Η Επιτροπή προτείνει σήμερα μια κοινή και συντονισμένη προσέγγιση της ΕΕ για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων από την αναζωπύρωση της νόσου COVID-19 σε πολλά κράτη μέλη το φθινόπωρο.

Τα κρούσματα αυξάνονται ραγδαία και ασκείται εκ νέου πίεση στα νοσοκομεία, γεγονός που απαιτεί επείγουσα και αποφασιστική δράση. Η νέα δυνητική απειλή από την παραλλαγή Όμικρον εντείνει αυτές τις ανησυχίες και υπογραμμίζει τη σημασία της αντιμετώπισης της πανδημίας για την πρόοδο προς τη μακροπρόθεσμη υγειονομική ασφάλεια, τόσο στην ΕΕ όσο και παγκοσμίως.

Η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε σχετικά: «Τις τελευταίες δύο εβδομάδες πολλοί από εμάς το παρατήρησαν από πρώτο χέρι: η νόσος COVID-19 έχει ξαναρχίσει να μολύνει ορισμένους από τους στενούς μας φίλους, συνεργάτες, μέλη της οικογένειας ή αγαπημένα μας πρόσωπα. Ο ταχέως αυξανόμενος αριθμός κρουσμάτων ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στα νοσοκομεία μας και στους εργαζομένους στον τομέα της υγείας. Επιπλέον, η επέλευση της παραλλαγής OMICRON, που πιθανότατα είναι πολύ μεταδοτική, απαιτεί τη μέγιστη προσοχή μας. Είμαι όμως πεπεισμένη ότι η ΕΕ είναι σε θέση να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις. Σήμερα παρουσιάζουμε ένα ευρύ φάσμα δράσεων, από την ενίσχυση των προσπαθειών εμβολιασμού και των επενδύσεων σε θεραπείες μέχρι τη βελτίωση της παρακολούθησης και της πρόληψης και την ενίσχυση της παγκόσμιας αλληλεγγύης μας. Εντωμεταξύ, επαναλαμβάνω την επείγουσα έκκλησή μου προς όλους σας: εμβολιαστείτε, λάβετε αναμνηστική δόση και ακολουθείτε τους κανόνες για την προστασία σας.».

Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, προσέθεσε: «Η υψηλή μεταδοτικότητα της παραλλαγής Δέλτα, το σημαντικά υψηλό χάσμα ανοσίας και η χαλάρωση των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων θα μας φέρουν αντιμέτωπους με έναν δύσκολο χειμώνα. Η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον απλώς επιτείνει την επείγουσα ανάγκη εμβολιασμού και ενίσχυσης της ανοσίας μας, προκειμένου να σπάσουν οι αλυσίδες μετάδοσης. Όπου χρειάζεται, πρέπει να θεσπιστούν αποτελεσματικά μέτρα για τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένων της κοινωνικής αποστασιοποίησης και των μασκών. Πρέπει να ενεργήσουμε γρήγορα και αποφασιστικά, για να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού και να μετριάσουμε τις επιπτώσεις του.».

Η αύξηση των κρουσμάτων σοβαρής ασθένειας, ιδίως μεταξύ των μη εμβολιασμένων, έχει οδηγήσει σε τεράστια πίεση στα νοσοκομεία και στο υγειονομικό προσωπικό, που είναι ήδη στα όριά του. Αυτό έχει επίσης άμεσο αντίκτυπο στην υγεία των ασθενών που δεν έχουν προσβληθεί από την COVID, καθώς η πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη για άλλες παθήσεις επιβαρύνεται σημαντικά λόγω της ανάγκης θεραπείας των ασθενών με COVID-19. 

