Τα προκαταρκτικά στοιχεία της Insurance Europe* για τις επιδόσεις ευρωπαϊκών ασφαλιστικών αγορών το 2020 δείχνουν ότι, σε σύγκριση με τον κλάδο ζωής, ο αντίκτυπος της πανδημίας στην παράγωγη ασφαλίστρων κλάδου περιουσίας και ατυχημάτων (P&C) ήταν πιο περιορισμένος συνολικά. 

Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ των επιμέρους επιχειρηματικών τομέων είναι έντονες: η ασφάλιση οχημάτων και η ασφάλιση ταξιδίου δέχτηκαν, κατά μέσο όρο, το μεγαλύτερο πλήγμα, ενώ η ασφάλιση ιδιοκτησίας και η ασφάλιση γενικής αστικής ευθύνης παρουσίασαν συγκρατημένη ανάπτυξη. Υπάρχουν, ωστόσο, σημαντικές διαφορές μεταξύ των αγορών, όχι μόνο λόγω των διαφορών στα προϊόντα που πωλούνται, αλλά και ως αποτέλεσμα των διαφορετικών μέτρων που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις λόγω της πανδημίας.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου περιουσίας και ατυχημάτων το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Ειδικότερα, τέσσερις χώρες κατέγραψαν μείωση, η Λετονία (-6%), η Εσθονία (-4%), η Ιταλία (-2%) και η Ελλάδα (-1%). Σε τέσσερις χώρες η παραγωγή δε μεταβλήθηκε ενώ σε 17 (μεταξύ των οποίων και η Κύπρος) κατέγραψε αύξηση.

Κατά την έναρξη της πανδημίας, τα σύνορα έκλεισαν και εισήχθησαν ταξιδιωτικοί περιορισμοί με αποτέλεσμα οι ασφαλιστικές σε πολλές αγορές να καταγράφουν αύξηση των αξιώσεων στον κλάδο ασφάλισης ταξιδιού, οι οποίες αφορούσαν συμβόλαια που κάλυπταν ακυρώσεις και δεν περιείχαν ρητές εξαιρέσεις πανδημίας. Υπήρξαν επίσης απόπειρες αξιώσεων εναντίον συμβολαίων που, στην πραγματικότητα, δεν κάλυπταν τις σχετικές ζημίες και ορισμένες αγορές ανέφεραν αύξηση των προσπαθειών εξαπάτησης ασφαλιστικών εταιριών. Τα αριθμητικά στοιχεία εξακολουθούν να είναι προσωρινά, αλλά στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, αναμένεται να καταβληθούν 135 εκατ. ευρώ σε ταξιδιωτικές αποζημιώσεις που σχετίζονται με την COVID-19 το 2020.

Όσον αφορά την παραγωγή ασφαλίστρων στον κλάδο ασφάλισης ταξιδιού, πολλές αγορές αναμένεται να αναφέρουν σημαντική μείωση του όγκου των ασφαλίστρων, αντικατοπτρίζοντας τη μεγάλη μείωση στα ταξίδια. Για παράδειγμα, στη Λετονία, οι νέες εργασίες εκτιμάται ότι έχουν μειωθεί κατά 50% σε σύγκριση με το 2019 και σε ορισμένες αγορές είδαμε ότι ο όγκος των νέων εργασιών μειώθηκε εντελώς κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown.

