Σε ολική αλλαγή των όρων απενεργοποίησης ΑΦΜ για σοβαρές περιπτώσεις φοροδιαφυγής και άλλων παραβάσεων, οδηγείται το υπουργείο οικονομικών μετά την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικό το υφιστάμενο καθεστώς.
Πάντως το μέτρο της αναστολής ΑΦΜ, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΟΙΚ δεν πρόκειται να καταργηθεί, καθώς αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την καταπολέμηση εικονικών συναλλαγών, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές.
Έτσι το υπουργείο ετοιμάζει νέα νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα κατατεθεί στη Βουλή εντός των επόμενων ημερών, με στόχο τη δημιουργία ενός πιο αυστηρού αλλά και ξεκάθαρου πλαισίου για την απενεργοποίηση ΑΦΜ. Το νέο πλαίσιο θα καλύπτει περιπτώσεις όπως το λαθρεμπόριο, οι ψευδείς δηλώσεις, η παραποίηση στοιχείων και γενικότερα η φοροδιαφυγή, με βασικό γνώμονα την αποφυγή καταχρήσεων και την προστασία των φορολογουμένων.
Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση του ΣτΕ του 2024 έκρινε ότι η δυνατότητα της ΑΑΔΕ να απενεργοποιεί ΑΦΜ βάσει του νόμου 4174/2013 παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς η απενεργοποίηση ισοδυναμεί ουσιαστικά με αποκλεισμό από την οικονομική δραστηριότητα.
Πότε μπορεί να ανασταλεί ή να απενεργοποιηθεί ένας ΑΦΜ:
Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, η ΑΑΔΕ έχει τη δυνατότητα να αναστείλει ή να διαγράψει ΑΦΜ στις εξής περιπτώσεις:
Σε περίπτωση πτώχευσης του φορολογουμένου.
Εάν ο φορολογούμενος βρίσκεται σε κατάσταση αφερεγγυότητας.
Όταν υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι δεν ασκεί οικονομική δραστηριότητα.
Όταν διαπιστώνεται εμπλοκή σε φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο ή νοθεία προϊόντων με ειδικό φόρο κατανάλωσης.
Σε περιπτώσεις παραβίασης ή επέμβασης στους φορολογικούς ηλεκτρονικούς μηχανισμούς.
Αν έχουν δηλωθεί ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για την έκδοση ΑΦΜ.
Αν διαπιστωθεί πολλαπλή εγγραφή στο φορολογικό μητρώο.
Η διάρκεια αναστολής εξαρτάται από τη σοβαρότητα της παράβασης:
Από 3 έτη σε περιπτώσεις αφερεγγυότητας ή πτώχευσης.
Έως και 5 έτη για σοβαρότερες φορολογικές παραβάσεις.
Στην περίπτωση ποινικής δίωξης για κακούργημα λαθρεμπορίας, η αναστολή διαρκεί μέχρι την τελική απόφαση του δικαστηρίου.
Ο φορολογούμενος διατηρεί το δικαίωμα να αποδείξει ότι δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την αναστολή ή διαγραφή του ΑΦΜ του.
Για την επανενεργοποίηση του ΑΦΜ, σε περιπτώσεις καταδίκης για φοροδιαφυγή ή λαθρεμπόριο, προβλέπεται η καταβολή χρηματικής εγγύησης από 3.000 έως και 1.000.000 ευρώ. Η διάρκεια ισχύος της εγγύησης κυμαίνεται από 2 έως 6 έτη.
Γ.Κ