Έχουμε ξεχάσει τη δύναμη που έχει η συμμετοχική δημοκρατία, κυρίως στη δουλειά μας,  όταν στο παρελθόν λειτουργούσαν οι επιτροπές εργασίας της ιδιωτικής ασφάλισης για τη νομοθεσία και τη  βελτίωσή της, για την εκπαίδευση, για την εκπαιδευτική ύλη με τη συμμετοχή όλων των φορέων


Έχει παραγίνει πια αυτό το κακό περί αεροψεκασμού των Ελλήνων με κάποιο  αποχαυνωτικό φάρμακο, ώστε να πάψουν να αντιδρούν και να αντιμετωπίζουν παθητικά τη χειροτέρευση της  καθημερινότητάς τους. Θεωρία που αναπτύχθηκε από κάποιο τηλεοπτικό κανάλι της συμφοράς και πολλοί από εμάς δικαιολογούμε την απραξία μας για  να μη βελτιώσουμε τη ζωή ή τη δουλειά μας ή για να αποκρούσουμε τους κάθε λογής μεσσιανιστές, πολιτικούς ή μη, που μας κυβερνούν. Για όσους πιστεύουν στην άλλη θεωρία του σοκ, που είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα ως πολιτική μέθοδος και μάλλον υφίσταται στην Ελλάδα,  ήδη υπάρχει μία τέτοια παθητικότητα. Οι πολίτες,  επειδή  φοβούνται τα χειρότερα,  δεν αντιδρούν, αναθέτοντας σε άλλους τη ζωή τους, μόνον και μόνον επειδή δηλώνουν την πρόθεσή τους να αναλάβουν τις τύχες τους. Δεν είμαστε βεβαίως και εμείς ως πολίτες άμοιροι των ευθυνών μας, αφού έτσι ανεχόμαστε να μας ορίζουν την τύχη μας, οι κάθε λογής απίθανοι εθνοσωτήρες ή συνδικαλιστοσωτήρες. Τέτοιοι ηγετίσκοι ακόμη και σήμερα αναλαμβάνουν τη ζωή μας, χωρίς να έχουν την κατάλληλη μορφωτική επάρκεια ή γνώση ή ακόμη και τη θέληση να δράσουν με συγκεκριμένο πρόγραμμα και σχέδιο. Ηγούνται χωρίς να σπρώχνουν τα πράγματα έστω μία σπιθαμή πιο μπροστά. Έτσι κάποιοι συνδικαλιστικοί μας εκπρόσωποι αρκούνται σε δηλώσεις και σε κούφιες υποσχέσεις, προκειμένου να  ικανοποιήσουν το εγώ τους και τους παρατρεχάμενους αργόσχολους που τους περιτριγυρίζουν. Βγαίνουν στα ΜΜΕ  και προβάλλουν την εικόνα τους, έτσι για να τους κρίνουν ποιοι αλήθεια; Ομφαλοσκοπούν αλλά επί της ουσίας δεν έχουν ρεαλιστικές προτάσεις, ούτε σχέδια για την υλοποίησή τους με βάση συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα. Έτσι  μπορεί να  δικαιολογηθεί και η δική μας  απάθεια για όλη αυτή την κατάσταση διαμεσολαβητές μου,  αφού  όλοι κοιτάμε αποχαυνωμένοι να μας δουλεύουν χωρίς να κουνιόμαστε από την καρέκλα μας για να προχωρήσουμε με τις δικές μας δυνάμεις, αποκρούοντας τους κάθε λογής «σωτήρες μας».  Έχουμε ξεχάσει τη δύναμη που έχει η συμμετοχική δημοκρατία, κυρίως στη δουλειά μας,  όταν στο παρελθόν λειτουργούσαν οι επιτροπές εργασίας της ιδιωτικής ασφάλισης για τη νομοθεσία και τη  βελτίωσή της, για την εκπαίδευση, για την εκπαιδευτική ύλη, με τη συμμετοχή όλων των φορέων. Δεν ισχυρίζομαι ότι στο παρελθόν όλα ήταν τέλεια, αλλά  βλέπαμε κάποια αποτελέσματα, συζητούσαμε μεταξύ μας, συνεργαζόμασταν και όλοι βάζαμε ένα χεράκι να προχωρήσει η αγορά. Υπήρχαν προβλήματα βεβαίως, αλλά κάτω από την αιγίδα του αρμόδιου υπουργείου, κάποια προβλήματα έβρισκαν τη λύση τους και προχωρούσε η ζωή, αφού η πρόσβαση στις διοικητικές υπηρεσίες ήταν πολύ πιο εύκολη, αντί των κλειστών θυρών της ΔΕΙΑ. Έχετε σκεφθεί  πόσο έδαφος έχουμε χάσει από τότε που ανέλαβε η ΕΠΕΙΑ και μετέπειτα η ΔΕΙΑ να μας «εξορθολογήσουν» και να μας «αναμορφώσουν», διότι