close
Αρχική
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
    • Ιδιωτική Ασφάλιση
    • Κοινωνική Ασφάλιση
    • Επαγγελματικά Ταμεία
  • ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
    • Υγεία
    • Αυτοκίνητο
    • Οικονομία
    • Τράπεζες
    • Πολιτική
    • Κοινωνία
    • Bancassurance
    • Διεθνή
    • Πολιτισμός
    • Τεχνολογία
    • Καταναλωτικά Νέα
    • Αθλητικά
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΣ
    • Διαμεσολάβηση
    • Ασφαλιστικά Γραφεία
    • Πωλήσεις
    • Εκπαίδευση
    • Γυναίκα και Ασφάλιση
    • Αγγελίες
    • Λεξικό
  • ΠΡΟΪΟΝΤΑ
    • Σύνταξη
    • Υγεία
    • Περιουσία
    • Αυτοκίνητο
    • Bancassurance
    • Τραπεζικά
    • Λοιποί Κλάδοι
  • ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡA
    • Ασφαλιστικές Εταιρείες
    • Θεσμικοί Φορείς
      • Ενώσεις - Σύλλογοι - Οργανισμοί - Διεύθυνση Εποπτείας
      • Διεθνείς Οργανισμοί
    • Φορείς Υγείας
    • Νομοθεσία
    • Μελέτες / Στατιστικά
    • Οικονομικά Αποτελέσματα
    • Άλλοι φορείς
      • Επιμελητήρια
      • ΕΦΚΑ - Ασφαλιστικά Ταμεία
      • Εφορίες
      • ΟΤΑ
      • Υπουργεία
  • ΑΠΟΨΕΙΣ
    • Άρθρα
    • Αρθρογράφοι
    • Βήμα Αναγνωστών
    • Ψηφοφορίες
  • Αρχική
  • Επικαιρότητα
  • Πολιτισμός

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ηλίας Προβόπουλος: Τα πλατάνια που χάνουμε
Ηλίας Προβόπουλος
Ηλίας Προβόπουλος,
5/7/2024 - 09:15
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Ηλίας Προβόπουλος: Τα πλατάνια που χάνουμε

Ηλίας Προβόπουλος, 5/7/2024
  • facebook
  • twitter
  • linkedin

Με αφορμή την κοπή των πλατάνων στα Ιωάννινα και τις αρρώστιες που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στα δέντρα, είτε στο ύπαιθρο, είτε στις πόλεις διαβάζουμε ένα εξαιρετικό κείμενο του καθηγητή Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Βασίλη Νιτσιάκου ο οποίος με την στάση απέναντι στα πράγματα και τις δημοσιεύσεις του προάγει έναν εξαιρετικό διάλογο που ενδιαφέρει κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο αυτού του τόπου.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΔΕΝΤΡΩΝ

Έχουν τα δέντρα κοινωνική ζωή; Η απάντηση είναι βεβαίως ναι, εφόσον είναι ενσωματωμένα στην κοινωνία του ανθρώπου. Η ενσωμάτωση δε αυτή έχει ιστορικά χαρακτηριστικά, γεγονός που σημαίνει ότι είναι δείκτης όχι μόνον κοινωνικών, οικονομικών αλλά και ευρύτερα πολιτισμικών δεδομένων μιας εποχής και ενός τόπου.

Ο άνθρωπος καθώς οικειοποιείται την φύση δεν την κοινωνικοποιεί απλά αλλά την καθιστά μέρος του πολιτισμού. Με αυτόν τον τρόπο ένα φυσικό στοιχείο μετασχηματίζεται σε πολιτισμικό και έτσι γίνεται λόγος για πολιτισμικά τοπία, τα οποία μάλιστα αποκτούν, εκτός των άλλων, σημαντική συμβολική διάσταση σε σχέση με έναν τόπο, μια πατρίδα. Με την ίδια διαδικασία συμβολοποίησης προκύπτουν και τα εθνικά τοπία (ελληνικό τοπίο, ελβετικό τοπίο κλπ). Αυτή μάλιστα η διάσταση αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της "ποιητικής του έθνους".

Επιστρέφοντας στο δέντρο, μπορούμε να πούμε πως καθώς αποτελεί το πιο κοντινό και οικείο φυσικό στοιχείο στον άνθρωπο είναι συνυφασμένο στενά με όλες τις όψεις του βίου του, με αποτέλεσμα να είναι μέρος του πολιτισμού αλλά και να συνδέεται με σημαντικές συμβολικές διαστάσεις, τέτοιες που συχνά αυτή η αξία, η συμβολική, η πνευματική, να υπερκεράζει το υλικό της αντίστοιχο. Σκεφτείτε τον πλάτανο στο μεσοχώρι ως σύμβολο της κοινοτικής ζωής, της κοινωνικότητας ενός χωριού, το κυπαρίσσι στα κοιμητήρια ως σύμβολο ανά(σ)τασης, την γέρικη ιερή βελανιδιά δίπλα σε ένα ξωκλήσι, που την προστατεύουν μεταφυσικές δοξασίες τιμωρίας από τον προστάτη της άγιο, την ελιά σύμβολο του Δελφικού τοπίου, τους ασβεστωμένους κορμούς της συκιάς, της ακακίας, της μουριάς, που τελετουργικά ασβεστώνονται στα μεγάλα πανηγύρια και τις γιορτές...

Όλα αυτά δεν είναι τυχαίο ότι συνυφάνθηκαν με την πολιτισμική μας ιθαγένεια και αποτέλεσαν θεμελιακά σύμβολα στην ποίηση του τόπου, στην ποιητική του εξανθρωπισμένου τόπου, του τοπίου της ελληνικότητας, που δεν είναι παρά η διαχρονική πολιτισμική σφραγίδα του ελληνισμού ως ενός παλίμψηστου της ιστορίας. Δεν είναι τυχαίο που ο ποιητής θεώρησε ότι τα δύο από τα τρία πράγματα με τα οποία μπορεί να "ξαναφτιάξει" την Ελλάδα είναι δέντρα: η ελιά και το κλήμα!

Σκέφτομαι, άλλωστε αυτό είναι η αφορμή για τούτο το άρθρο, τα πλατάνια μας που αρρωσταίνουν και πεθαίνουν, όχι μόνον στις ακροποταμιές αλλά και στα μεσοχώρια. Η καταστροφή δεν είναι απλά οικολογική. Είναι κυρίως πολιτισμική. Διότι πλατάνια μπορούν να ξαναφυτευτούν αλλά τα αιωνόβια πλατάνια στις πλατείες, που είναι ταυτισμένα με την ιστορία των χωριών, συνήθως δείχνοντας και την ηλικία των κοινοτήτων, καθώς το φύτεμά τους συνιστούσε ιδρυτική συμβολική πράξη (παραπέμποντας βεβαίως και στην ίδια την ιστορία του κοινοτισμού), σαν ξεραθούν, μετατρέπονται από σύμβολα κοινοτικής ζωής σε εφιαλτικές εικόνες τέλους.

Υπήρξα πρόσφατα μάρτυρας ενός ανείπωτου θρήνου των λιγοστών ηλικιωμένων κατοίκων ενός χωριού της Ηπείρου για τον ξεραμένο πλάτανο της πλατείας. Είχα την αίσθηση ενός συμβολικού τέλους. Του τέλους ενός ιστορικού φαινομένου μακράς διάρκειας, του φαινομένου της κοινότητας ως οργανικής οντότητας, "βιώματος και όρου υπάρξεως", που θα έλεγε κι ο Κ. Καραβίδας.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το κείμενο που δημοσίευσε ο Βασίλης Νιτσιάκος στη σελίδα του στο Facebook προέρχεται από το βιβλίο του «ΕΘΝΟ – ΟΙΚΟΤΟΠΙΚΑ», Εκδόσεις ΙΣΝΑΦΙ, Ιωάννινα 2022.

Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ...

  • Ένα βιβλίο για την Παναγία της Δαμάστας Φθιώτιδας
    Ηλίας Προβόπουλος, 10/09/2025 - 08:45

    Ένα βιβλίο για την Παναγία της Δαμάστας Φθιώτιδας

  • «Ριζικές τομές στην Αιτωλοακαρνανία, για να αποφύγουμε την ερημοποίηση»
    Ηλίας Προβόπουλος, 10/09/2025 - 08:40

    «Ριζικές τομές στην Αιτωλοακαρνανία, για να αποφύγουμε την ερημοποίηση»

  • Συγκίνηση και μνήμες για τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της Καμαρούλας Αγρινίου
    Ηλίας Προβόπουλος, 08/09/2025 - 08:44

    Συγκίνηση και μνήμες για τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της Καμαρούλας Αγρινίου

  • Σεπτεμβριανά 1955: Ο ξεριζωμός των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 09:19

    Σεπτεμβριανά 1955: Ο ξεριζωμός των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης

  • Το 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

    Το 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

    Σήμερα, Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου, το 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου, η μεγαλύτερη γιορτή του Βιβλίου, "ανοίγει τις πύλες του" στο Πεδίον του...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 09:15
  • Πρώτο Πανελλήνιο πρωτάθλημα ανεμοπτεριστών στο Μαυρομμάτι

    Πρώτο Πανελλήνιο πρωτάθλημα ανεμοπτεριστών στο Μαυρομμάτι

    Αφιέρωμα στον Κώστα Κατσόγιαννο τον πρώτο Έλληνα αιωροπτεριστή στην Ευρώπη και ενός εκ των πέντε πρώτων στον Κόσμο. Το Σάββατο 6...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 09:06
  • Κουτλίστια 1925 - Καμαρούλα 2025: Το χωριό θυμάται και γιορτάζει

    Κουτλίστια 1925 - Καμαρούλα 2025: Το χωριό θυμάται και γιορτάζει

    Η Καμαρούλα Αγρινίου γυρίζει τον χρόνο πίσω και τιμά την ιστορία της, τις ρίζες και την καθημερινότητα των προγόνων της. Με...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 09:04
  • Τα τμήματα του Ιδρύματος Πολιτισμού της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας

    Τα τμήματα του Ιδρύματος Πολιτισμού της Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας

    Συνολικά 10 με 12 τμήματα για ενήλικες και παιδιά θα λειτουργήσουν σε Αγρίνιο και Μεσολόγγι υπό το Ίδρυμα Πολιτισμού της...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 08:56
  • Στο πέρασμα των προσκηνητών στο Νεροσύρτη η εικόνα της Παναγίας Προυσιώτισσας

    Στο πέρασμα των προσκηνητών στο Νεροσύρτη η εικόνα της Παναγίας Προυσιώτισσας

    Στην είσοδο του χωριού Νεροσύρτης του Δήμου Θέρμου, στη θέση «Τσικούλες», πάνω σε έναν επιβλητικό βράχο, τοποθετήθηκε πρόσφατα η ιερή...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 08:54
  • To ματωμένο φεγγάρι από την Πνύκα

    To ματωμένο φεγγάρι από την Πνύκα

    Την Κυριακή 7 Σεπτεμβριου 2025 θα πραγματοποιηθεί ολική έκλειψη Σελήνης, ορατή και από την Ελλάδα.Το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού...
    Ηλίας Προβόπουλος, 05/09/2025 - 08:50

Σελίδες

  • « πρώτη
  • ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ
  • …
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • …
  • ΕΠΟΜΕΝΗ
  • τελευταία »

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ

Τα Πολυϊατρεία Medifirst και η Αθηναϊκή Γενική Κλινική τιμούν τον μήνα πρόληψης κατά του Καρκίνου του Μαστού με δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης
11:40 Τα Πολυϊατρεία Medifirst και η Αθηναϊκή Γενική Κλινική τιμούν τον μήνα πρόληψης κατά του Καρκίνου του Μαστού με δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης
  • 11:30 Η DEMO υποδέχθηκε νέους επιστήμονες στο πλαίσιο του θεσμού Business Days 2025
  • 10:54 Από σήμερα οι αιτήσεις για το voucher «North Evia Pass 2025»
  • 10:13 Η πρώτη καμπάνια των ERB CYPRIALIFE και ERB ASFALISTIKI της Eurobank στην Κύπρο
  • 09:20 Απαλλαγές κατά την αποζημίωση και τύποι απαλλαγών!
  • 09:06 Πώς ασφαλίζονται οι ιχθυοκαλλιέργειες - Οι βασικοί κίνδυνοι, οι καλύψεις και το κόστος
  • 09:00 Η ελληνική…φτώχεια, η πράσινη μετάβαση, μαγνήτης τα Αμοιβαία, και το ρεκόρ ζήτησης για την Alpha
  • 08:50 Ο Νίκος Καββαδίας γράφει για το άλογό του
  • 15:57 “My Career”: Για 7η χρονιά, NN Hellas & Junior Achievement Greece ενισχύουν τον επαγγελματικό προσανατολισμό των εφήβων
  • 15:07 ΕΑΕΕ: +4,8% το σύνολο παραγωγής ασφαλίστρων Ιανουαρίου-Αυγούστου 2025
  • 15:00 Ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών εισάγει πρώτος τη νέα εποχή «πράσινων χειρουργείων» στην Ελλάδα με την πιστοποίηση της TÜV NORD Ελλάδας
  • 14:39 Proactive Cyber Insurance: Μια Στρατηγική Επένδυση για τις ΜμΕ
  • 14:35 ΕΑΕΕ: Ενημέρωση για εγκύκλιο ΑΑΔΕ
  • 12:20 H Eurolife FFH Μεγάλος Χορηγός του “Oh My Dog Thessaloniki Pet Festival”
  • 11:18 Όταν η αποτυχία γίνεται εργαλείο ηγεσίας - ΕΑΣΕ Leadership Summit 2025: “The Failure Paradox”
  • 11:06 ERB ASFALISTIKI και Αστυνομία Κύπρου ένωσαν δυνάμεις για την οδική ασφάλεια
  • 10:11 O οίκος Fitch αναβάθμισε την αξιολόγηση χρηματοοικονομικής ισχύος (IFS) της Euroins σε «BB-» από «B+» με σταθερή προοπτική
  • 09:29 ΕΑΕΕ: Δασικές πυρκαγιές 2025 - Σε €8,85 εκατ. εκτιμώνται οι αποζημιώσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων
  • 09:18 Ειρήνη Αγαπηδάκη: Η πρόληψη πέρα από ζήτημα υγείας, είναι και ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης
  • 09:13 Ο πλούτος των καλύψεων του κλάδου Πυρός!
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

  1. 20/10 Το Παζάρι της Σπερχειάδας αντέχει στον χρόνο
  2. 22/10 Ανασφάλιστα ΙΧ: Η απροσδόκητη εξέλιξη που περιπλέκει τα πράγματα και «πονοκεφαλιάζει» τις ασφαλιστικές
  3. 20/10 Πώς το Άμπου Ντάμπι χτίζει το πιο ολοκληρωμένο οικοσύστημα υγείας στον κόσμο
  4. 18/10 Η τεχνολογία στο επίκεντρο: Ο Όμιλος Munich Re και ERGO χαράσσουν το ψηφιακό τους μέλλον στη Βαρσοβία
  5. 17/10 Το πλοίο της Ελευθερίας» σαλπάρει στα σχολεία της Αιτωλοακαρνανίας
  6. 21/10 Αλλάζει τα δεδομένα εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων η Generali
  7. 21/10 Εκλογικά παιχνίδια διαπλοκής, η «χούντα» Μητσοτάκη, ο μπλαζέ Stéphane Boujnah και η διεθνής διάκριση της Eurobank

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΣΧΟΛΙΑ

Config Page Gr

Διεύθυνση: Φιλελλήνων 3, 10557
Σύνταγμα, Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3229394 Fax: 210 3257074 Email: [email protected]

NEWSLETTER

Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα.

FOLLOW US

  • Facebook
  • Instagram
  • Linkedin
  • YouTube

QUICK LINKS

  • ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
  • ΕΚΔΟΣΕΙΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

© 2018 Nextdeal.gr

  • Όροι Χρήσης
  • Πολιτική Απορρήτου
  • Newsletter
  • Like Us on
    Facebook

  • Follow Us on
    Twitter

  • Follow Us on
    Instagram

  • Follow Us on
    LinkedIn

  • Subscribe on
    YouYube