Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 - 09:12 facebook twitter linkedin Ένας επιτάφιος με δακράκια, του Ηλία Προβόπουλου Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 facebook twitter linkedin Για όσους μεγαλώσαμε στην ελληνική επαρχία τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα ήταν οι εντονότερες εκδηλώσεις της κοινότητας μέσα στην οποία ζούσαμε και αλληλοδιδακτικά μαθαίναμε τον κόσμο και αυτές που έχουν εντυπωθεί βαθύτερα από κάθε άλλο. Δεν είχαν αρχίσει ακόμη να εξαπλώνονται οι κοινωνικοί νεωτερισμοί και έτσι η παράδοση παρέμεινε ακόμη ισχυρή και αποτελούσε τον κύριο δεσμό ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας λειαίνοντας τις όποιες αντιθέσεις προκειμένου να παραμείνει αυτή ισχυρή και να αντέξει στα όποια ζητήματα αντιμετώπιζε. Ήταν πολλές οι εκφράσεις της παράδοσης που έδεναν και με το τυπικό της εκκλησίας την Μεγάλη Εβδομάδα και πάνω – κάτω ίδιες σε όλη την Ελλάδα οπότε δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούν εδώ. Σε ένα εκτενέστερο κείμενο ίσως έχει σημασία μια καταγραφή αλλά σήμερα θα περιοριστώ σε μια ιδιαίτερη έκφραση της μικρής μας κοινότητας και είναι το ανέβασμα στο βουνό να μαζέψουμε δακράκια για το στόλισμα του Επιταφίου που γίνονταν την Μεγάλη Πέμπτη από νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια του χωριού. Ασφαλώς και δεν είναι κανένα μεγάλο γεγονός και ξέρω ότι αυτό συνέβαινε και σε άλλα χωριά της περιοχής αλλά για την κοινωνία εκείνης της εποχής ήταν μια εξαίρεση στην αυστηρότητα που διείπε τις σχέσεις των νέων και τον έλεγχο που ήταν κανόνας. Αυτή την ημέρα λοιπόν, εκτός από τις περιπτώσεις που είχε κακό καιρό αποφασίζαμε να ανέβουμε στο βουνό (βουνό για την Μεγάλη Κάψη ήταν το Πικροβούνι, μια χαμηλή κορυφή του Τυμφρηστού) για να μαζέψουμε δακράκια. Επιστημονικά αυτά τα κοντά, μυρωδάτα λουλούδια λέγονται ηράνθεμα αλλά στην ντοπιολαλιά μας ήταν δακράκια και τα οποία φυτρώνουν σε μεγάλο υψόμετρο μόλις φύγει το χιόνι από το έδαφος. Τα λέμε δακράκια γιατί σύμφωνα με κάποια παράδοση φύτρωσαν από τα δάκρια του Χριστού όταν τον οδηγούσαν στον Γολογοθά. Βέβαια στην Ιουδαία δεν φυτρώνουν τέτοια λουλούδια αλλά η παράδοση εδώ δεν μπορεί να δώσει εξήγηση και ούτε κανείς είναι που το ψάχνει. Το γεγονός ότι αυτά φυτρώνουν πάνω κάτω την Μεγάλη Εβδομάδα αρκεί να γίνουν στοιχείο της παράδοσης και να παίξουν και κάποιο ρόλο στις εκφράσεις της εκκλησίας. Με αυτά έφτιαχναν τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες του χωριού το κύριο στεφάνι του Επιταφίου (έναν παλιό ωραίο ξύλινο τον οποίο αντικατέστησαν με έναν βαρύ της βιοτεχνίας) αλλά με αυτά τον στόλιζαν σχεδόν ολόκληρο. Τότε δεν υπήρχαν ανθοπωλεία να προμηθευτούν (δεν υπήρχαν και χρήματα) και τα δακράκια καθώς και λίγοι μωβ κρίνοι ήταν τα μοναδικά λουλούδια που μπορούσαν να στολίσουν τον Επιτάφιο, όπως και οι κισσοί που ήταν πάντα σε αφθονία. Έτσι απολαμβάναμε έναν πράσινο – κίτρινο επιτάφιο που πραγματικά μοσκοβολούσε και στον οποίο όσο είχε μελίσσια ο μπάρμπα Μήτσος Βαρλάμης, έφερνε και έβαζε μελισσοκέρια που έφτιαχνε ο ίδιος. Αυτός ήταν ο λόγος που την Μεγάλη Πέμπτη παίρναμε ελευθέρας από τις δουλειές του σπιτιού οι οποίες τότε δεν ήταν και λίγες και ανεβαίναμε στο βουνό. Ήταν μια υπόθεση πέντε – έξι ωρών, αναλόγως με την συμμετοχή και την διάθεση και το απολαμβάναμε. Τα χρόνια που ακολούθησαν έγινε δρόμος, πάει όποιος θέλει στο βουνό, μαζεύει δακράκια, φτιάχνουν κάποια στεφάνια αλλά δεν μοσχοβολάνε όπως εκείνα τα παλιά χρόνια… Φαίνεται πως η ανάβαση και η κατάβαση με τα πόδια έκαναν και πιο νόστιμη τη ζωή μας. *Στη φωτογραφία, γυναίκες του χωριού στολίζουν με δακράκια τον Επιτάφιο στη χρονιά της πανδημίας. Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 07/12/2020 - 13:20 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τον αποχαιρετήσαμε τον πλάτανο!
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το τέρας που τρέφουμε όλοι Μνημονεύοντας Μάνο Χατζηδάκι, για τον μοναδικό και πάντα επίκαιρο ορισμό που έδωσε για το τέρας που μέσω της συνήθειας τελικά... Ηλίας Προβόπουλος, 04/12/2020 - 08:21
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα ελατάκια που αγαπάμε! Πάνω από τα χωριά του Ανατολικού Τυμφρηστού (Τυμφρηστός, Μεσαία και Μεγάλη Κάψη, Μερκάδα, Μαυρίλο και Νεοχώρι) στη Δυτική Φθιώτιδα απλώνεται... Ηλίας Προβόπουλος, 02/12/2020 - 09:11
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα τζάκια του παλιού καιρού Το είχαν να το λένε οι παλιοί σαν ξημέρωνε στις 30 του Νοεμβρίου η γιορτή του Αγίου Ανδρέα: «Τ’ Αϊ-Ανδριός,... Ηλίας Προβόπουλος, 01/12/2020 - 09:27
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μνήμη Σταύρου Φαλαγκάρα Δεν είχαν περάσει δέκα λεπτά από το τηλεφώνημα χθες το πρωί ενός καλού φίλου στα Γιάννενα που μου μετέφερε την... Ηλίας Προβόπουλος, 30/11/2020 - 11:18
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η πιο λαμπρή ανατολή στο Αιγαίο =Τα Εισόδια της Θεοτόκου που γιορτάσαμε λόγω της πανδημίας στα βουβά την περασμένη εβδομάδα κλείνουν τον ετήσιο κύκλο των εορτών... Ηλίας Προβόπουλος, 28/11/2020 - 11:33
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τσουκνίδες ανάλατες δεν τρώγονται... Λένε κάποιοι, ότι εξαιτίας της κατάστασης που μας έφερε να ζούμε η επιδημία, δεν αποκλείεται εκτός από τις συνέπειες της... Ηλίας Προβόπουλος, 27/11/2020 - 15:00