Ψηφιακός Άτλας για τον καρκίνο του προστάτη από την Astellas

Άρης Μπερζοβίτης, 13/12/2020

Στην Ελλάδα οι νέες διαγνώσεις καρκίνου προστάτη υπολογίζονται σε περίπου 6.500 και το άμεσο κόστος φροντίδας και θεραπείας ανά άτομο είναι 88€

Η Αstellas δημιούργησε τη μοναδική ψηφιακή πλατφόρμα Let’s Talk Prostate Cancer Digital Atlas με πληροφορίες, στοιχεία, αναλύσεις και δεδομένα για τον καρκίνο του προστάτη, με στόχο να συμβάλλει τόσο στην αντιμετώπιση της νόσου όσο και στην ανάπτυξη πολιτικής για τη βελτίωση της φροντίδας και των εκβάσεων του καρκίνου του προστάτη, με γνώμονα τις ανάγκες των ασθενών.

Το πρόγραμμα αναπτύχθηκε τους τελευταίους 12 μήνες από ομάδα ειδικών που συστάθηκε και χρηματοδοτήθηκε από την Astellas Pharma Europe Ltd. Ο Ψηφιακός Άτλας, παρέχει στοιχεία και συγκρίνει τις χώρες ως προς τα περιστατικά του καρκίνου του προστάτη, τη θνησιμότητα, το ποσοστό επιβίωσης, την κλινική προσέγγιση, αλλά και την κατά κεφαλήν δαπάνη σε φάρμακα και θεραπείες για τον καρκίνο, σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η καταγραφή και ανάλυση αυτών των στοιχείων έδειξε ότι:

Ο καρκίνος του προστάτη διαγιγνώσκεται πιο συχνά στους άνδρες, και με αυξανόμενη συχνότητα, αλλά δεν τυγχάνει της ανάλογης προσοχής από τους αρμοδίους φορείς και την Πολιτεία. Ο αριθμός των νέων διαγνώσεων καρκίνου του προστάτη αυξάνεται: 450.000 νέες περιπτώσεις διαγνώστηκαν στην Ευρώπη το 2018, συγκριτικά με 345.000 νέες περιπτώσεις το 2012 ^1,2. Ειδικότερα για την Ελλάδα, οι νέες διαγνώσεις υπολογίζονται σε περίπου 6.500 για το 2018, ενώ οι θάνατοι περίπου σε 1.850 για το ίδιο διάστημα³⁴.
Οι ασθενείς βιώνουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στο επίπεδο περίθαλψης ανά χώρα.
Ζητήματα όπως ο στιγματισμός, η κοινωνική απομόνωση και το χαμηλό ποσοστό αναζήτησης βοήθειας, εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχίες.^3,4
Οι χώρες που επενδύουν περισσότερο στη φροντίδα του καρκίνου τείνουν να επιτυγχάνουν καλύτερες εκβάσεις των ασθενών5. Στην ΕΕ, μόνο τέσσερις χώρες – Αυστρία, Εσθονία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο – έχουν θέσει σε εφαρμογή ειδικούς στόχους για τη βελτίωση των εκβάσεων του καρκίνου του προστάτη ^6,7,8,9 παρότι ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί περίπου το 25% όλων των νέων καρκίνων στους άνδρες και ευθύνεται για το 10% των θανάτων από καρκίνο 10 στους άνδρες κάθε χρόνο.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 3.500 άνδρες, χάνουν τη ζωή τους από καρκίνο του προστάτη, κάθε χρόνο, ενώ η χώρα μας υπολείπεται στην καταγραφή (REGISTRIES) για θεραπευτικές κατηγορίες όπως του Καρκίνου του Προστάτη. Το άμεσο κόστος της φροντίδας και της θεραπείας του καρκίνου ανά άτομο είναι 88€³⁵, το οποίο είναι σημαντικά χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 154€ ανά άτομο³⁶. Πιο συγκεκριμένα για την υγειονομική περίθαλψη το 2017, η Ελλάδα δαπάνησε 1.623 € ανά άτομο, πολύ κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ των 2.884€ που αντιστοιχεί στο 8% του ΑΕΠ (κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ 9,8%)³⁷.