Ένας από τους κλάδους που συζητήθηκαν περισσότερο σε σχέση με την COVID-19 και τα lockdown που επέβαλαν οι κυβερνήσεις είναι η διακοπή εργασιών των επιχειρήσεων. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, τα συμβόλαια διακοπής εργασιών καλύπτουν μόνο φυσικές ζημίες που προκαλούνται από γεγονότα όπως πλημμύρες ή καταιγίδες. Η κάλυψη διακοπής εργασιών χωρίς ζημιά συνήθως δεν πωλείται. Σε λίγες χώρες όπου προσφέρεται κάλυψη χωρίς ζημιές, συνήθως αποκλείεται ο κίνδυνος πανδημίας. Ο κίνδυνος της πανδημίας συνήθως δεν ασφαλίζεται, καθώς αψηφά τον συνήθη μηχανισμό συγκέντρωσης στον οποίο βασίζεται η ιδιωτική ασφάλιση. Αυτός ο μηχανισμός, βάσει του οποίου οι απαιτήσεις των λίγων μοιράζονται μεταξύ των πολλών, δεν λειτουργεί σε μια πανδημία που πλήττει πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων και επιχειρήσεων ταυτόχρονα. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι πανδημίες καλύπτονται από πολιτικές διακοπής εργασιών, συνήθως με αυστηρά όρια και προϋποθέσεις, και σε αυτές τις περιπτώσεις πληρώνονται αποζημιώσεις.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, αναμένεται να καταβληθούν 1,8 δισ. ευρώ για απαιτήσεις διακοπής εργασιών λόγω COVID-19 που πραγματοποιήθηκαν το 2020. Για τον ίδιο λόγο, οι πολιτικές ακύρωσης συμβάντων τείνουν επίσης να αποκλείουν πανδημίες, αν και όχι πάντα. Ως αποτέλεσμα, αναμένεται αύξηση των απαιτήσεων ακύρωσης εκδηλώσεων για το 2020.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στις συνολικές αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στον κλάδο περιουσίας και ατυχημάτων το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%).Οι 13 από τις 17 αναφερόμενες χώρες κατέγραψαν μείωση, μία, η Νορβηγία, παρέμεινε σε σταθερό επίπεδο ενώ τρεις (μεταξύ των οποίων και η Κύπρος) κατέγραψαν αύξηση.

Ασφάλιση οχημάτων

Ο αντίκτυπος της COVID-19 στην παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου οχημάτων στις περισσότερες χώρες που έδωσαν στοιχεία για το 2020 ήταν πιο περιορισμένος σε σχέση με τον κλάδο ζωής, δεδομένου ότι τα τιμολόγια προσαρμόζονται συνήθως - όπου ενδείκνυται και βάσει μακροπρόθεσμων αλλαγών στο περιβάλλον κινδύνου - όταν ανανεώνονται τα συμβόλαια, και στην περίπτωση της ασφάλισης οχημάτων τα συμβόλαια είναι συνήθως ετήσια.

Ωστόσο, οι ασφαλιστικές σε πολλές αγορές προσέφεραν, κατά περίπτωση και για διαφορετικά χρονικά διαστήματα, τη δυνατότητα αναστολής πληρωμών ασφαλίστρων, δωρεάν επέκταση συμβολαίων, απαλλαγές από τέλη ή ακόμη και μερική επιστροφή των πληρωμών ασφαλίστρων καθώς η χρήση των οχημάτων ήταν περιορισμένη για μεγάλο διάστημα. Η παραγωγή ασφαλίστρων στον κλάδο οχημάτων σε αυτές τις αγορές αντανακλά αυτές τις ενέργειες σε κάποιο βαθμό: στη Γαλλία, η παραγωγή ασφαλίστρων αυξήθηκε με πιο αργό ρυθμό από ό, τι τα προηγούμενα χρόνια (+1,0%) λόγω του παγώματος των τιμών.

Σε ορισμένες χώρες, η μείωση του αριθμού των πρόσφατα ταξινομημένων οχημάτων προστέθηκε επηρέασε επίσης την παραγωγή του κλάδου. Αυτό συνέβη στην Ισπανία (-2%) και στην Ιταλία (-4%). Στη Λετονία, τα ασφάλιστρα μειώθηκαν κατά 10,1% μετά την τροποποίηση του νόμου για να καταστεί δυνατή η αναστολή των συμβολαίων για τις εμπορικές μεταφορές.

