close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
4/12/2024 - 09:15
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Το έθιμο της Βαρβάρας και της Εκάτης στη Θράκη

Ηλίας Προβόπουλος, 4/12/2024
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης. Κάθε φορά που ξημερώνει η 4η Δεκεμβρίου, η μνήμη όλων γυρίζει πίσω σε εκείνα τα κρύα πρωινά που ανοίγαμε τα μάτια μας και μας περίμεναν τα μπολ με την αχνιστή Βαρβάρα και το σπίτι μοσχοβολούσε σουσάμι και κανέλα.

Η Αγία Βαρβάρα θεωρούνταν από τους κατοίκους της Θράκης προστάτιδα των παιδιών από τις κακές παιδικές ασθένειες και ιδιαίτερα της ευλογιάς, που προκαλούσε πολλούς θανάτους στον παιδικό πληθυσμό. Γι’ αυτό καθιέρωσαν στη γιορτή της, για να την “γλυκάνουν” να μοιράζουν γλυκό, που το ονόμασαν “Βαρβάρα”.

Στη Μικρά Ασία συναντάμε τις μελόπιτες, πανσπερμία, την έκθεση στο τρίστρατο (όλα αυτά είναι συνδεδεμένα πιο πολύ με την λατρεία της αρχαίας θεάς Εκάτης).

Η σημαντικότερη όμως λαογραφική και Πανελλήνια προσφορά προς την Αγία Βαρβάρα είναι τα εορταστικό κολυβόζουμο ή σπερνά, που αλλιώς λέγονται και “Βαρβάρα”. Προσφέρονται στην ωραία Αγία για να κρατήσει τα πρόσωπα όλων ωραία και μακριά από τις δυσμορφίες της ευλογιάς. Γι’ αυτό, σύμφωνα με το έθιμο θα φάνε όλοι από τη “Βαρβάρα” και θα μοιράσουν και στους άλλους. Θα έλεγε κανείς μια κοινωνία αμυντικής αλληλεγγύης.

Το έθιμο της Βαρβάρας όπως είναι γνωστό σε όλους μας ήταν πολύ διαδεδομένο στην περιοχή της Θράκης και στην Ανατολική Μακεδονία. Πρέπει να είναι συνδεδεμένο με την προβολή της θεραπευτικής ιδιότητας της Αγίας στην αρρώστια της ευλογιάς, αλλά και με την παραγωγή του σιταριού, τόσο απαραίτητου για την παρασκευή του πολύτιμου ψωμιού.

Πως όμως ξεκίνησε το έθιμο της Βαρβάρας στη Θράκη; Υπάρχουν οι εκδοχές που λένε ότι σε δύο περιπτώσεις που δηλητηριάστηκε το ψωμί και άλλα τρόφιμα από εχθρούς της χριστιανοσύνης, τους Τούρκους σε μια περίπτωση, τον πατέρα της Αγίας στην άλλη, η επέμβαση της Αγίας Βαρβάρας ήταν άμεση.

Παρουσιάστηκε στον ύπνο κάποιας γυναίκας και προειδοποίησε τους πιστούς να μην φάνε από το δηλητηριασμένο ψωμί, αλλά να βράσουν σιτάρι και ότι άλλο βρισκόταν στα σπίτια εκείνη την περίοδο (συνήθως ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα), για να περάσουν τις δύσκολες μέρες του χειμώνα. Έτσι έγινε η πρώτη “Βαρβάρα”.

Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή που συνδέεται όπως είπαμε με τη λατρεία της Αρχαίας θεάς, της Εκάτης. Στην αρχαία Θράκη η παραγωγή του σιταριού αποτελούσε βασική οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων. Γιόρταζαν στις αρχές του χειμώνα τα “Εκαταία” προς τιμήν της θεάς Εκάτης.