Επιπλέον η Ελλάδα δαπανά μόνο 4 € κατά κεφαλήν για φάρμακα κατά του καρκίνου, που είναι το χαμηλότερο ποσό στην Ευρώπη μαζί με την Εσθονία. Στο άλλο άκρο της κλίμακας, η Αυστρία ξοδεύει 108€ κατά κεφαλήν³⁵.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας (EAU), η φροντίδα και περίθαλψη των ασθενών με καρκίνο του προστάτη, πρέπει να αναλαμβάνεται από μια διεπιστημονική ομάδα εμπειρογνωμόνων, να έχει μια ολιστική προσέγγιση 11. Μόνο 19 από τις 27 χώρες συνιστούν ρητά κάτι τέτοιο στις εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες τους.^{12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27,28,29,30} Στην Ελλάδα όσον αφορά τις κατευθυντήριες οδηγίες, δεν υπάρχουν ρητές συστάσεις για κανένα από τα σημεία που προτείνει η Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία, όπως είναι οι τακτικές αξιολογήσεις περίθαλψης ή αξιολογήσεις από μια ομάδα πολλαπλών ειδικοτήτων.

Ο πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος της Astellas Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας κ. Χάρης Ναρδής παρουσιάζοντας τον Ψηφιακό Άτλαντα για πρώτη φορά στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας, που πραγματοποιήθηκε 7-10 Δεκεμβρίου 2020, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «στην Astellas, με την ανάληψη καινοτόμων πρωτοβουλιών και την υλοποίηση στοχευμένων ενεργειών, φροντίζουμε για τον Ασθενή και θέτουμε σε προτεραιότητα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του. Ο Ψηφιακός Άτλας αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο που μπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου, αλλά και να είναι ο καταλύτης που θα ξεκινήσει τη συζήτηση σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο, ώστε να υπάρξει ο κατάλληλος σχεδιασμός για την ανάπτυξη και εφαρμογή μιας ασθενοκεντρικής πολιτικής σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς Συλλόγων Ασθενών, Επαγγελματιών Υγείας, Υγειονομικών Αρχών και Πολιτείας, με στόχο τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού υγειονομικού συστήματος, που θα παρέχει τις απαιτούμενες θεραπευτικές επιλογές, στο σωστό χρόνο, προς όφελος πάντα του ασθενή με καρκίνο του προστάτη».

Σχετικά με τον Ψηφιακό Άτλαντα

Ο Ψηφιακός Άτλαντας Let’s Talk Prostate Cancer (LTPC) παρέχει μία επισκόπηση των εκβάσεων του καρκίνου του προστάτη σε ολόκληρη την ΕΕ και σε καθεμία από τις 27 χώρες της ΕΕ και το Η.Β. Συγκεντρώνει στοιχεία από ένα ευρύ φάσμα πηγών, παρέχοντας μία οπτική και διαδραστική πλατφόρμα για τη σύγκριση της επίπτωσης, της θνητότητας, της επιβίωσης, καθώς και των δαπανών για φάρμακα και τη φροντίδα του καρκίνου του προστάτη στην ΕΕ. Τα προφίλ των χωρών παρέχουν μία επισκόπηση των ειδικών εκβάσεων για τη συγκεκριμένη χώρα, λεπτομέρειες για την οδό της φροντίδας του καρκίνου του προστάτη όπως καθορίζονται στις εθνικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες για τον καρκίνο του προστάτη, καθώς και έναν κατάλογο με τις κυριότερες οργανώσεις ασθενών με καρκίνο του προστάτη.

Ο Άτλαντας παρουσιάζει τις διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ αναφορικά με την πολιτική και την κλινική προσέγγιση στην υποστήριξη των ασθενών με καρκίνο του προστάτη. Πιστεύουμε ότι οι διαφορές αυτές πρέπει να μειωθούν και ότι όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να συνεργαστούν για να διασφαλιστεί ότι κάθε ασθενής στην Ευρώπη λαμβάνει τη σωστή θεραπεία στο σωστό χρόνο και ένα πρόγραμμα φροντίδας και υποστήριξης προσαρμοσμένο στις ανάγκες του.

