Με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας των ασθενών που νοσηλεύονται σε Νοσηλευτικές Μονάδες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υιοθέτησε συγκεκριμένους διεθνείς στόχους μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η ορθή ταυτοποίηση του ασθενή.

Στο πλαίσιο συμμόρφωσης με την ανωτέρω οδηγία-στόχο και αποσκοπώντας στην ενίσχυση της ασφαλούς λειτουργίας των Νοσηλευτικών μονάδων της χώρας αλλά και στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή των διαδικασιών ταυτοποίησης κάθε ασθενή αμέσως μόλις αποφασιστεί η εισαγωγή του στο νοσοκομείο, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, κα. Μίνα Γκάγκα, απέστειλε την με αριθ. Γ2α,γ/68064/08-02-2022 Εγκύκλιο προς όλους τους Διοικητές των Υγειονομικών Περιφερειών της Χώρας με την υποχρέωση να ενημερώσουν όλα τα Νοσοκομεία που υπάγονται στην αρμοδιότητά τους.

Η ανωτέρω εγκύκλιος με θέμα: «Διαδικασίες ταυτοποίησης ασθενών νοσοκομείων» έχει στόχο να καταστήσει σαφές σε όλους τους εμπλεκόμενους λειτουργούς τον ακριβή τρόπο με τον οποίο ταυτοποιείται ο χρήστης υπηρεσιών υγείας μέσα στο χώρο του νοσοκομείου:

Τι είναι η ταυτοποίηση του ασθενή

Η ταυτοποίηση αποτελεί μια ασφαλή διαδικασία που επιτρέπει την χωρίς πιθανότητα λάθους επιβεβαίωση της ταυτότητας του χρήστη υπηρεσιών υγείας. Το βραχιόλι ταυτοποίησης είναι ένα εύκαμπτο πλαστικό υλικό πάνω στο οποίο αναγράφονται όλα τα στοιχεία ταυτοποίησης του χρήστη υπηρεσιών υγείας).

Ποιοί εμπλέκονται στη διαδικασία

• Οι Νοσηλευτές τμημάτων
• Οι Μαίες - Μαιευτές τμημάτων
• Οι Νοσηλευτές και Μαίες/Μαιευτές– Προϊστάμενοι/Τομεάρχες/Διευθυντές Νοσηλευτικής Υπηρεσίας
• Οι Ιατροί
• Το Τμήμα Ποιότητας
• Το Γραφείο Διοικητή/τριας

Πώς υλοποιείται η διαδικασία της ταυτοποίησης

1. Κάθε χρήστης υπηρεσιών υγείας πρέπει να φέρει στο καρπό του χεριού του Βραχιόλι Ταυτοποίησης (ΒΤ), το οποίο θα τοποθετείται σε αυτόν/η με την απόφαση εισαγωγής του/της στο Νοσοκομείο, είτε αυτή προέρχεται από το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, είτε από τα Τακτικά Εξωτερικά Ιατρεία, αλλά και κατά τη γέννηση. Ανεξαρτήτως εισαγωγής ή εισιτηρίου βραχιόλι ταυτοποίησης τοποθετείται σε κάθε ασθενή που υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία, λαμβάνει μακροχρόνια αγωγή, υποβάλλεται σε χειρουργεία μιας ημέρας ή ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.

2. Με την απόφαση εισαγωγής του ασθενούς, στο ΒΤ αναγράφονται από τον/την Νοσηλευτή/τρια ή τον/την Μαιευτή/Μαία (για γυναικολογικά, μαιευτικά και νεογνικά περιστατικά) τα εξής:

~ Ενήλικες ασθενείς:

