Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 - 09:12 facebook twitter linkedin Ένας επιτάφιος με δακράκια, του Ηλία Προβόπουλου Ηλίας Προβόπουλος, 13/4/2023 facebook twitter linkedin Για όσους μεγαλώσαμε στην ελληνική επαρχία τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα ήταν οι εντονότερες εκδηλώσεις της κοινότητας μέσα στην οποία ζούσαμε και αλληλοδιδακτικά μαθαίναμε τον κόσμο και αυτές που έχουν εντυπωθεί βαθύτερα από κάθε άλλο. Δεν είχαν αρχίσει ακόμη να εξαπλώνονται οι κοινωνικοί νεωτερισμοί και έτσι η παράδοση παρέμεινε ακόμη ισχυρή και αποτελούσε τον κύριο δεσμό ανάμεσα στα μέλη της κοινότητας λειαίνοντας τις όποιες αντιθέσεις προκειμένου να παραμείνει αυτή ισχυρή και να αντέξει στα όποια ζητήματα αντιμετώπιζε. Ήταν πολλές οι εκφράσεις της παράδοσης που έδεναν και με το τυπικό της εκκλησίας την Μεγάλη Εβδομάδα και πάνω – κάτω ίδιες σε όλη την Ελλάδα οπότε δεν υπάρχει λόγος να αναφερθούν εδώ. Σε ένα εκτενέστερο κείμενο ίσως έχει σημασία μια καταγραφή αλλά σήμερα θα περιοριστώ σε μια ιδιαίτερη έκφραση της μικρής μας κοινότητας και είναι το ανέβασμα στο βουνό να μαζέψουμε δακράκια για το στόλισμα του Επιταφίου που γίνονταν την Μεγάλη Πέμπτη από νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια του χωριού. Ασφαλώς και δεν είναι κανένα μεγάλο γεγονός και ξέρω ότι αυτό συνέβαινε και σε άλλα χωριά της περιοχής αλλά για την κοινωνία εκείνης της εποχής ήταν μια εξαίρεση στην αυστηρότητα που διείπε τις σχέσεις των νέων και τον έλεγχο που ήταν κανόνας. Αυτή την ημέρα λοιπόν, εκτός από τις περιπτώσεις που είχε κακό καιρό αποφασίζαμε να ανέβουμε στο βουνό (βουνό για την Μεγάλη Κάψη ήταν το Πικροβούνι, μια χαμηλή κορυφή του Τυμφρηστού) για να μαζέψουμε δακράκια. Επιστημονικά αυτά τα κοντά, μυρωδάτα λουλούδια λέγονται ηράνθεμα αλλά στην ντοπιολαλιά μας ήταν δακράκια και τα οποία φυτρώνουν σε μεγάλο υψόμετρο μόλις φύγει το χιόνι από το έδαφος. Τα λέμε δακράκια γιατί σύμφωνα με κάποια παράδοση φύτρωσαν από τα δάκρια του Χριστού όταν τον οδηγούσαν στον Γολογοθά. Βέβαια στην Ιουδαία δεν φυτρώνουν τέτοια λουλούδια αλλά η παράδοση εδώ δεν μπορεί να δώσει εξήγηση και ούτε κανείς είναι που το ψάχνει. Το γεγονός ότι αυτά φυτρώνουν πάνω κάτω την Μεγάλη Εβδομάδα αρκεί να γίνουν στοιχείο της παράδοσης και να παίξουν και κάποιο ρόλο στις εκφράσεις της εκκλησίας. Με αυτά έφτιαχναν τα κορίτσια και οι νέες γυναίκες του χωριού το κύριο στεφάνι του Επιταφίου (έναν παλιό ωραίο ξύλινο τον οποίο αντικατέστησαν με έναν βαρύ της βιοτεχνίας) αλλά με αυτά τον στόλιζαν σχεδόν ολόκληρο. Τότε δεν υπήρχαν ανθοπωλεία να προμηθευτούν (δεν υπήρχαν και χρήματα) και τα δακράκια καθώς και λίγοι μωβ κρίνοι ήταν τα μοναδικά λουλούδια που μπορούσαν να στολίσουν τον Επιτάφιο, όπως και οι κισσοί που ήταν πάντα σε αφθονία. Έτσι απολαμβάναμε έναν πράσινο – κίτρινο επιτάφιο που πραγματικά μοσκοβολούσε και στον οποίο όσο είχε μελίσσια ο μπάρμπα Μήτσος Βαρλάμης, έφερνε και έβαζε μελισσοκέρια που έφτιαχνε ο ίδιος. Αυτός ήταν ο λόγος που την Μεγάλη Πέμπτη παίρναμε ελευθέρας από τις δουλειές του σπιτιού οι οποίες τότε δεν ήταν και λίγες και ανεβαίναμε στο βουνό. Ήταν μια υπόθεση πέντε – έξι ωρών, αναλόγως με την συμμετοχή και την διάθεση και το απολαμβάναμε. Τα χρόνια που ακολούθησαν έγινε δρόμος, πάει όποιος θέλει στο βουνό, μαζεύει δακράκια, φτιάχνουν κάποια στεφάνια αλλά δεν μοσχοβολάνε όπως εκείνα τα παλιά χρόνια… Φαίνεται πως η ανάβαση και η κατάβαση με τα πόδια έκαναν και πιο νόστιμη τη ζωή μας. *Στη φωτογραφία, γυναίκες του χωριού στολίζουν με δακράκια τον Επιτάφιο στη χρονιά της πανδημίας. Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος: Γεννητούρια στον στάβλο του Ταξιάρχη Για τον Ταξιάρχη Μπανιά, έναν άνθρωπο που αποτελεί παράδειγμα για όλη την Ευρυτανία και την υπόλοιπη Ελλάδα έχουμε ξαναγράψει σε... Ηλίας Προβόπουλος, 03/02/2025 - 11:15
Πέθανε ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κολλάτος Πέθανε σε ηλικία 87 ετών ο κινηματογραφικός και θεατρικός σκηνοθέτης, ηθοποιός και συγγραφέας, Δημήτρης Κολλάτος. Ο Δημήτρης Κολλάτος Γεννήθηκε στις 9... Ηλίας Προβόπουλος, 31/01/2025 - 09:36
Το «Χρονολόγιο» του Μίκη Θεοδωράκη Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει κηρύξει το 2025 Έτος Μίκη Θεοδωράκη, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση αυτού του... Ηλίας Προβόπουλος, 31/01/2025 - 09:21
Ηλίας Προβόπουλος: Αποχαιρετισμός στον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο Η Ελλάδα αποχαιρετά σήμερα έναν σπουδαίο ιεράρχη, έναν μεγάλο πνευματικό άνθρωπο, έναν Έλληνα πολίτη του κόσμου, τον Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιος... Ηλίας Προβόπουλος, 27/01/2025 - 08:56
Ηλίας Προβόπουλος: Μια επίσκοπος διώχνει τον φόβο Μια σπουδαία πράξη, πολιτικά, ηθικά, αξιακά – διώχνοντας τον φόβο μακριά. Είναι σπουδαία η στάση της επισκόπου Μπαντ. Πρώτα απ’ όλα, όσα... Ηλίας Προβόπουλος, 23/01/2025 - 09:12
Ηλίας Προβόπουλος: Η Κραυγή» ενός βασανισμένου ανθρώπου Ο Νορβηγός ζωγράφος Edvard Munch πέθανε στις 23 Ιανουαρίου 1944.Το πιο γνωστό έργο του «Η Κραυγή» αποτελεί έναν από τους... Ηλίας Προβόπουλος, 23/01/2025 - 09:06