Η υπόθεση ότι οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη πεθαίνουν με καρκίνο του προστάτη, παρά από τον καρκίνο του προστάτη, αποτελεί μία συχνή παρανόηση. Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί σημαντική πρόκληση για την υγεία με πάνω από 2 εκατομμύρια πάσχοντες από τη νόσο στις 27 χώρες της ΕΕ και στο Η.Β.31,32 και προκάλεσε 107.000 θανάτους το 2018 μόνο33. Έχει έρθει η ώρα για ανάληψη δράσης.

Μια διαδικτυακή συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τις πολιτικές στο Let’s Talk Prostate – a look at prostate cancer in Europe, φιλοξενήθηκε διαδικτυακά από Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Tiemo Wölken & Sirpa Pietkaïnen την Τετάρτη, 9 Δεκεμβρίου 2020. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την προέλευση των δεδομένων και τη μεθοδολογία, επισκεφθείτε τον Άτλαντα ή επικοινωνήστε με την ομάδα που αναφέρεται λεπτομερώς παρακάτω.

Σχετικά με την Εκστρατεία Let’s Talk Prostate Cancer

Η ομάδα ειδικών Let’s Talk Prostate Cancer (LTPC) συγκεντρώνει ενδιαφερόμενους από σημαντικές οργανώσεις στο πεδίο του καρκίνου του προστάτη και τελεί υπό την προεδρεία του Tiemo Wölken, Μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η ομάδα ειδικών εργάζεται για την αύξηση της επίγνωσης σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη στην Ευρώπη και συγκεντρώνει ενδιαφερόμενους σε επίπεδο ΕΕ με κοινό ενδιαφέρον στην προώθηση της αλλαγής των πολιτικών, της εκπαίδευσης και της επίγνωσης για να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη λαμβάνουν τη σωστή θεραπεία και φροντίδα στο σωστό χρόνο σε μία κοινή διαδικασία λήψης αποφάσεων μεταξύ ασθενών και επαγγελματιών υγείας.

Στην ομάδα ειδικών LTPC εκπροσωπούνται οι παρακάτω οργανισμοί:

Ευρωπαϊκή Ουρολογική Εταιρεία
Ευρωπαϊκή Εταιρία Νοσηλευτών Ουρολογίας
Ευρωπαϊκός Συνασπισμός Ασθενών με Καρκίνο
Ευρωπαϊκή Εταιρία Νοσηλευτικής Ογκολογίας
Europa Uomo

Η εκστρατεία του LTPC διοργανώνεται και χρηματοδοτείται από την Astellas Pharma Europe Ltd.

Σχετικά με την Astellas

Η Astellas Pharma Inc., με έδρα στο Τόκιο της Ιαπωνίας, είναι μία εταιρεία αφιερωμένη στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο μέσω της παροχής καινοτόμων και αξιόπιστων φαρμακευτικών προϊόντων.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα astellas.com/eu.