Συντονισμένη δράση για την καταπολέμηση της νόσου COVID-19

• Η ΕΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να δείξουν ότι μπορούν να αντιδράσουν γρήγορα για την αντιμετώπιση της έξαρσης του ιού και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για μια ισχυρή και βιώσιμη μακροπρόθεσμη αντίδραση στην απειλή αυτή. Αυτό απαιτεί αποφασιστικές και επείγουσες αντιδράσεις, μεταξύ των οποίων:
• Η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζουν κοινή στρατηγική για τον περιορισμό της εισόδου της παραλλαγής Όμικρον στην ΕΕ, με τακτικές, καθημερινές επανεξετάσεις των βασικών ταξιδιωτικών περιορισμών. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι έτοιμα να επιβάλουν όλους τους αναγκαίους ελέγχους·
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πραγματοποιήσουν ανανεωμένες εκστρατείες που θα απευθύνονται σε μη εμβολιασμένα άτομα από όλες τις επιλέξιμες ηλικιακές ομάδες, με στοχευμένες εθνικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση της επιφυλακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό·
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέσουν γρήγορα αναμνηστικές δόσεις για τη διατήρηση ισχυρών επιπέδων προστασίας από τον ιό, συμπεριλαμβανομένης της παραλλαγής Όμικρον, αρχής γενομένης από τις πλέον ευάλωτες ομάδες·
• Οι οργανισμοί της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσουν την ταχεία διάθεση της απαραίτητης επιστημονικής καθοδήγησης·
• Η Επιτροπή θα εντείνει τις προσπάθειές της για την παραγωγή, την έγκριση και την από κοινού προμήθεια θεραπευτικών αγωγών της νόσου COVID-19·
• Έως το τέλος του 2021 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνουν τις προτάσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας και τον κανονισμό για την αντιμετώπιση κρίσεων της Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA)·
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν στοχευμένες και αναλογικές προφυλάξεις και περιορισμούς για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, τη διάσωση ανθρώπινων ζωών και τη μείωση της πίεσης στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Θα πρέπει να διασφαλιστεί ο πλήρης συντονισμός σε επίπεδο ΕΕ. Η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον σημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή και την κοινοποίηση ειδικών μέτρων για τις επαφές κατά τη διάρκεια της περιόδου του τέλους του έτους·
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν την αναθεωρημένη προσέγγιση για την ελεύθερη κυκλοφορία με τυπική 9μηνη περίοδο ισχύος στο πλαίσιο του ενωσιακού ψηφιακού πιστοποιητικού COVID·
• Η ΕΕ και τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειες της «Ομάδας Ευρώπη» για τον διαμοιρασμό εμβολίων, ώστε να επιτευχθεί ο παγκόσμιος στόχος εμβολιασμού του 70 % το 2022, που συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής της G20 τον Οκτώβριο του 2021, και να υποστηρίξουν την ανάπτυξη ικανοτήτων για την αλληλούχηση γονιδιώματος, τον διαγνωστικό έλεγχο και τον εμβολιασμό. Θα πρέπει επίσης να υπάρξει σαφής θέση της ΕΕ σχετικά με τη μελλοντική πορεία για την εξασφάλιση ισχυρότερης, πιο δίκαιης και ταχύτερης παγκόσμιας αρχιτεκτονικής για την υγεία.

Η Πρόεδρος ζήτησε από τον καθηγητή Peter Piot να είναι ο επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος της Επιτροπής για θέματα επιδημιών, στο πλαίσιο της τρέχουσας θητείας του.

Ιστορικό

Η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια παραμένει το πρωταρχικό εργαλείο της ΕΕ για τον τερματισμό της πανδημίας μέσω της πρόληψης και της μείωσης της μετάδοσης κρουσμάτων, καθώς και των ποσοστών νοσηλείας και των θανάτων που προκαλούνται από τη νόσο. Η εν λόγω στρατηγική συμπληρώνεται από τη στρατηγική της ΕΕ για τις θεραπευτικές αγωγές της νόσου COVID-19. Αμφότερες οι στρατηγικές αποτελούν μέρος μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, η οποία ακολουθεί συντονισμένη ενωσιακή προσέγγιση για την καλύτερη προστασία της υγείας των πολιτών μας, την απόκτηση των κατάλληλων μέσων από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της για την καλύτερη πρόληψη και αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας της Ευρώπης.