Αυτή την εποχή οι αποθήκες των σπιτιών ήταν γεμάτες σιτάρι που είχαν θερίσει το καλοκαίρι, καθώς και άλλα προϊόντα, όπως ξηρά σύκα, σταφίδες, καρύδια κλπ, που διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Με αυτά τα υλικά παρασκεύαζαν το Εκαταίο Δείπνο. Η “Βαρβάρα” πιθανόν αντικατέστησε το Εκαταίο Δείπνο, που προσέφεραν στη θεά ζητώντας να προστατεύει τους ίδιους κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά και το σιτάρι που είχαν σπείρει λίγο πριν, στο τέλος του φθινοπώρου.

Όποια εκδοχή και αν δεχθεί ο καθένας, το έθιμο της Βαρβάρας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής λατρευτικής παράδοσης της Θράκης και συνεχίζεται αδιάκοπα στο πέρασμα των αιώνων.

Στη Θράκη χρησιμοποιούν εννέα είδη για την παρασκευή της Βαρβάρας. Σιτάρι, αμύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνι και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά. Στην περιοχή της Μακράς Γέφυρας και της Αδριανούπολης για γούρι έριχναν μέσα 3 έως 4 κουκιά και όποιος τα έβρισκε θεωρούνταν καλότυχος.

Η “Βαρβάρα” παρασκευάζονταν την παραμονή της εορτής της Αγίας Βαρβάρας και μοιράζονταν ανήμερα της γιορτής της πρωί – πρωί. Και τότε έβλεπες από κάθε σπίτι να βγαίνουν παιδιά, κρατώντας στα χέρια τους από το χερουλάκι τσίγκινα δοχεία με το γλυκό κολυβόζουμο και να το μοιράζουν στα σπίτια της γειτονιάς, απ’ όπου επίσης έπαιρναν τη δική τους “Βαρβάρα” και την πήγαιναν χαρούμενα στο σπίτι τους. Ήταν εκείνη η μέρα γιορτή για τα παιδιά και κάθε χρόνο την περίμεναν με μεγάλη χαρά, διηγούνται με συγκίνηση ακόμη και σήμερα οι μεγαλύτεροι.

Η ατμόσφαιρα σ’ όλο το χωριό ήταν εορταστική. Το σπίτι έπρεπε οπωσδήποτε να λάμπει από καθαριότητα και να είναι πανέτοιμο να δεχτεί κάθε επισκέπτη. Σ’ ένα μεγάλο πανηγύρι στην καρδιά του Χειμώνα εξελίσσονταν τελικά η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας στη Θράκη, με τη Θρακιώτισσα γυναίκα φορώντας την παραδοσιακή θρακιώτικη φορεσιά να πρωτοστατεί στο όλο σκηνικό.

Επί πλέον, ο λαός μας συνέδεσε την ημέρα της γιορτής της Αγίας Βαρβάρας με τον ερχομό του χειμώνα και το κρύο που όλο και δυναμώνει: «Η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει, ο Άη Σάββας σαβανώνει κι ο Άη Νικόλας παραχώνει» ή «Αγιά Βαρβάρα μίλησε και Σάββας απεκρίθη, ο Άη Νικόλας έφτασε με χιόνια φορτωμένος».

Γι’ αυτό από τα παλιά χρόνια η γιορτή της Αγίας Βαρβάρας ήταν το χρονικό σημείο που σταματούσαν οι γεωργικές ασχολίες, αλλά και οι φροντίδες που είχαν σχέση με την καθαριότητα των σπιτιών. Και τις μεγάλες νύχτες του Δεκέμβρη οι γιορτές των Αγίων της εκκλησίας μας έδιναν την ευκαιρία στους ανθρώπους να ανταλλάξουν επισκέψεις και να απολαύσουν τη ζεστασιά των καλοστρωμένων σπιτικών.

