Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 - 09:12 facebook twitter linkedin Ένας επιτάφιος με δακράκια, του Ηλία Προβόπουλου Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 facebook twitter linkedin Για όσους μεγαλώσαμε στην ελληνική επαρχία τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα ήταν οι εντονότερες εκδηλώσεις της κοινότητας μέσα στην οποία ζούσαμε και αλληλοδιδακτικά μαθαίναμε τον κόσμο και αυτές που έχουν εντυπωθεί βαθύτερα από κάθε άλλο. Δεν είχαν αρχίσει ακόμη να εξαπλώνονται οι κοινωνικοί νεωτερισμοί και έτσι η παράδοση παρέμεινε ακόμη ισχυρή και αποτελούσε τον κύριο δεσμό ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας λειαίνοντας τις όποιες αντιθέσεις προκειμένου να παραμείνει αυτή ισχυρή και να αντέξει στα όποια ζητήματα αντιμετώπιζε. Ήταν πολλές οι εκφράσεις της παράδοσης που έδεναν και με το τυπικό της εκκλησίας την Μεγάλη Εβδομάδα και πάνω – κάτω ίδιες σε όλη την Ελλάδα οπότε δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούν εδώ. Σε ένα εκτενέστερο κείμενο ίσως έχει σημασία μια καταγραφή αλλά σήμερα θα περιοριστώ σε μια ιδιαίτερη έκφραση της μικρής μας κοινότητας και είναι το ανέβασμα στο βουνό να μαζέψουμε δακράκια για το στόλισμα του Επιταφίου που γίνονταν την Μεγάλη Πέμπτη από νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια του χωριού. Ασφαλώς και δεν είναι κανένα μεγάλο γεγονός και ξέρω ότι αυτό συνέβαινε και σε άλλα χωριά της περιοχής αλλά για την κοινωνία εκείνης της εποχής ήταν μια εξαίρεση στην αυστηρότητα που διείπε τις σχέσεις των νέων και τον έλεγχο που ήταν κανόνας. Αυτή την ημέρα λοιπόν, εκτός από τις περιπτώσεις που είχε κακό καιρό αποφασίζαμε να ανέβουμε στο βουνό (βουνό για την Μεγάλη Κάψη ήταν το Πικροβούνι, μια χαμηλή κορυφή του Τυμφρηστού) για να μαζέψουμε δακράκια. Επιστημονικά αυτά τα κοντά, μυρωδάτα λουλούδια λέγονται ηράνθεμα αλλά στην ντοπιολαλιά μας ήταν δακράκια και τα οποία φυτρώνουν σε μεγάλο υψόμετρο μόλις φύγει το χιόνι από το έδαφος. Τα λέμε δακράκια γιατί σύμφωνα με κάποια παράδοση φύτρωσαν από τα δάκρια του Χριστού όταν τον οδηγούσαν στον Γολογοθά. Βέβαια στην Ιουδαία δεν φυτρώνουν τέτοια λουλούδια αλλά η παράδοση εδώ δεν μπορεί να δώσει εξήγηση και ούτε κανείς είναι που το ψάχνει. Το γεγονός ότι αυτά φυτρώνουν πάνω κάτω την Μεγάλη Εβδομάδα αρκεί να γίνουν στοιχείο της παράδοσης και να παίξουν και κάποιο ρόλο στις εκφράσεις της εκκλησίας. Με αυτά έφτιαχναν τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες του χωριού το κύριο στεφάνι του Επιταφίου (έναν παλιό ωραίο ξύλινο τον οποίο αντικατέστησαν με έναν βαρύ της βιοτεχνίας) αλλά με αυτά τον στόλιζαν σχεδόν ολόκληρο. Τότε δεν υπήρχαν ανθοπωλεία να προμηθευτούν (δεν υπήρχαν και χρήματα) και τα δακράκια καθώς και λίγοι μωβ κρίνοι ήταν τα μοναδικά λουλούδια που μπορούσαν να στολίσουν τον Επιτάφιο, όπως και οι κισσοί που ήταν πάντα σε αφθονία. Έτσι απολαμβάναμε έναν πράσινο – κίτρινο επιτάφιο που