Μια σειρά νέων φαρμάκων τα οποία θα μπορούν να αντιμετωπίζουν ή να προλαμβάνουν αποτελεσματικά τις ημικρανίες αναμένεται να κυκλοφορήσουν σύντομα και στη χώρα μας.

Για κάποια από αυτά έχουν γίνει κλινικές μελέτες και στην Ελλάδα με θετικά αποτελέσματα, ενώ ήδη ένα από αυτά κυκλοφορεί στα φαρμακεία με τιμή περίπου 500 ευρώ (που επαρκεί για θεραπεία ενός μηνός). Ωστόσο αναμένεται σταδιακά να δοθεί τιμή για όλα και στη συνέχεια να ενταχθούν στη θετική λίστα του ΕΟΠΥΥ, οπότε οι πάσχοντες θα μπορούν να τα αγοράζουν με συμμετοχή του ΕΟΠΥΥ. Βέβαια για τη χορήγηση τος θα είναι απαραίτητη η συνταγή γιατρού, ο οποίος και θα καθορίζει εξατομικευμένα για κάθε ασθενή σε ποιο στάδιο της πάθησης πρέπει να τη χορηγήσει. Τα καλά αυτά νέα για όλους εκείνους που ταλαιπωρούνται από ημικρανίες ανακοινώθηκαν με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Ημικρανία σε εκδήλωση του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδας.

Ο οξύς έντονος πόνος που καθηλώνει τον ασθενή και δεν του επιτρέπει να εργαστεί, να παρακολουθήσει μια εκπομπή, να ακολουθήσει το πρόγραμμα της καθημερινότητάς του, δυσανεξία σε φως, ήχους ή οσμές, ναυτία ή και εμετούς και ανάγκη  ακόμα και για κατάκλιση είναι τα συμπτώματα αυτού που λέγεται ημικρανία και απασχολεί 1 στους 7 συνανθρώπους μας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συλλόγου Ασθενών  με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδας, το 15% των ημικρανικών συμπολιτών μας αντιμετώπισαν εργασιακά προβλήματα λόγω της πάθησης τους, τα οποία ποικίλαν από ανάγκη για μείωση των ωρών εργασίας ως και απώλεια εργασίας λόγω παραίτησης ή και απόλυσης. Μεταξύ των πασχόντων από χρόνια ημικρανία, όσων δηλαδή έχουν πάνω από τις μισές ημέρες του μήνα συμπτώματα ημικρανίας, το ποσοστό όσων είχαν σοβαρά επαγγελματικά προβλήματα ήταν της τάξης του 30% περίπου.

Πρόκειται για μια κατάσταση που απασχολεί άτομα κάθε ηλικίας άντρες και γυναίκες με μεγαλύτερο ποσοστό να έχουν οι γυναίκες ακόμα και παιδιά καμιά φορά. Ειδικά στα νεαρά κορίτσια τις ημέρες πριν την έμμηνο ρύση, είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο. 

Αν και υποφέρουν πολλοί και συχνά ακούμε στο περιβάλλον μας άτομα να διαμαρτύρονται εξ αιτίας αυτής της κατάστασης ωστόσο ελάχιστοι -μόνο το 10% του πληθυσμού- ζητάει βοήθεια και ακόμα πιο σπάνια συμμορφώνεται με την φαρμακευτική αγωγή που τους δίνεται. Και αυτό γιατί η προτεινόμενη θεραπεία δεν είναι πάντα η επιτυχημένη συνταγή για ανακούφιση και αποφυγή επανάληψης του φαινομένου. 

Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που εκπόνησε ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος σε περίπου 1100 ημικρανικούς ασθενείς, σχεδόν 1 στους δύο που έλαβε μια κλασική φαρμακευτική θεραπεία για την ημικρανία, την διέκοψε λόγω είτε παρενεργειών, είτε έλλειψης αποτελεσματικότητας.