Ferlay, J et al. Cancer incidence and mortality patterns in Europe: Estimates for 40 countries and 25 major cancers in 2018. European Journal of Cancer. 2018; 103:356-387
European Commission. Epidemiology of prostate cancer in Europe. 2018. Centre of Parliamentary Studies. Accessible at https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/epidemiology-prostate-cancer-europe (last accessed September 2020)
"Prostate cancer is far more hidden…": Perceptions of stigma, social isolation and help-seeking among men with prostate cancer. Accessible at https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29112317/ (last accessed November 2020)
Prostate cancer: the influence of stigma on quality of life and relationship satisfaction for survivors and their partners. Accessible at https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07347332.2018.1489442?journalCode=wjpo20& (last accessed November 2020)
Hofmarcher, T et al. Comparator Report on Cancer in Europe in 2019, Disease Burden, Costs and Available at https://www.efpia.eu/media/413449/comparator-report-on-cancer-in-europe-2019.pdf (last accessed November 2020)
Bundesministerium für Gesundheit. Krebsrahmenprogramm Österreich. 2014. Accessible at https://www.iccp-portal.org/system/files/plans/AUT_B5_krebsrahmenprogramm.pdf (last accessed September 2020)
Estonia National Cancer Strategy 2007-2015. 2007. Accessible at http://www.epaac.eu/from_heidi_wiki/Estonia_National_Cancer_Strategy_2007-2015_English.pdf (last accessed September 2020)
Bundesministerium für Gesundheit. Nationaler Krebsplan. 2017. Accessible at https://www.bundesgesundheitsministerium.de/fileadmin/Dateien/5_Publikationen/Praevention/Broschueren/Broschuere_Nationaler_Krebsplan.pdf (last accessed September 2020)
Independent Cancer Taskforce. Achieving World-Class Cancer Outcomes: A Strategy for England 2015-2020. 2015. Accessible at https://www.cancerresearchuk.org/sites/default/files/achieving_world-class_cancer_outcomes_-_a_strategy_for_england_2015-2020.pdf (last accessed September 2020)
Bray, F and Kiemeney, LA. Epidemiology of Prostate Cancer in Europe: Patterns, Trends and Determinants. 2017. Management of Prostate Cancer pp 1-27
EAU - ESTRO - ESUR - SIOG Guidelines on Prostate Cancer - 2018 (v1.0). Available at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-ESUR-ESTRO-SIOG-Guidelines-on-Prostate-Cancer-large-text-V2.pdf (last accessed November 2020)
Austria: European Association of Urology. EAU - ESTRO - ESUR - SIOG Guidelines on Prostate Cancer. 2018. Accessible at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-ESUR-ESTRO-SIOG-Guidelines-on-Prostate-Cancer-large-text-V2.pdf (last accessed September 2020)
Belgium: European Association of Urology. EAU - ESTRO - ESUR - SIOG Guidelines on Prostate Cancer. 2018. Accessible at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-ESUR-ESTRO-SIOG-Guidelines-on-Prostate-Cancer-large-text-V2.pdf (last accessed September 2020)
Croatia: Solaric, M et al. Clinical Recommendation for Diagnostics, Treatment and Monitoring of Patients with Prostate Cancer. 2019;141:313-325
Czechia: Linkos. Malignant neoplasm of prostate (C61). Accessible at https://www.linkos.cz/lekar-a-multidisciplinarni-tym/diagnostika-a-lecba/modra-kniha-cos/aktualni-vydani-modre-knihy/26-19-zhoubny-novotvar-prostaty-c61/ (last accessed September 2020)
Denmark: Danish Urology Cancer Group. Applicable Clinical Guidelines. 2018. Accessible at https://ducg.dk/daproca-prostatacancer/kliniske-retningslinjer/ (last accessed September 2020)
France: Haute Autorite de Sante. Guide - long term conditions, Prostate Cancer. 2012. Accessible at https://www.has-sante.fr/upload/docs/application/pdf/2012-03/ald_30_guide__prostate_web.pdf (last accessed September 2020)
Germany: AWMF Online. Interdisciplinary guideline of the Quality S3 for early detection, Diagnosis and therapy of the different stages of the Prostate cancer. 2019. Accessible at https://www.awmf.org/uploads/tx_szleitlinien/043-022OLk_S3_Prostatakarzinom_2019-06.pdf (last accessed September 2020)
