Τις βασικές ρυθμίσεις της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (των υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας) για τα self-tests διάγνωσης του κορωνοϊού στον ιδιωτικό τομέα που προωθείται προς δημοσίευση περιέγραψε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, στο πλαίσιο ενημέρωσης που έγινε για τον COVID-19 στο Υπουργείο Υγείας.

Όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, «Στο πλαίσιο των μέτρων που λαμβάνουμε για την προστασία της δημόσιας υγείας επιστρατεύουμε τα self tests για τον έλεγχο της διασποράς του κορωνοϊού στους χώρους εργασίας. Επεκτείνουμε λοιπόν την χρήση αυτού του χρήσιμου εργαλείου σε μια σειρά δραστηριοτήτων του ιδιωτικού τομέα και συγκεκριμένα:

• Λιανεμπόριο (συμπεριλαμβανομένων των σουπερμάρκετ και των καταστημάτων πώλησης τροφίμων και ποτών)
• Εστίαση
• Μεταφορές (χερσαίες, θαλάσσιες, αεροπορικές κλπ.)
• Υπηρεσίες καθαρισμού
• Κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής
• Υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων

Για την άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών, τα self-tests είναι υποχρεωτικά για την προσέλευση των εργαζομένων στους χώρους εργασίας τους και την παροχή εργασίας με φυσική παρουσία. Θα πρέπει δε να διενεργούνται μια φορά την εβδομάδα.

Το σύστημα θα λειτουργεί ως εξής:

1. Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα στείλει στην ΗΔΙΚΑ τα ΑΜΚΑ των εργαζομένων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις-εργοδότες στους προαναφερθέντες κλάδους, όπως αυτά είναι καταχωρημένα στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.

2. Κάθε εβδομάδα το Υπουργείο θα επικαιροποιεί τα στοιχεία των εργαζομένων στέλνοντας στην ΗΔΙΚΑ τις όποιες μεταβολές, δηλαδή νέες προσλήψεις, λύσεις ή λήξεις συμβάσεων εργασίας κλπ.

3. Οι εργαζόμενοι στις δραστηριότητες που αναφέρθηκαν υπάγονται στο μέτρο των υποχρεωτικών self test. Αυτοί προμηθεύονται τα τεστ δωρεάν από το φαρμακείο, με χρήση του ΑΜΚΑ τους. Αν για κάποιο λόγο ο εργαζόμενος επιλέξει αντί για self test να κάνει rapid ή μοριακό τεστ (με δαπάνη δική του ή του εργοδότη του) έχει αυτή τη δυνατότητα. Ο εργαζόμενος δηλώνει το αποτέλεσμα του τεστ στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, με την ακόλουθη διαδικασία:

4. Οι εργαζόμενοι θα μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr και θα επιλέγουν «Δήλωση Αποτελέσματος self test για εργαζόμενο». Στη συνέχεια θα μεταφέρονται στην πλατφόρμα supportemployees.gov.gr και στη «Δήλωση Αποτελεσμάτων COVID-19 tests» στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. Εκεί υποβάλλουν το αποτέλεσμα του ελέγχου του τεστ με τη συμπλήρωση του ειδικού εντύπου «Υπεύθυνη Δήλωση εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19».

5. Αν το αποτέλεσμα του self test είναι αρνητικό, εννοείται ότι ο εργαζόμενος προσέρχεται κανονικά στην εργασία του.

6. Αν το αποτέλεσμα του self test είναι θετικό, ο εργαζόμενος θα πρέπει εντός 24 ωρών να κάνει επαναληπτικό έλεγχο, είτε σε δωρεάν δημόσια δομή (μεταξύ αυτών που είναι αναρτημένες στην πλατφόρμα self-testing.gov.gr), είτε σε ιδιωτική δομή της επιλογής του (με επιβάρυνση δική του ή του εργοδότη του). Μέχρι να βγει το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου, ο εργαζόμενος μένει στο σπίτι σε καραντίνα.

7. Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου επαναληπτικού ελέγχου είναι θετικό, εκδίδεται βεβαίωση που αποτελεί δικαιολογητικό για να μπει ο εργαζόμενος σε καραντίνα σύμφωνα με το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ.

8. Αν το αποτέλεσμα του δεύτερου ελέγχου βγει αρνητικό, πάλι εκδίδεται σχετική βεβαίωση και ο εργαζόμενος πρέπει να προσέλθει στην εργασία του.

9. Το αποτέλεσμα του επαναληπτικού ελέγχου δηλώνεται υποχρεωτικά στην Πλατφόρμα Δήλωσης Αποτελεσμάτων COVID-19 tests, με τη συμπλήρωση του ειδικού εντύπου «Υπεύθυνη Δήλωση εργαζομένων καταγραφής αποτελέσματος COVID-19 έπειτα από θετικό αποτέλεσμα self test.

10. Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να ενημερώσουν τους εργαζομένους τους για την υποχρέωσή τους να κάνουν self-test και τις συνέπειες που θα επέλθουν αν δεν τηρηθεί η υποχρέωση.

11. Σημειώνεται ότι μέσω της πλατφόρμας της ΗΔΙΚΑ θα ενημερώνονται και οι φαρμακοποιοί για το ποιοι εργαζόμενοι είναι δικαιούχοι των self test.

Πρόστιμα για όσους δεν συμμορφωθούν

Απαντώντας στο ερώτημα «τι θα συμβεί εάν δεν τηρηθεί η διαδικασία αυτή» ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι «Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο με φυσική παρουσία αν αυτός δεν έχει κάνει το self test και δεν έχει δηλώσει το αποτέλεσμά του. Και πολύ περισσότερο προφανώς, αν ο εργαζόμενος έχει δηλώσει θετικό self test».

Εάν ο εργαζόμενος προσέλθει για να εργαστεί χωρίς να έχει δηλώσει το αποτέλεσμα του self test ο εργοδότης υποχρεούται να μη αποδεχθεί την παροχή της εργασίας και απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών, έως ότου ο εργαζόμενος συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του.

Εάν ο εργοδότης δεν τηρήσει την υποχρέωση ενημέρωσης των εργαζομένων του με κάθε πρόσφορο μέσο (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ηλεκτρονικό μήνυμα, ανακοίνωση κλπ.) για τα υποχρεωτικά self-test, του επιβάλλεται από το ΣΕΠΕ πρόστιμο 300 ευρώ.

Εάν σε έλεγχο του ΣΕΠΕ βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο ο οποίος δεν έχει δηλώσει αποτέλεσμα self test, του επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ ανά εργαζόμενο.

Αν βρεθεί εργοδότης που απασχολεί εργαζόμενο με θετικό self test (είτε στον πρώτο, είτε στον επαναληπτικό έλεγχο), του επιβάλλεται πρόστιμο 1500 ευρώ ανά εργαζόμενο.

Ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε τέλος ότι επειδή η δωρεάν διανομή των self tests από τα φαρμακεία ξεκινά τη Δευτέρα 19 Απριλίου, για την πρώτη εβδομάδα εφαρμογής του μέτρου, οι δηλώσεις των αποτελεσμάτων του τεστ μπορούν να γίνονται οποιαδήποτε στιγμή από τη Δευτέρα 19 μέχρι και την Κυριακή 25 Απριλίου.

Τι προβλέπεται για το δημόσιο τομέα

Σε ό,τι αφορά στο δημόσιο τομέα, αναπληρωτής υπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης ενημέρωσε από την πλευρά του ότι οι κατηγορίες οι οποίες καλούνται σε υποχρεωτικό έλεγχο με self test είναι οι εξής:

• Οι υπάλληλοι των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών.
• Οι υπάλληλων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α' Βαθμού που απασχολούνται στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
• Οι απασχολούμενοι στις υπηρεσίες καθαριότητας.
• Οι δικαστικοί λειτουργοί και οι δικαστικοί υπάλληλοι.

Σε κάθε περίπτωση, είπε, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να συμπληρώσουν στην πλατφόρμα self-testing.gov.gr τη βεβαίωση πραγματοποίησης του οικιακού τεστ, ακολουθώντας τις οδηγίες που έχουν ήδη δοθεί σε μαθητές και εκπαιδευτικούς.

Και στον δημόσιο τομέα, στις κατηγορίες αυτές, ο αυτοδιαγνωστικός έλεγχος διενεργείται μία φορά την εβδομάδα πριν από την προσέλευση του εργαζόμενου στον τόπο παροχής εργασίας και έχει ισχύ για μία εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του. Ο έλεγχος διενεργείται έως και 24 ώρες προ της πρώτης ημέρας της εβδομάδος που ο υπάλληλος παρέχει την υπηρεσία του με φυσική παρουσία.

Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος καλείται εκτάκτως να παραστεί στο χώρο εργασίας του, δύναται κατ’ εξαίρεση να πραγματοποιείται και αυθημερόν ο έλεγχος, αλλά σε κάθε περίπτωση προ της εισόδου του στο χώρο εργασίας.

Όπως με τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, έτσι και για τους συγκεκριμένους υπαλλήλους στον δημόσιο τομέα, η διαδικασία παραλαβής των τεστ από τα φαρμακεία είναι η ίδια. Κατόπιν επίδειξης του ΑΜΚΑ, τα στοιχεία των οποίων θα δοθούν από το Υπουργείο Εσωτερικών στην ΗΔΙΚΑ.

Η διαδικασία καταχώρησης, είναι η ίδια και εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα εκτύπωσης της δήλωσης από την πλατφόρμα, ο υπάλληλος ή ο λειτουργός μπορεί να συμπληρώσει την δήλωση χειρόγραφα, σύμφωνα με σχετικό υπόδειγμα που υπάρχει στην ιστοσελίδα self-testing.gov.gr.

Τέλος, στους υπαλλήλους που υποχρεούνται να υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο και δεν προσκομίζουν κατά την προσέλευση τους στην εργασία δήλωση αρνητικού αποτελέσματος, η υπηρεσία προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες για την περικοπή αποδοχών λόγω μη παροχής εργασίας με υπαιτιότητα του υπαλλήλου και σύμφωνα με το άρθρο 43 το υπαλληλικού κώδικα ή άλλες αντίστοιχες διατάξεις

Οι σχετικές δηλώσεις κατατίθενται στην αρμόδια υπηρεσία προσωπικού. Ο αρμόδιος προϊστάμενος προσωπικού είναι υπεύθυνος και υποχρεωμένος για την τήρηση των ως άνω μέτρων και φέρει ευθύνη που ελέγχεται πειθαρχικώς, εφόσον προσέλθει στο χώρο εργασίας υπάλληλος χωρίς την σχετική δήλωση αρνητικού αποτελέσματος.