close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Μελαγχολία των Παλαιολόγων, του Φώτη Κόντογλου
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
29/5/2023 - 09:02
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Η Μελαγχολία των Παλαιολόγων, του Φώτη Κόντογλου

Ηλίας Προβόπουλος, 29/5/2023
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης

Τον καιρό που δούλευα στον Μυστρά, τύχαινε πολλές φορές να βρεθώ μοναχός μέσα στην Περίβλεπτο. Τ’ απόγεμα η εκκλησία σκοτείνιαζε κι αγρίευε. Από πάνου από την σκαλωσιά άκουγα πατήματα. «Κανένα φάντασμα θα περπατά», συλλογιζόμουνα, και γύριζα το κεφάλι μου πάντα κατά το μέρος που στεκόντανε ζωγραφισμένοι οι στρατιώτες και οι πολεμάρχοι. Στεκόντανε στη σειρά ένα γύρο, λίγο ψηλότερα από το χώμα, οι περισσότεροι με βγαλμένα μάτια, τρυπημένοι στο στήθος, πολλοί απ αὐτοὺς κομματιασμένοι από τις σπαθιές. Σε πολλά κεφάλια είχε απομείνει γερό ένα μάτι μοναχά, μα κείνο το μάτι έβλεπε σαν δέκα ζωντανά.

Μνήσθητί μου, Κύριε! Χρόνια πέρασα μέσα σε κείνη την εκκλησιά, και μ όλα τούτα ανατρίχιαζα, σύγκρυο με διαπερνούσε. Κείνοι οι χορταριασμένοι τοίχοι ήτανε ζωντανοί, καρδιές χτυπούσανε, νεύρα τανυζόντανε, σπαθιά, σαργίτες, ταρκάσια, σκουτάρια τρίζανε απάνω στα κορμιά. «Και ιδού, σεισμός και προσήγαγε τα οστά, εκάτερον προς την αρμονίαν αυτού. Και είδον· και ιδού επ αὐτὰ νεύρα και σάρκες εφύοντο, και ανέβαινεν επ αὐτὰ δέρμα επάνω. Και εισήλθεν εις αυτά το πνεύμα και έζησαν και έστησαν επί των ποδών αυτών, συναγωγή πολλή σφόδρα».

Ετούτοι είναι οι τελευταίοι στρατιώτες του Παλαιολόγου, τότε που ήρτανε και πιάσανε για μετερίζι της απελπισίας το φημισμένο βουνό του Ταϋγέτου, σιμά στην αρχαία Σπάρτη. Ανεμοδαρμένο απάνου στον βράχο, μαραζωμένο, τα μάτια τους μελανιασμένα και λαμπερά από την θέρμη, από την αγρύπνια και την αγωνία. Ανατολίτες, στρατολογημένοι από τα μέρη της Σηλύβριας, της Μαύρης Θάλασσας, την Αγχίαλο, την Καβάρνα, κι άλλοι ντόπιοι απ τὸν Δρόγγο των Σκορτών, το Σάλαβρο, το Βοίτουλο, τη Μάνη, τη Γρεμπενή, τον Αϊτό κ.α., αίματα παλιά. Δεν είναι στρατιώτες βαριοί, με κορμιά δυνατά. Τα χέρια τους και τα ποδάρια τους είναι κοκκαλιασμένα, τα κορμιά λιγνά, περπατάνε ελαφρά σαν φαντάσματα, πολεμιστές ενός βασιλείου που δεν είναι τούτου του κόσμου. «Θεία παρεμβολή, θεηγόροι οπλίται παρατάξεως Κυρίου». Σαν τον αφέντη τους τον Κωνσταντίνο, ξέρουνε το κακό το ριζικό τους.

Κι οι άλλοι οι σύντροφοί τους είναι παραπονεμένοι, μα τούτος είναι πολύ θλιμμένος, φαρμάκι στάζει από το στόμα του. Στέκεται σαν πουλί αναφτερουγιασμένο. Στο να χέρι του βαστά αλαφρά το δοξάρι και τ άλλο τ ακουμπά απάνω στο σπαθί. Από το λαιμό του είναι κρεμασμένη η περικεφαλαία πισ απὸ την ωραία κεφαλή του, στον έναν ώμο του έχει ριγμένο το ταρκάσι με τις σαγίτες και στον άλλον ώμο το σκουτάρι του.

