Των Φώτων και των πολύτιμων υδάτων χθες ο αγιασμός χθες σε όλη τη χώρα και ανεξάρτητα αν τα τιμούμε και τα εκτιμούμε τον υπόλοιπο χρόνο γιορτάστηκε πανδήμως. Μητροπολίτες, απλοί παπάδες, αρχές κάθε είδους, θρησκευόμενοι και λαϊκοί, κόσμος όλων των ηλικιών ανάκατος, βουτηχτάδες παντού έπεσαν άλλοι στα λιμάνια, άλλοι από γεφύρια και άλλοι σε στέρνες να πιάσουν τον σταυρό. Για το καλό της ημέρας και την ευχή για φωτισμό. Σε αυτό βοήθησε και ο καιρός, έλαμπαν τα πάντα λίγο πριν ξεσπάσει η πολυπόθητη κακοκαιρία και έρθει επιτέλους ο χειμώνας να φουσκώσει η γη από νερά.

Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως συμβαίνει πλέον για κάθε τι, έδωσαν μια πλήρη εικόνα των τελετών απ’ άκρη σε άκρη της χώρας κι έτσι γνωρίσαμε και τόπους και περιοχές που πιθανώς αγνοούσαμε είτε στην νησιωτική και παράκτιο ζώνη, είτε στα ηπειρωτικά μέρη. Παντού, όπου έτρεχε κάποιο νερό, ακόμη κι αν ήταν κάπου περιορισμένο αγιάστηκε και στις τοπικές κοινωνίες ξεχώρισαν οι τολμηροί που βούτηξαν να πιάσουν τον σταυρό.

Στις φωτογραφίες που «έτρεξαν» στο διαδίκτυο ξεχώρισαν πολλές αλλά μια από τα έγκατα της Αθήνας δημιούργησε μια άλλη εντύπωση και κίνησε πολλών το ενδιαφέρον. Πρόκειται για μια φωτογραφία του Πάνου Γκοτσίδη από τον αγιασμό του Ηριδανού το 2022 στον σταθμό του μετρό Μοναστηράκι, ένα από τα ελάχιστα σημεία που είναι ορατός. Ορατό είναι επίσης ένα τμήμα της κοίτης του στον σταθμό πάλι του μετρό στο Σύνταγμα, όπως και στην αρχαία Αγορά και φυσικά στον Κεραμεικό όπου δημιουργεί έναν μικρό υγροβιότοπο πριν εξαφανιστεί υπογείως προς την Πειραιώς και ενωθεί με τον Κηφισό και να καταλήξει, όπως όλοι οι ποταμοί στην θάλασσα, επί του προκειμένου στον Σαρωνικό.  

Ο Ηριδανός που πήγαζε από την πλευρά του Λυκαββητού, εκεί που είναι σήμερα η οδός Δημοκρίτου ήταν πάντα συνδεδεμένος με την ζωή της Αθήνας και μάλλον είναι ο πρώτος ποταμός στην ιστορία του ανθρώπου που δέχθηκε τόσες επεμβάσεις, από τους αρχαίους χρόνους για την προστασία της πόλης από πλημμύρες αλλά και για την δυσωδία του ως αγωγός λυμάτων. Από την εποχή του Πεισιστράτου, την κλασική εποχή μέχρι τα έργα του μετρό απασχόλησαν την πόλη και τους τεχνικούς πως θα τον καλύψουν. Η μεγάλη ανοικοδόμηση της Αθήνας τον περασμένο αιώνα ήταν αυτή που εξαφάνισε εντελώς τον ρου του και μόνο εδώ κι εκεί δείχνει πως κάποτε υπήρχε ένα ποτάμι κάτω από τα κτίρια και τους δρόμους της πόλης. Έτσι νοερά πλέον μπορεί να αντιληφθεί κάποιος την πορεία του από τον Λυκαβηττό, στο Κολωνάκι, στο Σύνταγμα και το Μοναστηράκι μέχρι τον Κηφισό.

Δεν γνώριζα αν μέσα στα ιεροπραξίες των Θεοφανείων στους ναούς της Αθήνας περιλαμβάνονταν και ο αγιασμός του Ηριδανού στο Μοναστηράκι ούτε αν επαναλήφθηκε φέτος. Οι πληροφορίες που αναζήτησα δεν ήταν αρκετές να βεβαιωθώ κάτι τέτοιο. Θεωρώ όμως πως κάτι τέτοιο αποτελεί μια ύψιστη πράξη αναγνώρισής του κρυφού ποταμού και ότι συνδέει αυτόν με την πόλη, είτε πρόκειται για πρωτοβουλία του ιερέα του παρακείμενου Ιερού Ναού Παναγίας Παντανάσης, είτε άλλων φορέων που μελετούν το παρελθόν της Αθήνας και φυσικά νοιάζονται και για το παρόν και το μέλλον της.

ΥΓ. Στο διαδίκτυο υπάρχουν αρκετές σελίδες και άρθρα που αναφέρονται στον Ηριδανό και όποιος τα αναζητήσει θα μάθει πολλά και ενδιαφέροντα για τον κρυφό ποταμό της πόλης.