Τα νέα αποτελεσματικά φάρμακα 

Όπως ανέφερε στην εκδήλωση σχετική ο  Δρ. Μανώλης Δερμιτζάκης, νευρολόγος, Διδάκτωρ Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ, επιστημονικός σύμβουλος  του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, «το νευροπεπτίδιο CGRP αποτελεί στόχο τόσο των μονοκλωνικών αντισωμάτων (που είναι μεγάλα χημικά μόρια), αλλά είναι γενικότερα, μαζί με τον υποδοχέα του, οι κύριοι στόχοι της αντί-ημικρανικής έρευνας όσο αφορά στην πρόληψη και στην συμπτωματική αντιμετώπιση της πάθησης. Έτσι έχουν αναπτυχθεί και αναμένεται να κυκλοφορήσουν τα λεγόμενα μικρά χημικά μόρια. Η κατηγορία αυτή των φαρμάκων θα ονομάζεται Gepants και δεν θα είναι μονοκλωνικά αντισώματα. Δυο από αυτά θα είναι για την αντιμετώπιση του πόνου και ένα για την προληπτική χορήγηση στην ημικρανία. Τα νέα αυτά μόρια έδειξαν αποτελεσματικότητα στις μελέτες σε σχέση με το εικονικό φάρμακο με στατιστικά σημαντική μείωση των ημερών με ημικρανία τον μήνα. Αυτή η μείωση αφορούσε και ασθενείς που είτε δεν λάμβαναν είτε ήδη λάμβαναν μια προληπτική αγωγή για την ημικρανία.

Το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται επίσης να κυκλοφορήσουν και άλλα καινούργια φάρμακα για την αντιμετώπιση του ημικρανικού πόνου την ώρα της κρίσης, τα λεγόμενα Ditans που και αυτά δεν είναι αντισώματα. Σε αντίθεση με τις γνωστές τριπτάνες που κυκλοφορούν 25 χρόνια και είναι πολύ αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση του πόνου, αλλά έχουν αντένδειξη σε ασθενείς με καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου, τα Ditans δεν δρουν αγγειοσυσπαστικά και δεν επηρεάζουν το καρωτιδικό σύστημα, ενώ είναι αποτελεσματικά στην οξεία αντιμετώπιση του ημικρανικού πόνου. Το πρώτο που θα κυκλοφορήσει, ίσως και το επόμενο έτος, είναι το Lasmiditan που στις μελέτες έδειξε ότι σε 2 ώρες μετά τη λήψη του το 60% των ημικρανικών είχαν βελτίωση του πόνου, οι μισοί μάλιστα από αυτούς ήταν εντελώς ελεύθεροι πόνου.

Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, η ξαφνική ανάπτυξη και κυκλοφορία τόσων νέων φαρμάκων για την αντιμετώπιση του πόνου και για την πρόληψη της ημικρανίας θα αλλάξει εντελώς το τοπίο και θα προσθέσει νέα, και από ότι φαίνεται, αποτελεσματικά όπλα υπερ των ασθενών με ημικρανία.

Ο Μιχάλης  Βικελής, Νευρολόγος, Επιστημονικός Σύμβουλος του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος θεωρεί ότι αποτελεσματική λύση για την ημικρανία είναι τα Μονοκλωνικά Αντισώματα.

Η ανάγκη για μείωση της συχνότητας, τη διάρκειας και της έντασης των κρίσεων ημικρανίας, συνέχισε ο κ. Βικελής, αλλά και της μείωσης αναλγητικών φαρμάκων, οδηγεί συχνά στην επιλογή χρήσης μιας προφυλακτικής θεραπείας για την ημικρανία. Ωστόσο, οι υπάρχουσες φαρμακευτικές επιλογές έχουν διάφορα μειονεκτήματα,  όπως η ανεπαρκής αποτελεσματικότητα, οι ενδεχόμενες παρενέργειες και η μη στοχευμένη δράση στην ημικρανία. 

