close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
4/12/2024 - 09:15
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη

Ηλίας Προβόπουλος, 4/12/2024
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης. Κάθε φορά που ξημερώνει η 4η Δεκεμβρίου, η μνήμη όλων γυρίζει πίσω σε εκείνα τα κρύα πρωινά που ανοίγαμε τα μάτια μας και μας περίμεναν τα μπολ με την αχνιστή Βαρβάρα και το σπίτι μοσχοβολούσε σουσάμι και κανέλα.

Η Αγία Βαρβάρα θεωρούνταν από τους κατοίκους της Θράκης προστάτιδα των παιδιών από τις κακές παιδικές ασθένειες και ιδιαίτερα της ευλογιάς, που προκαλούσε πολλούς θανάτους στον παιδικό πληθυσμό. Γι’ αυτό καθιέρωσαν στη γιορτή της, για να την “γλυκάνουν” να μοιράζουν γλυκό, που το ονόμασαν “Βαρβάρα”.

Στη Μικρά Ασία συναντάμε τις μελόπιτες, πανσπερμία, την έκθεση στο τρίστρατο (όλα αυτά είναι συνδεδεμένα πιο πολύ με την λατρεία της αρχαίας θεάς Εκάτης).

Η σημαντικότερη όμως λαογραφική και Πανελλήνια προσφορά προς την Αγία Βαρβάρα είναι τα εορταστικό κολυβόζουμο ή σπερνά, που αλλιώς λέγονται και “Βαρβάρα”. Προσφέρονται στην ωραία Αγία για να κρατήσει τα πρόσωπα όλων ωραία και μακριά από τις δυσμορφίες της ευλογιάς. Γι’ αυτό, σύμφωνα με το έθιμο θα φάνε όλοι από τη “Βαρβάρα” και θα μοιράσουν και στους άλλους. Θα έλεγε κανείς μια κοινωνία αμυντικής αλληλεγγύης.

Το έθιμο της Βαρβάρας όπως είναι γνωστό σε όλους μας ήταν πολύ διαδεδομένο στην περιοχή της Θράκης και στην Ανατολική Μακεδονία. Πρέπει να είναι συνδεδεμένο με την προβολή της θεραπευτικής ιδιότητας της Αγίας στην αρρώστια της ευλογιάς, αλλά και με την παραγωγή του σιταριού, τόσο απαραίτητου για την παρασκευή του πολύτιμου ψωμιού.

Πως όμως ξεκίνησε το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη; Υπάρχουν οι εκδοχές που λένε ότι σε δύο περιπτώσεις που δηλητηριάστηκε το ψωμί και άλλα τρόφιμα από εχθρούς της χριστιανοσύνης, τους Τούρκους σε μια περίπτωση, τον πατέρα της Αγίας στην άλλη, η επέμβαση της Αγίας Βαρβάρας ήταν άμεση.

Παρουσιάστηκε στον ύπνο κάποιας γυναίκας και προειδοποίησε τους πιστούς να μην φάνε από το δηλητηριασμένο ψωμί, αλλά να βράσουν σιτάρι και ότι άλλο βρισκόταν στα σπίτια εκείνη την περίοδο (συνήθως ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα), για να περάσουν τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Έτσι έγινε η πρώτη “Βαρβάρα”.

Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή που συνδέεται όπως είπαμε με τη λατρεία της Αρχαίας θεάς, της Εκάτης. Στην αρχαία Θράκη η παραγωγή του σιταριού αποτελούσε βασική οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων. Γιόρταζαν στις αρχές του χειμώνα τα “Εκαταία” προς τιμήν της θεάς Εκάτης.

Αυτή την εποχή οι αποθήκες των σπιτιών ήταν γεμάτες σιτάρι που είχαν θερίσει το καλοκαίρι, καθώς και άλλα προϊόντα, όπως ξηρά σύκα, σταφίδες, καρύδια κλπ, που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με αυτά τα υλικά παρασκεύαζαν το Εκαταίο Δείπνο. Η “Βαρβάρα” πιθανόν αντικατέστησε το Εκαταίο Δείπνο, που προσέφεραν στη θεά ζητώντας να προστατεύει τους ίδιους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και το σιτάρι που είχαν σπείρει λίγο πριν, στο τέλος του φθινοπώρου.

Όποια εκδοχή και αν δεχθεί ο καθένας, το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης και συνεχίζεται αδιάκοπα στο πέρασμα των αιώνων.

Στη Θράκη χρησιμοποιούν εννέα είδη για την παρασκευή της Βαρβάρας. Σιτάρι, αμύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνι και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά. Στην περιοχή της Μακράς Γέφυρας και της Αδριανούπολης για γούρι έριχναν μέσα 3 έως 4 κουκιά και όποιος τα έβρισκε θεωρούνταν καλότυχος.

