Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 - 09:12 facebook twitter linkedin Ένας επιτάφιος με δακράκια, του Ηλία Προβόπουλου Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 facebook twitter linkedin Για όσους μεγαλώσαμε στην ελληνική επαρχία τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα ήταν οι εντονότερες εκδηλώσεις της κοινότητας μέσα στην οποία ζούσαμε και αλληλοδιδακτικά μαθαίναμε τον κόσμο και αυτές που έχουν εντυπωθεί βαθύτερα από κάθε άλλο. Δεν είχαν αρχίσει ακόμη να εξαπλώνονται οι κοινωνικοί νεωτερισμοί και έτσι η παράδοση παρέμεινε ακόμη ισχυρή και αποτελούσε τον κύριο δεσμό ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας λειαίνοντας τις όποιες αντιθέσεις προκειμένου να παραμείνει αυτή ισχυρή και να αντέξει στα όποια ζητήματα αντιμετώπιζε. Ήταν πολλές οι εκφράσεις της παράδοσης που έδεναν και με το τυπικό της εκκλησίας την Μεγάλη Εβδομάδα και πάνω – κάτω ίδιες σε όλη την Ελλάδα οπότε δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούν εδώ. Σε ένα εκτενέστερο κείμενο ίσως έχει σημασία μια καταγραφή αλλά σήμερα θα περιοριστώ σε μια ιδιαίτερη έκφραση της μικρής μας κοινότητας και είναι το ανέβασμα στο βουνό να μαζέψουμε δακράκια για το στόλισμα του Επιταφίου που γίνονταν την Μεγάλη Πέμπτη από νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια του χωριού. Ασφαλώς και δεν είναι κανένα μεγάλο γεγονός και ξέρω ότι αυτό συνέβαινε και σε άλλα χωριά της περιοχής αλλά για την κοινωνία εκείνης της εποχής ήταν μια εξαίρεση στην αυστηρότητα που διείπε τις σχέσεις των νέων και τον έλεγχο που ήταν κανόνας. Αυτή την ημέρα λοιπόν, εκτός από τις περιπτώσεις που είχε κακό καιρό αποφασίζαμε να ανέβουμε στο βουνό (βουνό για την Μεγάλη Κάψη ήταν το Πικροβούνι, μια χαμηλή κορυφή του Τυμφρηστού) για να μαζέψουμε δακράκια. Επιστημονικά αυτά τα κοντά, μυρωδάτα λουλούδια λέγονται ηράνθεμα αλλά στην ντοπιολαλιά μας ήταν δακράκια και τα οποία φυτρώνουν σε μεγάλο υψόμετρο μόλις φύγει το χιόνι από το έδαφος. Τα λέμε δακράκια γιατί σύμφωνα με κάποια παράδοση φύτρωσαν από τα δάκρια του Χριστού όταν τον οδηγούσαν στον Γολογοθά. Βέβαια στην Ιουδαία δεν φυτρώνουν τέτοια λουλούδια αλλά η παράδοση εδώ δεν μπορεί να δώσει εξήγηση και ούτε κανείς είναι που το ψάχνει. Το γεγονός ότι αυτά φυτρώνουν πάνω κάτω την Μεγάλη Εβδομάδα αρκεί να γίνουν στοιχείο της παράδοσης και να παίξουν και κάποιο ρόλο στις εκφράσεις της εκκλησίας. Με αυτά έφτιαχναν τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες του χωριού το κύριο στεφάνι του Επιταφίου (έναν παλιό ωραίο ξύλινο τον οποίο αντικατέστησαν με έναν βαρύ της βιοτεχνίας) αλλά με αυτά τον στόλιζαν σχεδόν ολόκληρο. Τότε δεν υπήρχαν ανθοπωλεία να προμηθευτούν (δεν υπήρχαν και χρήματα) και τα δακράκια καθώς και λίγοι μωβ κρίνοι ήταν τα μοναδικά λουλούδια που μπορούσαν να στολίσουν τον Επιτάφιο, όπως και οι κισσοί που ήταν πάντα σε αφθονία. Έτσι απολαμβάναμε έναν πράσινο – κίτρινο επιτάφιο που πραγματικά μοσκοβολούσε και στον οποίο όσο είχε μελίσσια ο μπάρμπα Μήτσος Βαρλάμης, έφερνε και έβαζε μελισσοκέρια που έφτιαχνε ο ίδιος. Αυτός ήταν ο λόγος που την Μεγάλη Πέμπτη παίρναμε ελευθέρας από τις δουλειές του σπιτιού οι οποίες τότε δεν ήταν και λίγες και ανεβαίναμε στο βουνό. Ήταν μια υπόθεση πέντε – έξι ωρών, αναλόγως με την συμμετοχή και την διάθεση και το απολαμβάναμε. Τα χρόνια που ακολούθησαν έγινε δρόμος, πάει όποιος θέλει στο βουνό, μαζεύει δακράκια, φτιάχνουν κάποια στεφάνια αλλά δεν μοσχοβολάνε όπως εκείνα τα παλιά χρόνια… Φαίνεται πως η ανάβαση και η κατάβαση με τα πόδια έκαναν και πιο νόστιμη τη ζωή μας. *Στη φωτογραφία, γυναίκες του χωριού στολίζουν με δακράκια τον Επιτάφιο στη χρονιά της πανδημίας. Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 11/05/2022 - 09:44 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι ελληνικές φυλές αυτόχθονων ζώων
Ηλίας Προβόπουλος, 10/05/2022 - 09:47 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο κόσμος με τα μάτια δυο γυναικών φωτογράφων
Ηλίας Προβόπουλος, 09/05/2022 - 15:23 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η γραμμή και ο κύκλος: Παράδοση και νεωτερικότητα
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Με τριαντάφυλλα στον ώμο Τις περισσότερες ώρες της ημέρας τις περνάμε στο σπίτι και ακόμα, όταν βγαίνουμε στο δρόμο αυτό κουβαλάμε. Όχι βέβαια τους... Ηλίας Προβόπουλος, 09/05/2022 - 10:03
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι πατλιές που ζουν τα αηδόνια Είναι κάπως παράδοξο και αποτελεί μυστήριο η συνήθεια των αηδονιών για να φωλιάζουν κοντά σε οικισμούς και γι’ αυτό επιλέγουν... Ηλίας Προβόπουλος, 05/05/2022 - 15:44
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η φύση «νοιάζεται» για την άνοιξη Μπορεί ο φετινός Μάιος να μπήκε με λίγες δροσιές και κάποια ψύχρα, πράγμα που χάλασε εν μέρει την διάθεση των... Ηλίας Προβόπουλος, 05/05/2022 - 12:37
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι νεραντζιές των Σεπολίων Η νέα μου γειτονιά στο λόφο Σκουζέ χθες μύριζε Πάσχα· από τις κουζίνες έβγαινε η μυρωδιά του ψητού, από κάποιες... Ηλίας Προβόπουλος, 29/04/2022 - 11:53
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μια φωλιά πουλιών στα Χαυτεία Ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της πόλης είναι τα Χαυτεία τα οποία οφείλουν την φήμη τους στη διασταύρωση των... Ηλίας Προβόπουλος, 29/04/2022 - 10:21
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι οβελίες στο Μοναστηράκι Επειδή εγώ έχω χωριό που θυμίζει έστω λίγο εκείνο που μεγάλωσα πριν από πολλά χρόνια συνήθιζα να πηγαίνω πάντα σε... Ηλίας Προβόπουλος, 27/04/2022 - 14:16