Η μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών ολικής άλεσης, ψαριών και κυρίως ελαιόλαδου, ενώ περιορίζει την πρόσληψη κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών. Το ελαιόλαδο, και ειδικά το εξαιρετικά παρθένο, αποτελεί βασικό στοιχείο αυτής της διατροφής και έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων με μεταδοτικών νοσημάτων, όπως του καρκίνου και των καρδιαγγειακών.
Όπως αναφέρει η Ιατρός της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό JAMA Netw Open εξετάσθηκε η σχέση της μεσογειακής διατροφής με την υγεία των οστών σε άτομα άνω των 55 ετών.
Πιο ειδικά, πραγματοποιήθηκε δευτερογενής ανάλυση της τυχαιοποιημένης κλινικής μελέτης PREDIMED-Plus, η οποία διερεύνησε την επίδραση μιας παρεμβατικής στρατηγικής απώλειας βάρους βασισμένης σε ενεργειακά περιορισμένη μεσογειακή διατροφή και προώθηση της σωματικής δραστηριότητας στην υγεία των οστών ατόμων με μεταβολικό σύνδρομο και αυξημένο σωματικό βάρος ή παχυσαρκία. Στη μελέτη συμμετείχαν 924 άτομα ηλικίας 55-75 ετών στην Ισπανία, τα οποία παρακολουθήθηκαν για τρία έτη. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: η παρεμβατική ομάδα ακολούθησε μεσογειακή διατροφή με θερμιδικό περιορισμό και πρόγραμμα φυσικής δραστηριότητας, ενώ η ομάδα ελέγχου ακολούθησε μεσογειακή διατροφή χωρίς περιορισμούς και χωρίς συστηματική προώθηση άσκησης.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παρεμβατική στρατηγική είχε σημαντικά ευεργετικά αποτελέσματα στην οστική πυκνότητα (BMD) της σπονδυλικής στήλης (οσφυϊκή μοίρα, L1-L4), ιδίως στις γυναίκες. Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε αύξηση στην οστική πυκνότητα της οσφυϊκής μοίρας κατά τη διάρκεια των τριών ετών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Ωστόσο, δεν υπήρξε σημαντική επίδραση στη συνολική οστική μάζα (BMC). Οι άνδρες δεν παρουσίασαν σημαντικές διαφορές.
Η παρέμβαση βασίστηκε σε συνδυασμό μεσογειακής διατροφής με μείωση 30% στην ενεργειακή πρόσληψη και ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας (150 λεπτά μέτριας-έντονης δραστηριότητας εβδομαδιαίως), με παράλληλη υποστήριξη μέσω τεχνικών αλλαγής συμπεριφοράς. Ο έλεγχος της σωματικής άσκησης περιλάμβανε περπάτημα, ασκήσεις ενδυνάμωσης και ισορροπίας. Οι συμμετέχοντες της παρεμβατικής ομάδας πέτυχαν μεγαλύτερη μείωση σωματικού βάρους σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, ενώ η επίδραση στην υγεία των οστών ήταν περισσότερο εμφανής στις γυναίκες, πιθανότατα λόγω της αυξημένης ευαισθησίας τους σε οστικές μεταβολές, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση.
Συμπερασματικά, η μελέτη προτείνει ότι η απώλεια βάρους μέσω μιας ενεργειακά περιορισμένης μεσογειακής διατροφής σε συνδυασμό με την άσκηση μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική στρατηγική για τη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, ειδικά στις γυναίκες άνω των 55 ετών με μεταβολικό σύνδρομο και αυξημένο σωματικό βάρος, ενισχύοντας τη δημόσια υγεία και μειώνοντας τον κίνδυνο καταγμάτων.
