Μέσα σε ένα κλίμα αβεβαιότητας, αλλά και έντασης μεταξύ των εμπλεκομένων, προχωρούν οι διαδικασίες για την ενεργοποίηση του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) στην Κύπρο. Ο ιδιωτικός τομέας (χωρίς τον οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει το σύστημα) εκφράζει ουσιαστικές αντιρρήσεις για τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάστηκε η εισαγωγή ενός καθολικού συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας στη χώρα. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαρτίου ξεκινούν οι καταβολές εισφορών και από την 1η Ιουνίου η παροχή υπηρεσιών, οι οποίες σε πρώτη φάση θα αφορούν ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Μετά από ένα χρόνο, την 1η Ιουνίου του 2020, το σύστημα θα καλύπτει και νοσοκομειακή φροντίδα.

Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος και επιμέρους ιατρικές εταιρείες έχουν δηλώσει ότι τα μέλη τους δεν θα μετάσχουν και δεν θα εγγραφούν στον κατάλογο των προσωπικών και ειδικών ιατρών (οι προσωπικοί ιατροί είναι σημαντικοί, καθώς θα αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής των δικαιούχων με το σύστημα). Με βάση το σχεδιασμό του συστήματος ο προσωπικός ιατρός θα χορηγεί παραπεμπτικά, με τους δικαιούχους να είναι ελεύθεροι να επιλέξουν ειδικό ιατρό, φαρμακείο, εργαστήριο και νοσηλευτικό ίδρυμα (δημόσιο ή ιδιωτικό) που θα είναι συμβεβλημένα με τον Οργανισμό Ασφάλειας Υγείας (ΟΑΥ), για την εξυπηρέτησή τους.

Στο χορό των αντιδρώντων με τους όρους ένταξης στο σύστημα έχει μπει και ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων (ΠΑΣΙΝ), αν και μεγάλη ιδιωτική κλινική της Λεμεσού έχει ανακοινώσει ότι θα μετάσχει.

Ζητείται από τα μέλη του ΠΑΣΙΝ, με τη συμμετοχή τους σε αυτό το ΓΕΣΥ, να κάνουν ένα άλμα στο κενό, δηλώνει ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΙΝ, δρ Μαρίνος Σωτηρίου. Ο Σύνδεσμος έχει ζητήσει οικονομικά στοιχεία από τον ΟΑΥ.

«Λυπούμαστε να σημειώσουμε πως αυτά τα στοιχεία δεν έχουν δοθεί. Με τις λιγοστές πληροφορίες που επιλεκτικά διαρρέει ο ΟΑΥ για τις Σχετιζόμενες Διαγνωστικές Ομάδες (DRGs), δηλαδή τον ονομαστικό κατάλογο καλυπτόμενων παθήσεων με το αντίστοιχο κόστος, η κάλυψη των εξόδων φροντίδας των ασθενών καλύπτει -κατά μέσο όρο- το 60% των πραγματικών εξόδων. Πώς θα αντιδράσεις, πώς θα εισηγηθείς, όταν δεν έχεις τους αριθμούς», αναρωτήθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Το συλλογικό όργανο των ιδιωτικών κλινικών θεωρεί ότι το ΓεΣΥ σχεδιάστηκε στη βάση μιας αναχρονιστικής μελέτης του 2010, ενώ έχει γίνει αντιγραφή από συστήματα υγείας του εξωτερικού με εντελώς διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά μοντέλα λειτουργίας σε σχέση με αυτά της Κύπρου.

«Επιχειρείται να εφαρμοστεί ένα ΓΕΣΥ με κυριολεκτικά εκτός τόπου και χρόνου σχεδίαση. Είναι προφανές πως τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια είναι αδύνατο να στηρίξουν τη βιωσιμότητά τους και την παροχή υψηλής ποιότητας φροντίδας και υπηρεσιών υγείας, σε δεδομένα άλλων χωρών χωρίς επαφή με την κυπριακή πραγματικότητα», τονίζει ο κ. Σωτηρίου και προσθέτει: «Τα μη επιδοτούμενα νοσηλευτήρια, τα ιδιωτικά δηλαδή, θα εξαναγκαστούν να καλύψουν τη διαφορά με τη μείωση κόστους. Αυτό πρακτικά σημαίνει αυτόματη υποβάθμιση της ποιότητας φροντίδας νοσηλείας, καθώς δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή παρά η χρήση αμφίβολης ποιότητας και ασφάλειας αναλώσιμων και αδυναμία επένδυσης σε ιατρικό εξοπλισμό νέας τεχνολογίας».

Έκανε λόγο επίσης για «άνιση διαφοροποίη- ση» μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων νοσηλευτηρίων εντός ΓεΣΥ αφού τα ιδι- ωτικά «είναι υποχρεωμένα να πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις της νομοθεσίας, βάσει της οποίας έχουν ιδρυθεί. Αυτό δεν θα ισχύει για τα δημόσια νοσηλευτήρια, τα οποία έχουν υλοποιηθεί παραβιάζοντας πλήθος νόμων και κανονισμών».

Η θέση του ΠΑΣΙΝ είναι ότι τα μέλη του δεν θα ενταχθούν «σε ένα ατελές σύστημα υγείας, χωρίς επαρκή μελέτη και τεκμηρίωση, που θα υποβαθμίσει αντί να αναβαθμίσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, θέτοντας παράλληλα σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους. Υπάρχουν τρόποι να δουλέψει το σύστημα και να δείξει κοινωνικές ευαισθησίες. Πρέπει να συζητηθούν τα πάντα, αλλά ανοιχτά. Τα κρυφά χαρτιά πρέπει να εκλείψουν, πρέπει να μπουν όλα στο τραπέζι για να ξέρουμε πού στεκόμαστε», ανέφερε.

«Προχωράμε»

Την ίδια ώρα πολιτική ηγεσία και ΟΑΥ διαβεβαιώνουν ότι το ΓεΣΥ θα υλοποιηθεί όπως έχει σχεδιαστεί, αν και υπάρχει ο κίνδυνος οι γιατροί του Δημοσίου και των κέντρων υγείας να σηκώσουν το βάρος της εφαρμογής.

Ο πρόεδρος του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, Θωμάς Αντωνίου, τονίζει ότι «είναι σαφές οι πολιτικές και όχι μόνο τοποθετήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας και όλων των κομμάτων ότι πρέπει να προχωρήσουμε και προχωρούμε με τα χρονοδιαγράμματα ως έχουν με τη φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ, όπως ομόφωνα ψηφίστηκε από τη Βουλή. Προχωρούμε κανονικά με την ενοποίηση».

Τα προβλήματα που υπάρχουν, συνέχισε, θα αντιμετωπιστούν στην πορεία. “Θεωρούμε”, σημείωσε, “ότι υπάρχει ένα έλλειμμα πληροφόρησης στους γιατρούς, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί και καλύπτεται σε συνεχή βάση - στείλαμε επιστολές σε όλους τους προσωπικούς γιατρούς, θα στείλουμε επιστολές και στους ειδικούς γιατρούς να ενημερωθούν σωστά και είμαστε βέβαιοι ότι στη μεγάλη πλειοψηφία τους θα εγγραφούν στο ΓεΣΥ”.

Ενδιαφέρον γιατρών από την Ελλάδα

Την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει στην εφαρμογή των μεγάλων μεταρρυθμίσεων στον τομέα της Υγείας, μετέφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός Υγείας κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου, μιλώντας στους δημοσιογράφους από το Προεδρικό Μέγαρο, μετά το πέρας της συνάντησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη με αντιπροσωπεία της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Συνδέσμων Πασχόντων και Φίλων. Έχει τονιστεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η αποφασιστικότητα για εφαρμογή του ΓεΣΥ εντός των χρονοδιαγραμμάτων, είπε ο κ. Ιωάννου, ενώ σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το ενδιαφέρον που φαίνεται να υπάρχει από γιατρούς από την Ελλάδα για συμμετοχή τους στο ΓεΣΥ και ερωτηθείς εάν θα μπορέσει να προχωρήσει η εφαρμογή του ΓεΣΥ σε περίπτωση που αυτό το ενδιαφέρον δεν μετουσιωθεί σε πράξη, ο κ. Ιωάννου τόνισε ότι το ΓεΣΥ μπορεί να προχωρήσει.

Σημείωσε δε πως «η πρόθεση ως υπουργείο, αλλά και του ΟΑΥ, δεν είναι να φέρουμε γιατρούς από την Ελλάδα ή από οπουδήποτε αλλού, αλλά να εγγράψουμε γιατρούς από την Κύπρο. Αυτός είναι ο στόχος μας. Αντιλαμβάνεστε ότι με τα οικονομικά δεδομένα, όπως υπάρχουν αυτή τη στιγμή, είναι πολύ ελκυστικό το ΓεΣΥ για γιατρούς από εξωτερικό και δη από την Ελλάδα για να έρθουν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο, διότι οι απολαβές είναι πολύ υψηλότερες από ότι στην Ελλάδα. Και γι’ αυτό υπάρχει και το σχετικό ενδιαφέρον σε επικοινωνία τους με τον ΟΑΥ. Τώρα, αν θα μετουσιωθεί σε κάθοδο από την Ελλάδα, αυτό δεν το γνωρίζω.

»Πρόθεσή μας, το τονίζω, είναι να εγγράψουμε γιατρούς από την Κύπρο, να δουλέψει το ΓεΣΥ με τους γιατρούς που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Κύπρο. Το έχω τονίσει πάρα πολλές φορές, σε κανένα σχέδιο υγείας που ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια, δεν έχουν ενταχθεί από την πρώτη μέρα όλοι οι γιατροί. Εντάσσεται ένα ποσοστό γιατρών και συνήθως εντός του πρώτου χρόνου εντάσσεται και η πλειοψηφία των γιατρών. Αυτό αναμένουμε ότι θα γίνει και στη δική μας περίπτωση.

Το σημαντικό είναι να ενταχθεί ο αριθμός αυτός, για να ξεκινήσει υπέρ του δέοντος ικανοποιητικά να δουλεύει το σύστημα. Αλλά δεν αναμένουμε να ενταχθούν στην ολότητά τους οι γιατροί από την πρώτη μέρα. Δεν είναι αυτές οι εκτιμήσεις μας και αυτό θέλω να το τονίσω, για να μην υπάρχουν και λάθος μηνύματα όταν θα ξεκινήσουμε την 1η Ιουνίου 2019».

Αντίθετος με πιθανή στελέχωση του ΓεΣΥ από Έλληνες ιατρούς ο ΠΙΣ

Την αντίθεσή του με πιθανή κάθοδο Ελλήνων γιατρών στην Κύπρο προκειμένου να στελεχωθούν υπηρεσίες του ΓΕΣΥ, εκφράζει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου Μιχάλης Βλασταράκος, με δηλώσεις του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.

«Με τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο είμαστε σε συνεχή συνεργασία και επικοινωνία. Μαθαίνουμε τις συζητήσεις και παρακολουθούμε το διάλογο που γίνεται για το ΓΕΣΥ και τις ανησυχίες που εκφράζει ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος, οι οποίες είναι οι ίδιες που εκφράζαμε και εμείς όταν γινόταν στην Ελλάδα ο αντίστοιχος διάλογος», σημειώνει ο κ. Βλασταράκος.

«Μετά από πληροφορίες που είχαμε, ότι μπορεί να κληθούν γιατροί από την Ελλάδα να στελεχώσουν τις δημόσιες υπηρεσίες της Κύπρου, εμείς ως Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος εκφράζουμε την αντίθεσή μας. Δεν θέλουμε να βιώσουμε ένα νέο κύμα μετανάστευσης γιατρών, όπως αυτό που ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Ούτε επιθυμούμε με πιθανές εισροές Ελλήνων γιατρών να δημιουργηθεί πρόβλημα στους Κύπριους συναδέλφους μας», καταλήγει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου. Σε ερώτηση, πάντως, του Κυπριακού Πρακτορείου, αν υπάρχει κάποια διερευνητική κρούση ή επαφή από τις κυπριακές κρατικές υπηρεσίες προς τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, ο κ. Βλασταράκος ξεκαθαρίζει ότι η επιστολή τους αναφέρεται απλά σε σχετικές πληροφορίες και δεν υπάρχει οποιαδήποτε επαφή με τις κρατικές υπηρεσίες της Κύπρου. 

Του Γιάννη Σεϊτανίδη - Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Nextdeal, τεύχος 419