Στα 12.088 εκατ. ευρώ ανήλθε το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου το έτος 2015, έναντι πλεονάσματος 11.317 εκατ. ευρώ το 2014, σημειώνοντας αύξηση κατά 6,8%, σύμφωνα με ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 733 εκατ. ευρώ ή 5,5% έναντι του 2014 και στη μείωση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 39 εκατ. ευρώ ή 1,9%. Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά το 2015 έναντι του 2014 ήταν αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 7,6%, καθώς η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 11 ευρώ ή 2,0% και διαμορφώθηκε στα 541 ευρώ.

Αναλυτικότερα, αύξηση κατά 4,9% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (2015: 75 ευρώ, 2014: 72 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 7,2 διανυκτερεύσεις, σημειώνοντας μείωση κατά 6,5% σε σύγκριση με το 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη σημαντική αύξηση των αφίξεων από ορισμένες χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ και όμορες χώρες, οι οποίες εμφανίζουν μικρότερη από το μέσο όρο μέση διάρκεια παραμονής των ταξιδιωτών. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων το 2015 αυξήθηκε κατά 0,6% και διαμορφώθηκε στις 188.012 χιλ. διανυκτερεύσεις.

Ταξιδιωτικές εισπράξεις

Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2015 διαμορφώθηκαν στα 14.126 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 5,5% σε σύγκριση με το 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 14,1%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 9.403 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 66,5% του συνόλου των εισπράξεων, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των λοιπών χωρών εκτός της ΕΕ-28 διαμορφώθηκαν στα 4.276 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 10,2%.

Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 6.009 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10,2%, και οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 3.395 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 21,6%.

Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 12,5% και διαμορφώθηκαν στα 2.245 εκατ. ευρώ, οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 5,8% και διαμορφώθηκαν στα 1.194 εκατ. ευρώ και οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο διαμορφώθηκαν στα 2.020 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 30,1%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 63,6% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 421 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ σημείωσαν αύξηση κατά 44,0% και διαμορφώθηκαν στα 943 εκατ. ευρώ.

Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού

Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 94,5% το 2015, έναντι 94,2% το 2014. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (2015: 84,1%, 2014: 84,3%), ενώ τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 3,9% του συνόλου και παρουσιάζουν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 8,2% σε σχέση με το 2014. Η αύξηση κατά 5,8% των εισπράξεων από ταξίδια για προσωπικούς λόγους οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εισπράξεων από τα ταξίδια αναψυχής κατά 586 εκατ. ευρώ ή 5,2%. Επίσης, αύξηση κατά 25,9% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 37 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους παρουσίασαν αύξηση κατά 0,7%, περιορίζοντας όμως τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (2015: 5,5%, 2014: 5,8%).

Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση

Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση το 2015 αυξήθηκε κατά 7,6% και διαμορφώθηκε στις 26.114 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 24.272 χιλ. ταξιδιωτών το 2014. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 57,4%, και οι λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 33,0% (το υπόλοιπο 9,6% αντιστοιχεί στα στοιχεία για τις κρουαζιέρες εκτός της Έρευνας Συνόρων, για τα οποία η διάκριση ανά εθνικότητα δεν είναι ακόμη διαθέσιμη). Το 2015 η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 13,0% σε σύγκριση με το 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 17,1% των αφίξεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στις 6.785 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς και στην αύξηση κατά 9,8% των αφίξεων ταξιδιωτών από τις χώρες της ζώνης του ευρώ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στις 8.189 χιλ. ταξιδιώτες. Επίσης, οι αφίξεις από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασαν μείωση κατά 1,8% και διαμορφώθηκαν στις 8.625 χιλ. ταξιδιώτες.

Ειδικότερα, αύξηση κατά 14,3% και 4,0% εμφανίζουν οι αφίξεις από τη Γερμανία και τη Γαλλία αντιστοίχως. Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 14,7% και διαμορφώθηκαν στις 2.397 χιλ. ταξιδιώτες.

Τέλος, από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν μείωση κατά 59,0% και διαμορφώθηκαν στις 513 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ οι αφίξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 26,8% και διαμορφώθηκαν στις 750 χιλ. ταξιδιώτες.

Διανυκτερεύσεις (κάθε ημερήσια επίσκεψη, ανεξαρτήτως διάρκειας, αποδίδεται και μία διανυκτέρευση)

Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 188.012 χιλ. το 2015, έναντι 186.928 χιλ. το 2014, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,6%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 7,8% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 15,2%. Η αύξηση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της αύξησης κατά 13,9% των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ και της αύξησης κατά 4,3% των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Αύξηση παρουσιάζουν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 3,5% και 16,3% αντίστοιχα, ενώ αυτές από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 0,6%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 58,3% παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 25,6%.

Κρουαζιέρες

H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει από το 2012 συμπληρωματική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας, με σκοπό τον εμπλουτισμό των στατιστικών στοιχείων που αντλούνται από την Έρευνα Συνόρων*. Ακολουθώντας την παγιωμένη πλέον μεθοδολογία, για το 2015 συλλέχθηκαν από 16 ελληνικούς λιμένες λεπτομερή στοιχεία, τα οποία κάλυψαν το 85,4% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα.

Κατά την επισκοπούμενη περίοδο καταγράφηκαν 4.375 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (2014: 3.858 αφίξεις), με 5.118 χιλ. εξόδους επιβατών έναντι 4.918 χιλ. εξόδων επιβατών το 2014. Σημειώνεται ότι δεν είναι δυνατή επί του παρόντος η κατανομή των ταξιδιωτών ανά εθνικότητα για τα στοιχεία που προέρχονται από τη συμπληρωματική έρευνα κρουαζιέρας. Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 90,5% των επισκεπτών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 2,0 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, όσες περίπου και το 2014.

Το 2015 οι συνολικές εισπράξεις από ταξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 10,2% σε σύγκριση με το 2014 και ανήλθαν στα 504 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 57 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονταν στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων (λόγω εφαρμογής διαφορετικής μεθοδολογίας κατά το 2012, πιλοτικό έτος συλλογής των στοιχείων, η κατανομή των εισπράξεων κρουαζιέρας στα ήδη καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων και σε αυτά που καταγράφονται από τη συμπληρωματική έρευνα δεν είναι απολύτως συγκρίσιμη με την αντίστοιχη των επόμενων ετών), καθώς αφορούσαν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 447 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.

Στο Διάγραμμα 7 (δείτε το παράρτημα στα "Συνημμένα αρχεία") παρουσιάζεται η κατανομή των συνολικών εισπράξεων κρουαζιέρας ανά λιμάνι προορισμού. Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 43,6% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης με 13,3% και 9,6% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 87,8% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 83,4% των συνολικών αφίξεων επιβατών.

Οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 2.633 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9,9% σε σχέση με το 2014, ενώ οι συνολικές διανυκτερεύσεις που πραγματοποίησαν αυτοί οι επισκέπτες εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν κατά 14,4% και διαμορφώθηκαν στις 4.009 χιλ. διανυκτερεύσεις, επηρεάζοντας θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από κρουαζιέρα.

* Επισημαίνεται ότι τα συνολικά στατιστικά στοιχεία για τις κρουαζιέρες αντλούνται από δύο πηγές πληροφόρησης και έρευνας:
α) Από την Έρευνα Συνόρων, στην οποία καταγράφονται οι ταξιδιώτες κρουαζιέρας που αναχώρησαν από κάποια πύλη εξόδου της χώρας (αεροδρόμιο, οδικό σταθμό ή λιμάνι). Σε αυτή την περίπτωση τα στατιστικά στοιχεία από κρουαζιέρες ενσωματώνονται στα συνολικά στοιχεία που εκτιμώνται από την Έρευνα Συνόρων.
β) Από συμπληρωματική έρευνα που άρχισε να διεξάγει η Τράπεζα της Ελλάδος το 2012, με βάση διοικητικά στοιχεία, στην οποία καταγράφονται οι υπόλοιποι ταξιδιώτες κρουαζιέρας και γίνεται διάκριση σε τρεις κύριες κατηγορίες: α) ταξιδιώτες με ελληνικό λιμάνι επιβίβασης (home port) για την πραγματοποίηση της κρουαζιέρας, β) ταξιδιώτες με ελληνικό λιμάνι αποβίβασης (last port) και γ) διερχόμενοι (transit) ταξιδιώτες, οι οποίοι πραγματοποιούν μόνο στάσεις σε ελληνικά λιμάνια.