close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Ο Άγιος που ελευθερώνει
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
15/12/2023 - 09:05
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Ο Άγιος που ελευθερώνει

Ηλίας Προβόπουλος, 15/12/2023
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Του Αγίου Ελευθερίου σήμερα και ανάμεσα στους μεγάλους ναούς που είναι αφιερωμένοι στον Άγιο (Αχαρνών, Γκύζη), εορτάζει και το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας Γοργοεπικόου δίπλα στην Μητρόπολη των Αθηνών το οποίο συνδέει με μοναδικό τρόπο την αρχαία, βυζαντινή και σύγχρονη ιστορία της.

Είναι ένα κομψό κτίσμα, που σώζεται στην αρχική του μορφή και η ακριβής του χρονολόγηση είναι δύσκολη. Είναι ημισύνθετος τετρακίονος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο αθηναϊκού τύπου ναός, ο οποίος στις εξωτερικές του μαρμάρινες επιφάνειες φέρει εντοιχισμένες ανάγλυφες πλάκες διαφορετικών εποχών (αρχαϊκών, ρωμαϊκών, πρωτοχριστιανικών χρόνων). Κατά μια μερίδα ιστορικών η κατασκευή του σχετίζεται με τον μητροπολίτη Αθηνών (1182-1204 μ.Χ.) Μιχαήλ Χωνιάτη, που ως φορέας της κλασσικής παιδείας αγαπούσε ιδιαίτερα το αρχαίο παρελθόν της πόλης.

Σήμερα αποτελεί παρεκκλήσι της Μητροπόλεως Αθηνών και χρησιμοποιείται για τέλεση μυστηρίων και προσκύνηση σορών επισήμων προς πάνδημο ασπασμό. Ο ναός πανηγυρίζει στις 15 Δεκεμβρίου (εορτή του Αγίου Ελευθερίου και της μητέρας του Ανθίας), ενώ παλαιότερα εόρταζε στις 15 Αυγούστου (Κοίμηση της Θεοτόκου).
Αρχικά η εκκλησία ήταν αφιερωμένη στην Παναγία τη Γοργοεπήκοο, το Γοργοπήκο του Αθηναϊκού λαού, δηλαδή τη Θεοτόκο που γρήγορα και αποτελεσματικά ακούει τις προσευχές των πιστών.

Ο ναός πιθανολογείται ότι έχει κτισθεί πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού, που ήταν αφιερωμένος στη Θεά του τοκετού Ειλειθυία. Πάντως σε οποιαδήποτε περίπτωση ο κτήτορας του ναού ένιωθε θαυμασμό για τις αισθητικές αξίες του αρχαίου κόσμου και συγκέντρωσε όσα γλυπτά μπορούσε προκειμένου να τα αναδείξει σε ένα είδος υπαίθριου μουσείου εντοιχισμένου στις πλευρές της εκκλησίας.

Κατά την βυζαντινή εποχή συνήθιζαν να ενταφιάζουν τους κεκοιμημένους τους στα προαύλια των ενοριών τους. Ο συγκεκριμένος ναός δεν αποτέλεσε εξαίρεση, με αποτέλεσμα πολλές ταφόπλακες (κάποιες εξ αυτών της γνωστής Αθηναϊκής οικογενείας των Μπενιζέλων και δη της Αγίας Φιλοθέης) να έχουν βρεθεί στο προαύλιο χώρο του ναού. Οι ταφόπλακες αυτές απομακρύνθηκαν οριστικά από το χώρο στα τέλη του 19ου αιώνος μ.Χ..

Κατά την διάρκεια της τουρκοκρατίας έχουμε γραπτές αναφορές, ότι η εκκλησία υπήρξε ενοριακός ναός. Παρά τα κατά καιρούς λεγόμενα, δεν υπήρξε ποτέ Μητροπολιτικός ναός. Η σύγχυση προκλήθηκε από το γεγονός ότι αποτέλεσε εντευκτήριο οίκο του εκάστοτε μητροπολίτη (τόπος προσευχής) της πόλεως των Αθηνών. Άλλωστε μέχρι τον καταστροφικό σεισμό του 1651 μ.Χ. η Μητρόπολη των Αθηνών βρισκόταν στον Άρειο Πάγο. Για άγνωστους λόγους προτιμήθηκε η μεταφορά της στον χώρο δίπλα στον Άγιο Ελευθέριο (δεν πρόκειται για τη σημερινή Μητρόπολη Αθηνών βέβαια) με την ανοικοδόμηση νέου ναού.