Hungary: The College of Radiotherapy and Oncology. Guideline for the treatment of prostate cancer. 2008. Accessible at https://old-kollegium.aeek.hu/conf/upload/oldiranyelvek/ONK_A%20prosztata%20daganatok%20ell%c3%a1t%c3%a1s%c3%a1r%c3%b3l_mod0_v0.pdf (last accessed September 2020)
Ireland: National Clinical Effectiveness Committee. Diagnosis, staging and treatment of patients with prostate cancer. 2015. Accessible at https://www.hse.ie/eng/services/list/5/cancer/profinfo/guidelines/prostate/prostateguideline.pdf (last accessed September 2020)
Italy: Associazione Italiana di Oncologia Medica. Prostate Cancer Guidelines. 2019. Accessible at https://www.aiom.it/wp-content/uploads/2019/10/2019_LG_AIOM_Prostata.pdf (last accessed September 2020)
Latvia: Prostate Cancer Guidelines (Diagnosis of prostate cancer (C61), stage detection, treatment and surveillance). 2015. Accessible at https://www.urologs.lv/file/211/download?token=1qmneOgg (last accessed September 2020)
Luxembourg: Societe Luxembourgeoise d'Oncologie. Prostate Cancer. Accessible at https://plancancer.files.wordpress.com/2014/08/cancer-prostate-slo.pdf (last accessed September 2020)
Netherlands: Integraal Kankercentrum Nederland. Prostaatcarcinoom. Last updated 2019. Accessible at https://www.oncoline.nl/index.php?pagina=/richtlijn/item/pagina.php&id=38788&richtlijn_id=980 (last accessed October 2020)
Poland: Agency for Health Technology Assessment and Tariffs. Comprehensive oncological care - an organisational model for diagnosis and treatment of prostate cancer. 2019. Accessible at https://bipold.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2018/089/RPT/WS.4320.1.2019_RAPORT_RGK_BIP.pdf (last accessed September 2020)
Portugal: Grupo Portugues Genito-Urinario. Clinical Guidelines on the treatment of Prostate Cancer. 2013. Accessible at https://www.sponcologia.pt/fotos/editor2/recomendacoes-clinicas.pdf (last accessed September 2020)
Slovakia: European Association of Urology. EAU - ESTRO - ESUR - SIOG Guidelines on Prostate Cancer. 2018. Accessible at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-ESUR-ESTRO-SIOG-Guidelines-on-Prostate-Cancer-large-text-V2.pdf (last accessed September 2020)
Slovenia: European Association of Urology. EAU - ESTRO - ESUR - SIOG Guidelines on Prostate Cancer. 2018. Accessible at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU-ESUR-ESTRO-SIOG-Guidelines-on-Prostate-Cancer-large-text-V2.pdf (last accessed September 2020)
Sweden: Regionala Cancercentrum I Samverkan. National Prostate Cancer Care Program. Accessible at https://kunskapsbanken.cancercentrum.se/diagnoser/prostatacancer/vardprogram/ (last accessed September 2020)
UK: National Institute for Health and Care Excellence. Prostate cancer: diagnosis and management. 2019.Accessible at https://www.nice.org.uk/guidance/ng131 (last accessed September 2020)
European Association of Urology, Prostate Cancer: Recommendations to lower the risk and mortality of the most frequent cancer in men, 2018, Available at https://uroweb.org/guideline/prostate-cancer/ (last accessed November 2020)
Van Poppel, H et al. Prostate Cancer: Recommendations to lower the risk and mortality of the most frequent cancer in men. European Association of Urology. 2018. Accessible at https://uroweb.org/wp-content/uploads/EAU_WhitePaper_PCa_final.pdf (last accessed September 2020)
Ferlay, J et al. Cancer incidence and mortality patterns in Europe: Estimates for 40 countries and 25 major cancers in 2018. European Journal of Cancer. 2018; 103:356-387
GLOBOCAN. Estimated Cancer Incidence, Mortality and Prevalence Greece 2018
Hofmarcher, T et al. Comparator Report on Cancer in Europe in 2019. IHE Report 2019:7. Accessible at https://www.efpia.eu/publications/cancer-comparator-report/cancer-types/prostate-cancer/ (last accessed October 2020)
Hofmarcher, T et al. Comparator Report on Cancer in Europe in 2019. IHE Report 2019:7. Accessible at https://www.efpia.eu/publications/cancer-comparator-report/cancer-types/prostate-cancer/ (last accessed October 2020) - average calculated from data included for individual countries.
European Commission and OECD, State of Health in the EU - Greece Country Health Profile 2019. Accessible at https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/state/docs/2019_chp_gr_english.pdf (last accessed October 2020)