Ο χειμώνας είναι η περίοδος που το ενοχλητικό κρυολόγημα, το συνάχι, ο βήχας, η γρίπη κτυπά την πόρτα στους περισσότερους από εμάς. Μπορούμε άραγε να τα αντιμετωπίσουμε χωρίς φάρμακα; Αυτό θα το κρίνει μόνο ο γιατρός.

Ίσως όμως μπορούμε να θωρακίσουμε τον οργανισμό μας από τις επιθέσεις των απρόσκλητων αυτών επισκεπτών ή να απαλύνουμε τα ενοχλητικά συμπτώματά τους με τη χρήση ορισμένων βοτάνων και φυτών, τα οποία εύκολα μπορεί ο καθένας μας να βρει στην αγορά ή να τα συλλέξει από την εξοχή. Βέβαια η χρήση των βοτάνων δεν υποκαθιστά τυχόν φαρμακευτική αγωγή και η χρήση τους πρέπει να γίνεται με προσοχή, αφού αλόγιστη κατανάλωση μπορεί να επιφέρει αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, ακόμη δε και βλάβη της υγείας μας.

Ως αντιγριπικά θεωρούνται αρκετά βότανα, παρακάτω όμως σας παρουσιάζουμε τα συνηθέστερα και αυτά που εύκολα μπορείτε να προμηθευτείτε και να ετοιμάσετε για χρήση. Οι πληροφορίες αυτές είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν αποτελούν προτροπή για χρήση ή ιατρική συνταγή.

Εχινάκεια: Είναι αυτό που θα λέγαμε το όπλο κατά του χειμώνα, καθώς διαθέτει σημαντικές αντιβακτηριακές, αλλά και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενισχύοντας την άμυνα του οργανισμού.

Μέντα: Καταπολεμά δραστικά το συνάχι, βήχα, βρογχίτιδα, πονόλαιμο και τη γρίπη. Σε μισό λίτρο νερό περίπου βράζουμε μερικά φύλλα μέντας και αφού το σουρώσουμε πίνουμε το αφέψημα.

Θυμάρι: Αυτό το φυτό με τις εξαιρετικές ιδιότητες μπορεί να έχει προληπτική δράση κατά της γρίπης και των ενοχλητικών συμπτωμάτων της, όπως ο βήχας, η καταρροή κ.λπ. Μπορούμε να πιούμε ρόφημα θυμαριού για να καταπραΰνουμε τον πονόλαιμο, το βήχα και τη βρογχίτιδα. Σε ένα μπρίκι βράζουμε νερό με μια κουταλιά θυμάρι. Σουρώνουμε και πίνουμε, προσθέτοντας αν θέλουμε μέλι.

Τσουκνίδα: Εκτός από την αντιαλλεργική της δράση, η τσουκνίδα ενισχύει τον οργανισμό με μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Κάνει καλό για την αναιμία, αλλά και τους ρευματισμούς, ενώ με επάλειψη καταπολεμά ακόμη και εκζέματα, ακμή και τριχόπτωση.

Καλεντούλα: Τα άνθη της καλεντούλας θα σας βοηθήσουν να απαλύνετε τα πρώτα σκασίματα του δέρματος του χειμώνα. Εκτός αυτού, το φυτό είναι άκρως ανακουφιστικό και σε περιπτώσεις εγκαυμάτων.

Δίκταμος ή έρωντας: Από τα αγαπημένα βότανα των Κρητικών. Εκτός των πολλών άλλων ευεργετικών του ιδιοτήτων του (επουλωτικό πληγών, αντισπασμωδικό, καταπραϋντικό κ.λπ.), το ρόφημα του έρωντα είναι ιδανικό για το συνάχι και τον πονόλαιμο.

Λεβάντα: Εκτός από τις αρωματικές της ιδιότητες η λεβάντα είναι γιατρικό για πάσης φύσεως πόνο. Πονοκέφαλος, στομαχόπονος, κολικοί εντέρου, ταχυπαλμίες, πρηξίματα, στραμπουλήγματα και πόνος από μικρά αιματωματάκια (μελανιές) απαλύνονται με αφέψημα ή επάλειψη με την αρωματική λεβάντα.

Τίλιο: Είναι ένα από τα βότανα που πρέπει να έχετε απαραίτητα στο σπίτι, αφού αποτελεί μαγικό φίλτρο για ιώσεις και κρυολογήματα. Εκτός από τις ηρεμιστικές του ιδιότητες, καθώς ρίχνει την πίεση και ηρεμεί τα νεύρα, είναι ιδιαιτέρα αποτελεσματικό σε περιπτώσεις ημικρανίας, καταρροής και άλλων συμπτωμάτων γρίπης. Τέλος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πεπτικές ανωμαλίες, ελευθερώνοντας τους σπασμούς και βελτιώνοντας την πέψη.

