Διευκρινίσεις αναφορικά με την επιβολή φόρου ασφαλίστρων επί των ασφαλιστικών συμβάσεων που συνάπτουν Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης με ασφαλιστικές επιχειρήσεις για την ασφάλιση των μελών τους δίνει εκύκλιος της ΑΑΔΕ.
Η εγκύκλιος αφορά τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2016/2341 (ν. 4680/2020) και τις Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν ή επιθυμούν να αναλάβουν τη διαχείριση των ασφαλιστικών παροχών που χορηγούν τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης στα μέλη τους.
Ειδικότερα, η εγκύκλιος αναφέρει τα εξής:
1. Με τις διατάξεις του αρ. 29 του ν. 3492/2006, επιβάλλεται φόρος ασφαλίστρων στα απαιτητά ασφάλιστρα και τα πάσης φύσεως δικαιώματα που απορρέουν από την ασφαλιστική σύμβαση. Στο φόρο υπόκεινται οι ημεδαπές ασφαλιστικές επιχειρήσεις, οι αλλοδαπές ασφαλιστικές επιχειρήσεις και αλληλέγγυα οι φορολογικοί αντιπρόσωποι αυτών, καθώς και φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που εισπράττουν ασφάλιστρα παροχής οδικής βοήθειας σε περίπτωση ατυχήματος οδικού οχήματος είτε με τη μορφή συνδρομής είτε εκτάκτως.
Ο φόρος υπολογίζεται στο σύνολο των ασφαλίστρων, χωρίς καμία έκπτωση και επιρρίπτεται από τον κατά νόμο υπόχρεο σε βάρος του αντισυμβαλλομένου, έστω και αν αυτός απολαμβάνει γενικής απαλλαγής από κάθε φόρο υπέρ του Δημοσίου.
2. Με τις διατάξεις του αρ. 3 του ν.4364/2016, ορίζεται ως αντασφάλιση, η δραστηριότητα που συνίσταται στην ανάληψη κινδύνων που εκχωρούνται από ασφαλιστική επιχείρηση ή ασφαλιστική επιχείρηση τρίτης χώρας ή από μια άλλη αντασφαλιστική επιχείρηση ή αντασφαλιστική επιχείρηση τρίτης χώρας ή, στην περίπτωση της ένωσης ασφαλιστών, που είναι γνωστή ως Lloyd`s, η δραστηριότητα που συνίσταται στην ανάληψη κινδύνων που εκχωρούνται από οποιοδήποτε μέλος των Lloyd`s και αναλαμβάνονται από ασφαλιστική ή αντασφαλιστική επιχείρηση άλλη από την ένωση ασφαλιστών Lloyd`s, ή η παροχή κάλυψης από αντασφαλιστική επιχείρηση σε οντότητα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2016/2341/ΕΚ.
Παράλληλα οι διατάξεις του αρ. 125 του ίδιου νόμου ορίζουν ότι τα ασφαλιστήρια συμβόλαια υπόκεινται αποκλειστικά στις προβλέψεις του ελληνικού δικαίου ως προς τους οφειλόμενους έμμεσους φόρους, τα τέλη, τα τυχόν δικαιώματα και τις εισφορές υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου ή τρίτων προσώπων, εφόσον κράτος - μέλος του κινδύνου ή της ασφαλιστικής υποχρέωσης είναι η Ελλάδα.
3. Τόσο με την εγκύκλιο ΠΟΛ 1028/2017 όσο και με την ΠΟΛ 1126/2006, διευκρινίστηκε ότι τα αντασφάλιστρα δεν υπάγονται σε φόρο ασφαλίστρων εφόσον έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί φόρου ασφαλίστρων η πρωτασφάλιση, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα υπάγονταν σε διπλή ή πολλαπλή φορολογία τα ίδια έσοδα, δεδομένου ότι ο αντασφαλιστής εισπράττει από τον πρωτασφαλιστή τα ασφάλιστρα που έχουν συνομολογηθεί με τον πελάτη. Ως υπαγωγή της πρωτασφάλισης στο φόρο ασφαλίστρων για την εφαρμογή της απαλλαγής των αντασφαλίστρων νοείται όχι μόνο η επιβολή φόρου αλλά και η απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων που προβλέπεται στον ν. 4364/2016. Έτσι, απαλλάσσονται από τον φόρο τα αντασφάλιστρα στην περίπτωση που προβλέπεται απαλλαγή του ασφαλίσματος από το φόρο (όπως τα ασφάλιστρα από ασφαλιστήρια συμβόλαια διάρκειας τουλάχιστον 10 ετών τα οποία εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου ασφαλίστρων, αλλά απαλλάσσονται) .
4. Τα Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών - Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) διέπονται από τις διατάξεις του ν. 4680/2020 και της αντίστοιχης οδηγίας 2016/2341/ΕΚ. Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2016/2341/ΕΚ (ν. 4680/2020) δύνανται να εκχωρούν μέρος ή σύνολο του ασφαλιστικού κινδύνου που αναλαμβάνουν σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις (αρθ.61).
Τα ΤΕΑ δεν περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4364/2016 και συνεπώς οι εισφορές των μελών τους δεν υπάγονται σε φόρο ασφαλίστρων.
5. Με δεδομένο ότι, οι εισφορές των μελών των ΤΕΑ βρίσκονται εκτός πεδίου εφαρμογής του ν. 4364/2016, κατά την εκχώρηση από ΤΕΑ του ασφαλιστικού κινδύνου και της διαχείρισης των παροχών σε ασφαλιστική εταιρεία δεν πληρείται η απαραίτητη προϋπόθεση για την απαλλαγή της αντασφάλισης από φόρο ασφαλίστρων, ήτοι η υπαγωγή της πρωτασφάλισης στις διατάξεις του ν. 4364/2016. Συνεπώς τα αντασφάλιστρα που καταβάλλονται από τα ΤΕΑ υπάγονται σε φόρο ασφαλίστρων.
