδομένα για την ασφάλιση οχημάτων με ενισχυμένες καλύψεις για φυσικές καταστροφές
  • 15:10 ΙΑΣΩ Γενική Κλινική: Γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα με 40% Έκπτωση σε όλα τα Πακέτα CheckUp healthUp MEN
  • 14:44 Μελάς Γιαννιώτης (ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ): Πόσιμο Νερό - Το νέο «χρυσάφι» επί γης!
  • 14:12 Ενσωμάτωση του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ για ενίσχυση των φορολογικών ελέγχων
  • 13:50 Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας: Ένα έργο ψηφιοποίησης της φροντίδας υγείας στην Ελλάδα από την COSMOTE TELEKOM για την Η.ΔΙ.ΚΑ (video)
  • 13:40 Το IDF παρουσιάζει τη στρατηγική του για το 2030 και την ανανεωμένη εταιρική του ταυτότητα στην επέτειο των 10 ετών
  • 13:15 Η Volante Global διορίζει νέο Μη Εκτελεστικό Διευθυντή
  • 12:50 Η παρέμβαση της ΕΔΙΠΤ στη Διαρκή Επιτροπή της Βουλής για το σχέδιο νόμου «Ενίσχυση της δημοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο»
  • 11:55 Ιατρικό Κέντρο Αθηνών: Πρωτοποριακή εκπαίδευση νέων Χειρουργών στο 17ο Σεμινάριο Χειρουργικής Χεριού & Άνω Άκρου
  • 11:45 Στην Αθήνα η Διοίκηση του Ομίλου Generali για την παρουσίαση της νέας στρατηγικής Lifetime Partner 27
  • 11:14 Deloitte Scale-Ups Confidence Survey 2025: Οι προτεραιότητες, οι προκλήσεις και οι τάσεις για τις scale-ups σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή - Ισχυρή ανάπτυξη δείχνουν τα στοιχεία για την Ελλάδα
  • 10:56 ΕΕΑ: Χρειάζεται περισσότερος χρόνος για την υποχρεωτική εφαρμογή του ψηφιακού πελατολογίου
  • 10:40 AEGEAN: Ακυρώνει τις πτήσεις της από και προς Τελ Αβίβ για σήμερα 13 Ιουνίου
  • 10:36 Ινστιτούτο Ophthalmica: Στη Θεσ/νίκη η μεγαλύτερη Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας στα Βαλκάνια!
  • 10:28 Οι ραγδαίες εξελίξεις στο ισραηλινο-ιρανικό μέτωπο και οι παγκόσμιες αναταράξεις
  • 10:12 Έκθεση αγιογραφίας στο Μουσείο Τσιτσάνη
  • 10:08 Ο δρόμος της συνεργασίας για τα κοινοτικά έργα των προγόνων μας!
  • 10:05 Φορολογικές δηλώσεις: Γιατί πρέπει να βιαστείτε αν θέλετε έκπτωση φόρου 3%
  • 10:02 Το οχυρό Ρούπελ σε κόμικ - Η ένδοξη σελίδα του ελληνικού στρατού σε εικονογράφηση
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 12/6 Οργανωτικές αλλαγές στην NN Hellas
  2. 12/6 Μεγάλη έρευνα του Nextdeal - Πώς οι ασφαλιστικές εταιρείες εφαρμόζουν την υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτων
  3. 11/6 Το «προσκλητήριο» του Αλέξη, η…αμνησία και τα «μαχαίρια» της Ζωής, η νέα «ψήφος» στις ελληνικές τράπεζες, η Λάτση στην…Αττική Οδό και ο Παπαστράτος ο καλύτερος εργοδότης
  4. 10/6 Κ. Μητσοτάκης για νέο ΚΟΚ: Το 40% των νεκρών στα τροχαία είναι με μηχανή και το 25% δεν φορούσε ζώνη - Δεν θα συνθηκολογήσουμε με το χάος
  5. 10/6 Ένας Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής, μοιράζεται μαζί μας μυστικά επιτυχίας και αλήθειες!
  6. 11/6 Απεβίωσε σε ηλικία 107 ετών ο καθηγητής Γεώργιος Δαΐκος
  7. 13/6 Στην Αθήνα η Διοίκηση του Ομίλου Generali για την παρουσίαση της νέας στρατηγικής Lifetime Partner 27

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube