Γράφει ο Γιώργος Κουτίνας

Το θέμα ίσως φαίνεται απλό. Ωστόσο, δεν είναι και τόσο όταν το εξετάζουμε στην τριγωνική σχέση «Ασφαλιστικές Εταιρείες - Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές – Ασφαλισμένοι Πελάτες», υπό το πρίσμα της ασφαλιστικής συνείδησης που υπάρχει και της “κουλτούρας” με την οποία λειτουργεί ο θεσμός Ιδιωτικής Ασφάλισης στη χώρα μας.

Αφορμή για το παρόν άρθρο είναι το κείμενο της ηλεκτρονικής Πύλης Ενημέρωσης NextDeal με τίτλο: «Εσύ γνωρίζεις τι είναι αστική ευθύνη;».
Στο πλαίσιο του προαναφερθέντος δημοσιεύματος, έγκριτος επαγγελματίας της αγοράς διατύπωσε άποψη για την υποκρισία και τα παράλογα της ασφαλιστικής αγοράς πάνω στο θέμα  της Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στην ανεπιτυχή προσπάθειά του να εξασφαλίσει κάλυψη  αστικής ευθύνης για λογαριασμό Πελάτη του χώρου, επισημαίνοντας πως “Όσοι επαγγελματίες ασχολούνται με παροχή υπηρεσιών τουρισμού ζητάνε κάλυψη γενικής / επαγγελματικής ευθύνης και δεν βρίσκουν…”.  Ανάφερε επίσης το γεγονός πως συγκεκριμένος ενδιαφερόμενος Επαγγελματίας “είχε πάρει προσφορά από μία ασφαλιστική εταιρεία, ζήτησε όρους τους έδωσε στο δικηγόρο του και εκείνος του απάντησε ότι τον κοροϊδεύουν”! (Και όμως γίνονται παρόμοιες παρατυπίες όπου παρακάμπτεται ο ρόλος του Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή, που, στο πλαίσιο μιας ασφαλιστικής πράξης, θεσμικά  είναι ο αρμόδιος – υπεύθυνος να κατοχυρώσει τα συμφέροντα του εκάστοτε Ασφαλισμένου).
Με βάση σχετική εμπειρία, μπορώ αντίστοιχα να επισημάνω παρόμοιες “αρρυθμίες” και στον επαγγελματικό κλάδο παροχής υπηρεσιών ασφάλειας (SECURITY), όπου συχνά ζητείται κάλυψη γενικής / επαγγελματικής / εργοδοτικής ευθύνης και δεν βρίσκουν ή μάλλον βρίσκουν φτηνές λύσεις, μάλλον αμφίβολης ποιότητας και αξιοπιστίας.

Γνωρίζοντας με  σχετική επάρκεια τα περί Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης και δίνοντας έμφαση στην Ασφάλιση Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης, κρίνω σκόπιμο να σημειώσω τα παρακάτω:

Η εγχώρια πρακτική εμπειρία λέει πως το πρόβλημα εντοπίζεται στο έλλειμμα σωστής - αντικειμενικής ενημέρωσης και ορθολογικής συμπεριφοράς και των τριών παραμέτρων που προανέφερα.  Η πλειονότητα από τους εμπλεκόμενους φορείς  (Ασφαλιστικές Εταιρείες, Ασφαλιστικοί Διαμεσολαβητές και Ασφαλισμένοι Πελάτες) φαίνεται πως έχει συνηθίσει στο “εύκολο”. Χωρίς επένδυση για σωστή και υπεύθυνη ενημέρωση, έτσι ώστε να αναπτυχθεί ο κλάδος και ο θεσμός της Ασφάλισης να συνδέεται με τη δέουσα αξιοπιστία.

Η περίπτωση που ανέφερε ο συνάδελφος Μεσίτης Ασφαλίσεων είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που απεικονίζει τη σχετική άγνοια της αγοράς γύρω από το θέμα της Αστικής Ευθύνης και της ασφαλισιμότητάς της. Σχετικά, σημειώνεται πως η πλειονότητα των επαγγελματιών που ασχολούνται με παροχή υπηρεσιών αναψυχής σε τουρίστες, παραβλέπουν το γεγονός πως συναλλάσσονται σε ειδικούς Πελάτες (ξένες τουριστικές επιχειρήσεις) οι οποίοι κατά τη διεθνή πρακτική ζητούν να υπάρχει Ασφάλιση ώστε να “βρίσκουν τις άκρες” όταν προκύψει κάποιο σοβαρό πρόβλημα που ανάγεται σε Αστική Ευθύνη. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι ξένοι θεωρούν δεδομένη μια τέτοια τυπική για αυτούς Ασφάλιση και συνήθως δεν επιμένουν στη λεπτομέρειά της.. Βέβαια το ίδιο κάνουν (από άγνοια;) και οι Έλληνες επαγγελματίες αναλαμβάνοντας φυσικά το σχετικό κίνδυνο. Οι τελευταίοι, προσανατολισμένοι και ενίοτε εξοικειωμένοι με τη “φτηνή” υπηρεσία, απαιτούν κάλυψη από τον κοντινό Ασφαλιστή τους με ένα τυπικό Ασφαλιστήριο.
Ο Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής, μη γνωρίζοντας με επάρκεια τις ιδιαιτερότητες της Γενικής Αστικής Ευθύνης, Επαγγελματικής ή Εργοδοτικής Ευθύνης ή ακόμη και την Ασφάλιση Προσωπικού Ατυχήματος, συνήθως αξιώνει την άμεση, εύκολη, φτηνή και με καλή προμήθεια λύση από την Ασφαλιστική Εταιρεία, όπως τον έχει συνηθίσει  Εδώ θα πρέπει να γνωρίζει πως αναλαμβάνει επαγγελματική αντικειμενική ευθύνη που κάλλιστα θα μπορεί να ενεργοποιήσει αξίωση αποζημίωσης εις βάρος του όταν κάτι “πάει στραβά”. Γιατί τότε είναι που ο Ασφαλισμένος Πελάτης υποκινούμενος από το δικηγόρο του, θα έχει κάθε λόγο να μη θυμάται, να μην είχε καταλάβει καλά ή πόσο σημαντικό ήταν κλπ.

Σε ότι αφορά τις Ασφαλιστικές Εταιρείες, δεν μπορώ να πω πως έχουν σοβαρό έλλειμμα τεχνογνωσίας (ωστόσο, υπάρχουν και τέτοιες) τη στιγμή που μπορούν να τη λάβουν από τους Αντασφαλιστές τους. Απλούστατα, ακολουθώντας τυποποιημένες αντασφαλιστικές συμβάσεις, δεν έχουν την ευχέρεια, να προσφέρουν ειδικές λύσεις προκειμένου να ικανοποιήσουν τον Συνεργάτη τους από τον οποίο αναμένουν, κατά βάση, παραγωγή στις τυποποιημένες ασφαλίσεις (αυτοκίνητο, κατοικία, υγεία ή απλής αστικής ευθύνης), όπου επιδιώκουν μερίδιο της αγοράς.
Σε ειδικές περιπτώσεις Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης, όταν υπό την πίεση του Συνεργάτη κάνουν τη σχετική υπέρβαση, συμβαίνει να έχουμε προσεγγίσεις μειωμένης αξιοπιστίας Σχετικά, ας μου επιτραπεί να επισημάνω πως η κάλυψη Αστικής Ευθύνης δεν είναι κάλυψη "κατά παντός κινδύνου" ή “κατονομαζόμενων κινδύνων” όπου τροποποιώντας κάποιες εξαιρέσεις μπορούμε να την κάνουμε και κάλυψη επαγγελματικής ευθύνης. Είναι κάτι το διαφορετικό. Δεν αναφέρεται στην ασφαλιστική κάλυψη συγκεκριμένων αντικειμένων (tangible assets) όπως κτήριο, εμπόρευμα ή τεχνικό έργο αλλά σε άϋλα αντικείμενα (intangible assets) όπως είναι οι διάφορες μορφές Αστικής Ευθύνης.
Θα μπορούσε να λεχθεί πως μάλλον υπάρχει σύγχυση σε αρκετές Ασφαλιστικές Εταιρείες και στην πλειονότητα των Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών σχετικά με τις ιδιαιτερότητες της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης και της Γενικής Αστικής Ευθύνης έναντι Τρίτων. Άποψη που επιβεβαιώνεται από το γεγονός πως κυκλοφορούν Ασφαλιστήρια Επαγγελματικής Ευθύνης με όρους Γενικής Αστικής Ευθύνης!

Οι δικηγόροι, που μερικές φορές εμπλέκονται σε ασφαλιστικές συμβάσεις, θα πρέπει να γνωρίζουν πως ένα ασφαλιστήριο είναι κατά βάση “σύμβαση προσχώρησης”  όπου την ευθύνη για αρτιότητα και αξιοπιστία της την φέρει ο νόμιμα διαπιστευμένος Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής. Εξάλλου, αυτός είναι ο λόγος που ο νομοθέτης (Έλληνας και Ευρωπαίος) τον υποχρεώνει να διαθέτει μόνιμα σε ισχύ Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης για οικονομική ζημιά από λάθη ή /και παραλείψεις του.  Ίσως θα πρέπει κάποτε και οι δικηγόροι να μεριμνήσουν σοβαρά για την κάλυψη της δικής τους επαγγελματικής ευθύνης για τις νομικές υπηρεσίες που προσφέρουν ακόμη και σε ασφαλιστικά θέματα!

Σίγουρα μπορούν να λεχθούν πολλά γύρω από το θέμα της Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης αλλά και να γίνουν πολλά ώστε να αναπτυχθεί ο Κλάδος. Και, ο όποιος  γόνιμος διάλογος ή συνέργια προς την κατεύθυνση αυτή βοηθούν τα μέγιστα!