δήθεν οι προηγούμενοι των υπουργείων δεν είχαν  τις γνώσεις και τις ικανότητες; Ανέλαβαν  τα πάντα οι τραπεζογνώστες και οι τραπεζομεσίτες αλλά, έχοντας πλήθος λειτουργικά και διοικητικά προβλήματα συμπλήρωσης και στελέχωσης αρμοδιοτήτων, κατέληξαν σε χονδροειδέστατες γκάφες που ακόμα τις πληρώνουμε όλοι μας. Προβλήματα πολυεπίπεδα που είχαν να κάνουν τόσο με το χρηματοοικονομικό έλεγχο όσο και με την προσαρμογή, βελτίωση αλλά και την εφαρμογή της νομοθεσίας.
Αρχικά από την προηγούμενη διοίκηση της ΔΕΙΑ θεωρήθηκε ότι πρέπει να μπουν στο στόχαστρο οι διαμεσολαβητές, που δήθεν δημιουργούσαν συστημικούς κινδύνους. Σε αγαστή συνεργασία με κάποιους «εμπνευσμένους ασφαλιστές» που ισχυρίζονταν ότι η αγορά μπορεί να λειτουργεί με ανακοινώσεις εμπορικής πολιτικής και διοικητικές πράξεις, ανέλαβαν να λύσουν τα όποια προβλήματα. Έγινε λοιπόν αρχικά ένα βίαιο και εν πολλοίς παράνομο ξεκαθάρισμα του μητρώου του ΕΕΑ από διαμεσολαβητές, που τελικά οδήγησε σε ένα τεράστιο φιάσκο. Μετά επιχειρήθηκε να  δημιουργηθεί ο «Τειρεσίας», δηλαδή μία παράνομη όπως αποδείχθηκε μαύρη λίστα παράτυπης συμπεριφοράς, ενώ  παράλληλα σταμάτησαν  να λειτουργούν οι εξετάσεις και οι πιστοποιήσεις των λοιπών κατηγοριών των διαμεσολαβούντων, εκτός των ασφαλιστικών συμβούλων.  Η κατάληξη όλων αυτών,  σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση, έφερε τα πράγματα στο χειρότερο σημείο τους και τους δείκτες στα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας. Μειώθηκε ο αριθμός των νομίμων διαμεσολαβητών και αυξήθηκε αντίστοιχα ο αριθμός των παράνομων, με αποτέλεσμα να υπάρχει τεράστιος συστημικός κίνδυνος, όπως αύξηση του ρίσκου απώλειας ασφαλίστρων, ανασφάλιστα αυτοκίνητα, πλαστά συμβόλαια, αύξηση του φαινομένου απάτης είτε κατά ασφαλισμένων είτε κατά των ασφαλιστικών εταιρειών, απώλεια φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, λόγω μείωσης του νομίμου αριθμού διαμεσολαβούντων κ.λπ.
Ξεκινώντας από το σπουδαιότερο κατά τη γνώμη μου θέμα,  της εκπαίδευσης και της πιστοποίησης των τριών κατηγοριών διαμεσολάβησης που έχει αναλάβει η ΔΕΙΑ από την προηγούμενη ΕΠΕΙΑ να φέρει εις πέρας και ακόμη 2,5 χρόνια τώρα δεν έχει καταφέρει να υλοποιήσει τίποτε, βλέπουμε τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής. Πρόσφατα η ΔΕΙΑ κοινοποίησε στους φορείς ένα draft πολλαπλών ερωτήσεων για το πιστοποιητικό τύπου Δ, που το περιεχόμενό του δεν χωρά σοβαρή κριτική, αφού, όποιος πάρει μέσω αυτών ερωτήσεων την περίφημη πιστοποίηση, μόνον γνώσεις δεν θα κοινωνήσει στους γύρω του αλλά μάλλον τρανταχτούς γέλωτες. Εάν με την επιτυχή απάντηση αυτών των ερωτήσεων και την πιστοποίηση που θα πάρει από τη ΔΕΙΑ, βγαίνει έτσι στην αγορά ένας πιστοποιημένος διαμεσολαβητής για να διαθέσει χρηματοοικονομικά ασφαλιστικά προϊόντα, πολύ φοβάμαι ότι τα φαινόμενα όπως αυτό της απάτης των 915.000 ευρώ που εξιχνιάστηκε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη θα αυξηθούν, αλλά όχι από κακή πρόθεση των διαμεσολαβητών αλλά μάλλον από άγνοια ουσιαστικής γνώσης ανάλυσης των κινδύνων σε όσους φουκαράδες καταναλωτές αποφασίσουν να κάνουν την προτεινόμενη χρηματοοικονομική τοποθέτηση.