Η “Βαρβάρα” παρασκευάζονταν την παραμονή της εορτής της Αγίας Βαρβάρας και μοιράζονταν ανήμερα της γιορτής της πρωί – πρωί. Και τότε έβλεπες από κάθε σπίτι να βγαίνουν παιδιά, κρατώντας στα χέρια τους από το χερουλάκι τσίγκινα δοχεία με το γλυκό κολυβόζουμο και να το μοιράζουν στα σπίτια της γειτονιάς, απ’ όπου επίσης έπαιρναν τη δική τους “Βαρβάρα” και την πήγαιναν χαρούμενα στο σπίτι τους. Ήταν εκείνη η μέρα γιορτή για τα παιδιά και κάθε χρόνο την περίμεναν με μεγάλη χαρά, διηγούνται με συγκίνηση ακόμη και σήμερα οι μεγαλύτεροι.

Η ατμόσφαιρα σ’ όλο το χωριό ήταν εορταστική. Το σπίτι έπρεπε οπωσδήποτε να λάμπει από καθαριότητα και να είναι πανέτοιμο να δεχτεί κάθε επισκέπτη. Σ’ ένα μεγάλο πανηγύρι στην καρδιά του Χειμώνα εξελίσσονταν τελικά η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας στη Θράκη, με τη Θρακιώτισσα γυναίκα φορώντας την παραδοσιακή θρακιώτικη φορεσιά να πρωτοστατεί στο όλο σκηνικό.

Επί πλέον, ο λαός μας συνέδεσε την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας με τον ερχομό του χειμώνα και το κρύο που όλο και δυναμώνει: «Η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει κι ο Άη Νικόλας παραχώνει» ή «Αγιά Βαρβάρα μίλησε και Σάββας απεκρίθη, ο Άη Νικόλας έφτασε με χιόνια φορτωμένος».

Γι’ αυτό από τα παλιά χρόνια η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ήταν το χρονικό σημείο που σταματούσαν οι γεωργικές ασχολίες, αλλά και οι φροντίδες που είχαν σχέση με την καθαριότητα των σπιτιών. Και τις μεγάλες νύχτες του Δεκέμβρη οι γιορτές των Αγίων της εκκλησίας μας έδιναν την ευκαιρία στους ανθρώπους να ανταλλάξουν επισκέψεις και να απολαύσουν τη ζεστασιά των καλοστρωμένων σπιτικών.

 

Πληροφορίες από τον Σύλλογο Θρακών Μαγνησίας και Θρακική Εστία Βέροιας.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
  • TAGS:
  • Ηλίας Προβόπουλος
  • πολιτισμός
  • έθιμα

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλημερίζοντας έναν παράξενο Μάρτιο...
    Ηλίας Προβόπουλος, 01/03/2021 - 08:29

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Καλημερίζοντας έναν παράξενο Μάρτιο...

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Παλαμάς, η φοινικιά και το φεγγάρι
    Ηλίας Προβόπουλος, 27/02/2021 - 19:28

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Παλαμάς, η φοινικιά και το φεγγάρι

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Φιλάρετος διδάσκει οικιακή οικονομία
    Ηλίας Προβόπουλος, 26/02/2021 - 09:05

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Φιλάρετος διδάσκει οικιακή οικονομία

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια καλημέρα από ένα κοτσύφι
    Ηλίας Προβόπουλος, 25/02/2021 - 09:35

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια καλημέρα από ένα κοτσύφι

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το έστρωσε και στην Αμοργό

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το έστρωσε και στην Αμοργό

    Τον καιρό τελικά τον δημιουργούν με την υπερβολική προβολή του τα μέσα ενημέρωσης· τα ίδια πάλι τον λησμονούν όταν... φουσκώνει...
    Ηλίας Προβόπουλος, 24/02/2021 - 08:21
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Περπάτημα με ομίχλη στην χιονισμένη Καράβα

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Περπάτημα με ομίχλη στην χιονισμένη Καράβα

    Η εποχή που τα βουνά περνούν στην μοναξιά είναι ασφαλώς ο χειμώνας και αυτό έχει να κάνει με τις δυσκολίες...
    Ηλίας Προβόπουλος, 23/02/2021 - 16:36
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η παγωμένη καμπάνα

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η παγωμένη καμπάνα

    Είναι κομμάτι του χειμώνα η σιωπή· ούτε το χιόνι ακούγεται όταν πέφτει όσο πυκνό κι α είναι, ούτε ο πάγος...
    Ηλίας Προβόπουλος, 22/02/2021 - 21:20
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Με τον τρόπο μιας κρανιάς

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Με τον τρόπο μιας κρανιάς

    Για τα δέντρα ο ερχομός του χειμώνα είναι ένα ετήσιο, επαναλαμβανόμενο φαινόμενο το οποίο έχουν συνηθίσει και γι’ αυτό δεν...
    Ηλίας Προβόπουλος, 20/02/2021 - 11:47
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός στη Καραγκούνα, Μαίρη Θεολόγη

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός στη Καραγκούνα, Μαίρη Θεολόγη