Οι κίονες που στήριζαν τον τρούλο του Αγίου Ελευθερίου, αντικαταστάθηκαν το 1833 μ.Χ. από κτιστούς πεσσούς, λόγω φθορών, που υπέστησαν ανά τους αιώνες. Επίσης σύμφωνα με αναφορές στη δυτική όψη του ναού είχε προστεθεί κωδωνοστάσιο , το οποίο όμως κατεδαφίσθηκε το 1836 μ.Χ.. Κατά την δημιουργία του πρώτου ελληνικού ανεξάρτητου κράτους, η έλλειψη δημόσιων κτιρίων, οδήγησε τους Βαυαρούς στην βάρβαρη απόφαση να χρησιμοποιήσουν αρκετές εκκλησίες, που ευρίσκοντο τότε σε καλή κατάσταση για κρατικές ανάγκες. Έτσι ο μικρός αυτός ναός από το 1834 έως το 1839 μ.Χ. χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη αρχαιοτήτων, ενώ από το 1839 έως το 1862 μ.Χ. μετετράπη σε Δημόσια Βιβλιοθήκη.

Κατά το 1842 μ.Χ. και εντεύθεν που γίνεται η θεμελίωση του σημερινού Μητροπολιτικού Ναού της Αθήνας (περατώθηκε μετά από 20 χρόνια), πλήθος αρχιτεκτόνων, τεχνιτών και κτιστών που επισκέφτηκαν το χώρο, αναγνώρισαν την σπουδαία ιστορική και αρχιτεκτονική αξία του ναού με συνέπεια να επιμεληθούν την συντήρησή του.

Το 1863 μ.Χ., ο ναός αφιερώνεται στον Άγιο Ελευθέριο με αφορμή την έξωση του Όθωνα και την λήξη της Βαυαροκρατίας στην Ελλάδα. Η σύνδεση του Αγίου Ελευθερίου με την ιστορία της Αθήνας είναι διττή. Αφενός συνδέεται με την απελευθέρωση της πόλεως από τους Τούρκους - Βαυαρούς και αφετέρου συνδέεται με την αρχαία Ελλάδα, καθότι ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Ελευθερίου και προστάτου των εγκύων γυναικών οικοδομήθηκε στα θεμέλια του αρχαιϊκού ναού της θεότητας του τοκετού Ειλειθυίας.

Εσωτερικά ελάχιστα σπαράγματα τοιχογραφιών σώζονται, τόσο αποσπασματικά, που ούτε να ταυτιστούν ούτε να χρονολογηθούν μπορούν, ενώ το τέμπλο είναι σύγχρονο.

Οι εργασίες συντήρησης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας πραγματοποιήθηκαν της διετία 2002-2004 μ.Χ..

Το 1860 μ.Χ. μετατρέπεται σε παρεκκλήσι του μητροπολιτικού ναού των Αθηνών. Από τότε χρησιμοποιείται η ειρωνική - πειρακτική φράση για τα ζευγάρια με μεγάλη υψομετρική διαφορά ότι ομοιάζουν με την Μητρόπολη και τον Άγιο Ελευθέριο.

Το 1861 μ.Χ., η Εκκλησία, έπειτα από την αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα κατά του βασιλέως Όθωνα το βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου (κατά τον εσπερινό του Αγίου Σώζωντος) και προτάσει της βασίλισσας Αμαλίας, μετονομάζεται σε Άγιο Σώζωντα.


Ο Άγιος Ελευθέριος

Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε τον 2o αιώνα στην Ελλάδα (πολλοί λένε στην Ρώμη) από πλούσιους γονείς, επί αυτοκρατόρων Κόμμοδου και Σεπτίμιου Σεβήρου. Μεγάλωσε χωρίς πατέρα και ανατράφηκε από την ευσεβή και φιλάνθρωπο μητέρα του, Ανθία η οποία ασπάστηκε τον Χριστιανισμό ακούοντας κήρυγμα από μαθητές του Αποστόλου Παύλου.

Ο Ελευθέριος ηλικία 15 ετών χειροτονήθηκε από τον επίσκοπο Ρώμης Ανίκητο, διάκονος και έπειτα από τρία χρόνια ιερέας. Σε ηλικία 20 ετών έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού, σημερινής Αλβανίας με έδρα την Αυλώνα. Λέγεται ότι η φήμη της αρετής του Αγίου Ελευθερίου ήταν τόσο μεγάλη που έφτασε μέχρι τη Βρετανία. Ο βασιλιάς της, Λούκιος, έγραψε επιστολή στον Ελευθέριο και του δήλωνε ότι αυτός και ο λαός του επιθυμούσαν να γίνουν χριστιανοί. Ο Ελευθέριος δύο ιεραπόστολους, που κατήχησαν και βάπτισαν χριστιανούς τον Λούκιο και το λαό του.