Ώρες καθόμουνα και κουβέντιαζα μαζί του σε μια γλώσσα που δε χρειάζεται μηδέ στόμα για να τη πει, μηδέ αφτί, για να την ακούσει. Τον άκουγα που μου μιλούσε από τον άλλο κόσμο, σαν τ αγέρι που φυσά απάνου στ ἄγρια χορτάρια που ναι φυτρωμένα σε κάστρο ρημαγμένο, μα καταλάβαινα καθαρά τι μου λεγε.

Τούτος ο στρατιώτης δεν είναι κανένας άντρας δυνατός, με κορμί αντρειωμένο, χεροδύναμος και φοβερός. Το κορμί του είναι αλαφρό και λυγερό, τα ποδάρια του ψιλά και μακριά σαν του ζαρκαδιού. Κείνα τα δάχτυλα των χεριών του είναι ίδια κοντύλια ψιλοπελεκημένα, ίδια αγιοκέρια, κι απορείς πως κρατάνε άρματα. Το κεφάλι του γέρνει στον ώμο του σαν του Χριστού. Τέτοιο κεφάλι ποιό πινέλο να το ζωγράφισε! Ζωγράφος είμαι κι εγώ, κι όμως απορώ για την τόση τέχνη. Από ποιό μέρος ήρθε τούτο το χέρι, που κράτησε το πινέλο, για να τυπώσει αυτά τα πικραμένα μάτια, αυτό το πηγούνι, αυτό το στόμα, αυτά τα μαλλιά! Τι μυστήριο κρύβεται μέσα σ αὐτὸν τον καθρέφτη π ἀντιφεγγίζει τις χαρές ενός άλλου κόσμου! Και τι ευτυχία για μας, να φτάξει ίσαμε τα χρόνια μας ένα τέτοιο δώρο εξαίσιο! Πρόσωπο γλυκομελάχρινο, ψημένο από τον ήλιο της Ανατολής, στα μέρη που πολεμούσε για την πίστη του Χριστού. Από τα μισοσφαλισμένα μάτια του βγαίνει μία αντιφεγγιά γλυκιά, ήρεμη και θλιμμένη.

Σ όλο τον κόσμο δεν βρέθηκε, μηδέ θα βρεθεί τέχνη όμοια με της Ανατολής, να δίνει τέτοιο πάθος και τέτοιο γλυκό παράπονο στα πλάσματά της. Όποιος έχει καρδιά θερμή, εκείνος θα με καταλάβει. Καμιά τέχνη δε μεταχειρίστηκε τόσο απλά μέσα και καμιά τέχνη δεν έπιασε τέτοια πράματα. Από κοντά, τα μάτια είναι δυό πινελιές, μια μαύρη και μίαν άσπρη, η μύτη είναι καμωμένη με δυό ελαφρές γραμμές! Δεν είναι λοιπόν μεγάλο μυστήριο; Τι θέλουνε να πούνε αυτοί που μιλάνε για φυσικά και για ανατομίες και για επιστήμες και για οφθαλμολογίες και τέτοια; Εδώ δεν υπάρχει μηδέ φυσικό, μηδέ αφύσικο, μηδέ τίποτα. Εδώ υπάρχει αυτό το ανεξερεύνητο μυστήριο, που δεν μπορεί να το πιάσει μηδέ ο σοφός Σολομώντας, με λόγια, με σκολειά και με φιλοσοφίες. «Δώρημα τέλειον άνωθεν καταβαίνον εκ του πατρός των φώτων». Φλόγα άπιαστη, ακατανόητη πνοή!

