Η παρακολούθηση στο σχολείο ευνοεί τη μετάδοση πολλών παθογόνων μικροοργανισμών (μικροβίων, ιών, παρασίτων, μυκήτων) από άτομο σε άτομο, που προκαλούν λοιμώξεις του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, λοιμώξεις δέρματος και άλλων συστημάτων, λόγω της καθημερινής στενής επαφής πολλών παιδιών.

Όπως τονίζει η Βασιλική Συριοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σύμβουλος Λοιμωξιολόγος ΜΗΤΕΡΑ, «υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, λόγω νόσησης των παιδιών από λοιμώξεις, χάνονται εκατομμύρια σχολικών ημερών παγκοσμίως. Σε μελέτη που έγινε το 2011 στις ΗΠΑ αναφέρεται ότι: α) το 40% των μαθητών των δημόσιων σχολείων, ηλικίας 5-17 ετών, απουσιάζει τρεις ή περισσότερες ημέρες από το σχολείο λόγω ασθένειας ή ατυχήματος και β) 22 εκατομμύρια σχολικές ημέρες χάνονται ετησίως λόγω ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού (κοινό κρυολόγημα) και 38 εκατομμύρια ημέρες λόγω της νόσησης από γρίπη».

Σύμφωνα με την κ. Συριοπούλου τα νοσήματα που μεταδίδονται στο σχολείο είναι:

1. Λοιμώξεις του αναπνευστικού κυρίως ιογενείς όπως το κοινό κρυολόγημα, που προκαλούν ρινοϊοί, αδενοϊοί και κορωνοϊοί, η γρίπη, σπανιότερα η λοιμώδης μονοπυρήνωση, η ανεμευλογιά,  η ιλαρά και η παρωτίτιδα, μικροβιακές λοιμώξεις, όπως ο κοκκύτης και η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα ή λοιμώξεις από μικρόβια που αποικίζουν το φάρυγγα και προκαλούν μηνιγγίτιδα, μικροβιαιμία και πνευμονία.

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού μεταδίδονται κυρίως με τα σταγονίδια, με το βήχα ή το φτάρνισμα, από παιδιά που νοσούν ή με τα μολυσμένα χέρια ή μολυσμένα αντικείμενα από τις εκκρίσεις του ασθενούς (σάλιο, βλέννη, κόπρανα). Τα σταγονίδια μολύνουν υγιή άτομα του άμεσου περιβάλλοντος με την εισπνοή ή με την επαφή με μολυσμένα χέρια ή αντικείμενα.

2. Λοιμώξεις του γαστρεντερικού, που μεταδίδονται με τα άπλυτα χέρια ή με μολυσμένη τροφή ή νερό και οφείλονται σε ιούς (ροταϊό, νορροϊό, εντεροϊούς, ιό ηπατίτιδας Α), μικρόβια (σαλμονέλα, σιγκέλα, κολοβακτηρίδιο) και παράσιτα (οξύουροι, ασκαρίδες) και εκδηλώνεται με διάρροια, εμέτους, πυρετό ή άλλα συμπτώματα.

3. Λοιμώξεις δέρματος και τριχωτού της κεφαλής, που μεταδίδονται με επαφή με τον πάσχοντα. Αυτές είναι μικροβιακές λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο και στρεπτόκοκκο, γνωστές ως πυοδερμία, και παρασιτικές λοιμώξεις, όπως η ψώρα (δερματοπάθεια που οφείλεται στο άκαρι της ψώρας), καθώς και η φθειρίαση του τριχωτού της κεφαλής. που οφείλεται στις ψείρες.

Όπως επισημαίνει η κ. Συριοπούλου για την πρόληψη των λοιμώξεων στο σχολείο απαιτούνται:

• Οι άρρωστοι μαθητές και το διδακτικό προσωπικό να παραμένουν στο σπίτι μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
• Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό και εκπαίδευση για σωστή υγιεινή των χεριών. Τα χέρια πρέπει να πλένονται μετά τη χρήση της τουαλέτας, πριν από τη λήψη οποιασδήποτε τροφής, μετά τον καθαρισμό της μύτης, κυρίως σε συνάχι, και όταν είναι λερωμένα.
• Ανοσοποίηση με εμβολιασμό κάθε παιδιού σύμφωνα με το εθνικό χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών πριν πάει στο σχολείο ή αργότερα. Πολλές παιδιατρικές λοιμώξεις προλαμβάνονται με εμβολιασμό, που αποτελεί τον αποτελεσματικότερο τρόπο πρόληψης.
• Ενημέρωση των μαθητών και του διδακτικού προσωπικού για τους τρόπους πρόληψης των λοιμώξεων.