Ευκάλυπτος: Ηρεμεί απαλύνει το βήχα και καταπραΰνει τον πονόλαιμο και τα συμπτώματα της δύσπνοιας και του πυρετού. Βράστε ένα φλιτζάνι νερό με λίγα (2-3) φύλλα ευκαλύπτου. Αφήστε το λίγο και σουρώστε το. Πιείτε το ζεστό ή κρύο και αν θέλετε προσθέσετε λεμόνι και μέλι. Επίσης για το κρυολόγημα, ρίξτε φύλλα ευκαλύπτου σε νερό που βράζει, κατεβάστε την κατσαρόλα από τη φωτιά και εισπνεύστε τους ατμούς, έχοντας το κεφάλι σας πάνω από την κατσαρόλα.

Χαμομήλι: Από τα πιο αγαπημένα βότανα, το βρίσκουμε παντού στην Ελλάδα. Εκτός από τις υπόλοιπες ευεργετικές του ιδιότητες (αντιβακτηριδιακό, χαλαρωτικό, δυσκοιλιότητα κ.λπ.) είναι εξαιρετικό κατά του κρυολογήματος και του πονόλαιμου. Βράστε σε νερό τα άνθη του χαμομηλιού, σουρώστε και πιείτε το αφέψημα.

Τσάι: Όπως και το χαμομήλι χρησιμοποιείται συχνότατα στις περιπτώσεις της γρίπης και του κρυολογήματος. Σε βραστό νερό ρίχνουμε μαύρο τσάι ή τσάι του βουνού ή ότι άλλο τσάι επιθυμούμε (πράσινο, λευκό κλπ), το σουρώνουμε και πίνουμε. Αν θέλουμε προσθέτουμε και μέλι για να μαλακώσει περισσότερο ο λαιμός

Μολόχα: Εκτός από καλλωπιστικό φυτό, η μολόχα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση σε προβλήματα του αναπνευστικού, του πεπτικού ακόμη και του ουροποιητικού, καθώς έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Φασκόμηλο: Βότανο με έντονη οσμή και γεύση. Εκτός των άλλων χρήσιμων ιδιοτήτων του το αφέψημα του φασκόμηλου χρησιμοποιείται εναντίον του κρυολογήματος και για να καταπραΰνει τα ενοχλητικά συμπτώματα της φαρυγγίτιδας.

Τζίντζερ: Για τη δυσπεψία, τις κράμπες, τον πυρετό και τον πονόλαιμο παρασκευάστε έγχυμα από τη ρίζα του φυτού ρίχνοντας μία κουταλιά του τσαγιού σε βραστό νερό.

Φλαμουριά: Για τη γρίπη και τα προβλήματα του ύπνου παρασκευάστε αφέψημα από τα άνθη του φυτού χρησιμοποιώντας 15-20 γρ. σε ένα λίτρο νερού και πίνετε 1-2 φλυτζάνια την ημέρα.

Γλυκόριζα: Για το βήχα, τη βρογχίτιδα, το κρυολόγημα και την πνευμονία παρασκευάστε έγχυμα από τη ρίζα του φυτού, χρησιμοποιώντας 30-60 γρ. σε ένα λίτρο νερού.

Δεντρολίβανο: Η χρήση του στη μαγειρική μπορεί να είναι πιο διαδεδομένη, αλλά το δεντρολίβανο είναι επίσης γνωστό για την τόνωση που προσφέρει στον οργανισμό, βοηθώντας να ανταπεξέλθετε στις ανάγκες τις καθημερινότητας.

Σκόρδο: Για όσους αντέχουν τη μυρωδιά του είναι ιδανικό για την ενίσχυση του οργανισμού, την καταπολέμηση των λοιμώξεων και της γρίπης, αφού θεωρείται ισχυρό φυσικό αντιβιοτικό.

Κρεμμύδι: O χυμός από κρεμμύδι που έχουμε στύψει σε αποχυμωτή, είναι αποτελεσματικό αποχρεμπτικό, ενώ έχει και ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.

Μέλι με λεμόνι: Πίνουμε καθημερινά χυμό από δύο φρέσκα λεμόνια, όπου έχουμε προσθέσει και δύο κουταλιές μέλι και λίγη κανέλα.

Ρακόμελο: Το ρακόμελο είναι ένα ποτό φτιαγμένο απο ρακή (τσικουδιά) και μέλι. Ανάλογα με τις προτιμήσεις, μπορούν να προστεθούν, διαφορα βότανα (φασκόμηλο κ.λπ.) ή μπαχαρικά όπως κανέλα και γαρίφαλο. Πιείτε το ζεστό για να σας ανακουφίσει από τα εκνευριστικά συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης. Ιδανικό για το βήχα και το συνάχι. Προσοχή όμως, το πολύ μεθάει.

Η βιταμίνη C: Η βιταμίνη C μπορεί να θωρακίσει τον οργανισμό την εποχή που εξαπλώνεται η γρίπη. Τροφές που περιέχουν βιταμίνη C, είναι τα λεμόνια, τα πορτοκάλια, τα γκρέιπφρουτ, τα ακτινίδια, οι πιπεριές, ο κάρδαμος, οι φράουλες, ο ανανάς το λάχανο, το σέλινο.

Της ΕΦΗΣ ΔΕΔΕ
Κλινικής Διαιτολόγου – Διατροφολόγου, BSc
Επιστημονικής Υπεύθυνης ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Άνω Λιόσια
efi.dede@gmail.com