Ο Κοσμάς ο Αιτωλός γνωστός και ως Πατροκοσμάς,ο οποίος το 1961 κηρύχθηκε Άγιος και Ισαπόστολος από την Ελληνική Εκκλησία, εορτάζεται στις 24 Αυγούστου.

Το 1996 ο εκδότης Ευάγγελος Σπύρου εξέδωσε το βιβλίο «ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ ο ΑΙΤΩΛΟΣ - έργα και ημέρες» με χορηγία της INTERAMERICAN, το οποίο και εξαντλήθηκε. Ο Κοσμάς ο Αιτωλός θα ζει όσο υπάρχει Ελληνικό Έθνος, αφού το έργο του συνδέθηκε με την επιβίωση του Ελληνισμού όπου εκήρυττε παρακινούσε να φτιάξουν σχολείο, ώστε να μαθαίνουν γράμματα τα Ελληνόπουλα ΧΩΡΙΣ ΠΛΗΡΩΜΗ (Δωρεάν Παιδεία), γράφει μεταξύ άλλων στην εισαγωγή του βιβλίου ο κ. Ευάγγελος Σπύρου. 

Το NextDeal παρουσιάζει τους χάρτες περιοδειών του Κοσμά του Αιτωλού. Σημειώνεται ότι οι χάρτες περιοδειών του Κοσμά του Αιτωλού καταγράφηκαν για πρώτη φορά από τις εκδόσεις Σπύρου, περιλαμβάνονται στο βιβλίο και αποτυπώθηκαν από τον σκιτσογράφο Ζαφείρη Ιωσηφίδη.

Δείτε τους χάρτες:

Σύμφωνα με την wikipedia ο Κοσμάς ο Αιτωλός, γεννήθηκε στην Αιτωλία και όπως αναφέρει ο ίδιος αόριστα "Η πατρίδα μου είναι Ελλάδα από το Απόκουρον". Κατά τον βιογράφο και σύγχρονό τoυ Νικόδημο Αγιορείτη γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο Απόκουρου κοντά στο Θέρμο ενώ κάποιοι μελετητές θεωρούν πιθανό το γειτονικό Ταξιάρχη. Ο πιθανός χρόνος γέννησής του είναι το 1714 διότι ο Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως πέθανε σε ηλικία 65 ετών. Οι Παπακυριακού και Κώνστας την τοποθετούν στα 1700-1707.

Πιστεύεται από χριστιανούς ότι διέθετε προφητικέςκαι θαυματουργικές ικανότητες. Το κοσμικό του όνομα ήταν Κώνστας. Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους: τα στοιχειώδη γράμματα τα έμαθε από τον ιεροδιάκονο Γεράσιμο Λύτσικα, ενώ γύρω στα είκοσι, τα γραμματικά, δηλαδή την εγκύκλιο παιδεία την έλαβε από τον ιεροδιάκονο Ανανία, ενώ δίδασκε συγχρόνως και ως υποδιδάσκαλος.

Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους(χερσόνησος του Άθω), όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους.

Στα 1759 εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και την Ήπειρο προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών. Παρακινούσε με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία που θα διδάσκουν την ορθοδοξία. Το σχολείο αντιμετωπίζεται από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και η εκπαίδευση σαν ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία. Εκτός από τη σημασία της Ελληνικής γλώσσας αναφέρεται συχνά και στο "ποθούμενο" που ήταν η απελευθέρωση του γένους. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι η απόλυτη αφιλοχρηματία. Έλεγε επί λέξει: «Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ».

Αναφέρεται ότι μέσα σε 16 χρόνια ίδρυσε περίπου 200 σχολεία Στις Διδαχές του παρότρυνε τους γονείς να σπουδάζουν τα παιδιά τους Ελληνικά, τα οποία είναι η «γλώσσα της Εκκλησίας».

«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας».

Ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961 και η μνήμη του τιμάται στις 24 Αυγούστου. Επίσης, εκτός από την Ελλάδα τιμάται αρκετές φορές και από την Ρωσία, την Σερβία, την Βουλγαρία, την Αρμενία, τις ΗΠΑ, την Κύπρο, την Ουκρανία, την Ρουμανία, το Μαυροβούνιο και την ΠΓΔΜ.

Απολυτίκιο (Ἦχος γ')

Θείας πίστεως διδασκαλία,
κατεκόσμησας τὴν Ἐκκλησίαν,
ζηλωτὴς τῶν Ἀποστόλων γενόμενος
καὶ κατασπείρας τὰ θεία διδάγματα,
μαρτυρικῶς τὸν ἀγῶνα ἐτέλεσας.
Κοσμᾶ ἔνδοξε,
Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε,
δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.