• Τρία ολόκληρα ονόματα, δηλ. Όνομα Πατρώνυμο Επώνυμο (όχι υποκοριστικά), με πάντα το πατρώνυμο στη μέση. Τα τρία ονόματα πρέπει να είναι τα ίδια με αυτά που αναφέρονται στο φύλλο εισαγωγής του χρήστη υπηρεσιών υγείας, και εάν ο χρήστης υπηρεσιών υγείας είναι προσανατολισμένος σωστά, συνεργάζεται και μπορεί να απαντήσει προφορικά, ο/η νοσηλευτης/τρια ή μαιευτής/μαία (για γυναικολογικά, μαιευτικά και νεογνικά περιστατικά) οφείλει να τον/την ρωτήσει πριν τοποθετήσει το ΒΤ προκειμένου να επιβεβαιώσει τα στοιχεία του/της.
• Ο Αριθμός Μητρώου Ασθενούς του Νοσοκομείου με καθαρή γραφή, αφού ληφθεί από τον ατομικό φάκελο εισαγωγής και ελεγχθεί με αντιπαραβολή.
• Η ημερομηνία γέννησης του χρήστη υπηρεσιών υγείας, όπως αυτή προκύπτει από το φύλλο εισαγωγής του στο νοσοκομείο (πάντα σε σχέση με την ημερομηνία γέννησης που αναγράφεται στην αστυνομική ταυτότητα του χρήστη υπηρεσιών υγείας ή το διαβατήριό του). Οι πληροφορίες που χρησιμοποιούνται για την συμπλήρωση του ΒΤ λαμβάνονται από το φύλλο εισαγωγής (ηλεκτρονικό εισιτήριο) του ασθενούς και επιβεβαιώνονται από τον ίδιο τον ασθενή εάν αυτός έχει πλήρη συνείδηση και μπορεί να συνεργαστεί.

~ Παιδιατρικοί ασθενείς:

• Εάν ο/η ασθενής είναι παιδιατρικός, μέλος της οικογένειας με Α’ βαθμό συγγένειας, κηδεμόνας, ή νόμιμος εκπρόσωπος πρέπει να επιβεβαιώσει τα στοιχεία του παιδιού προκειμένου να αναγραφούν στο ΒΤ.

~ Νεογνά:

• Τα νεογνά ταυτοποιούνται παρουσία της μητέρας, με ροζ βραχιόλι για τα θήλεα νεογνά και μπλε για τα άρρενα, όπου πάντα αναγράφεται: επίθετο νεογνού, ονοματεπώνυμο μητέρας, το φύλο του νεογνού, η ημερομηνία γέννησης, η ώρα γέννησης, ο αριθμός μητρώου εισαγωγής της μητέρας. Τοποθετούνται πάντα 2 βραχιόλια (αντίθετο χέρι- πόδι). Αν η μητέρα έχει λάβει γενική νάρκωση επιβεβαίωση των στοιχείων γίνεται από τον Θεράποντα Ιατρό και τον/την Προϊστάμενο/η. Σε περίπτωση αλλαγής των στοιχείων εισαγωγής της μητέρας (π.χ. προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων σε αντίθεση με τα δηλωθέντα στοιχεία), εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία που αφορά στην μητέρα και προκύπτουν αλλαγές στα στοιχεία του νεογνού (π.χ. αλλαγή στοιχείων εισαγωγής μητέρας), γίνεται αλλαγή στα βραχιόλια αναγνώρισης. Τα αρχικά βραχιόλια αφαιρούνται και συρράπτονται στην ταυτότητα νεογνού που επισυνάπτεται στον ατομικό φάκελο ασθενή. Η ανωτέρω διαδικασία γίνεται από τη/τον μαία/μαιευτή παρουσία της μητέρας. Αμέσως μετά την αφαίρεση, πρέπει να τοποθετηθεί άμεσα το νέο ΒΤ.