Όταν ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε τη δράση του Ελευθερίου διέταξε την σύλληψή του. Έπειτα από πολλά βασανιστήρια ο Ελευθέριος οδηγήθηκε στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως δεν τον άγγιξαν, γι’ αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με την μητέρα του. Ο Άγιος Ελευθέριος θεωρείται βοηθός των εγκύων. Τους δίνει «καλή λευτεριά». Στη Θράκη οι έγκυες τιμούν ιδιαιτέρως τον Άγιο Ελευθέριο. Στην Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες λένε: «Αϊ Λευτέρη μ’ λευτερώσει την, Αϊ μου Αύκουλα αυκόλυνέ την».

Στη Λέσβο πάλι, δεν είναι μόνο οι έγκυες που τάζουν άρτους στον Άγιο, αλλά και οι μαμές, για να τους «βγαίνουν καλά οι γέννες». Σε περίπτωση δύσκολου τοκετού, οι μέλλουσες μητέρες τάζουν το παιδί τους στον Άγιο και του δίνουν το όνομά του. Επίσης, ο Άγιος Ελευθέριος, θεωρείται ευεργέτης και προστάτης των φυλακισμένων.

ΥΓ. Τα στοιχεία από διάφορες δικτυακές σελίδες και κυρίως από την http://www.byzantineathens.com

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Καύσωνας: Έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων
    Ηλίας Προβόπουλος, 21/07/2025 - 08:58

    Καύσωνας: Έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων

  • Ιερόθεος: 30χρόνια Ποιμαντορίας στον Επισκοπικό θρόνο της Ναυπάκτου
    Ηλίας Προβόπουλος, 21/07/2025 - 08:45

    Ιερόθεος: 30χρόνια Ποιμαντορίας στον Επισκοπικό θρόνο της Ναυπάκτου

  • Συναυλία στον Αρχαιολογικό Χώρο του Ιερού της Αρτέμιδος Βραυρωνίας
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/07/2025 - 11:40

    Συναυλία στον Αρχαιολογικό Χώρο του Ιερού της Αρτέμιδος Βραυρωνίας

  • Πεζοπορία στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στον Άγιο Βλάσιο Παρακαμπυλίων
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/07/2025 - 11:33

    Πεζοπορία στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στον Άγιο Βλάσιο Παρακαμπυλίων

  • Το Μεσολόγγι τιμά τον Κάλαμο

    Το Μεσολόγγι τιμά τον Κάλαμο

    Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο Ναυτικός Όμιλος Μεσολογγίου και το Ιστορικό Μουσείο «Διέξοδος» θα πραγματοποιήσουν στον Κάλαμο, το...
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/07/2025 - 10:55
  • O Λόφος Σκουζέ γιορτάζει τον άγιο Αιμιλιανό

    O Λόφος Σκουζέ γιορτάζει τον άγιο Αιμιλιανό

    Ο Άγιος Αιμιλιανός γεννήθηκε στο Δορόστολο της Θρακικής Μοισίας, τότε που αυτοκράτορας ήταν ο Ιουλιανός ο Παραβάτης. Ήταν δούλος σε ένα...
    Ηλίας Προβόπουλος, 18/07/2025 - 10:33
  • Αγία Μαρίνα η μεγαλομάρτυς

    Αγία Μαρίνα η μεγαλομάρτυς

    Η Αγία Μαρίνα γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Πισιδίας, στα χρόνια του αυτοκράτορα Κλαυδίου του Β', το 270 μ.Χ. Λίγες μέρες μετά...
    Ηλίας Προβόπουλος, 17/07/2025 - 08:54
  • 16 Ιουλίου τιμάται η μνήμη του Ιερομάρτυρος Αθηνογένους και των συν αυτώ

    16 Ιουλίου τιμάται η μνήμη του Ιερομάρτυρος Αθηνογένους και των συν αυτώ

    Σήμερα, Τετάρτη 16 Ιουλίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο του 2025 τιμάται η μνήμη του Ιερομάρτυρος Αθηνογένους και των συν αυτώ,...
    Ηλίας Προβόπουλος, 16/07/2025 - 09:13
  • Επιμνημόσυνη δέηση για τον ήρωα της Κύπρου Αιμίλιο Μανιά στον Άγιο Δημήτριο Παραβόλας

    Επιμνημόσυνη δέηση για τον ήρωα της Κύπρου Αιμίλιο Μανιά στον Άγιο Δημήτριο Παραβόλας

    Στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Παραβόλας, την προσεχή Κυριακή 20 Ιουλίου 2025 και μετά τη Θεία Λειτουργία θα τελεσθεί επιμνημόσυνη...
    Ηλίας Προβόπουλος, 16/07/2025 - 09:05
  • Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά μας

    Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά μας

    Πέντε νέα στοιχεία προστέθηκαν στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας Καμήλα και Ντιβιτζής, Καμήλις κι Ντιβιτζήδις – Ευετηριακό Έθιμο...
    Ηλίας Προβόπουλος, 15/07/2025 - 10:24

Σελίδες

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Η τέχνη της + ομιλίας στην ασφάλιση
15:48 Η τέχνη της + ομιλίας στην ασφάλιση
  • 14:39 Brokers Union: Συνέδριο & Βραβεύσεις Συνεργατών 2024 - Μια βραδιά αφιερωμένη σε όσους χτίζουν το αύριο και φέρνουν στον όμιλο 57 εκατ. μικτά ασφάλιστρα
  • 13:30 Η συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης στην ασφάλεια των αυτοκινήτων
  • 13:15 Οι νέοι αντιπρόεδροι σε Άρειο Πάγο, ΣτΕ και Ελεγκτικό Συνέδριο
  • 12:30 Έρευνα Howden: Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις χάνουν εξοικονομήσεις £2,7 δισ. σε Εθνικές Ασφαλιστικές Εισφορές
  • 12:24 Kυβερνητική σύσκεψη για τη λειψυδρία - Οι 5 άξονες αντιμετώπισης
  • 11:11 Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Διευκρινίσεις ΑΑΔΕ για διακοπή ΑΜΑ και εγγραφή νέων ακινήτων
  • 10:44 Πως θα επιστρέψει το αυτοκίνητό μου πίσω, έχει βλάβη και είμαι στο νησί!
  • 10:17 Πόσο ασφαλισμένος είναι ο τουριστικός κλάδος;
  • 09:48 UniCredit: Στα 3,3 δισ. τα κέρδη β΄ τριμήνου
  • 09:20 Κλάδος Αυτοκινήτων: Όταν στα συνέδρια των ασφαλιστών οι μισοί βραβεύονται για την παραγωγή τους σε αυτόν!
  • 09:15 KPMG-Hippocratic AI: Συνεργασία για το μετασχηματισμό της παροχής υγειονομικής περίθαλψης μέσω πρακτόρων (“agents”) τεχνητής νοημοσύνης
  • 09:10 Ο αντισημιτισμός=ρατσισμός και η αριστερή υποκρισία, όλα καλά κ. Κικίλια(;), ανεβάζει ρυθμούς η οικονομία, ο «πόλεμος» κυβέρνησης-τραπεζών, η Motor Oil και το «πράσινο» υδρογόνο
  • 09:00 Πώς τα πρότυπα Euro NCAP αλλάζουν το τοπίο στα ασφαλιστικά τιμολόγια;
  • 08:55 Πόσο κοστίζει στον Ασφαλιστικό Διαμεσολαβητή η έλλειψη εξυπηρέτησης στον πελάτη;
  • 15:16 Δωρεά Ιατρικού Εξοπλισμού από την ΕΥΡΩΠΗ HOLDINGS Α.Ε. προς τη ΣΚΑΪ HOPE ΑΜΚΕ για την Ενίσχυση των Αεροδιακομιδών Ασθενών
  • 14:25 SKY express: Ισχυρή διεθνής ανάπτυξη για τον ελληνικό αερομεταφορέα με +33% στο 2ο τρίμηνο του 2025
  • 14:04 H Generali προχωρά στην εξαγορά του Ομίλου της Ευρωκλινικής
  • 13:35 Η Akkadia Holdings ανακοινώνει την πώληση της Ευρωκλινικής στη Generali Hellas
  • 13:23 Η ERB Ασφαλιστική στηρίζει την αριστεία και επιβραβεύει την πρωτιά
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 17/7 Υπασφαλισμενος: Τι απαντά ο Πάνος Δημητρίου (Generali) στα περί εξαγορών
  2. 22/7 H Generali προχωρά στην εξαγορά του Ομίλου της Ευρωκλινικής
  3. 22/7 Ο Τραμπ στην Αθήνα(;) και ιταλικοί ύμνοι για την Ελλάδα, ο Γιά(ν)ης ξαναχτυπά, το μήνυμα της Αθήνας στους μετανάστες, και άλλος «πράσινος φραπές»
  4. 18/7 Αποκλειστικό: Στον όμιλο Ardonagh Group μέσω του Agora Insurance Brokers η ΜΑΡΤΕΝ Insurance Risk Consultants
  5. 21/7 Ριζικές αλλαγές στις τραπεζικές χρεώσεις με παρέμβαση Πιερρακάκη: Τι θα ισχύει
  6. 18/7 Ασφάλεια και χρηματοδότηση από τη Hellas Direct: Νέα εργαλεία για τον σύγχρονο οδηγό
  7. 17/7 Η Τράπεζα της Ελλάδος, ο Αποστολόπουλος και οι ασφαλιστικές

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube