Έχουμε γράψει άπειρες φορές ότι η εποχή της αυτόνομης οδήγησης πλησιάζει με γοργούς ρυθμούς. Όμως όταν το ίδιο το όχημα θα αποφασίζει ποιος θα ζήσει, (οι επιβάτες του ή ο άλλος εμπλεκόμενος στο ατύχημα) ποιες είναι οι ηθικές αναστολές που προκύπτουν;
Μια πρόσφατη έρευνα του ΜΙΤ, αποκαλύπτει μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα σε ότι αφορά την δεοντολογία – ηθική που θα διέπει τα αυτόνομα οχήματα, αλλά και πως οι προτιμήσεις αυτές μεταβάλλονται ανάλογα τη χώρα. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε πάνω από 2 εκατομμύρια συμμετέχοντες και σε περισσότερες από 200 χώρες, αναφορικά με το πρόβλημα ηθικής που οι ερευνητές το ονομάζουν «Trolley Problem». Αυτό το πρόβλημα περιλαμβάνει σενάρια όπου το αυτόνομο όχημα εμπλέκεται σε ένα ατύχημα, με την τεχνητή νοημοσύνη να καλείται να επιλέξει μια εκ των δύο δυνητικά θανατηφόρων επιλογών. Π.χ. να επιλέξει το όχημα να πέσει πάνω σε δυο άτομα, αντί ενός μεγάλου γκρουπ ανθρώπων.
Οι τρεις παραδοχές της διατήρησης της ζωής!
Όπως δήλωσε κι ο Edmond Awad, ένας εκ των ερευνητών του ΜΙΤ, «Η μελέτη προσπαθεί ουσιαστικά να καταλάβει τα είδη των ηθικών αποφάσεων που πρέπει να λάβει ένα αυτόνομο όχημα. Ακόμα δεν γνωρίζουμε πώς θα συμπεριφερθεί και πως θα λάβει την απόφαση. Παρόλα αυτά ανακαλύψαμε τρεις παραδοχές που οι άνθρωποι φαίνεται να αποδέχονται περισσότερο». Αυτές οι παραδοχές είναι οι εξής: Οι άνθρωποι αποδέχονται το γεγονός το όχημα να επιλέγει τη διατήρηση της ζωής των ανθρώπων πάνω από τη ζωή άλλων ζώων, των πολλών ανθρώπων και όχι των λίγων, αλλά και τη διατήρηση της ζωής των νέων, παρά των ηλικιωμένων.«Αυτές οι παραδοχές συμφωνήθηκαν σε κάποιο βαθμό σε παγκόσμια κλίμακα», σημειώνει ο Awad, και συνεχίζει: «Όμως, ο βαθμός στον οποίο συμφωνούν ή όχι με αυτές ποικίλλει μεταξύ διαφορετικών ηλικιακών ομάδων ή χωρών προέλευσης». Για παράδειγμα, οι ερευνητές βρήκαν μια λιγότερο έντονη τάση να ευνοούν τους νεότερους ανθρώπους, παρά τους ηλικιωμένους, συμμετέχοντες από χώρες της Ασίας.
The Moral Machine Experiment
Για την διεξαγωγή της ενδιαφέρουσας αυτής μελέτης με τον τίτλο The Moral Machine Experiment οι ερευνητές δημιούργησαν ένα online παιχνίδι με το όνομα «Moral Machine». Εκεί οι συμμετέχοντας έπρεπε να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτημάτων και διλλημάτων που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν τα αυτόνομα οχήματα. Για παράδειγμα: Αν χρειαστεί το αυτόνομο όχημα να προστατέψει τη ζωή των έννομων πολιτών που περπατούν στο δρόμο ή των παράνομων που τρέχουν π.χ. για να διαφύγουν της σύλληψης; (για την ιστορία οι περισσότεροι συμμετέχοντες επέλεξαν την πρώτη επιλογή).
Μέσω αυτό του online παιχνιδιού, οι ερευνητές κατόρθωσαν να συλλέξουν περισσότερες από 40 εκατομμύρια αποφάσεις από τους συμμετέχοντες 233 χωρών. Για ακόμα καλύτερη κατανόηση των αποτελεσμάτων, οι ερευνητές δημιούργησαν διαφορετικά γκρουπ από τους συμμετέχοντες βάση την ηλικία, την εκπαίδευση, το φύλο, το εισόδημα, αλλά και τις πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις.
Οι μελετητές δεν βρήκαν έντονες διαφορές στις ηθικές προτιμήσεις με βάση αυτά τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, αλλά βρήκαν μεγαλύτερες «ομάδες» ηθικών προτιμήσεων βασισμένων σε πολιτισμικές και γεωγραφικές σχέσεις. Για παράδειγμα, οι ερωτηθέντες στις νότιες χώρες είχαν μια πιο έντονη τάση να ευνοούν τους νέους ανθρώπους και όχι τους ηλικιωμένους, ειδικά σε σύγκριση με ερωτηθέντες από ανατολικές χώρες.
Σπαζοκεφαλιά για τον ασφαλιστικό κλάδο!
Η ευθύνη είναι ένας σημαντικός τομέας που απασχολεί τους ασφαλιστές: σε ένα αυτόνομο ή ημιαυτόνομο όχημα, ποιος είναι υπεύθυνος για το ατύχημα; Εξαιτίας της αυξανόμενης διασυνδεσιμότητας των οχημάτων αλλά και των έξυπνων τεχνολογιών ακόμη και τα πιο απλά οδικά ατυχήματα, μπορούν να γίνουν εξαιρετικά περίπλοκα. Βάζοντας στην εξίσωση και όλα τα παραπάνω δεδομένα περί ηθικής και τελικών επιλογών από τις μηχανές, αντιλαμβάνεστε ότι μέλλον του ασφαλιστικού κλάδου αναμένεται αν μη τι άλλο ενδιαφέρον!