Η τέχνη της ανατολικής χριστιανοσύνης είναι καθαρή θροφή για το πνεύμα και χαρά για τα μάτια. Το ιδεώδες της Ανατολής απέχει από το ιδεώδες της Δύσης όσο κι ο ουρανός από τη γη. Με το πάθος η Ανατολή πέτυχε το εξωτικό αποτέλεσμα που ζητά το πνεύμα σαν ελάφι διψασμένο. Η Δύση έκανε ανάμεσα στα έθνη εκείνα όπως ο Προμηθέας, και πήγε το φως σ εκείνους που ζούσανε στο σκοτάδι. Πήγε και κούρνιασε στην αϊτοφωλιά, στο Τολέδο, Ανατολίτης ντερβίσης, κήρυκας της εγκράτειας στην τέχνη της ζωγραφικής, βαριεστισμένος από τα πανηγύρια της Βενετιάς. Όπως ήτανε κατατρεγμένοι οι Βυζαντινοί που σκαλώνανε στα βράχια του Μυστρά, έτσι κι ο Θεοτοκόπουλος πήγε και φώλιασε στο Τολέδο.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Νοέμβριος
    Ηλίας Προβόπουλος, 01/11/2021 - 11:20

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Νοέμβριος

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ένας Αγραφιώτης ήρωας του '40
    Ηλίας Προβόπουλος, 29/10/2021 - 09:00

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ένας Αγραφιώτης ήρωας του '40

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αναμνήσεις από το Έπος του '40
    Ηλίας Προβόπουλος, 27/10/2021 - 10:05

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αναμνήσεις από το Έπος του '40

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το παζάρι της Σπερχειάδας (β)
    Ηλίας Προβόπουλος, 26/10/2021 - 10:26

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το παζάρι της Σπερχειάδας (β)

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το παζάρι της Σπερχειάδας (α)

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το παζάρι της Σπερχειάδας (α)

    Η βροχή που άρχισε να πέφτει αργά χθες το απόγευμα και στη Δυτική Φθιώτιδα έμοιαζε να περίμενε να φτάσει το...
    Ηλίας Προβόπουλος, 25/10/2021 - 15:28
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δώρα του καστανόλογγου

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δώρα του καστανόλογγου

    Οι άγριες καστανιές ασφαλώς και προϋπήρχαν των ήμερων και σχημάτιζαν μεγάλους λόγγους (καστανόλογους ή ζάβατα) σε ορισμένες περιοχές όπου τις...
    Ηλίας Προβόπουλος, 20/10/2021 - 10:23
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο καιρός των κάστανων σήμερα και παλιότερα

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο καιρός των κάστανων σήμερα και παλιότερα

    Στον ετήσιο κύκλο παραγωγής αλλά και συλλογής προϊόντων για την διατροφή του ανθρώπου στις ορεινές και ημιορεινές κοινωνίες της ελληνικής...
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/10/2021 - 10:31
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το μάζεμα των καρυδιών

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το μάζεμα των καρυδιών

    Οι βροχές που πλήττουν αυτές τις ημέρες αρκετές περιοχές της χώρας και σε ορισμένες μάλιστα με ιδιαίτερη ένταση προκαλώντας πολλά...
    Ηλίας Προβόπουλος, 12/10/2021 - 10:42
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καρύδια, ο θησαυρός του φθινοπώρου

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καρύδια, ο θησαυρός του φθινοπώρου

    Ήταν μέχρι λίγες δεκαετίες, τότε που τα χωριά ήταν ακόμη γεμάτα από κόσμο και οι ανάγκες τους έπρεπε να καλυφθούν...
    Ηλίας Προβόπουλος, 08/10/2021 - 09:21
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η ημέρα των ζώων στο χωριό

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η ημέρα των ζώων στο χωριό

    Καθώς το εορτολόγιο έφτασε να επιβιώνει πλέον μόνο στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της Εκκλησίας και στις σελίδες του Καζαμία και των...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/10/2021 - 09:19