πραγματικά μοσκοβολούσε και στον οποίο όσο είχε μελίσσια ο μπάρμπα Μήτσος Βαρλάμης, έφερνε και έβαζε μελισσοκέρια που έφτιαχνε ο ίδιος. Αυτός ήταν ο λόγος που την Μεγάλη Πέμπτη παίρναμε ελευθέρας από τις δουλειές του σπιτιού οι οποίες τότε δεν ήταν και λίγες και ανεβαίναμε στο βουνό. Ήταν μια υπόθεση πέντε – έξι ωρών, αναλόγως με την συμμετοχή και την διάθεση και το απολαμβάναμε. Τα χρόνια που ακολούθησαν έγινε δρόμος, πάει όποιος θέλει στο βουνό, μαζεύει δακράκια, φτιάχνουν κάποια στεφάνια αλλά δεν μοσχοβολάνε όπως εκείνα τα παλιά χρόνια… Φαίνεται πως η ανάβαση και η κατάβαση με τα πόδια έκαναν και πιο νόστιμη τη ζωή μας. *Στη φωτογραφία, γυναίκες του χωριού στολίζουν με δακράκια τον Επιτάφιο στη χρονιά της πανδημίας. Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 14/06/2022 - 09:21 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ποιος είδε θηλυκό παπά και διάκο γκαστρωμένο...
Ηλίας Προβόπουλος, 07/06/2022 - 08:05 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια όαση στο βυθό του φωταγωγού
Ηλίας Προβόπουλος, 06/06/2022 - 08:15 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: ΝΙΤΣΑ ΣΠΟΝΕΚ - Η μαία που δεν ξεχνούν στην Ευρυτανία
Ηλίας Προβόπουλος, 03/06/2022 - 09:41 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: ΨΑΡΑΔΕΣ ΣΤΟΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟ - Η αγωνία της γαρίδας
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: «Ορκίζομαι για το κοπάδι...» Η ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΣΤΟ ΝΕΧΩΡΙ ΤΗΣ ΟΙΤΗΣ Ένας - ένας οι τσελιγκάδες περνάνει μπροστά από το τραπέζι της επιτροπής,... Ηλίας Προβόπουλος, 01/06/2022 - 09:24
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το τζάκι που περιμένει για καινούργια σπίθα Ο κύριος λόγος που διάλεξαν κάποτε οι άνθρωποι να κατοικήσουν στα Ισιώματα, σε μια προσήλια πλαγιά του Αχελώου κοντά στο... Ηλίας Προβόπουλος, 26/05/2022 - 07:20
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο αγιασμός στη γαΐτα «Εμείς δεν είχαμε ούτε αμπέλια, ούτε χωράφια για να ζήσουμε και γι’ αυτό παλέψαμε με τη θάλασσα», μας είπε η... Ηλίας Προβόπουλος, 25/05/2022 - 09:54
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Και τα χελιδόνια ματιάζονται Έχει παρατηρηθεί από τους απλούς κυρίως ανθρώπους της υπαίθρου πως κατά τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη μείωση των χελιδονιών... Ηλίας Προβόπουλος, 24/05/2022 - 09:47
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν λείπει ο ίσκιος του αγροφύλακα... Το πατρογονικό κτήμα στην περιοχή Παπασήφη της οικογένειας Φώτη Καραγιάννη κοντά στον Αμάραντο Καρδίτσας, ένα σπουδαίο ημιορεινό χωριό των Αγράφων,... Ηλίας Προβόπουλος, 20/05/2022 - 13:18
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ένα σύννεφο ροζ μεταξάκια Ένα μικρό, πυκνό συννεφάκι από λαμπερά μεταξάκια που ξαπλώνει πάνω από ένα τοίχο στην Τρυπητή της Μήλου, είναι το καμάρι... Ηλίας Προβόπουλος, 19/05/2022 - 12:21