Εν τω μεταξύ, στη Σουηδία, όπου η κυβέρνηση δεν επέβαλε lockdown το 2020, οι άνθρωποι συνέχισαν να ταξιδεύουν ως συνήθως και η παραγωγή ασφαλίστρων αυξήθηκε κατά 4%. Και σε ορισμένες χώρες ο αριθμός των ασφαλισμένων οχημάτων συνέχισε να αυξάνεται, προκαλώντας αυξήσεις στην παραγωγή ασφαλίστρων, όπως στην Τσεχία, όπου η παραγωγή αυξήθηκε κατά 8,1%.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου οχημάτων το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Ειδικότερα, εννέα χώρες κατέγραψαν μείωση, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα (-4%), ενώ σε 11 χώρες η παραγωγή κατέγραψε αύξηση.

Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις σε πολλές χώρες, είχε ως αποτέλεσμα να κυκλοφορούν λιγότερα οχήματα στους δρόμους για αρκετούς μήνες του 2020.

Η πτώση στη συχνότητα των αιτήσεων αποζημίωσης στον κλάδο οχημάτων αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα των περιορισμών που επιβλήθηκαν. Ωστόσο, πολλές από τις αγορές ανέφεραν αύξηση των μέσων απαιτήσεων - και ιδίως των μέσων απαιτήσεων για σωματική βλάβη - καθώς οι ελάχιστοι που οδηγούσαν στους άδειους δρόμους οδήγησαν συχνά πιο γρήγορα. Οι τάσεις του αυξανόμενου κόστους επισκευής και του αυξανόμενου ιατρικού κόστους που παρατηρούνται εδώ και πολλά χρόνια συνεχίστηκαν το 2020, αυξάνοντας το κόστος των απαιτήσεων και επηρεάζοντας τη μακροπρόθεσμη εξέλιξη των μέσων ασφαλίστρων.

Συμπερασματικά, ενώ οι απαιτήσεις αποζημίωσης μειώθηκαν σε πολλές αγορές το 2020, αυτό δεν συνέβη παντού και η μείωση των απαιτήσεων ήταν γενικά πολύ χαμηλότερη από τις παρατηρούμενες μειώσεις στη συχνότητα απαιτήσεων για ένα μέρος του έτους.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στις συνολικές αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στον κλάδο οχημάτων το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Οι 13 από τις 16 αναφερόμενες χώρες κατέγραψαν μείωση, μία, η Κύπρος, παρέμεινε σε σταθερό επίπεδο ενώ δύο κατέγραψαν αύξηση.

Ασφάλιση ιδιοκτησίας 

Όλες οι χώρες αναφοράς, με εξαίρεση τη Νορβηγία, σημείωσαν αύξηση στην παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου ιδιοκτησίας. Ο αντίκτυπος της πανδημίας τόσο στην ασφάλιση ιδιωτικής όσο και στην ασφάλιση εμπορικής ιδιοκτησίας το 2020 ήταν περιορισμένος. Ωστόσο, οι συνέπειες μπορεί να χρειαστούν χρόνο για να εμφανιστούν, καθώς τα συμβόλαια τείνουν να αναθεωρούνται κάθε χρόνο.

Σε ορισμένες χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Ισπανία, η αύξηση στην παραγωγή ασφαλίστρων αντικατοπτρίζει επίσης την τάση των αυξανόμενων ζημιών από φυσικές καταστροφές.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου ιδιοκτησίας το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Ειδικότερα, μία χώρα, η Νορβηγία κατέγραψε μείωση, μία χώρα, η Ουγγαρία, παρέμεινε σε σταθερό επίπεδο, ενώ σε 20 χώρες η παραγωγή κατέγραψε αύξηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση 1% ενώ η μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 ήταν -1%.

Από τις 16 χώρες αναφοράς, η εικόνα των αιτήσεων αποζημίωσης στον κλάδο ιδιοκτησίας φαίνεται ανάμεικτη.

