Κωνσταντίνος Αντ. Κουλογιάννης
Πτυχιούχος Τ.Ε.Ι.
Λογιστής - Φοροτεχνικός
&
Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά
Λογιστής - φοροτεχνικός

Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν δει το φως της δημοσιότητας ορισμένα στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τα δηλωθέντα εισοδήματα των ελευθέρων επαγγελματιών. Έχει δημιουργηθεί έντονα μέσα μας αυτές τις ημέρες αυτές μια υπόνοια ότι στα στατιστικά αυτά έχει βασιστεί το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματολογίας του υπουργείου Εργασίας για τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών που προβλέπει το νέο ασφαλιστικό.

Σύμφωνα λοιπόν με τους πίνακες αυτούς που έχουν δημοσιευθεί, φαίνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρηματιών -ελευθέρων επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων- δηλώνουν πενιχρά κέρδη. Με τον τρόπο αυτό παρουσιάζεται ότι το 80 έως 85 τοις εκατό των επαγγελματιών θα είναι ωφελημένοι από το νέο ασφαλιστικό, αφού σύμφωνα με το επίμαχο προσχέδιο όσοι δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα από την επαγγελματική τους ενασχόληση θα έχουν ελάφρυνση σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς.

Ας δούμε όμως στο σημείο αυτό τα στοιχεία που παρουσιάζονται σε δύο άρθρα που έχουν δει ήδη το φως της δημοσιότητας.

Ι. Τα στατιστικά

α. Σε σχετικό άρθρο της εφημερίδας «Η καθημερινή» έχει δημοσιευθεί ο παρακάτω πίνακας (δείτε ολόκληρο το σχετικό άρθρο) ο οποίος αφορά στα κέρδη από ελευθέρια επαγγέλματα τα οποία όμως δηλώθηκαν τη χρήση 2013 (οικονομικό έτος 2014). Δηλαδή, τα εν λόγω στατιστικά στοιχεία που παρατίθενται στο άρθρο αυτό αφορούν μόνο τους αμιγώς ελεύθερους επαγγελματίες, αφού τη χρήση 2013 (τελευταία χρονιά εφαρμογής του προηγούμενου Κ.Φ.Ε.), ήταν πολύ εύκολο να αντληθούν τέτοια στοιχεία διότι οι κωδικοί της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) από τους οποίους προέκυπταν τα καθαρά τους κέρδη ήταν μόνο δύο (501-502).

β. Από το euro2day (δείτε το σχετικό άρθρο) δημοσιεύθηκε ο παρακάτω πίνακας ο οποίος συμπεριλαμβάνει όλα τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα (σ.σ. και όχι μόνο από τα ελευθέρια επαγγέλματα) και αφορά στο φορολογικό έτος 2014. Ας δούμε τον πίνακα αυτό:

Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα

ΙΙ. Προβληματισμοί:

Τα στατιστικά αυτά που αναφέρθηκαν ανωτέρω (τόσο του έτους 2013, όσο και του έτους 2014), ακόμα και εάν είναι σωστά ως προς τα αριθμητικά τους στοιχεία, είναι πιθανόν να μην αποτυπώνουν με ακρίβεια τα συνολικά δηλωθέντα κέρδη ανά κατηγορία εισοδήματος -και κατ΄ επέκταση ανά επαγγελματική δραστηριότητα-, λόγω αφενός μεν, του διαφορετικού τρόπου με τον οποίο αυτά φορολογούνται, αφετέρου δε, λόγω της διαφορετικής απεικόνισής τους στο έντυπο της φορολογικής δήλωσης μετά την ισχύ του νέου Κ.Φ.Ε. (ν.4172/2013). Γιατί, όπως είναι γνωστό μετά τη θέσπιση του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, άλλαξε άρδην το φορολογικό τοπίο της χώρας καθώς και το έντυπο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1).

Υπενθυμίζουμε επίσης ότι, στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε.1 υπάγονται πέραν των αμιγώς ελευθέρων επαγγελματιών, χιλιάδες άλλοι επαγγελματίες (έμποροι, ατομικές επιχειρήσεις, μέλη Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιρειών, μέλη Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., ομόρρυθμοι και ετερόρρυθμοι εταίροι Ο.Ε. & Ε.Ε. εταιρειών, κ.λπ.), των οποίων το εισόδημα αποτυπώνεται σε διαφορετικούς πίνακες της δήλωσης Ε1 και όχι μόνο στον πίνακα με τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Προκειμένου να εξάγει κάποιος ασφαλές συμπέρασμα για το πόσα κέρδη δήλωσαν οι ανωτέρω κατηγορίες φορολογουμένων -οι οποίοι επιβαρύνονται ταυτόχρονα και με ασφαλιστικές εισφορές-, αλλά και για το πόσοι είναι αυτοί που θα ωφεληθούν ή θα επιβαρυνθούν από τα νέα μέτρα, πρέπει να ληφθούν οπωσδήποτε υπόψη και ορισμένοι άλλοι παράγοντες και φυσικά οι κωδικοί της δήλωσης Ε1 στους οποίους αποτυπώνονται τα κέρδη, τα μερίσματα, κ.λπ. που αποκομίζουν από την επαγγελματική τους ενασχόληση. Δηλαδή, πρέπει να ληφθούν υπόψη και μια σειρά ακόμη κωδικών της δήλωσης Ε1, εκτός φυσικά από αυτούς που αφορούν στα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα και αναγράφονται στους κωδικούς του πίνακα Γ2 «ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ» της δήλωσης Ε1.