 

Πληροφορίες από τον Σύλλογο Θρακών Μαγνησίας και Θρακική Εστία Βέροιας.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
  • TAGS:
  • Ηλίας Προβόπουλος
  • πολιτισμός
  • έθιμα

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η παγωμένη καμπάνα
    Ηλίας Προβόπουλος, 22/02/2021 - 21:20

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η παγωμένη καμπάνα

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Με τον τρόπο μιας κρανιάς
    Ηλίας Προβόπουλος, 20/02/2021 - 11:47

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Με τον τρόπο μιας κρανιάς

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός στη Καραγκούνα, Μαίρη Θεολόγη
    Ηλίας Προβόπουλος, 19/02/2021 - 15:38

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός στη Καραγκούνα, Μαίρη Θεολόγη

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δέντρα που δεν αγαπάμε
    Ηλίας Προβόπουλος, 19/02/2021 - 08:20

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τα δέντρα που δεν αγαπάμε

  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια γενιά μάχεται την επιδημία

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια γενιά μάχεται την επιδημία

    Πήγα χθες με την μάνα μου Αγγελική (Κούλα) Προβοπούλου (1931) στο Καρπενήσι για να κάνει το δεύτερο εμβόλιο για τον...
    Ηλίας Προβόπουλος, 17/02/2021 - 10:42
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο χειμώνας και η κακή μας μοίρα...

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο χειμώνας και η κακή μας μοίρα...

    Το πέρασμα της Μήδειας -όπως αποκάλεσαν ένα κάπως πιο έντονο και συνηθισμένο καιρικό φαινόμενο του Φλεβάρη- με κύρια χαρακτηριστικά τις...
    Ηλίας Προβόπουλος, 16/02/2021 - 16:09
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Δυο πιγκουίνοι στη χιονισμένη στέγη

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Δυο πιγκουίνοι στη χιονισμένη στέγη

    Από τη μια ο κορωνοϊός που δεν μας αφήνει να κάνουμε βήμα, εμείς από το χωριό και οι περισσότεροι από...
    Ηλίας Προβόπουλος, 15/02/2021 - 14:04
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν η ζωή έχει κοινό δρόμο

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν η ζωή έχει κοινό δρόμο

    Μπορεί και να αγνοούν τι ημέρα ξημέρωσε σήμερα και ποιος άγιος εορτάζεται· ο κερδώος Βαλεντίνο των δυτικών που έγινε και δικός...
    Ηλίας Προβόπουλος, 14/02/2021 - 20:53
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Του Αγίου Βαλεντίνου στην καραντίνα

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Του Αγίου Βαλεντίνου στην καραντίνα

    Αφού δεν χαρίστηκε ούτε στον Άγιο Βασίλη φέτος ο κορωνοίος, θα άφηνε τον Άγιο Βαλεντίνο να γιορτάσει σπέρνοντας με βεβαιότητα...
    Ηλίας Προβόπουλος, 13/02/2021 - 11:20
  • Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το πρόστιμο της ντροπής

    Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το πρόστιμο της ντροπής

    Την έβλεπα κι εγώ όταν περνούσα από τη Λαμία, έξω από μια τράπεζα κοντά στην Πλατεία Πάρκου να έχει απλωμένη...
    Ηλίας Προβόπουλος, 11/02/2021 - 09:36