Στη Γαλλία και τη Νορβηγία σημειώθηκαν λιγότερες διαρρήξεις καθώς πολλά άτομα εργάζονταν από το σπίτι, αν και η Γαλλία ανέφερε σημαντική αύξηση των αξιώσεων εμπορικής ιδιοκτησίας. Εν τω μεταξύ, στην Ισπανία οι αξιώσεις αυξήθηκαν καθώς πολλοί άνθρωποι έμειναν στο σπίτι για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι επισκευές των σπιτιών, αλλά και λόγω των καταστροφών που προκάλεσε η καταιγίδα Gloria στις αρχές του έτους, με αποτέλεσμα μόνο οι αποζημιώσεις προς τους αγρότες να κοστίσουν 600 εκατ. ευρώ.

Η Βουλγαρία και η Λετονία, εν τω μεταξύ, επέστρεψαν στα κανονικά επίπεδα μετά από ένα εξαιρετικό 2019 στο οποίο μια σημαντική ανθρωπογενής καταστροφή καλύφθηκε από ιδιωτική ασφάλιση ιδιοκτησίας σε καθεμία από τις δύο χώρες.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στις συνολικές αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στον κλάδο ιδιοκτησίας το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Οι 10 από τις 16 αναφερόμενες χώρες (μεταξύ των οποίων και η Κύπρος) κατέγραψαν μείωση, ενώ οι υπόλοιπες έξι κατέγραψαν αύξηση.

Ασφάλιση γενικής αστικής ευθύνης

Η συντριπτική πλειοψηφία των αναφερόμενων χωρών σημείωσε αύξηση στην παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου γενικής αστικής ευθύνης το 2020.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων κλάδου γενικής αστικής ευθύνης το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Ειδικότερα, δύο χώρες κατέγραψαν μείωση, ενώ σε 18 χώρες η παραγωγή κατέγραψε αύξηση. Η Ελλάδα σημείωσε αύξηση της τάξης του 6% καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση μαζί με τη Τσεχία και τη Νορβηγία.

Το 2020, οι αποζημιώσεις γενικής αστικής ευθύνης μειώθηκαν σε έξι από τις 16 χώρες αναφοράς. Σε ορισμένες από αυτές, η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας οδήγησε σε μείωση των απαιτήσεων, με τη Γαλλία να καταγράφει τη μεγαλύτερη μείωση. Στο άλλο άκρο είναι η Λετονία, η Κύπρος, η Σλοβακία και η Φινλανδία, όπου οι αποζημιώσεις αυξήθηκαν σημαντικά λόγω της πανδημίας.

Δείτε στον παρακάτω πίνακα την ετήσια μεταβολή στις συνολικές αποζημιώσεις που καταβλήθηκαν στον κλάδο γενικής αστικής ευθύνης το 2020 σε σύγκριση με τη μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 (%). Οι 5 από τις 16 αναφερόμενες χώρες κατέγραψαν μείωση, μία, η Πολωνία, παρέμεινε σε σταθερό επίπεδο ενώ 10 (μεταξύ των οποίων και η Κύπρος) κατέγραψαν αύξηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ουγγαρία κατέγραψε αύξηση 3% ενώ η μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 ήταν 63% και η Εσθονία κατέγραψε μείωση 5% ενώ η μέση μεταβολή τα έτη 2017-2019 ήταν 37%.

*Η «Ασφάλιση στην Ευρώπη: Προκαταρκτικά στοιχεία 2020» βασίζεται στα πρώτα στοιχεία που διατίθενται από 26 από τα 37 μέλη της Insurance Europe και παρέχει πρώιμες ενδείξεις για τις ποσοστιαίες μεταβολές στα ασφάλιστρα και τις επενδύσεις από το 2019 έως το 2020 ενώ εξετάζει και την εξέλιξη των απαιτήσεων. Η έκθεση περιγράφει επίσης τον αντίκτυπο της COVID-19 τόσο στους ασφαλιστικές όσο και στους πελάτες τους και υπογραμμίζει ορισμένα από τα σημαντικά βήματα που έλαβαν οι ασφαλιστικές για να βοηθήσουν στην ανακούφιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όλα τα στοιχεία υπόκεινται σε αλλαγές.

Διαβάστε εδώ αναλυτικά την έκθεση με τα προκαταρκτικά στοιχεία.