Αναλυτικά, οι περιπτώσεις εκείνες που πρέπει να διερευνηθούν για να έχουμε την πραγματική εικόνα των δηλωθέντων εισοδημάτων των εν λόγω φορολογουμένων οι οποίοι όπως αναφέραμε είναι ασφαλισμένοι σε διάφορους φορείς (Ο.Α.Ε.Ε., Ε.Τ.Α.Α., Τ.Σ.Μ.Ε.ΔΕ., κ.λπ.), είναι οι ακόλουθες:

α) Το εισόδημα από τα λεγόμενα «μπλοκάκια» (περ. στ' παρ. 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε.) δηλώνεται στους κωδικούς 307-308 της δήλωσης Ε1 και συγκεκριμένα στον πίνακα εκείνο που αθροίζονται τα ποσά εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

β) Το εισόδημα από αμοιβές μελών Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. (πολλοί εκ των οποίων καταβάλλουν εισφορές στον Ο.Α.Ε.Ε. στις περιπτώσεις που συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο με ποσοστό πάνω από 3%), δηλώνεται στους κωδικούς 325-326 και αθροίζεται και αυτό μαζί με τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Ομοίως, οι φόροι των ανωτέρω εισοδημάτων δηλώθηκαν στους κωδικούς 315-316 του ανωτέρω πίνακα.

γ) Τα μερίσματα των εταιριών Ο.Ε.- Ε.Ε. -που τηρούν διπλογραφικό σύστημα-, αλλά και των μελών Ε.Π.Ε. - Ι.Κ.Ε., που λαμβάνουν οι εταίροι οι οποίοι επιβαρύνονται με εισφορές υπέρ Ο.Α.Ε.Ε., δηλώνονται στους κωδικούς 291-292 στον πίνακα Δ1 του εντύπου Ε1 στον οποίο αποτυπώνεται το εισόδημα από μερίσματα, τόκους και δικαιώματα.

δ) Τα μερίσματα των εταιριών Ο.Ε. - Ε.Ε. κ.λ.π. -οι οποίες τηρούν απλογραφικά βιβλία-, που λαμβάνουν οι εταίροι οι οποίοι επιβαρύνονται κι αυτοί με ασφαλιστικές εισφορές υπέρ Ο.Α.Ε.Ε., δηλώνονται στους κωδικούς 431-432 στον πίνακα 6 της δήλωσης Ε1 (πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία).

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι εάν τα στατιστικά στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν έχουν λάβει υπόψη τους όλα τα ανωτέρω, τότε είναι πασιφανές ότι η βάση πάνω στην οποία έχει στηριχθεί ολόκληρη η επιχειρηματολογία του υπουργού Εργασίας περί ελάφρυνσης του 80% των επαγγελματιών, είναι εντελώς λανθασμένη. Γιατί, αν ληφθούν υπόψη όλα όσα παραθέσαμε ανωτέρω, τότε το ποσοστό των επαγγελματιών (σ.σ. όλων των επιχειρηματιών και όχι μόνο των ελευθέρων επαγγελματιών) που θα είναι ωφελημένοι από το νέο ασφαλιστικό δεν θα είναι φυσικά το 80% αυτών, αλλά πάρα πολύ μικρότερο. Έτσι, κονιορτοποιούνται τα επιχειρήματα του κ. Υπουργού που ισχυρίζεται ότι η συντριπτική πλειονότητα των αυτοαπασχολουμένων θα είναι ωφελημένη.

Αν αυτό έχει γίνει από λάθος, τότε αποδεικνύεται περίτρανα ότι υπήρξε μία πολύ επιδερμική αντιμετώπιση ενός τόσο σοβαρού θέματος -όπως είναι το ασφαλιστικό- το οποίο έχει αρνητικές προεκτάσεις σε ολόκληρη την κοινωνία.

Ευελπιστούμε η επιτροπή που έχει συσταθεί από τον υπ. Εργασίας, αλλά και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κο Αλεξιάδη για την μελέτη του θέματος των εισφορών, να λάβει υπόψη της τα ανωτέρω δεδομένα στο πόρισμα που θα συντάξει την ερχόμενη εβδομάδα, έτσι ώστε να υπάρχει μια πλήρης ανάλυση και τεκμηρίωση των επιβαρύνσεων που θα προκύψουν στους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και στις υπόλοιπες επαγγελματικές ομάδες και στους μετόχους και εταίρους των διαφόρων εταιρειών.

Πηγή: Taxheaven