Η αγορά χρειάζεται στοχευμένες πρωτοβουλίες από την εποπτική ηγεσία

Από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω, δεν υπάρχουν τα κατάλληλα εγχειρίδια, ούτε οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις, ούτε έχει γίνει κάποια κατάλληλη προσπάθεια στην κατεύθυνση της εκπαίδευσης χρόνια τώρα. Ένα εγχειρίδιο που έχει πραγματικά γίνει σοβαρή δουλειά είναι αυτό που εκδόθηκε από την ΕΑΕΕ και το ΕΙΑΣ πριν από δύο περίπου χρόνια και αφορούσε τους ασφαλιστικούς συμβούλους, με βάση το οποίο έγιναν οι ερωτήσεις για τις εξετάσεις και η πιστοποίησή τους. Τα τελευταία 4 χρόνια δεν έγινε καμία απολύτως προσπάθεια για τη δημιουργία αντίστοιχου ανανεωμένου εγχειριδίου για τους πράκτορες και τους μεσίτες ή ακόμα και για όσους προτίθενται να πιστοποιηθούν στα χρηματοοικονομικά προϊόντα της ασφαλιστικής αγοράς.
Το κωμικοτραγικό είναι ότι, μόλις τον περασμένο  μήνα, βγήκε ο γραμματέας του ΕΕΑ και ανακοίνωσε θριαμβευτικά ότι τα πράγματα πάνε πρίμα με τη ΔΕΙΑ και ότι ο νέος διευθυντής της ΔΕΙΑ κ. Ζάρκος, του υποσχέθηκε ότι θα γίνουν οι εξετάσεις για πράκτορες και μεσίτες μέσα στο Μάιο του 2013. Πριν αλέκτωρ λαλήσαι τρις αποκαλύφθηκαν  στον Τύπο δύο πρόσφατες μουλωχτές αλλά σοβαρές πρωτοβουλίες της ΔΕΙΑ:  Η μία είναι η επιστολή προς κάποιες ασφαλιστικές εταιρείες να κοινοποιήσουν ονόματα συνεργατών τους που έχουν καθυστερήσει ασφάλιστρα, με στόχο μάλλον τη δημιουργία από το παράθυρο  μαύρης λίστας διαμεσολαβητών και η άλλη είναι η διοικητική τροποποίηση της 26/3/2013, των προεδρικών διαταγμάτων πδ56/1985 και πδ190/2006 για την ανάθεση σε τρίτους των εξετάσεων, της πιστοποίησης  και των διαδικασιών εξετάσεων και της εκπαίδευσης. Αυτή η πολιτική τι καταδεικνύει; Δεν είναι αναγνώριση της ανικανότητας της εποπτικής ηγεσίας να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και τις ελλείψεις της, αντί να αναλάβει σοβαρές και στοχευμένες πρωτοβουλίες για να βγει η αγορά μας από τα αδιέξοδα; Γιατί αυτό δεν μπορεί να το αντιληφθούν  κάποιοι, ώστε ενωμένοι οι επαγγελματικοί φορείς των διαμεσολαβητών  και ΕΑΕΕ, να αναλάβουν δράση και κυρίως να εργαστούν βάσει συγκεκριμένου σχεδίου προς την κατεύθυνση εκχώρησης μέρους των αρμοδιοτήτων της ΔΕΙΑ στην πολιτεία, αλλά μας ταράζουν με κούφιες δηλώσεις; Γι’ αυτό σας ανακοινώνω διαμεσολαβητές μου ότι ασπάζομαι τελικά την πρώτη θεωρία. Σίγουρα μας ψεκάζουν!!!!

O Γιώργος Νικολάκος είναι  διευθύνων σύμβουλος της Fasmagroup.

*Αναδημοσίευση από το την εφημερίδα Nextdeal (τεύχος 292-10 Απριλίου 2013)