    Δεν είναι εύκολο και σε καμιά εποχή να αποδεχτείς τον θάνατο κάποιων ανθρώπων που τους έχεις ξεχωρίσει και θαυμάσει για...
    Ηλίας Προβόπουλος, 19/02/2021 - 15:38
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δέντρα που δεν αγαπάμε

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δέντρα που δεν αγαπάμε

    Η μοίρα των δέντρων - όλων των δέντρων είναι να μένουν εκεί που φύτρωσαν ή τα έχουν φυτέψει, μη μπορώντας,...
    Ηλίας Προβόπουλος, 19/02/2021 - 08:20

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 101
  • 102
  • 103
  • 104
  • 105
  • 106
  • 107
  • 108
  • 109
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

NN Hellas - Ινστιτούτο Prolepsis: Η φιλία δεν σταματά στην ηλικία!
16:02 NN Hellas - Ινστιτούτο Prolepsis: Η φιλία δεν σταματά στην ηλικία!
  • 15:59 InsuranceBeat: Προστάτευσε το ταξίδι σου - Ζήσε το καλοκαίρι σου!
  • 15:52 Ο Όμιλος Interamerican με τα Πολυϊατρεία Medifirst και την Αθηναϊκή Γενική Κλινική
  • 15:34 Η Χίος τιμά τη γενέθλια ημέρα του Μίκη Θεοδωράκη
  • 15:10 Η NN Hellas στηρίζει για 5η χρονιά το πρόγραμμα Φιλία σε κάθε Ηλικία του Ινστιτούτου Prolepsis: Στο πλευρό των ατόμων Τρίτης Ηλικίας για την αντιμετώπιση της μοναξιάς και την ενίσχυση των ανθρώπινων σχέσεων
  • 14:12 ΤτΕ: Περιορίστηκε το επιτοκιακό περιθώριο των νέων δανείων στο 4,27%
  • 14:00 Leasing αυτοκινήτου: Τι δικαιολογητικά χρειάζονται για ιδιώτες, επαγγελματίες και κάθε μορφή επιχείρησης
  • 13:45 Με αφιερώματα στα τροχαία ατυχήματα-τραύμα και στις διακοπές με ασφάλεια κυκλοφορεί το νέο Health Next Generation!
  • 12:43 Τροχαία ατυχήματα: Αύξηση 8% σημείωσαν τον Μάιο σε όλη τη χώρα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ
  • 12:27 Πολυϊατρεία Medifirst: Πιστοποίηση ποιότητας με υπογραφή - Τριπλή αναγνώριση για την αριστεία στην υγεία
  • 12:05 Πιερρακάκης για συμφωνία εξαγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών από τη Euronext: Ανοίγει νέα πύλη χρηματοδότησης και ανάπτυξης
  • 11:22 Ερρίκος Ντυνάν: Καινοτόμος ανοσοθεραπεία κατά του καρκίνου του πνεύμονα, με ελληνική σφραγίδα!
  • 11:00 Τι μας διδάσκει ο Γιόχαν Κρόιφ;
  • 10:49 Παναγιώτης Τέτσης. Αιγαιοπελαγίτικες ακτές. 1948
  • 10:46 Υδρόγειος Ασφαλιστική: Πλάνο Υγείας Hospital - Ένας κόσμος πλεονεκτημάτων για την ασφάλιση της υγείας σας
  • 10:31 Εθνική Τράπεζα: Καθαρή κερδοφορία 700 εκατ. ευρώ με υψηλές αποδόσεις στο εξάμηνο
  • 10:24 Hellenic Healthcare Group: Ασημένια Διάκριση από τον EcoVadis για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
  • 10:12 Ουκρανία: Σε καθεστώς φόβου και ανασφάλειας οι άμαχοι, αβεβαιότητα για το μέλλον
  • 09:50 Η ERGO και η CamCom Technologies λανσάρουν λύση τεχνητής νοημοσύνης για οπτικές επιθεωρήσεις
  • 09:35 Προαιρετική δημόσια πρόταση για το 100% της ΕΧΑΕ από τη Euronext
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 29/7 Κώστας Καραμανλης: Η Syndea προοδεύει σε μια ασφαλιστική αγορά πυλώνα σταθερότητας
  2. 25/7 Έφυγε από την ζωή ο Ιωάννης Μακρυμίχαλος, ιδρυτικό στέλεχος του ΣΕΜΑ
  3. 30/7 Τι σημαίνει η εξαγορά της Ευρωκλινικής από την Generali και οι αλλαγές στις σχέσεις ασφαλιστικών και νοσοκομείων στο NextDeal που κυκλοφορεί!
  4. 25/7 Ατύχημα στη Δονούσα: Τι θα γινόταν αν η ασθενής ήταν ασφαλισμένη;
  5. 28/7 Εν ολίγοις…Ιουλιανά ΄25
  6. 28/7 Οι μεγάλες φωτιές και τι συμβαίνει με την ασφάλιση επιχειρήσεων και την αποζημίωση τους
  7. 28/7 Όμιλος Ιατρικού Αθηνών: Νέες συνεργασίες και νέα προϊόντα με τον ασφαλιστικό κλάδο

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube