Παρατηρώ ότι αυτές τις ημέρες στον δικτυακό χώρο όπου συντελείται πλέον η επικοινωνία μας μια σειρά δημοσιεύσεων οι οποίες εντάσσονται στο μεγάλο κεφάλαιο της νοσταλγίας για τα περασμένα χρόνια και αφορούν τα αλώνια και το αλώνισμα με αλογομούλαρα, βόδια ή ακόμα και ειδικές μηχανές. Η ηλικία των περισσότερων που ανεβάζουν τέτοιο υλικό γέρνει ασφαλώς προς την ωριμότητα και οι πολύτιμες φωτογραφίες προέρχονται από οικογενειακά συρτάρια ή αρχεία συλλόγων που με μεράκι κατάφεραν να συγκεντρώσουν.

Λέω ότι οι καλοί φίλοι που ανεβάζουν αυτές γέρνουν προς την ωριμότητα γιατί μόνο αυτοί θυμούνται τέτοιες σκηνές στις μικρές πατρίδες του γιατί από το 1980 και μετά στις περισσότερες περιοχές της χώρας το αλώνισμα με ζώα σταμάτησε, όπως σταμάτησε και η καλλιέργεια σιτηρών και αυτή περιορίστηκε στους ανοιχτούς κάμπους της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Έτσι οι συνομήλικοι είναι αυτοί που μπορούν να μεταφέρουν έστω και με αυτόν τον τρόπο αυτή την τελευταία σκηνή στο έπος του ανθρώπου για την επιβίωση, σκηνή που πρωταγωνιστούσαν όλοι ανεξαιρέτως στην οικογένεια καθώς και τα ζωντανά.

Γιατί το αλώνισμα ήταν η τελευταία και κορυφαία πράξη στον ετήσιο κύκλο του αγώνα για το ψωμί της χρονιάς και η λαχτάρα να φτάσει εκεί ο νοικοκύρης μεγάλη. Μετά απ’ όλες τις διαδικασίες της σποράς αλλά και της προσοχής που δίνονταν στο χωράφι για ζημιές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζωντανά και καιρικά φαινόμενα, το θερισμό που απαιτούσε επιστράτευση όλων των μελών της οικογένειας έφτανε η ευλογημένη στιγμή του αλωνίσματος που το τέλος της θα έδειχνε σε ποιο θα έμεινε η πείνα μακριά από το σπίτι.

Ήταν δε το αλώνισμα (γι’ αυτό και σε πολλές περιοχές τα αλώνια ήταν δίπλα το ένα στο άλλο σε σημεία που φυσούσε αέρας) μια υπόθεση όλης της κοινότητας από την οποία εξαιρούνταν μόνο οι αδύναμοι και η ηλικιωμένοι. Όλοι οι άλλοι, ακολουθώντας την αρχαία συνθήκη της επιβίωσης έπρεπε να καλλιεργήσουν σιτάρι ή κριθάρι και να μετρήσουν έτσι τη δύναμή τους στο αλώνι. Άλλος λίγο, άλλος πολύ όλοι έφταναν στο αλώνι και αναλόγως τη σοδειά αλώνιζαν μια, δυο και τρεις ημέρες με δικά τους ζωντανά αν ήταν εύποροι αλλιώς σε συνεργασία με των γειτόνων, πράγμα που ανανέωνε τις σχέσεις μεταξύ τους.

Η ιστορία των αλωνιών και του αλωνίσματος είναι τεράστια και σε κάθε τόπο διαφορετική και όσοι την έχουν ζήσει μπορούν να μεταφέρουν την εμπειρία τους (όπως κάνουν με το διαδίκτυο) στους νεότερους γιατί πράγματι είναι ένα κεφάλαιο που πάνω απ’ όλα υμνεί την κοινότητα και την συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων για το …ψωμί της χρονιάς που ήταν και το θεμέλιο της επιβίωσης σε καλούς και άσχημους καιρούς.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ. Οι φωτογραφίες δανεικές από το διαδίκτυο.