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 101
  • 102
  • 103
  • 104
  • 105
  • 106
  • 107
  • 108
  • 109
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Η τέχνη της + ομιλίας στην ασφάλιση
15:48 Η τέχνη της + ομιλίας στην ασφάλιση
  • 14:39 Brokers Union: Συνέδριο & Βραβεύσεις Συνεργατών 2024 - Μια βραδιά αφιερωμένη σε όσους χτίζουν το αύριο και φέρνουν στον όμιλο 57 εκατ. μικτά ασφάλιστρα
  • 13:30 Η συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην ασφάλεια των αυτοκινήτων
  • 13:15 Οι νέοι αντιπρόεδροι σε Άρειο Πάγο, ΣτΕ και Ελεγκτικό Συνέδριο
  • 12:30 Έρευνα Howden: Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χάνουν εξοικονομήσεις £2,7 δισ. σε Εθνικές Ασφαλιστικές Εισφορές
  • 12:24 Kυβερνητική σύσκεψη για τη λειψυδρία - Οι 5 άξονες αντιμετώπισης
  • 11:11 Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Διευκρινίσεις ΑΑΔΕ για διακοπή ΑΜΑ και εγγραφή νέων ακινήτων
  • 10:44 Πως θα επιστρέψει το αυτοκίνητό μου πίσω, έχει βλάβη και είμαι στο νησί!
  • 10:17 Πόσο ασφαλισμένος είναι ο τουριστικός κλάδος;
  • 09:48 UniCredit: Στα 3,3 δισ. τα κέρδη β΄ τριμήνου
  • 09:20 Κλάδος Αυτοκινήτων: Όταν στα συνέδρια των ασφαλιστών οι μισοί βραβεύονται για την παραγωγή τους σε αυτόν!
  • 09:15 KPMG-Hippocratic AI: Συνεργασία για το μετασχηματισμό της παροχής υγειονομικής περίθαλψης μέσω πρακτόρων (“agents”) τεχνητής νοημοσύνης
  • 09:10 Ο αντισημιτισμός=ρατσισμός και η αριστερή υποκρισία, όλα καλά κ. Κικίλια(;), ανεβάζει ρυθμούς η οικονομία, ο «πόλεμος» κυβέρνησης-τραπεζών, η Motor Oil και το «πράσινο» υδρογόνο
  • 09:00 Πώς τα πρότυπα Euro NCAP αλλάζουν το τοπίο στα ασφαλιστικά τιμολόγια;
  • 08:55 Πόσο κοστίζει στον Ασφαλιστικό Διαμεσολαβητή η έλλειψη εξυπηρέτησης στον πελάτη;
  • 15:16 Δωρεά Ιατρικού Εξοπλισμού από την ΕΥΡΩΠΗ HOLDINGS Α.Ε. προς τη ΣΚΑΪ HOPE ΑΜΚΕ για την Ενίσχυση των Αεροδιακομιδών Ασθενών
  • 14:25 SKY express: Ισχυρή διεθνής ανάπτυξη για τον ελληνικό αερομεταφορέα με +33% στο 2ο τρίμηνο του 2025
  • 14:04 H Generali προχωρά στην εξαγορά του Ομίλου της Ευρωκλινικής
  • 13:35 Η Akkadia Holdings ανακοινώνει την πώληση της Ευρωκλινικής στη Generali Hellas
  • 13:23 Η ERB Ασφαλιστική στηρίζει την αριστεία και επιβραβεύει την πρωτιά
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 17/7 Υπασφαλισμενος: Τι απαντά ο Πάνος Δημητρίου (Generali) στα περί εξαγορών
  2. 22/7 H Generali προχωρά στην εξαγορά του Ομίλου της Ευρωκλινικής
  3. 22/7 Ο Τραμπ στην Αθήνα(;) και ιταλικοί ύμνοι για την Ελλάδα, ο Γιά(ν)ης ξαναχτυπά, το μήνυμα της Αθήνας στους μετανάστες, και άλλος «πράσινος φραπές»
  4. 18/7 Αποκλειστικό: Στον όμιλο Ardonagh Group μέσω του Agora Insurance Brokers η ΜΑΡΤΕΝ Insurance Risk Consultants
  5. 21/7 Ριζικές αλλαγές στις τραπεζικές χρεώσεις με παρέμβαση Πιερρακάκη: Τι θα ισχύει
  6. 18/7 Ασφάλεια και χρηματοδότηση από τη Hellas Direct: Νέα εργαλεία για τον σύγχρονο οδηγό
  7. 17/7 Η Τράπεζα της Ελλάδος, ο Αποστολόπουλος και οι ασφαλιστικές

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube