Η γρίπη αποτελεί μια συνηθισμένη αιτία οξείας αναπνευστικής  νόσου, οφειλόμενη σε ιό που προκαλεί ετήσιες εποχιακές επιδημίες. Σε περιόδους επιδημίας η προσβολή των παιδιών από γρίπη μπορεί να ξεπεράσει το 40% του γενικού πληθυσμού.

Υπάρχει η γρίπη τύπου Α και η τύπου Β. Η γρίπη μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως με εκκρίσεις του αναπνευστικού που αποβάλλονται με τον βήχα, το φτάρνισμα ή και με άμεση επαφή με μολυσμένες επιφάνειες. Κατά την περίοδο επιδημίας σε μια κοινότητα οι υψηλότερες προσβολές παρατηρούνται ανάμεσα σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Οι εποχιακές επιδημίες συμβαίνουν κυρίως τον Χειμώνα. Η Αντιγονική τροποποίηση, η αλλαγή δηλαδή της δομής του αντιγόνου, οδηγεί σε παγκόσμιες πανδημίες αφού η πρότερη νόσηση με άλλους τύπους του ιού δεν παρέχει καμιά προστασία. Οι επιδημίες σε μια κοινότητα διαρκούν 4-8 εβδομάδες. Η λοίμωξη μεταδίδεται 24 ώρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων με μέγιστη αιχμή τις 3 πρώτες ημέρες της νόσου, μέχρι 10 ημέρες μετά την έναρξή τους. Παιδιά 23-59 μηνών επισκέπτονται σε υψηλό ποσοστό τα εξωτερικά ιατρεία των Νοσοκομείων λόγω γρίπης.

Στα παιδιά η γρίπη εκδηλώνεται με συμπτωματολογία μέσης ωτίτιδας, ναυτίας και εμέτων. Σαφώς εκδηλώνεται και με την κλασσική συμπτωματολογία που παρατηρείται στους ενήλικες όπως πυρετική κίνηση, ρίγος, κεφαλαλγία, διάχυτη μυαλγία, μη παραγωγικό βήχα και συμπτωματολογία από το αναπνευστικό. Τα παιδιά κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές της γρίπης και κυρίως τα ανοσοκατεσταλμένα, με άσθμα καθώς και αυτά με βρογχοπνευμονική δυσπλασία. Μπορεί να εκδηλώσουν επιπλοκές από το ΚΝΣ (εγκεφαλίτιδα, μυελίτιδα, Guillain Barre), μυοσίτιδα, μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδα, σύνδρομο Reye. Τα παιδιά κάτω των 5 ετών κινδυνεύουν από τη νοσηρότητα της γρίπης περισσότερο συγκριτικά με μεγαλύτερα παιδιά.

Ταχείς διαγνωστικές εξετάσεις είναι ευρέως διαθέσιμες και επιτρέπουν την ανίχνευση του αντιγόνου της γρίπης σε αναπνευστικές εκκρίσεις (ρινοφαρυγγικό έκπλυμα). Βέβαια η ευαισθησία ανίχνευσης ποικίλει από 40-80%. Ο εμβολιασμός αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τον έλεγχο της γρίπης. Υπάρχουν 2 εμβόλια, το τριδύναμο απενεργοποιημένο και το ζωντανό εξασθενημένο. Η χρησιμοποίηση αυτών των εμβολίων σε υγιή παιδιά ελαττώνει το ποσοστό γρίπης, πνευμονίας καθώς και εισαγωγής στο Νοσοκομείο. Ο εμβολιασμός προτείνεται στις εξής περιπτώσεις: 1) σε υγιή παιδιά  ηλικίας 6-59 μηνών 2) σε παιδιά και εφήβους υψηλού κινδύνου λόγω βεβαρημένου ιατρικού ιστορικού  (με άσθμα ή χρόνια αναπνευστική νόσο, με  καρδιοπάθεια, με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή άλλη αιμοσφαιρινοπάθεια, ανοσοκατεσταλμένα παιδιά).

Όσον αφορά τη θεραπεία της γρίπης είναι διαθέσιμα τέσσερα θεραπευτικά σκευάσματα (αμανταδίνη – ριμανταδίνη και  οσελταμιβίρη – ζαναμιβίρη). Συμπερασματικά η γρίπη έχει πολλές ομοιότητες με τις άλλες ιογενείς λοιμώξεις με μια σημαντική διαφορά, την πρόληψή της με το αντιγριπικό εμβολιασμό δεδομένου ότι δεν υπάρχουν εμβόλια για τις περισσότερες άλλες ιογενής λοιμώξεις.

*Πετρούλα Λιάκου,  Επιμελήτρια Παιδίατρος,  Ευρωκλινική Παίδων

**Τα θέματα για το παιδί είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας της εφημερίδας «Παιδικός Σταθμός για Γονείς» και των ανθρώπων του νηπιακού κέντρου «Μανταρίνι».