Το θεραπευτικό αυτό κενό καλύπτεται από μια νέα γενιά αντι-ημικρανικών φαρμάκων. Τα νέα αυτά φάρμακα δημιουργήθηκαν μετά την ανακάλυψη ότι μια χημική ουσία του οργανισμού που ονομάζεται CGRP είναι κομβική στη δημιουργία κρίσεων ημικρανίας. Έτσι, δημιουργήθηκαν με τη βοήθεια σύγχρονης ιατρικής τεχνολογίας μονοκλωνικά αντισώματα, που εξουδετερώνουν το CGRP ή τον υποδοχέα του. Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται με τη μορφή υποδόριας ένεσης μια φορά το μήνα ή το τρίμηνο, γεγονός που καθιστά τη λήψη εύκολη και συνεπή και, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, έχουν μικρό ποσοστό εμφάνισης παρενεργειών. Μάλιστα, η απόλυτα εξειδικευμένη τους δράση, η οποία σε αντίθεση με άλλα μονοκλωνικά αντισώματα που κυκλοφορούν για άλλες παθήσεις δεν αφορά το ανοσοποιητικό, οδήγησε στο ότι οι παρενέργειες που εμφανίστηκαν είναι ήπιες και καλά ανεκτές, κάτι πολύ σημαντικό όταν η θεραπεία αφορά μία πάθηση όπως η ημικρανία.

Τα μονοκλωνικά αντισώματα κατά της ημικρανίας έχουν δοκιμαστεί σε ένα διεθνές πρόγραμμα κλινικών μελετών που έχει ήδη διαρκέσει περισσότερα από 8 χρόνια, ενώ τα τελευταία 4 χρόνια διεξάγεται και σε ερευνητικά κέντρα της χώρας μας. 

Ο Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία & Κεφαλαλγία Ελλάδος  Κων/νος Μπίλιας υποστηρίζει πως η θεραπεία με τα μονοκλωνικά αντισώματα σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην αντιμετώπιση της ημικρανίας. Και τούτο διότι, όπως αναφέρει: «Πρόκειται για την πρώτη απόλυτα εξειδικευμένη θεραπεία για την πρόληψη της ημικρανίας, η οποία έχει ήπιες παρενέργειες, χορηγείται μόνο μια φορά το μήνα και τα έως τώρα αποτελέσματα της είναι παραπάνω από εντυπωσιακά».

Βεβαίως, η θεραπεία με τα μονοκλωνικά αντισώματα έχει και ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: το πολύ υψηλό κόστος, που τα καθιστά απαγορευτικό στον μέσο ασθενή. Για τον λόγο αυτό, όπως ανέφερε ο κ. Μπίλιας: «πρωταρχικός στόχος του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος είναι να ενταχθεί η θεραπεία με τα μονοκλωνικά αντισώματα στην θετική λίστα του ΕΟΠΥΥ».

Ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος

Ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος είναι ένας κοινωφελής μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Ιδρύθηκε το 2017, με έδρα την Αθήνα. Απευθύνεται σε όσους πάσχουν από ημικρανία ή άλλες κεφαλαλγίες. Ο Σύλλογος έχει την υποστήριξη εξειδικευμένων νευρολόγων με πολύ μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση των κεφαλαλγιών. 

Είναι μέλος της PAIN ALLIANCE EUROPE, και της EUROPEAN MIGRAINE AND HEADACHE ALLIANCE,  διεθνών ενώσεων ασθενών και άλλων φορέων ελληνικών ή διεθνών, που έχουν την δυνατότητα ή την βούληση να συμβάλουν στην επίτευξη των σκοπών του. Συμπεριλαμβάνεται επίσης στο Μητρώο Διαφάνειας Συλλόγων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Περισσότερες πληροφορίες στο www.kefalalgies.gr και στην σελίδα του συλλόγου στο facebook.

Φωτογραφία (από αριστερά προς τα δεξιά): Οι κ.κ. Μιχάλης Βικελής - Νευρολόγος, Κωνσταντίνος Μπίλιας - Γενικός Γραμματέας Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, Κωνσταντίνα Παπαμιχαήλ - Επιχειρηματίας, Βίκυ Μαραγκάκη - Ηθοποιός, Μανώλης Δερμιτζάκης - Νευρολόγος