~ Ενήλικοι ασθενείς που φτάνουν στο Νοσοκομείο μετά από βαρύ τραυματισμό, χωρίς επικοινωνία με το περιβάλλον, συγχυτικοί και χωρίς συνοδούς:

• Οι ασθενείς αυτοί ταυτοποιούνται, πχ ως «Άγνωστος 1», «Άγνωστος 2», κοκ, με ημερομηνία προσέλευσης και αριθμό μητρώου (η αρίθμηση ξεκινά από την αρχή κάθε ημερολογιακής ημέρας του χρόνου). Τα στοιχεία αυτά ακολουθούν τον ασθενή μέχρι να έρθει επίσημη ανακοίνωση αναγνώρισής του. Σε αυτήν την περίπτωση το ΒΤ αλλάζει και τα πλήρη στοιχεία του ασθενούς αναγράφονται σε αυτό χωρίς να αλλάζει ο αριθμός μητρώου.

3. Εάν η κατάσταση του/της ασθενούς δεν επιτρέπει την τοποθέτηση του ΒΤ στον καρπό του (δεξί ή αριστερό) μπορεί να τοποθετηθεί στον αστράγαλο (δεξί ή αριστερό) του. Εάν είναι πρακτικά αδύνατη η τοποθέτηση του ΒΤ στα ενδεδειγμένα μέρη του σώματος του/της ασθενούς, θα πρέπει το ΒΤ να επικολλάται στα κάγκελα της κλίνης του/της.

4. Τα στοιχεία του ασθενούς στο ΒΤ πρέπει να γράφονται με μπλε ή μαύρο στυλό ευανάγνωστα και χωρίς διορθώσεις (δεν επιτρέπεται η χρήση διορθωτικού στα ΒΤ). Κατά προτίμηση, τα Β.Τ. μπορεί να εκτυπώνονται από το Πληροφοριακό Σύστημα του Νοσοκομείου ή από άλλη εφαρμογή.

5. Όλα τα ΒΤ πρέπει να είναι αδιάβροχα και φιλικά προς το δέρμα.

6. Εάν το ΒΤ του χρήστη υπηρεσιών υγείας καταστραφεί για οποιοδήποτε λόγο και δεν είναι δυνατή η ανάγνωσή του θα πρέπει να αλλαχθεί: πρέπει να κοπεί και δύο άτομα να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία του ασθενούς και να τοποθετηθεί νέο. Αυτή η διαδικασία δεν πρέπει να διακοπεί ή να αναβληθεί για κανένα λόγο. Προτιμάται να προηγηθεί η τοποθέτηση του νέου ΒΤ πριν την αφαίρεση του κατεστραμμένου/ λανθασμένου.

7. Το ΒΤ πρέπει να ασφαλίζει κατά την τοποθέτησή του πολύ καλά και δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ σφιχτό ούτε πολύ χαλαρό.

8. Ο χρήστης των υπηρεσιών υγείας πρέπει να ενημερώνεται διεξοδικά για την χρήση του ΒΤ, τις πληροφορίες που περιλαμβάνει και στην περίπτωση που τον καλέσουν με άλλο όνομα, πρέπει να έχει ενημερωθεί/ευαισθητοποιηθεί πως πρέπει αμέσως να δηλώνει την ταυτότητά του.

9. Το ΒΤ θα πρέπει να παραμένει στον χρήστη υπηρεσιών υγείας καθ΄όλη τη διάρκεια παραμονής του στο χώρο του νοσοκομείου και να αφαιρείται, ως τελευταία διαδικασία, την στιγμή της εξόδου του από το χώρο νοσηλείας, ή σε περίπτωση θανάτου, κατά την παράδοση του νεκρού στο γραφείο παραλαβής.

10. Στα νεογνά που φέρουν υποχρεωτικά δυο (2) βραχιόλια αναγνώρισης, κατά το εξιτήριο κόβεται το ένα (1) βραχιόλι και το νεογνό αποχωρεί από τη μονάδα υγείας φέροντας (1) βραχιόλι το οποίο αφαιρείται από τους γονείς στο σπίτι.

Όσον αφορά στην προμήθεια των ΒΤ, αυτή θα γίνει σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί προμηθειών και η προκαλούμενη δαπάνη θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του κάθε νοσοκομείου.