Παρατηρώντας τα παιδιά από πολύ νωρίς στη ζωή τους, εκεί γύρω στους 7-8 μήνες, μπορούμε να διαπιστώσουμε εκδηλώσεις συναισθηματικές, με επίκεντρο όχι πια αποκλειστικά και μόνο τον εαυτό τους και την κάλυψη των βασικών τους αναγκών, αλλά συναισθήματα προς τα πρόσωπα του περιβάλλοντός τους. Είναι η χρονική περίοδος που αρχίζουν να εκφράζουν πιο έντονα το άγχος αποχωρισμού από τη μητέρα ή από το πρόσωπο που τα φροντίζει, ενώ παράλληλα μπορεί να εκδηλώνουν φόβο προς τους ξένους.

Στο πλαίσιο μιας έρευνας παρατήρησα κάποτε ότι από αυτήν ακόμα την πρώιμη ηλικία τα βρέφη είναι πιθανό να εκδηλώσουν ζήλια ή γενικότερα συναισθήματα δυσαρέσκειας όταν η μητέρα στρέψει το ενδιαφέρον της από το μωρό της σε ένα άλλο παιδάκι.
Στο οικογενειακό περιβάλλον, η ζήλια έρχεται συνήθως να ταράξει την ισορροπία των σχέσεων όταν το πρωτότοκο παιδί έχει να αντιμετωπίσει έναν νέο αντίζηλο: το μικρότερό του αδερφάκι. Δεν είναι όμως απαραίτητο ότι τα παιδιά ζηλεύουν μόνο τα αδέρφια τους. Τα παιδιά έχουν αντιδράσεις ζήλιας απέναντι σε οποιονδήποτε διεκδικεί το ενδιαφέρον και την αποκλειστική αγάπη των γονιών τους.
Ο «αντίζηλος» μπορεί να είναι ένα ξαδερφάκι τους, το παιδί μιας φιλικής οικογένειας, ακόμα και ένα κατοικίδιο που λαμβάνει ιδιαίτερη προσοχή από τους γονείς, και κυρίως από τη μητέρα.

Όσο μικρότερα είναι τα παιδιά τόσο περισσότερο δυσκολεύονται να μοιραστούν τη μητέρα τους με κάποιον άλλο. Ειδικά κατά την ηλικιακή περίοδο των 2 έως 4 ετών που χαρακτηρίζεται από έντονο εγωκεντρισμό, το παιδί είναι πιθανό να χρησιμοποιήσει κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο προκειμένου να προσελκύσει το ενδιαφέρον της μητέρας του, όταν αυτή δείχνει απασχολημένη με κάτι άλλο. Σας έχει τύχει ποτέ, για παράδειγμα, να μιλάτε στο τηλέφωνο και εκείνη τη στιγμή το παιδί σας να χαλάει τον κόσμο; Διεκδικεί την προσοχή σας. Και αυτό είναι απόλυτα υγιές, τουλάχιστον γι’ αυτές τις ηλικίες.

Καθώς το παιδί μεγαλώνει, γίνεται πιο κοινωνικό. Το περιβάλλον του εμπλουτίζεται με νέα πρόσωπα και οι κοινωνικές δεξιότητες σιγά σιγά αναπτύσσονται. Μαθαίνει ότι δεν μπορεί πάντα να ικανοποιεί τις ανάγκες του αμέσως, πρέπει να έχει υπομονή, να παραχωρεί, να μοιράζεται για να απολαμβάνει την αποδοχή του περιβάλλοντός του. Γίνεται εμφανής η ανάγκη του να ανήκει σε ένα ευρύτερο σύνολο, πέρα από αυτό της οικογένειας. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει ένα παιδί τον αποχωρισμό από τη μητέρα και γενικά την απώλεια, δείχνει την ψυχολογική του ωριμότητα.

Η ζήλια είναι μέρος της ανάπτυξης του ψυχισμού του παιδιού. Απλώς, τα παιδιά, μεγαλώνοντας μαθαίνουν να «υπακούν» στις κοινωνικές νόρμες, να μοιράζονται και να συμβιβάζονται.

*Χριστίνα Πετρίδη, Ψυχολόγος

**Τα θέματα για το παιδί είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας της εφημερίδας «Παιδικός Σταθμός για Γονείς» και των ανθρώπων του νηπιακού κέντρου «Μανταρίνι».

Κάντε click εδώ: www.psgg.gr  και βρείτε όλα τα θέματα που αφορούν στην υγεία, ψυχολογία, ανάπτυξη, διατροφή, συμβουλευτική των παιδιών.

Νηπιαγωγείο & Βρεφονηπιακό Κέντρο
ΜΑΝΤΑΡΙΝΙ
Λ. Κατσώνη 42 & Μ. Μπότσαρη, 145 61 Κηφισιά
Τηλ.: 210-8012761 Τηλ. & Fax: 210-6233243
Http: www.mantarinikids.com E-mail: [email protected]