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 81
  • 82
  • 83
  • 84
  • 85
  • 86
  • 87
  • 88
  • 89
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Bristol Myers Squibb: Διαθέσιμη η ιστοσελίδα www.tonousou.info για την Πολλαπλή Σκλήρυνση!
15:50 Bristol Myers Squibb: Διαθέσιμη η ιστοσελίδα www.tonousou.info για την Πολλαπλή Σκλήρυνση!
  • 15:44 ΤτΕ: Οριακή μείωση της συνολικής αξίας του ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων στο α΄ τρίμηνο 2025
  • 15:40 KPMG: Έλλειψη εμπιστοσύνης και διαχείριση δεδομένων ως κρίσιμες προκλήσεις στον μετασχηματισμό του ασφαλιστικού κλάδου μέσω της ΤΝ
  • 15:34 Σοφία Ζαχαράκη: Κάνουμε το επόμενο βήμα για την αναβάθμιση λειτουργίας του ΚΕΔΑΣΥ και των υπηρεσιών προς κάθε οικογένεια - Νέα ψηφιακή πλατφόρμα για απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών
  • 15:18 Εξαρθρώθηκε εγκληματική οργάνωση που διέπραττε κακουργηματικές απάτες σε βάρος του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., μέσω εικονικής συνταγογράφησης φαρμακευτικών σκευασμάτων - 7 συλλήψεις (βίντεο)
  • 15:11 Καραμπόλα 3 οχημάτων στην περιφερειακή Υμηττού - Με μεγάλα προβλήματα η διέλευση αυτοκινήτων
  • 15:00 ΕΣΑΠΕ-ΕΙΑΣ-ΕΕΑ: Εκπαιδευτικό σεμινάριο "Ασφαλίσεις Επιχειρήσεων και Επιχειρηματικών Κινδύνων"
  • 14:37 Κάπνισμα και Ρύπανση Περιβάλλοντος: Οι σιωπηλοί εχθροί της Υγείας μας
  • 14:29 Χωρίς ταξί σήμερα και αύριο η Αττική
  • 14:09 ΙΣΑ: Ζητά άμεση συνάντηση με τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την επίλυση της πληρωμής του clawback
  • 14:00 Το Ελληνο-Aμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο ιδρύει μόνιμη παρουσία στις ΗΠΑ και απευθύνει κάλεσμα για στενότερη στρατηγική οικονομική συνεργασία
  • 13:50 Eurolife FFH: 14ος κύκλος για το επιτυχημένο Advanced Program in Management for Insurance Executives της Αθήνας
  • 13:27 Πρώτο Αίτημα για Ραντεβού σε Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας (First Intake)
  • 13:23 Alpha Bank: Στη UniCredit περνά το 9,75% της Reggeborgh Invest - Με 20% πλέον η Ιταλική Τράπεζα
  • 13:05 Η Howden ανάμεσα στους Global Partners του Marine Insurance Greece 2025
  • 13:00 Ασφαλιστικό Συνέδριο Ύδρας: Τρεις CEO της ασφαλιστικής αγοράς αποκαλύπτουν τις θέσεις τους για την ασφάλιση υγείας, αυτοκινήτων και περιουσίας (video)
  • 12:36 Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου: Οι έλληνες πληρώνουν από την τσέπη τους για την υγεία τα διπλάσια, ποσοστιαία, από ότι οι ευρωπαίοι
  • 12:23 AEGEAN: Βασικά Μεγέθη Πρώτου Τριμήνου 2025
  • 12:10 «Έφυγε» από τη ζωή ο Νίκος Κονδυλόπουλος
  • 11:32 George Minetas (MINETTA Asfalistiki): We leverage artificial intelligence
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 23/5 Επεκτείνεται και στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές η δυνατότητα consent μέσω gov.gr και Gov.gr Wallet
  2. 26/5 Ο Ιωάννης ΚοτζαΑϊβάζογλου στην Howden Hellas, αναλαμβάνοντας καθήκοντα Senior Corporate Executive
  3. 22/5 Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου: Έδειξε τα νοσοκομεία ως υπεύθυνα για τις αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας
  4. 22/5 Τάσος Ηλιακόπουλος: Αναλαμβάνει καθήκοντα CEO στην Howden Agents
  5. 22/5 Υπασφαλισμένος: Ένας απών ο Υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος, το πιο πολυσυζητημένο πρόσωπο στο ασφαλιστικό συνέδριο της Ύδρας
  6. 23/5 Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου προς την κυβέρνηση: Μην χτυπάτε το σαμάρι για τα ασφάλιστρα υγείας
  7. 23/5 Η Υποχρεωτική Ασφάλιση των επιχειρήσεων και η άρνηση Ασφάλισης από τις Ασφαλιστικές - Τι ισχύει για το πρόστιμο;

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube